EG: solidariteit
met Macedonië
De Klerk achtervolgd door schandalen uit verleden
Buitenland
Britse hof gelast vrijlating
vrouw na achttien jaar cel
Kans op stakingen Duitse
metaalindustrie neemt toe
'Buitenland moet helpen
in Nagorno-Karabach'
Ierse bisschop geeft toe
kind te hebben verwekt
DINSDAG 12 MEI 1992
Geen Brits proces tegen nazi Klebach
londen Het is uitgesloten dat de Duitse Kurt Klebeck nog te
recht moet staan wegens wreedheden tijdens de Tweede We
reldoorlog tegen Britten, die op het Britse eiland Aldemey door
de Duitsers waren geïnterneerd. Volgens procureur Lyell is de
vervolging van de nu 86-jarige een zaak van Duitsland zelf. „En
dat zit er dus niet in, want Duitsland levert zijn eigen burgers
niet uit", aldus Lyell.
Staking legt Franse havens plat
parus Bijna alle Franse havens zijn gisteren door een staking
lamgelegd. Havenarbeiders zijn in staking gegaan uit protest te
gen wijzigingen in het statuut over de positie van havenwerkers.
Daardoor verliezen zij enkele privileges en worden hun salaris
sen meer in overeenstemming gebracht met de huidige econo
mische omstandigheden.
Aanhang gematigde Rafsanjani wint
teheran» De aanhangers van de Iraanse president Rafsanjani
hebben de parlementsverkiezingen gewonnen. Dat blijkt uit de
definitieve uitslagen die Iran gisteren bekendmaakte. Meer dan
70 procent van de gekozen parlementsleden steunt de gematig
de Rafsanjani, die vorostander is van een markteconomie.
'Rosenbergs stalen geen atoomgeheimen'
rome» Een voormalige Sovjet-spion heeft gezegd dat het Ameri
kaanse echtpaar Julius en Ethel Rosenberg ten onrechte werd
beschuldigd van het doorspelen van Amerikaanse atoomgehei
men aan de Sovjetunie tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Ro
senbergs werden in juni 1953 in de VS geëxecuteerd. Ze hadden
toegegeven dat ze communisten waren, maar zeiden dat de te
gen hen aangevoerde bewijzen w<
Najibullah krijgt vrijgeleide
Islamabad De Pakistaanse regering heeft de afgezette Afghaan
se president Najibullah gisteren een vrijgeleide naar India be
loofd. Najibullah kan vrij via Pakistan naar India reizen zodra de
VN of iemand anders om een vrijgeleide vragen. Tot nu toe heeft
niemand dat nog gedaan.
Ross Perot op kieslijst
austin De Texaanse miljardair Ross Perot, die als onafhankelij
ke kandidaat wil meedoen aan de presidentsverkiezingen, heeft
gisteren in zijn eigen staat ruim 200.000 handtekeningen van
kiezers in ontvangst genomen, die zijn kandidatuur steunen.
Om op de kieslijst voor de presidentsverkiezingen te komen, zijn
in Texas 'slechts' 50.000 handtekeningen nodig. Perot heeft al
voldoende handtekeningen verzameld in de staten Utah en Ten-
Grote brand Cook-eilanden
wellington In de hoofdstad van de Cook-eilanden, Rarotonga,
woedde gisteren een hevige brand, die onder meer ministeries,
de rechtbank, het postkantoor en de telefooncentrale heeft ver
nield. De politie vermoedt dat de zaak in aangestoken. De scha
de loopt in de miljoenen.
Geen huwelijk Caroline
cannes De Monegaskische regering heeft gisteren met klem al
le geruchten tegengesproken als zou prinses Caroline binnen
kort in het huwelijk treden met de Franse acteur Vincent
Lindon. Volgens de geruchten zou dat moeten plaatsvinden zo
dra het Vaticaan haar eerste huwelijk met Philippe Junot ont
bonden heeft verklaard. De tweede echtgenoot van Caroline,
Stefano Casiraghi, verongelukte anderhalf jaar geleden.
Nieuw vliegveld in Münehen
munchen» Het 'modernste vliegveld van Europa', de luchthaven
Münehen Franz Josef Strauss, is gisteren feestelijk geopend door
de Duitse minister van verkeer, Krause. De Beierse minister-pre
sident Streibl zei dat het nieuwe vliegveld ten oosten van de
Beierse hoofdstad de deelstaat als „een ster van het zuiden" met
de rest van de wereld zal verbinden en het tweede vliegveld van
Duitsland moet worden. Na meer dan 30 jaar plannen en bou
wen is de luchthaven nu eindelijk klaar. Kosten: meer dan 8,5
miljard mark, jaarlijks in staat 15 miljoen passagiers te verwer
ken en een treinverbinding met de luchthaven van Frankfurt.
Protest Myanmarese vluchtelingen
teknaf Meer dan 30.000 Myanmarese vluchtelingen hebben
gisteren in de Bengalese grensplaats Teknaf gedemonstreerd te
gen hun gedwongen repatriëring. De vluchtelingen deelden
pamfletten uit waarin stond dat ze voor hun leven vreesden in
Myanmar (het voormalige Burma). Ze willen dat de VN toezicht
houden op hun verblijf in hun vaderland als ze terugkeren.
Frankrijk levert 100 Mirages aan Taiwan
parus Frankrijk gaat 100 gevechtsvliegtuigen van het type Mi-
rage 2000-5 leveren aan Taiwan. Dat heeft de Franse minister
van defensie Pierre Joxe vanmorgen bevestigd in een radio-in
terview. Joxe ging niet in op de vraag op welke termijn het con
tract zijn beslag krijgt. Als de levering van de hypermoderne ge
vechtsvliegtuigen aan Taiwan doorgaat, lijkt een ernstig diplo
matiek conflict met de Volksrepubliek China onvermijdelijk.
Als gebaar van 'solidariteit' stuurt de EG binnenkort een
delegatie naar Skopje, om in de hoofdstad van de voor
malige Joegoslavische republiek Macedonië te praten
over humanitaire en economische hulp.
brussel» peter de vries
correspondent
De ministers van buitenlandse
zaken van de Gemeenschap be
sloten dat gisteren zeer tegen de
zin van Griekenland dat zich al
maanden hardnekkig verzet te
gen een diplomatieke erkenning
van het naburige Macedonië
door de EG. Voor Athene is en
blijft Macedonië een Griekse
naam en dient Joegoslavisch
Macedonië te worden aange
duid als 'de republiek van Skop
je'.
De woede over de Griekse
blokkade heeft inmiddels bij de
andere elf landen een kookpunt
bereikt. Volgens nlinister Van
den Broek moet de EG-missie
worden gezien als een „teken
van solidariteit, dat we niet wil
len wachten met concrete hulp
gedurende de periode dat we
allemaal reikhalzend uitzien
Daarmee gaf de minister te
kennen dat de andere EG-lan-
den zo langzamerhand meer
dan genoeg hebben van de
dwarsliggerij van Athene. De
Griekse premier en minister van
buitenlandse zaken Mitsotakis
legde het zenden van een mis
sie op dezelfde manier uit, en
was er derhalve op tegen.
Formeel belet niets de EG-
landen om ieder afzonderlijk de
voormalige Joegoslavische re
publiek Macedonië als zelfstan
dig land te erkennen. Maar de
twaalf willen het tegelijkertijd
doen, en daar maakt Athene ge
bruik van op een manier die de
andere hoofdsteden tot openlij
ke razernij heeft gebracht. De
Grieken vrezen territoriale aan
spraken van het buurland, iets
wat andere landen niet geloven
omdat Griekenland in geval van
oorlog kan rekenen op steun
van de Navo.
De Britse minister Hurd voer
de gisteren het peleton aan van
landen die de Grieken duchtig
de oren wasten. Hurd geeft
Athene nog vier weken, en
dreigt dan eenzijdig tot erken
ning over te gaan. Ook Duits
land en Denemarken denken er
zo over. Nederland houdt zich
in het debat wat op de achter
grond, na de Griekse zuivelboy-
cot tegen ons land.
Vorige week besloten de EG-
Griekenland blijft stijfkoppig vasthouden aan een naamsverandering voor de nieuwe buurrepubliek Macedo
nië, of volgens de Grieken, de republiek van Skopje. Binnen de EG raakt het geduld met de Grieken op, dit tot
woede van de Hellenen. foro ap
landen nog dat erkenning
gelijk werd
een andere naam zou kiezen.
Maar de Grieken stellen, aldus
Franse diplomaat, telkens lijk helemaal geen zaken doen
Macedonië hogere eisen: „Eerst ging het met het gebied
de grenzen, toen om de
n, en nu mogen we eigen-
ring gehouden. In die periode
ondernam zij twee zelfmoord
pogingen. „Ik overleefde deze
hel door me te berusten in het
feit dat men mij voor een stoe
re, taaie IRA-terroristc hield",
aldus Ward die tijdens haar ge
vangenschap is afgestudeerd in
Kunst- en Europese Geschiede-
Wards beroep was de laatste in
een serie rechtszaken die werd
heropend op verdenking van
dwalingen van het recht Sinds
1989 zijn in het Verenigd Ko
ninkrijk tenminste 38 mensen
op vrije voeten gesteld nadat in
hoger beroep bleek dat zij ten
onrechte waren veroordeeld.
Velen van hen hadden al jaren
vastgezeten voor terroristische
aanslagen, onder wie de 'Vier
van Guilford', die na 15 jaar vrij
kwamen en de 'Zes van Blr
mingham' die bijna 17 jaar ge
vangen hebben gezeten.
cape Canaveral De Amerikaan
se ruimtevaartorganisatie NASA
heeft besloten de vlucht met het
ruimteveer Endeavor met ten
minste een dag te verlengen.
Morgen zullen twee van de ze
ven bemanningsleden bij een
ruimtewandeling een derde po
ging ondernemen om de 4-ton
wegende communicatiesatelliet
lntelsat-6 te bergen voor repara
tie.
Na de mislukte pogingen met de
grijpstok, zullen de astronauten
Thuot en Hieb nu trachten de sa
telliet met de hand binnen te ha
len. De NASA houdt met de ver
lenging van de missie de moge
lijkheid open dat donderdag nog met een 4,5 meter lange grijp-
een vierde ruimtewandeling stok de 250 miljoen gulden kos-
wordt ondernomen. De shuttle
keert nu volgens plan vrijdag te
rug op Edwards Air Force Base in
California.
De regering van de Zuidafrikaanse
president F. W. de Klerk wordt ach
tervolgd door een reeks van schan
dalen, die hun oorsprong hebben in
het verleden en nu een smet op zijn
blazoen werpen. Ironisch genoeg is
dat het gevolg van zijn eigen hervor
mingsbeleid, dat het klimaat heeft
geschapen voor de onthullingen die
hem nu belagen.
Vrijwel elke week worden er r
tegels gelicht en deksel van doodfpot-
ten en beerputten verwijderd. De
stank die daarbij opstijgt, is vaak over
weldigend.
De oorzaak van deze vervuiling van
het politieke milieu is bekend. Ruim
40 jaar alleenheerschappij door de
Nationale Partij heeft van Zuid-Afrika
een éénpartijstaat gemaakt met alle
kenmerken van dien. Corruptie, wille
keur, nepotisme en machtsmisbruik
waren (en zijn soms nog) aan de orde
van de dag en de omvang van het
kwaad wordt nu pas zichtbaar.
Een lang niet volledige bloemlezing
uit de schandalen en affaires die de af
gelopen maand aan het licht zijn ge
komen, illustreert hoe ranzig de erfe
nis van de apartheid is. Twee weken
geleden werd een blanke politieman
ter dood veroordeeld wegens de
moord op elf onschuldige mensen.
Kapitein Brian Mitchell dacht dat zij
ANC-aanhangers waren.
Een week eerder was bekend gewor
den dat een zwarte politieman, die
door de rechter een 'beest in uniform'
was genoemd en o.a. wegens moord
tot 27 jaar gevangenisstraf was veroor
deeld al na negen maanden op vrije
voeten js 'als gevolg van een compu-
terfout'. Vorige week werden de twee
tot nog toe grootste schandalen van
dit jaar onthuld.
Het ANC-gezinde weekblad New Na
tion publiceerde de inhoud van een
zeer geheim document uit 1985 waar
uit zou blijken dat een generaal op
dracht gaf vier leden van het Verenigd
Democratisch Front (UDF), een man
telorganisatie van het toen nog verbo
den ANC, 'voorgoed uit de samenle
ving te verwijderen'. De vier zijn enke
le weken later onder nooit opgehel
derde omstandigheden om het leven
gekomen.
In dezelfde week werd het resultaat
van een onderzoek openbaar gemaakt
dat een onafhankelijke commissie on
der leiding van rechter Pickard had
verricht naar de praktijken van wat of
ficieel het ministerie van ontwikke
lingshulp heette, maar in werkelijk
heid het departement van apartheids
zaken was. Dit ministerie, een bureau
cratisch monster waar de uitvoering
van het apartheidsbeleid in al zijn fa
cetten geregeld werd, bleek een
broedplaats van corruptie en vriend
jespolitiek.
Ambtenaren verrijkten zich en speel
den elkaar, familieleden en relaties de
bal toe op een schaal die zelfs voor
Zuid-Afrika ongehoord is. Miljoenen,
waarschijnlijk miljarden aan belas
tinggeld zijn verdwenen in de zakken
van figuren, die buiten schot dreigen
te blijven. Het management bleek zo
chaotisch en ondoorzichtig, dat het
opsporen van vele schuldigen onbe
gonnen werk is. Het departement is
bovendien eind maart opgeheven en
de 9000 ambtenaren zijn verspreid
over de rest van de overheidsdienst.
Uit de reacties van regeringszijde op
het bekend worden van deze schan
dalen blijkt dat er wel iets, maar nog
niet genoeg in de houding van Preto
ria ten goede is veranderd. Naar aan
leiding van de onthullingen in New
Nation ontkende De Klerk dat de re
gering en de Staatsveiligheidsraad
(SVR) de moord op de UDF-kopstuk-
ken desstijds hadden besproken en
goedgekeurd. Hij kondigde tevens aan
dat de politie de zaak opnieuw en
'met spoed' zal onderzoeken Maar de
betrokken generaal, Van de Westhuy-
zen, is inmiddels bevorderd tot hoofd
van de militaire inlichtingendienst en
het ziet er niet naar uit dat hij han
gende het onderzoek op non actief
wordt gesteld.
De reactie op het rapport van rechter
Pickard zal in elk land met enige de
mocratische traditie als volstrekt on
voldoende worden beoordeeld. Het
duurde maanden voordat de regering
het rapport vrijgaf en met de pijlsnelle
opheffing van het departement laadt
zij de verdenking op zich, dat ze nog
het een en ander te verbergen heeft.
Dat een minister zijn congé hoort te
krijgen als hij de verloedering van zijn
departement niet weet te stoppen, is
hier absoluut ondenkbaar. De be
windsman die in de eerste plaats ver
antwoordelijk wordt gesteld voor het
debakel, Viljoen. zit nu 'overspannen'
thuis, maar zal na genezing als minis
ter van 'staatszaken' de rechterhand
van De Klerk worden.
De vooruitgang die sinds het aantre
den van De Klerk is geboekt, bestaat
voornamelijk uit het niet langer ont
kennen van de schandalen. Waar
vroeger de doofpot of erger wachtte,
roepen nu zelfs de regeringsgezinde
kranten dat de onderste steen boven
moet komen en dat niets en niemand
ontzien mag worden.
Maar juist daarin schiet de regering
nog steeds tekort. De maatregelen die
worden genomen, vallen meestal on
der de rubriek 'te weinig en te laat'.
De stap naar behoorlijk en verant
woord bestuur is kennelijk ook voor
De Klerk nog te groot.
londen Rtr/AFP/DPA/Ind
Een Brits hof van beroep heeft
gisteren de vrijlating gelast van
een vrouw die 18 jaar geleden
de gevangenis inging omdat zij
een aanslag zou hebben ge
pleegd voor het Ierse Republi
keinse Leger (IRA). Judith Ward
(43) werd in 1974 tot 30 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld we
gens haar aandeel in een aan
slag van de IRA op een bus mei
militairen en hun gezinnen.
Volgens de staat is Wards oor
spronkelijke veroordeling onbe
trouwbaar geworden nadat be
wijsmateriaal uitwees dat haar
bekentenis het gevolg was van
geestelijke labiliteit. De IRA
heeft altijd ontkend dat Ward
de aanslag heeft gepleegd.
De zwaarste periode voor
Ward waren de tien maanden
voorafgaand aan haar proces.
Zij was geestelijk labiel en ziek
en werd in volledige afzonde-
frankfurt dpa
Een staking in de Westduitse
metaal- en elektronicaindustrie,
waar zo'n vier miljoen mensen
werken, lijkt nabij. Het bestuur
van de bond voor metaalarbei
ders besluit in de loop van van
daag hoe moet worden gehan
deld in het vastgelopen loon-
conflict. Bij de overheidsdicn
sten in West-Duitsland, de
spoorwegen en de posterijen, is
gisteren de stemming begon
nen over het bereikte compro
mis van 5,4 procent loonsverho
ging. De vakbondsleden onder
de 2,6 miljoen werknemers in
de publieke diensten in West-
Duitsland hebben tot morgen
de tijd zich uit te spreken over
het akkoord.
In de metaal houden de werk
gevers vast aan hun bod van 33
procent loonsverhoging. De
machtige vakbond IG Metall
eist 9.5 procent meer loon. Als
van de kant van de werkgevers
geen toenaderingspogingen ko
men. moet de top van deze
grootste Europese werknemers
organisatie vandaag besluiten
•en referendum uit te schrijven
onder zijn leden over de bereid
heid om te staken.
Begin volgende weck kan dan
worden bepaald in welke
bondsstaten als eerste gestaakt
gaat worden.
Gisteren legden 42.000 me
taalarbeiders in Beieren op en
kele sleutelpunlen voor korte
tijd het werk neer.
vindt tegen dc Azerischc bcvol-
kin*
Met deze woorden VToeg dc
Azerbajdzjaanse president la
goeb Mamedov gisteren hulp
van het buitenland na de ver
overing dit weekeinde van de
stad Sjoesja. De gevechten
breidden zJch daarna uit tot
zelfs buiten dc enclave.
Turkije. Iran. Pakistan en de
voormalige Sovjetrepublieken
moeten hun gezag aanwenden'
in de strijd om Nagorno Kara-
bach. Zij moeten de Armeense
'agressor intomen' om te voor
komen „dat er een nieuwe uit
barsting van genocide plaats-
hy's zoon te onderhouden maar
dat het hele bedrag bijna
400.000 gulden nu t rmti
was terugbetaald. Murphy heeft
gezegd over een videotape te
bcscnikken waarop de bisschop
haar in New York geld overhan
dU
De superieur van Casey, kar
clm.i.il ahal Dalv, zei l.il hi|
diep bedroefd was over de zaak
maar dat hij er geen reden in
zag om kritiek op het celibaat te
hebben Bisschop Gascy is ac
tief in de Ierse Derde Weteldbe
Eamonn Casey, de vorige week
plotseling afgetreden bisschop
van het Ierse bisdom Galway.
heeft gisteren toegegeven een
kind verwekt te hebben Annie
Murphy hield de Ierse natie vo
rige weck aan dc radio gekluis
terd toen zij vertelde dat haar
17-jarige zoon Peter door de
bisschop was verwekt tijden*
een ..magische' Iicfdesaffaire
die enkele maanden duurde.
Casey zei gisteren trok dat er
van geld van het bisdom ge
bruik was gemaakt om Murp-