'Omroep moet veel
meer zelf betalen'
EG-cijfers economie laten Kok terecht koud
Binnenland
Eerste schoonmaakbeurt in honderd jaar
Bendes uit Randstad
verleggen werkterrein
'Post traag bezorgd'
Cao-akkoord supermarkten
DINSDAG 12 ME11992
Premie op schoffelen, niet op spuiten
tilburg Boeren in midden-Brabant kunnen een premie ontvan
gen van 125 gulden per hectare als ze het onkruid in hun maïs
niet met chemische maar met mechanische bestrijdingsmidde
len te lijf gaan. Gisteren gaf de Noordbrabantse Christelijke Boe
renbond (NCB) in Tilburg het startsein voor het project dat het
gebruik van chemische middelen op de boerderij moet vermin
deren. In totaal is voor het driejarige project vier tot vijf miljoen
gulden aan overheidsgeld uitgetrokken.
Taxi-oorlog wordt uitputtingsslag
Rotterdam De taxi-oorlog in Rotterdam lijkt een ware uitput
tingsslag te worden. Dertig politiemensen, inclusief Mobiele
Eenheid, werden gisteravond bij het Centraal Station opgetrom
meld om chauffeurs met een omstreden, nieuwe vergunning
van de provincie Zuid-Holland doorgang te verlenen. Door als
passagier bij een chauffeur met zo'n zogeheten 'pret-vergun-
ning' in te stappen, probeerden zij te verhinderen dat deze klan
ten kon vervoeren. Even na twaalven besloten de chauffeurs tot
een blokkade, waarna alle taxi's stilstonden.
Aids-patiënten moeten waarschuwen
Groningen Heteroseksuele mannen en vrouwen die besmet zijn
met het HIV-virus of aids hebben, moeten hun (ex-)partners
waarschuwen. Dat bepleiten medewerkers van de Amsterdamse
GG en GD, onder wie de microbioloog prof. dr. R. Coutinho, in
een artikel in het laatste nummer van het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde. Men gaat ervan uit dat die kennis het gedrag
zo beïnvloedt dat besmetting van anderen wordt voorkomen.
Het pleidooi richt zich minder op homoseksuele en biseksuele
mannen omdat die in hun eigen kring al veel vaker en directer
met aids worden geconfronteerd.
Tilburg moet uitgroeien tot zesde stad
den bosch Tilburg, met 156.000 inwoners nu nog de zevende
stad van Nederland, moet binnen enkel»} jaren zijn uitgegroeid
tot een stad met 193.000 ingezetenen. Dit kan door de aangren
zende dorpen Goirle, Berkel-Enschot en 'de dorpskern Riel bij de
stad te voegen. Tilburg zou daarmee de zesde stad van Neder
land zijn. Dat staat in het rapport 'Aanbevelingen voor gemeen
telijke herindeling midden-Brabant', dat gisteren in Den Bosch
is gepresenteerd.
Van der Zwan vindt eigen vermogen deels overtollig
den haag gpd
Meer dan de helft van de 395 miljoen gulden aan vermo
gen dat de publieke omroepen hebben opgebouwd, is
overtollig en dient te worden besteed aan het maken van
programma's en het opvangen van risico's. Verdere ver-
mogensgroei is bovendien onnodig en ongewenst. Dat
concludeert een in opdracht van cultuurminister d'Anco-
na ingestelde adviescommissie onder leiding van oud-
Vendex-topman A. van der Zwan.
dragen voor omroepen op peil
te houden door geld bij te pas
sen uit de algemene reserve.
„De regeling die wij adviseren,
is voor de omroepen een harde
regeling", aldus Van der Zwan.
Van het totaalbedrag aan ei
gen vermogens van de omroe
pen ligt volgens de commissie
140 miljoen vast in onder meer
gebouwen. Daarnaast is nog
eens 40 miljoen nodig als buf
fer. De rest, 215 miljoen, kan
dus worden besteed aan het
maken van programma's en het
opvangen van bedrijfsrisico's.
Volgens Van der Zwan is het
niet meer dan redelijk dat de
omroepen hun inkomsten zo
veel als mogelijk besteden aan
het maken van programma's.
„Daarvoor betaalt de kijker im
mers ook zijn omroepbijdrage."
In haar gisteren verschenen
rapport stelt de commissie dat
de algemene omroepreserve,
die wordt beheerd door de mi
nister, voortaan niet meer dient
te worden aangesproken om te
genvallers bij de omroepen af te
dekken. „Het is niet goed in te
zien waarom omroepen met
dergelijke grote vermogens uit
de wind worden gezet. Het risi
co van tegenvallers kunnen zij
zelf wel dragen. Het gaat hier
om een algemeen aanvaard
maatschappelijk beginsel, dat
nu ook van toepassing dient te
worden op de omroepen", al
dus Van der Zwan.
De commissie wijst erop dat
het in de nieuwe systematiek
niet meer mogelijk is de uurbe-
Volgens de commissie gaan
de risico's van de omroepen de
normale bedrijfsrisico's door de
bank genomen niet te boven.
Toch kan er sprake zijn van ca
lamiteiten, zoals een onver
wachte forse terugval van de in
komsten uit Ster-reclames. Al
leen bij grote financiële tegen
vallers, die een gedrag van 200
miljoen te boven gaan, kan in
de visie van de commissie nog
een beroep worden gedaan op
de algemene omroepreserve.
Maar dan nog zullen de omroe
pen de helft van zo'n tegenval
ler zelf moeten ophoesten.
In een eerste reactie zei mi
nister d'Ancona het rapport te
beschouwen als een ondersteu
ning van haar visie dat overtolli
ge vermogens van omroepen
moeten worden ingezet ter ver
sterking van programma's. Uit
cijfers die de minister in februa
ri van dit jaar naar de Tweede
Kamer heeft gestuurd, blijkt dat
zich bij handhaving van de hui
dige situatie geen structurele te
korten bij de omroepen zullen
aandienen. Vorig jaar nog werd
openlijk gesproken over een
dreigend faillissement voor de
publieke omroepen.
Schade beving
vastgesteld op
105 miljoen
roermond anp
De schade aan woningen en
monumenten door de aardbe
ving op 13 april in Limburg be
draagt ongeveer 105 miljoen
gulden. Dat heeft voorzitter Th.
Hoofwijk van de Roermondse
burgerstichting Aardbeving gis
teravond meegedeeld, na een
inventarisatie door verzeke
ringsdeskundigen.
Eigenaar-bewoners van wo
ningen hebben een schade ge
leden van 30 miljoen gulden.
Een soortgelijk bedrag is aange
meld door bewoners van huur
woningen. Daarbij komt nog
26,2 miljoen gulden schade aan
kerkgebouwen en andere pan
den van het bisdom Roermond,
en gebouwen van andere kerk
genootschappen.
Volgens de Kamer van Koop
handel voor Midden-Limburg
heeft een onderzoek onder 300
bedrijven aangetoond dat zij
een schade hebben geleden van
15 miljoen gulden. Monumen
tale gebouwen in Roermond
hebben voor ongeveer vier mil
joen gulden schade. Daardoor
komt het uiteindelijke schade
bedrag uit op ruim 105 miljoen
gulden. Hoofwijk tekent daarbij
aan dat bij dit bedrag niet de
schade aan civiel-technische in
stallaties, onroerende goederen
en produktievcrliczcn bij indus
trieën is inbegrepen.
Omscholing
douanier komt
niet op gang
den haag anp
Het ministerie van financiën
kan de toezegging niet waarma
ken dat 350 van 1100 douaniers
die per 1 januari 1993 hun baan
verliezen als milieu-inspecteur
aan de slag kunnen. Van de 105
inmiddels omgeschoolde doua
niers hebben er slechts 38 een
haan als milieu-inspecteur ge
vonden. Dat blijkt uit cijfers van
het ministerie van financiën.
In verband met het wegvallen
van de EG-binnengrenzcn op 1
januari 1993 verliezen 1100
douaniers hun baan. Met de
bonden werd in 1990 overeen
gekomen dat er geen gedwon
gen ontslagen Zouden vallen.
Dat leek mogelijk door 350 dou
aniers om te scholen tot milieu
inspecteur bij gemeenten.
Daarnaast zouden plaatsen
bij de politie worden openge
steld, zou een aantal douaniers
kunnen overstappen naar pos
ten bij havens en luchthavens in
het westen van het land en zou
den banen via 'outplacement'
worden gezocht.
Voor 367 douaniers is echter
nog geen oplossing gevonden.
Vólgens B. Grave van oe Centra
le dienstcommissie van de dou
ane is dat te wijten aan het feit
dat de opleiding, tot milieu-in
specteur niet van de grond is
gekomen. In plaats van 350
konden slechts 105 douaniërs
worden omgeschoold.
Amsterdam Nadat het fameuze Concertgebouw in Amsterdam enkele jaren geleden bouwtechnisch en van binnen al helemaal werd geres
taureerd, is nu de buitenkant aan de beurt. Voor het eerst in honderd jaar worden de gevels schoongespoten. Daarnaast worden scheuren ge
vuld, wordt houtwerk gerepareerd en krijgt het pand een schilderbeurt. Ook krijgt het gebouw zijn veertig jaar geleden verwijderde gevelver
siering van zink terug. ■- foto nieuw anefo rob bogaerts
Rotterdam Werknemers van het vleesverwerkende bedrijf Hoefsmit in de Rotterdamse industriewijk
Spaanse Polder kijken naar de zware, zwarte rook die uit de opslagplaats voor verpakkingsmateriaal
komt. Een felle brand in de loods zorgde gisteren voor aanzienlijke schade bij het bedrijf, foto anp pa<
Rijk steekt dit
jaar 60 miljoen
in kernenergie
den haag gpd
Het ministerie van
sche zaken besteedt dit jaar cir
ca zestig miljoen gulden aan
kernenergie-onderzoek. Dat is
meer dan aan duurzame ener
gie (zon, wind, water) of aan
energie uit steenkool, olie of
gas. Alleen aan onderzoek naar
energiebesparing wordt nïeer
geld uitgegeven (73 miljoen).
De overheidsinvesteringen in
nucleair onderzoek zijn de
laatste jaren constant gebleven.
Andriessen wijst er nogmaals op
dat wereldwijde vervanging van
de huidige kerncentrales door
kolencentrales leidt tot een toe
name met negen procent van
de kooldioxide-uitstoot. Kool
dioxide wordt grotendeels ver
antwoordelijk gehouden voor
het broeikaseffect.
De minister heeft zich afgelo
pen jaren herhaaldelijk als pleit
bezorger opgeworpen van de
kernenergie-lobby.
'Witte' fraude
bedraagt 77,5
miljoen gulden
DEN HAAG GPD
Bijstandsontvangers hebben
vanaf 1988 voor een bedrag van
minstens 77,5 miljoen gulden
'wit' gefraudeerd. Dat wil zeg
gen dat zij naast een uitkering
ook betaald werk hadden. Dit
blijkt uit een nota van minister
Hirsch Ballin (justitie) over mis
bruik en oneigenlijk gebruik van
belastingen en uitkeringen.
De gegevens zijn afkomstig
van Sociale Zaken en hebben
betrekking op rapportages van
zestien gemeenten. Die hebben
bericht wat zij doen met tips
van de belastingdienst over
mensen die mogelijk een bij
standsuitkering en een salaris
ontvangen. Sinds 1991 verstrekt
de belastingdienst dit soort ge
gevens aan gemeentelijke socia
le diensten.
De zestien gemeenten rap
porteerden over de periode
1988-1990. Men deed dat echter
allemaal anders, zodat conclu
sies trekken erg moeilijk is. Het
bedrag van 77,5 miljoen gulden
aan 'witte' fraude is gebaseerd
op gegevens van acht gemeen
ten met in totaal bijna 210.000
bijstandstrekkers.
M HAAG CAREL GOSELING
Lachen of huilen? De Haagse economen konden kiezen
bij hun reactie op nieuwe berekeningen van de Europe
se Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, over de
toestand van onze nationale economie. Terwijl de één
aangaf dat de economie minder groeide, wees de ander
er juist op dat het groeicijfer beduidend hoger lag dan
voorspellingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Nu komt het wel vaker voor dat cijfers door iedereen
anders worden uitgelegd, al naar gelang het eigen uit
gangspunt en het ideaal dat men nastreeft. Dit keer zit
het echter anders in elkaar. Eerst terug naar de EG-cij-
fers. Wat werd er voorspeld? De economische groei zou
dit jaar 'maar' op 1,25 procent uitkomen en komend
jaar op 1,75 procent. De inflatie zou dit jaar uitkomen
op 3,5 procent, volgend jaar op 4. De werkloosheid ten
slotte zou toenemen van 7,5 procent naar 7,75 procent
van de beroepsbevolking.
Nu voorspelde het CPB nog maar enkele weken gele
den dat de economische groei dit jaar 0,75 procent zou
bedragen. Voor 1993 werd 2,25 procent vermeld. Ra, ra
hoe kan dat? De verklaring is eenvoudig. De EG han
teert andere definities. Zo wordt economische groei in
de Gemeenschap afgemeten aan het bruto nationaal
produkt: de bruto waarde van alles wat er in eenjand
wordt geproduceerd. In ons land is de maatstaf echter
netto nationaal inkomen: het bedrag dat wij, ingezete
nen van Nederland, allemaal samen netto verdienen.
Een veel breder begrip, waarbij ook inkomsten uit het
buitenland meetellen. Er worden dus appels met peren
vergeleken als het EG-groeicijfer naast het CPB-getal
wordt gelegd. De 1,25 procent van de Gemeenschap is
de 0,75 procent van het Planbureau. Zo simpel is het.
En voor komend jaar geldt hetzelfde. Het gegeven dat
de EG-berekening dit jaar boven het CPB-cijferwerk
uitkomt en volgend jaar eronder, valt te verklaren uit
een andere inschatting van de groei in de wereldhan
del. Als daarmee rekening wordt gehouden, is er geen
verschil tussen beide getallen. Opnieuw niet.
Wat de inflatie betreft, zitten EG en CPB op precies
dezelfde getallen, al wordt in ons land nog een uiterste
poging gedaan de prijsstijging via een aantal beleids
maatregelen in 1993 terug te dringen naar 3,5 procent.
Maar dat terzijde. De werkloosheid is weer een ander
verhaal. De EG hanteert ook hier een ander uitgangs
punt dan in ons land gebruikelijk volgens de definities
van het CBS, het Centraal Bureau voor de Statistiek, en
het CPB.
De EG berekende 7,5 procent werkloosheid voor dit
jaar. Dat zou uitkomen op circa 480.000 mensen zon
der werk. Voor 1993 vertaalt het EG-percentage van
7,75 procent zich in dik een half miljoen werklozen. De
door het CBS geregistreerde werkloosheid zal dit jaar
gemiddeld 350.000 zijn. Komend jaar stijgt dat gemid
delde naar 375,000. Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek kijkt daarbij alleen naar degenen die als werkzoe
kende geregistreerd staan. Mensen die ouder zijn dan
57,5 jaar tellen niet mee. .Bovendien moet men een
baan willen van minstens 20 uur per week. Iemand die
voor minder wil ploeteren, wordt niet als 'werkloze' be
stempeld.
Het CPB zelf hanteert weer een andere definitie: de
werkzoekende zonder baan. Daarbij wordt wel reke
ning gehouden met de deeltijdwerkers die arbeid zoe
ken en met gehuwde vrouwen die ook al staan ze
niet als werkzoekende te boek in een kaartenbak
toch weer aan dSe slag willen. Het CPB-cijfer komt dan
ook veel hoger uit dan dat van het CBS. Dit jaar gemid
deld 525.000 werkzoekenden, volgend jaar 555.000.
De EG-berekeningen zitten dichter bij het CPB-getal
dan bij het CBS, maar ook hier geldt weer: het is appels
met peren vergelijken. En dat zal nog wel enige tijd zo
blijven, aangezien wij in ons land niet echt genegen zijn
definities bij te stellen aan internationale normen. En
mochten er binnenkort nog enige economische gege
vens over ons land van de Oeso (de organisatie van 24
westerse geindustrialiseerde landen) komen, dan ge
beurt weer precies hetzelfde. Ook daar is de norm een
andere dan hier.
De conclusie laat zich raden. EG- en Oeso-cijfers zijn
leuk, ze geven een trend aan, maar meer ook niet. Ze
zijn onbruikbaar voor het Nederlandse beleid. Vandaar
dat minister Koks reactie op de EG-gegevens in het Por
tugese Porto de' juiste was: laconiek. Er was eigenlijk
niets aan de hand, hoeveel ophef er in de media ook
over werd gemaakt.
leeuwarden gpd
Bendes uit Amsterdam en Rot
terdam verleggen hun werkter
rein naar het platteland. Tot die
conclusie komt het Regionaal
Rechercheteam Friesland
(RRT), dat gisteren twee bendes
uit de Randstad oprolde na een
serie roofovervallen in Fries
land.
Bij het rechercheteam bestaat
sterk de indruk dat de inzet van
een helikopter door het zogehe
ten Roof-team van de Amster
damse politie er mede de oor
zaak van is dat het werkterrein
naar elders wordt verlegd. „Het
aanhoudingsrisico wordt hen in
Amsterdam kennelijk te groot",
aldus woordvoerder Helmholt.
De twee los van elkaar opere
rende bendes beschikten beide
over een contact in Friesland.
Dat is vermoedelijk nog een re
den om naar Friesland uit te
wijken. In totaal zijn elf mensen
aangehouden. Sindsdien is het
rustig op het overvalfront. De elf verwachting is dat
daders moeten zich in juni voor
de rechter verantwoorden.
Voor alle overvallen in Fries
land die tot nu toe door het RRT
zijn opgelost, geldt dat zij zijn
voorbereid. Soms werd van
bruut geweld gebruik gemaakt.
In een aantal gevallen werd met
vuurwapens gedreigd.
Bij de golf overvallen die in
februari en maart van dit jaar
door een Amsterdamse en Rot
terdamse groep werden ge
pleegd, is in totaal minder dan
een ton buit gemaakt. Door de
lage kastegoeden die de banken
aanhouden, leverden de over
vallen in de meeste gevallen een
bescheiden resultaat op.
Het Roof-team, waarmee het
RRT regelmatig contact had,
was één van de arrestanten eind
vorig jaar uit het oog verloren.
Met zijn aanhouding zijn ook
overvallen in de hoofdstad op
een kledinghuis, een sigaren-
boer en een drogisterij opgelost.
Daarbij waren ook twee Am
sterdammers betrokken die een
bank in het Friese Sumar over
vielen.
Het Friese rechercheteam
(tien man) werpt zich nu op het
onderzoek naar een aantal nog
voortvluchtige mededaders. De
tenminste
nog drie, maar mogelijk tien
aanhoudingen worden verricht.
Tevens richt men zijn aandacht
op de nog niet opgeloste over
vallen op een Leeuwarder Ra
bobank, geldlopers en een
snackbar.
Tweede Kamer uit kritiek op PTT
den haag gpd
De Tweede Kamer heeft forse
kritiek op de postbezorging van
de PTT. Sinds de PTT in 1989
zelfstandig werd, wordt nog
maar 88 procent van de post
binnen 24 uur bezorgd. Voor
die tijd was dat 93 procent.
Woordvoerders van CDA en
WD zeiden gisteren tijdens een
commissievergadering dat
daarin snel verbetering moet
komen.
Verantwoordelijk minister
Maij van verkeer was niet onder
de indruk van de kritiek. Verge
leken met andere EG-landen is
PTT-Post volgens haar „een
voortreffelijk bedrijf, zo niet het
beste van Europa". Volgens Ma-
ij duurt het in Italië drie dagen
voordat een telegram aankomt
en verloopt de bezorging in Bel
gië en Spanje ook niet zoals het
hoort. De helft van de pakjes die
de minister naar haar studeren
de dochter in Barcelona stuur
de, is volgens haar niet aange
komen. „De Nederlandse PTT is
een witte raaf op Europees ge
bied."
Desondanks vond CDA'er
Koetje dat de PTT over twee jaar
op het oude bezorg-niveau te
rug moet zijn. Het WD-kamer-
lid Jorritsma meent dat alle post
gewoon de volgende dag bij de
op de mat moet
liggen.
Maij liet ook weten dat de
PTT wat haar betreft over zo'n
twee tot drie jaar naar de beurs;
kan om aandelen (die. nu nogj
voor honderd procent in bezit
zijn van de Staat) uit te geven.
De opbrengst 'een aantal
miljarden' kan volgens de
minister worden gebruikt voor
investeringen in infrastructuur
(wegen, spoorlijnen en brug
gen).
PvdA en CDA steunen het
voornemen van de minister om
PTT-Telecom niet te splitsen in
een openbaar nutsbedrijf en
een zuiver commerciële tak.
Toen de PTT zelfstandig werd,
was 'de concurrentie bang dat
het bedrijf er misbruik van zou
maken dat het als enige tele-
communicatieverbindingen
mag aanleggen. Daarom werd
tot een splitsing besloten, die in
1994 zou moeten plaatsvinden.
Maij kondigde onlangs aan de
splitsing niet meer nodig te vin
den. Door veranderingen in de
Europese regelgeving zal de
PTT haar nutstaken niet meer
kunnen misbruiken om com
merciële activiteiten te subsidi
ëren. Zij vreest bovendien dat
splitsing ertoe leidt dat op inter
nationaal vlak voor de PTT
slechts een bijrolletje zal zijn
weggelegd.
utrecht ANP
prijsstijging gecompenseerd in
de lonen. Werkgevers en bon
den gaan het komende jaar stu
deren op de aanpak van het
ziekteverzuim. 'Arbeidsvoor
waardelijke prikkels' tegen ziek
teverzuim, zoals het inleveren
van een vrije dag bij ziekte, zijn
niet in het onderhandelingsre
sultaat opgenomen. Het zoge
noemde 'afhelpkwartiertje' na
sluitingstijd van de winkels
wordt in het vervolg gecompen
seerd in geld of vrije tijd.
Aan het onderhandelingsre
sultaat is een langere periode
van relatief geringe arbeidson
rust in de bedrijfstak vooraf ge
gaan. Vijf weken lang is er op
bescheiden schaal gestaakt. Het
publiek heeft daarvan weinig
gemerkt
De werkgeversorganisaties in
het supermarktwezen (170.000
werknemers) en de bonden zijn
het vannacht eens geworden
over een nieuwe, tweejarige
cao. De afspraken behelzen on
der meer een loonsverhoging
van 10,3 procent, verdeeld in
vijf sprongetjes.
Werknemers tussen de 19 en
22 jaar krijgen daarnaast nog
een loonsverhoging van 1 pro
cent extra. Bovendien wordt het
aantal functiejaren van caissiè
res en verkoopsters uitgebreid,
waardoor hun salaris langer kan
doorgroeien. Als de prijzen in
twee jaar tijd met meer dan 7
procent stijgen, dan wordt de
