Nederland kan rest
EG niet bijbenen
CDA dankt ontstaan voor belangrijk deel aan PvdA
Binnenland
PTT stuit in Curasao
op heftige tegenstand
Ontmoetingsplaats blijft leeg
Natuur raakt in de war door verlichte kassen
Vaker klachten over
discriminatie politie
MAANDAG 11 MEI 1992
3
»c pi
Twee doden door geweld in weekeinde
maassluis De politie van Maassluis heeft gisteren een man uit
die plaats aangehouden, die ervan wordt verdacht zaterdag een
18-jarige plaatsgenote om het leven te hebben gebracht. Het lijk
van de vrouw werd aangetroffen in een vijver bij een park. In
Den Haag is zaterdag een 30-jarige Rotterdammer op straat
doodgeschoten. Bij de schietpartij waren twee nog voortvluchti
ge mannen betrokken. De toedracht is nog onduidelijk De man
die vrijdag dood in zijn woning in de Rotterdamse Bellevoys-
straat werd aangetroffen is een 68-jarige Portugees. Sectie heeft
inmiddels uitgewezen dat de man met geweld om het leven is
gebracht. Over de tweCtindere doden die vrijdag in Rotterdam
werden gevonden, is nog niets naders bekend.
Landelijke Fietsdag trekt minder volk
den haag De Landelijke Fietsdag heeft zaterdag 160.000 men
sen op het zadel gekregen, 20.000 minder dan vorig jaar. Organi
sator ANWB spreekt van een 'redelijk succes', gezien het slechte
weer. Minister Maij van verkeer gaf in Waalwijk het startsein
voor de fietsdag. Zij opende daarmee ook de bruggenfietsroute
Waalwijk-Drunen, een route die is aangelegd over oude spoor
bruggen. De Landelijke Fietsdag viel zoals elk jaar samen met de
Nationale Molendag. Ruim 600 molenenaars hielden zaterdag
open huis.
Bedankbrief wekt woede van FNV
den haag De Voedingsbond FNV is verbolgen over een brief die
de werkgevers in de zuivelindustrie hebben gestuurd aan de
noordelijke veeboeren, die tijdens de zuivelstaking van vorige
maand hun melk niet kwijt konden en op straat loosden. De
werkgevers betuigen in de brief de boeren hun 'erkentelijkheid'
voor de steun. Door acties en bedreigingen van woedende boe
ren zag de bond zich gedwongen de actie na een week te beëin
digen. ,,Een aantal van onze leden is door boeren met de dood
bedreigd. Dat kan echt niet in een rechtstaat. En dan krijgen die
boeren hiervoor een schouderklopje van de werkgevers. Zoiets
kan toch niet!", aldus bondsvoorzitter G. Lubbi.
AABN overweegt er mee te stoppen
Amsterdam Het bestuur van de Anti-Apartheids Beweging Ne
derland (AABN) overweegt de organisatie op te heffen. De ach
terban moet hierover nog geïnformeerd worden. Volgens
woordvoerder F. van Aurich wordt nog gediscussieerd over het
precieze moment waarop de AABN zou moeten stoppen. Vol
gens Van Aurich is het beste moment mogelijk de dag waarop de
nieuwe grondwet in Zuidafrika in werking treedt. Daarin worden
apartheid en racisme verboden. Hij sluit niet uit dat de Anti-
Apartheids Beweging Nederland wel in een andere vorm zal
worden voortgezet.
Enquête over bus: reiziger ontevreden
utrecht Pakweg de helft van de Nederlanders kent de slogan
'de bus is aardig op weg' en vier van de tien zijn het daar ook
mee eens. Maar vooral de reistijd, de aansluitingen en de bereik
baarheid scoren niet al te best. Dat blijkt uit een NIPO-enquête
onder 12.000 Nederlanders over kwaliteit en imago van het
stads- en streekvervoer. Bijna zestig procent is het oneens met
de uitspraak dat de bus niet duur is. Meer waardering is er voor
de stiptheid, de klantvriendelijkheid en het comfort. Reizigers
blijken ook behoefte te hebben aan actuele reisinformatie. On
geïnformeerd wachten lijkt wel twee keer zo lang te duren, vin
den ze.
Eiland wil telecommunicatie zelf regelen
willemstad
Niets heeft de afgelopen tijd zo
veel beroering op Curasao ver
oorzaakt als de mededeling dat
PTT-Telecom de nieuwe part
ner is van de lokale telecommu
nicatiebedrijven op het Antilli
aanse eiland. Het bekend wor
den van de samenwerking, nu
een half jaar geleden, heeft al
geleid tot een staking en hefti
ge protesten van het bedrijfsle
ven en vakbonden.
„De (Antilliaanse) overheid
heeft dit aan zichzelf te wijten",
zegt een zakenman. „Regering
en bestuurscollege hebben een
jaar lang met PTT-Telecom in
het allergrootste geheim onder
handeld en pas toen de inten
tie-verklaring rond was, werd
daar publiciteit aan gegeven."
In de zogenoemde landsbe-
groting worden de telecommu
nicatiebedrijven (ofwel de
Landsradio) geroemd als „de
grootste generator van op
brengsten en deviezen". Dit jaar
zullen de inkomsten naar ver
wachting ruim 40 miljoen gul
den bedragen. Grote groepen
burgers vragen zich daarom af
wat precies de beweegredenen
kunnen zijn om nagenoeg de
helft van de aandelen van de
Curagaose telecommunicatie
bedrijven (49 procent) aan PTT-
Telecom te willen overdragen.
Onder grote pressie heeft het
eilandsbestuur nu dan ook be
sloten het proces van privatise
ring van Landsradio voorlopig
stop te zetten. De bevolking zal
eerst worden geïnformeerd over
„de voordelen van de noodza
kelijke samenwerking met PTT-
Telecom".
utrecht Dit beeld van een verlaten 'Vrouwen Utrechtse Veemarkthallen. Het viel overigens erg
Ontmoetingsplaats' doet het ergste vrezen voor de mee met de belangstelling: de dag werd redelijk
opkomst bij de jaarlijkse manifestatie van de pro- goed bezocht. foto anp paul stol
gressief-katholieke 8 mei-beweging, zaterdag in de
Europese Commissie: 'Economische groei blijft achter'
De Nederlandse economie presteert dit jaar en volgend
jaar het slechtst in vergelijking met de andere landen van
de Europese Gemeenschap. De economische groei ligt
een half procent onder het EG-gemiddelde, met stijgen
de werkloosheid als gevolg.
porto peter de vriesschap in 1992 en 1993 tegenval
len. Hoewel er tekenen zijn van
herstel, komt de gemiddelde
economische groei dit jaar niet
uit boven een magere 1.75 pro
cent, en volgend iaar op 2.25
procent. Nederland blijft bij die
voorspellingen telkens nog een
half procent achter en wordt
daarmee hekkesluiter, samen
met Groot-Brittannië dit jaar en
België in 1993.
De cijfers van Brussel zijn
somberder dan de prognoses
die onlangs werden gepresen
teerd door het Centraal Planbu
reau. De rekenmeesters van het
kabinet gaan voor volgend jaar
uit van een groei van de econo
mie met 2,5 procent.
Het economische dal waarin
Nederland zich bevindt, zal vol
gens de Europese Commissie
leiden tot een stijging van de
werkloosheid naar 7,75 procent
van de beroepsbevolking in
correspondent
Dat blijkt uit een rapport dat dit
weekeinde werd gepresenteerd
tijdens de bijeenkomst van de
EG-ministers van financiën in
de Portugese havenstad Porto.
De nota waarschuwt ervoor dat
de economische ontwikkeling
binnen de hele Gemeenschap
achterblijft bij de verwachtin
gen.
Minister Kok weigerde na af
loop van de informele bijeen
komst de sombere analyse tot
de zijne te maken: „Ik denk dat
we deze zomer, wanneer het
kabinet de nieuwe begroting
opstelt, kunnen bewijzen dat
deze voorspellingen niet uitko
men. Onze uitgangspositie is
niet zo ongunstig", zei hij.
Volgens de cijfers van de Eu
ropese Commissie zal de eco
nomische groei in de Gemeen-
maassluis lonneke noou
Echt donker wordt het nooit in
de wijk Sluispolder Oost in
Maassluis. „Als 's avonds de
lampen in de kassen aangaan, is
het net of de hele wereld in
brand staat. De omgeving wordt
gevuld met een fel licht. Op zo
meravonden zitten we in de
tuin tegen een soort oranje
muur aan te kijken", vertelt H.
van den Wijngaard.
Hij woont schuin tegenover
de kassen van de rozenkwekerij
van de gebroeders Van der
Meijs. De Initiatiefgroep Stop
lichtvervuiling Lickebaert, die
uit zo'n honderd gedupeerde
bewoners bestaat, voert al ge-
tijd actie tegen het onge-
kunstlicht van de tuin
der. De groep is dan ook blij
met de uitspraak van de Raad
van State, die vorige week be
paalde dat de verlichting 's
nachts uit moet.
Het tuinbouwbedrijf heeft het
licht nodig om het gewas snel te
laten groeien. Ook 's winters en
's nachts kunnen de rozen op
die mafhier doorgroeien. Dit
zorgt voor een grotere produk-
tie en een betere kwaliteit
de bloemen. De bewoners
een aantal straten in de bt
zitten echter op die ma
en nacht in het licht. Zelfs dikke
overgordijnen kunnen het bui
tenlicht niet uit de huis- en
slaapkamers houden. Veel men
sen hebben moeite om de slaap
te vatten. „Die schemerlamp
blijft maar branden", wordt er
gezegd.
Ook de natuur blijkt danig in
de war te raken van het con
stante licht, vertelt Nico Koffe-
man, woordvoerder van de Ini
tiatiefgroep Stop lichtvervuiling
Lickebaert. In zijn tuin weten de
uilen niet langer meer of ze 's
nachts of overdag op jacht moe
ten gaan. Egels komen niet aan
hun winterslaap toe. Merels
fluiten in het holst van de nacht
en trekvogels raken gedesoriën
teerd.
„Echt donker is het hier
nooit", zegt een bewoner van
een flat aan de Jan Steenstraat.
,,'s Avonds is er altijd weer die
nare groen-gele natrium-kleur.
Voor de slaapkamer heb ik spe
ciale gordijnen van een zware
kwaliteit moeten kopen. De
tuinder doet geen enkele moei
te om het draaglijk voor ons te
maken. Als hij de zijkanten van
zijn kassen zou afschermen, zou
dat al een heel stuk schelen.
Maar dat schijnt te duur te
zijn."
Een diep teleurgestelde tuin
bouwer Van der Meijs wil geen
commentaar meer geven. Eer
der liet hij weten dat ze ook de
straatlantaarns in Maassluis
maar moeten uitdoen als hij de
lampen zou moeten doven. Van
der Meijs meent dat de bedrijfs
resultaten nu fors zullen dalen
en dat het personeel (er werken
16 mensen) daar zeker de
volgen van zal ondervinden.
Toch zijn er ook mensen die
in de nabijheid van de kassen
wonen en geen problemen met
het licht hebben. „Ik heb ner
gens last van. Het is net of de
altijd schijnt. Trouwens,
het hele Weslland is verlicht
zegt I. van Buuren. Mevrouw E.
van Keken vindt het licht eigen
lijk wel gezellig. „Dat vindt ie
dereen die bij mij op bezoek
komt. Het is een prachtig ge
zicht en het geeft geen lawaai.
En als ik 's avonds de luxaflex
dicht doe, heb ik nergens last
1993 volgend jaar. Voor dit jaar
gaat de commissie uit van 7.5
procent. Ook de inflatie zal ver
der aanwakkeren, terwijl ze in
de rest van de EG daalt. In 1993
zal de geldontwaarding in Ne
derland 4 procent op jaarbasis
bedragen, dit jaar nog 3,5 pro
cent.
De relatief hoge inflatie waar
bijna de hele EG (nu nog) mee
kampt, is de reden waarom de
ministers van financiën in Porto
besloten dat een verlaging van
de rente op dit moment niet
mogelijk is. Een lagere rente
maakt investeringen voor be
drijven goedkoper en stimuleert
zo de bedrijvigheid, maar wak
kert tegelijkertijd makkelijker
inflatie aan.
De ministers verwachten
meer heil van aanhoudende be
zuinigingen, betere economi
sche coördinatie tussen de EG.
VS en Japan, afspraken in de
GATT lAlgemene Overeen
komst inzake Handel en Tarie
ven) over het vrijmaken van de
wereldhandel en het voltooien
van de Europese inteme markt.
Zorgsector wil
vaste prijs voor
verrichtingen
Voor verrichtingen in zieken
huizen moet in de toekomst een
vaste prijs worden betaald, die
is gebaseerd op de werkelijke
kosten van de ingreep. Zo on-
staat een eerlijke concurrentie
en krijgt de patiënt duidelijk
heid. De organisaties van zorg
verzekeraars en ziekenhuizen
praten de laatste maanden in
tensief over zo'n systeem.
De plannen kunnen beteke
nen dat de ene verrichting
duurder wordt, maar de andere
goedkoper. In elk geval
moeten de tarieven meer be
drijfseconomisch worden on
derbouwd. Tot nu toe kan de
prijs van een verrichting sterk
verschillen van de kostprijs. Een
ziekenhuis dat werkt met een
budget baseert die uit
eindelijke prijs namelijk ook op
kosten voor andere, dure ingre-
Ook zorgverzekeraars zijn nu
deels gebonden aan vaste bud
getten Een verzekeraar betaalt
daarom liever voor wat er wer
kelijk is gedaan, vooral nu ver
zekeraars met elkaar moeten
gaan concurreren. Heldere ta-
z.ijn ook nodig om te
kunnen concurreren met het
toenemende aantal privéklinie-
ken. die nu al vaak een lagere
prijs voor een verpleegdag reke-
Ziektekostenverzekeraars zijn
vooral slechter af in een regio
waar facademische) ziekenhui
zen staan, die als cniec in de
wijde omgeving bijzondere, du
re verrichtingen kunnen uitvoe
ren. Die ziekenhuizen bereke
nen de hoge kosten daarvan
ook door in simpele ingrepen.
DEN HAAG WILFRED SCHOLTEN
De Partij van de Arbeid heeft i
een belangrijk deel voor
het CDA is opgericht. De vijandige op
stelling van de sociaal-democraten is
een 'voorname' duw in de rug geweest
voor de drie confessionele partijen
ARP, CHU en KVP om in 1980 te fuse
ren tot één christen-democratische
partij.
Deze conclusie, die in de wandel
gangen op het Binnenhof al jaren aan
gehangen wordt, is nu wetenschappe
lijk vastgesteld. De Leidse politicoloog
Ten Napel stelt in een grondige studie
naar de moeizame totstandkoming
van het CDA, dat de 'vijandige omge
ving' het CDA-in-wording vooral heeft
geholpen. Het proefschrift van Ten
Nppel, dat nog niet officieel is gepubli
ceerd, zal over twee weken aan CDA-
fractie-voorzitter Brinkman worden
aangeboden.
In 'Een eigen weg: de totstandko
ming van het CDA (1952-1980)'
schrijft Ten Napel dat het het doel van
de PvdA en andere linkse partijen was
om de drie confessionele partijen te
dwarsbomen en waar mogelijk uit el
kaar te drijven. Zo wist de PvdA-for-
mateur Burger de CHU handig buiten
het kabinet-Den Uyl te houden.
Het tegendeel werd echter bereikt,
Voormalig KVP-voorzitter Steenkamp (midden voor) tekende in 1980 onder toeziend
oog van ARP-, CHU- en PvdA-collega's het fusieprotocol van het CDA.
archieffoto nfp
concludeert de auteur. De polarisatie- Daarentegen besloten de drie pro
strategie van de PvdA en andere linkse gressieve partijen van het kabinet Den
partijen ten opzichte van het CDA-in- Uyl (PvdA. PPR en D'66), vanwege hun
wording dreef geen wig tussen de par- vermeende successen de vorming van
tijen, maar heeft op termijn juist bijge- een progressieve volkspartij achterwe-
dragen tot de eenwording. ge te laten, zo laat de schrijver er fijn
tjes op volgen. Vijftien jaar later is het
CDA in goeden doen en denkt de
PvdA-in-malaise weer voorzichtig aan
een bundeling van linkse krachten.
Hei kan verkeren.
Niet alleen de vorming van het CDA
kreeg een belangrijke impuls door de
houding van de PvdA. meent Ten Na
pel. Het isolement van de sociaal-de
mocraten wat betreft regeringsdeelna
me is er het gevolg van. Zelfs welwil
lende CDA'ers vervreemdden op den
duur van de PvdA door de vijandige
stemming van de partij jegens cïe
christen-democraten. Ook in de re
cente studie van Van Praag over de
PvdA ('Strategie en illusie. Elf jaar in
tern debat in de PvdA') worden soort
gelijke conclusies getrokken.
De WD heeft het slimmer aange
pakt. Ten Napel stelt dat ook de WD
tegen de vorming van het CDA was.
Maar anders dan de socialisten deden
de liberalen dat op zo'n manier dat
„hierdoor een toekomstige samenwer
king met de confessionelen in dc rege
ring niet tot de onmogelijkheden
kwam te behorenDe actualiteit geeft
de nieuwe doctor gelijk. De WD staat
na de val het kabinet amper drie
jaar geleden al weer te trappelen
om met het CDA te gaan regeren. Het
leed van toen is nu alweer vergeten en
vergeven.
Toch geeft Ten Napel aan de andere
kant toe dat de vijandige houding van
'links' ook een keerzijde had. Na de
formatie van 1973, toen de CHU los
kwam te staan van ARP en KVP, was
de ontreddering aanvankelijk groot,
aldus de auteur. Ook de meaia waren
in groten getale tegen dc fusie. Tegen
standers en kritische christen demo
craten (zoals Aantjes en de loyalisten)
kregen „onevenredig veel publiciteit".
Er zijn momenten geweest dat het niet
veel gescheeld had, of de machtigste
'partij van dit moment was er nooit ge
komen, aldus Ten Napel.
Over de toekomst van het CDA is de
auteur van het proefschrift minder uit
gesproken. Kansen zijn er zeker, om
dat het CDA een trouwe aanhang
heeft, die nog iets ziet in de relatie tus
sen het chnstetiik geloof en poBlM
handelen. Maar dat is ook het gevaar
Want die groep 'kcrkeli)ken' kalft lang
zaam maar zeker ook af. In dit 'hoogtij
van de ontzuiling' moet het CDA het
dan ook hebben van de zogeheten
'nieuwe christenen', zij die niet (meer)
gelovig zijn, maar de christelijke nor
men en waarden wel aanhangen. Het
behendig laveren tussen die twee
groepen zal van het CDA het nodige
vergen, aldus Ten Napel.
Amsterdams korps wel minder gewelddadig
amsterdam gpd
Het aantal klachten over discri
minatie door de Amsterdamse
politie neemt toe. Daarentegen
wordt er steeds minder vaak ge
klaagd over het gebruik van ge
weld door agenten. Dat blijkt uit
het vandaag gepresenteerde
jaarverslag 1991 van de Com
missie voor de- Politicklachten
Amsterdam.
In totaal werden vorig jaar
290 klachten ingediend rtij de
commissie. Dat is bijna 7 pro
cent minder dan in 1990. Hei
meest (15 procent) wordt nog
EVIaagd ovct uitlatingen door
litie ambtenaren. Een te
ichtig politie-optreden scoor
de 11 procent. Ruim een derde
van alle klachten werd gegrond
verklaard.
De commissie uit haar be
zorgdheid over de toename van
het aantal klachten over discri
minatie. In 1990 waren dat ct
12, vorig jaar 22. Het is niet dui
delijk of hier sprake is van ren
trendmatige ontwikkeling. Wel
acht de commissie „grote waak
zaamheid op dP gebied gebo
den'' Het aantal klachten over
gebruik van geweld halveerde
en daalde van de vijfde naar dc
laatste plaats op klachten top
om in «li- jamt 1966 i<>t 1968
stonden kJac htcn over politicge
weid nog nummer één. Uit de
top tien verdwenen klachten
over het niet legitimeren door
agenten en over dc omstandig
heden van detentie. De com
missie wijt de daling in de
laatste categorie aan de actfvi
teilen van de C-ommKsie Tor-
zicht Politiecellen in Amster
dam. In het jaarverslag besteedt
de commissie speciale aandacht
aan de positie van dc wacht
commandant
In de praktijk blijkt aan diens
functioneren nogal eens wat te
mankeren Bijna de helft van al
Ir klachten lui ft dlf! bt
trekking op situaties die zich op
het politiebureau afspeelden
De kritiek richt zich met name
op de behandeling van arres
tantcn en onvoldoende begelei
ding in situaties waarin politic
en burgers lijnrecht tegenover
elkaar staan.
