Identiteitsbewijs
is er volgend jaar
'Opvoeden is niet zo moeilijk'
Binnenland
Honda en Stender krijgen 'prijs'
voor het naapen van reclames
Opleiding tot popdocent
blijft toch nog bestaan
Jellinekcentrum en AMC gaan
oorzaak verslaving onderzoeken
Medisch afval komt vaak
terecht bij gewone vuilnis
'Veiligheid koninklijke
familie loopt gevaar'
5
#WM#|pnMn Nttftrtandi Nbmi O0*C»«n(riitiupp#t,Vi5ni
Honda en Stender is deze week de twijfelachtige
eer te beurt gevallen de Na&apprijs in de wacht te
mogen slepen. De prijs - een namaakaap - werd
in Rotterdam uitgereikt tijdens een feestje van re
clamemensen, georganiseerd door de Publicity
Club Rotterdam.
Stender is het alcholvrije zusje van Grolsch. Be
geleid door de indrukwekkende klanken van
Muddy Waters komt een stoere man met zijn
vrachtwagen van een stoffige woestijnweg bij een
tankstation aan. Gadegeslagen door een mooie
blonde vrouw laat hij zijn Amerikaanse truck
bijtanken terwijl hij uit zijn koeling een flesje bier
haalt en leeg drinkt Daarna verdwijnt hij weer in
het stof, droef nagekeken door de vrouw.
Volgens de jury leek het spotje te veel op die
van Levi's, de spijkerbroekentabrikant. Een stoere
man haalt, broeierig gadegeslagen door een
mooie blonde vrouw, een spijkerbroek uit een
koelkast achter de bar. In de groezelige tent
trekt hij die over zijn heldere boxershort aan om
even later op een Amerikaanse motor in de woes
tijn te verdwijnen. En weer kijkt de blondine hem
smachtend na. En wèèr is de muziek van Muddy
Waters.
„Creativiteit is nooit helemaal scheppen uit het
niets", zei mr. H. A. F. Vélu. voormalig voorzitter
van het Genootschap voor de reclame ..Het is va
ker het ontdekken van nieuwe mogelijkheden uit
wat er al it**.
Hij verklaart de overeenkomsten uit wat hij de
heersende tijdgeest noemt. „Er hangt iets in de
lucht, een bepaalde manier van leven En zo kan
het gebeuren dat ideeën onafhankelijk van elkaar
tegelijk worden gebracht
Maar die tijdgeest verklaart niet de nabootsing
van Honda. Een week geleden brachten ze een
pagina-grote advertentie van een nieuw model
stationwagen. Op de achtergrond stond een
sportwagen mei een aanhanger. Die moest de
sportieve-nieuweling-met-veel ruimte uitbeel
den.
Jammer Volvo had exact datzelfde concept
drie jaar geleden al in een Amerikaanse campag
ne gebruikt. „Een beetje doorzichtig", vond ac
teur Luc Lutz, die de prijzen uitreikte Maar Jack
P. de Graaff van het Amsterdamse reclamebureau
dat de advertentie had gemaakt, wist van niets:
„Met de hand op het hart. Als we het geweten
hadden, hadden we het niet zo gedaan Maar je
kan niet alles weten". Het is voor De Graaff en
Honda geen reden de campagne te staken. /Ms er
maar over je gesproken wordt, zo luidt het adagi-
Drie jaar cel voor
man die 17-jarig
meisje doodreed
UTRECHT «CPP
De Utrechtse rechtbank heeft
een 50-jarige Amersfoorter we
gens doodslag veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf en een
rijverbod van zes jaar. De man
had in Hoogland in dronken
toestand een 17-jarige voet-
gangster dood gereden. Het is
de eerste keer dat de Utrechtse
rechtbank een dronken auto
mobilist heeft veroordeeld we
gens doodslag. Na een kroegen
tocht reed de man in februari in
zijn auto naar huis. Hij schepte
een 17-jarig meisje en reed door
zonder te stoppen. De zaak
kwam aan het licht toen hij
even later weer betrokken raak
te bij een ongeval.
Volgens Sasku I -ï.ijx r ,m <i<'
medezeggenschapsraad heeft
dc opleiding geen werkplan en
f;aan veel plannen om onduide-
ijke reden niet door.
De studenten en docenten
verwijten Floore voorts dat hij
niemand betrekt bij het leggen
van nieuwe internationale con
tacten. laaper „Hij gaat onaan
gekondigd naar een conservato
rium in St. Petersburg en tekent
een uitwisselingscontract. Dan
staan wij voor een voldongen
feit. Er worden veel van die dure
reizen gemaakt. En als het geld
op is. moet de opleiding zomaar
verdwijnen. Dit kan niet langer
zo doorgaan We worden stel
selmatig misleid en blijven ver
stoken van belangrijke informa-
Docenten, studenten en de me
dezeggenschapsraad van het
Rotterdams Conservatorium
hebben getriomfeerd: de oplei
ding tot popdocent mag voorlo
pig blijven. Onder druk van pro
testen en een dreigend kort ge
ding heeft conservatorium-di
recteur Floore bakzeil ge
haald.
Deze week werd bekend dat
de enige professionele opleiding
tot popdocent in Nederland zou
sluiten. Dat gaat nu niet door.
Van enig vertrouwen in Floore
is inmiddels geen sprake meer.
Elke vorm van beleid zou ont
breken. De directeur weigert
zijn handelswijze - ook aan de
pers - toe te lichten.
Ministeries geven 3,5 miljoen gulden subsidie
Samen met het Jellinekcentrum gaat het Acade
misch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam
onderzoeken waarom mensen verslaafd raken en
wat er het beste tegen te doen is. Daartoe wordt
begin 1993 een nieuw centrum voor verslavings
onderzoek opgericht De ministeries van wvc en
onderwijs geven er een subsidie van 3.5 miljoen
gulden voor.
Nederland telt. grof geschat, tussen de 100.000
en 200.000 verslaafden. Naast gok- en mediciin-
verslaafden zijn alcoholici en drugsverslaafden
het meest bekend. Veel is bekend over de sociaal
maatschappelijke problemen die aan een versla
ving ten grondslag liggen. Veel minder weet metj
over de psychische oorzaken en de meest effec
tieve methode van behandeling
„Verslavingszorg is een wereld apart", zegt
Krof. dr B. Gersons, hoogleraar psychiatrie en
oofd van het psychiatrisch centrum van het
AMC. „Het kent geen eigen specialisten cn is
vooral afhankelijk van hulpverleners van allerlei
pluimage. Patiëntgebonden onderzoek is nog on
voldoende van de grond gekomen. En dat terwijl
het toch om een grom m.i.itM happelijk probleem
gaat.
„Het merendeel van de behandelmethoden is
opgedaan in de klinische praktijk. Maar nooit
werd onderzocht wat het effect is. Wat wij willen
weten is WSÜD0 irnmnDn mWIMl tMMNO b^j
wie een behandelingsmethode wél werkt en wel
ke kenmerken de groep heeft waarbij zo'n behan
deling niet aanslaat We hopen te weet te komen
wat verslavingsproblematiek nu precies is'
Het onderzoek stoelt op twee belangrijke pij
lers. Enerzijds wordt gekeken naar de stoornissen
in de persoonlijkheid van patiënten cn de psychi
sche achtergronden Anderzijds wordt het onder
zoek gericht op kinderen van verslaafden Daarbij
wordt vooral gekeken naar biologische factoren
die kunnen leiden tol een vrrsl.mng
Gersons: „Bij de kinderen gaan wc kijken naar
het gedrag. Sommige kinderen rijn bijvoorbeeld
hyperactief, weer anderen hebben concentratie-
problemen Ook kijken we naar traumatische fac
toren op de kinderleeftijd Al lang is aangetoond
dat sociale factoren leiden tot drank en
drugsmisbruik. Maar lang niet al die kinderen
krijgen een verslaving. Wat we vooral willen we
ten is waar die verschillen zitten
Gersons bestrijdt overigens het idee dat het
aantal verslaafden de laatste decennia verhou
dingsgewijs sterk is toegenomen „Laten we wH
wezen, vroeger kregen de mensen hun ioon uit
betaald in de kroeg Toen had je ontzettend ved
alcoholverslaafden
KNMG pleit voor betere voorlichting
Ruim zestig procent van dc in
stellingen in de extramurale ge
zondheidszorg heeft bij een on
derzoek gezegd dat ze papier,
chemisch afval, naalden en
spuiten scheiden van het overi
ge afval. Maar bij een kleine vijf
tien procent van de onderzoch
te instellingen komen viltstiften,
schoonmaakmiddelen. kwik
thermometers en zelfs anatomi
sche resten bij het „gewone" af
val terecht.
Het onderzoek is uitgevoerd
door de landelijke Vereniging
van Sociaal Geneeskundigen
(LVSG) op initiatief van de com
missie arts en milieu van de
overkoepelende artsenorganisa
tie KNMG. Er deden 108 instel
lingen aan mee onder meer ba
sisgezondheidsdiensten. kruis
verenigingen. bloedbanken,
trombosediensten. Riaggs,
abortusklinieken cn verzor-
(PnRV m vrrptcrshui/rn t*
rrsultaten staan in net blad Me
disch Contact.
Voor het verwerkrn en schei
den van zieken huisafval be
staan strenge regels, maar voor
het afval in de rest van dc ge
zondheidszorg nog niet. „In en
kele gevallen blijkt dat medicij
nen. chemisch afval, naalden,
mesjes en specifiek medisch af
val zonder beschermende
maatregelen buiten worden op
geslagen", aldus de onderzoo-
Dc onderzoekers constateren
grote onduidelijkheid over dc
manier waarop met afvalstoffen
moet worden omgegaan. Het
ontbreken van goede opslag
mogelijkheden blijkt een knel
punt. Als er al interne richtlij
nen bestaan, ontbreekt vaak hit
geld om ernaar te weTken
Artikelen die worden gebruikt
bij dc behandeling cn verzor
ging van zieken thuis (zoals in-
jecticmateriaal van de wiikver-
plrgin») ««mm volgent ie on-
derzoekcTS nog een probleem
dat letterlijk blijft liggen ved
van dit afval belandt bij het gc-
wonc huisvuil.
De KNMG commissie pleit
voor een actieplan voor de
scheiding, opslag en afvoer van
afvalstoffen rn aanvullend on
derzoek cn een betere informa-
tirvoor/ienmg \erder vindt ze
dat de extra kosten daarvoor
moeten kunnen worden door
berekend.
Netwerk persoonsgegevens van start
den haag De eerste negen gemeenten en enkele afnemers zijn
per 1 mei aangesloten op het netwerk Gemeentelijke Basis Ad
ministratie Persoonsgegevens (GBA). Dat netwerk gaat de oude.
handmatige bevolkingsadministratie vervangen. Het ministerie
van binnenlandse zaken noemt het GBA-project één van de
grootste automatiseringsprojecten bij de Nederlandse overheid.
De komende twee jaar zullen alle 647 gemeenten en ongeveer
een tiende van de 300 afnemers (bij voorbeeld belastingdienst,
pensioenfondsen, bedrijfsverenigingen en het ministerie van de
fensie) op het netwerk worden aangesloten.
Nog te vaak Salmonella in kip
den haag De besmetting van kip- en kipprodukten met de ziek
teverwekkende Salmonella- en Campylobacter-bacteriën blijft
op een gevaarlijk hoog niveau. Dat constateert de regionale Keu
ringsdienst van Waren Den Haag in het jaarverslag over 1991.
Onder de dienst vallen 41 gemeenten. Van de onderzochte kip
produkten bleek 36 procent besmet te zijn met Salmonella's en
37 procent met de even gevaarlijke Campylobacter-bacterie. Be
smetting met de Salmonella-bacterie kan vooral bij oudere men
sen dodelijk zijn.
Laatkomers staan voor dichte deur
Rotterdam Studenten bedrijfskunde van de Erasmus Universi
teit in Rotterdam mogen geen college meer volgen als ze te laat
komen. Op last van hoogleraar prof. mr. drs. P. Ophof ging de
deur van de aula gistermorgen stipt om negen uur op slot. Twee
beveiligingsbeambten zorgden voor de opvang van de laatko
mers. De hoogleraar had geweigerd nog langer college te geven
als de studenten niet op tijd kwamen en als ze zich niet beter ge
droegen. Hij heeft het bestuur van de faculteit gevraag om een
•soort gedragscode, die docenten de mogelijkheid geeft de colle
ges te staken als de studenten voortdurend zitten te kletsen.
Haarlemse Joh. Enschedé krijgt drukorder
Het fraudebestendige identiteitsbewijs komt volgend jaar
al op de markt. Het wordt ontwikkeld in opdracht van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Joh. En
schedé Zn. uit Haarlem gaat de kaarten drukken. Tien
Europese grafische ondernemingen hadden een offerte
gedaan.
rotterdam/hengelo gpp
De ID-kaart is in de eerste
plaats bestemd voor mensen
die geen paspoort of rijbewijs
hebben of zo'n document niet
voortdurend bij zich willen dra
gen. De prijs komt rond de der
tig gulden te liggen.
Dat heeft de Hengelose ge
meentesecretaris R. Poort deze
week bekendgemaakt op een
studiedag in Rotterdam. Poort
was lid van de werkgroep van
de VNG die zich de afgelopen
twee jaar met de voorbereiding
van het nieuwe identiteitsbewijs
heeft beziggehouden.
Aanleiding voor de ontwikke
ling van de ID-kaart was dat
burgers zich steeds vaker moe
ten legitimeren. Omdat niet ie
dere burger een rijbewijs of pas
poort heeft, heeft de VNG, in
overleg met de ministeries van
binnenlandse zaken en justitie
en de Centrale Recherche Infor
matiedienst (CRI) de kaart ont
wikkeld.
Volgens Poort is uit de prak
tijk gebleken dat aan het identi
teitsbewijs grote behoefte be
staat. Veel Nederlandse ge
meenten hebben de afgelopen
jaren al pasjes en kaarten op de
markt gebracht, waardoor wild
groei is ontstaan. Ook waren de
gemeentelijke kaarten fraude
gevoelig.
„De meeste waren gemakke
lijk na te maken. Zo zijn er ge
meenten die een uittreksel uit
het bevolkingsregister met een
aangehechte pasfoto al als een
gemeentelijk identiteitsbewijs
bestempelen. Daardoor werden
die kaarten niet erg serieus ge-
De nieuwe kaart is fraudebe
stendig. Het procédé van Joh.
Enschedé is door de CRI getest.
Gebruik van de kaart is vrijwil
lig, maar de VNG hoopt dat de
gemeenten de uitgifte-van eigen
kaarten gaan staken. Volgens
Poort is uitgifte met ingang van
1 januari mogelijk en zou de ID-
kaart op elk gemeentehuis ver
krijgbaar moeten zijn. Hij ver
wacht dat de kaart eenzelfde ju
ridische status zal krijgen als
paspoort en rijbewijs en snel zal
inburgeren.
Orthopedagoog Kok in boek voor leraren, maar ook voor ouders
„Het is niet zo moeilijk om kin
deren op te voeden. Je moet al
leen van ze houden. Dat is al
les". Jarenlang hielp orthopeda
goog J. Kok ouders, groepslei
ders en leraren met opvoeden.
In internaten zag hij talloze
'probleemkinderen' en toch is
de orthopedagoog nog optimis
tisch over opvoeden. „Ouders
moeten gewoon zichzelf zijn,
dan komen ze heel ver".
Kok, die al veel werken over
opvoeden op zijn naam heeft
staan, heeft een nieuw boek ge
publiceerd. 'Opvoeden als be
roep - een inleiding voor
groepsopvoeders en leraren', is
toegankelijk geschreven. Toe
komstige leraren, kinderpsychi
aters, jeugduelzijnswerkers,
maar ook ouders kunnen er
hruikbare tips uit halen.
Opvoeden is niet moeilijk,
maar is de laatste jaren wel
steeds ingewikkelder geworden,
stelt Kok. Vooral ouders die zijn
grootgebracht in de jaren zestig,
een periode waarin normen en
waarden leken te zijn verdwe
nen, hebben moeite met de op
voeding.
Deze 'ouders van nu' pieke
ren over bijna ailes: ze weten
niet of ze hun kind naar een de
gelijke of juist naar een wat
speelsere school moeten sturen.
Ze hebben twijfels over seksuele
voorlichting: Moet een jongen
van dertien wel of niet weten
hoe je een condoom moet ge
bruiken?
Als ouders voortdurend twij
felen, kunnen kinderen een
zwakke karakterstructuur verto
nen. Sommige opvoeders dur
ven hun kinderen nauwelijks
een 'standje' te geven, omdat
dat uit de tijd zou zijn. Daar
door kunnen kinderen onzeker
worden of juist tot het uiterste
hun grenzen gaan uittesten.
Kok vindt dat ouders kinde
ren wel af en toe moeten corri
geren. maar op een eerlijke ma
nier. „Stel: vader komt dood
moe van zijn werk en verschuilt
zich achter de krant. Pietje wil
met papa spelen en gooit z'n
bal dwars door de krant. Als va
der zegt: 'Je gunt je vader ook
nooit rust', maakt hij een grote
fout Dan gaat hij alleen van zijn
eigen gevoel uit. Maar als hij
eerlijk vertelt dat hij moe is en
geen zin heeft om te spelen, zal
Pietje daar goed op reageren.
Kinderen zijn namelijk heel re-
eel".
Ouders hebben de neiging
zich te 'verdubbelen', stelt Kok
in zijn boek. Hiermee bedoelt
hij dat opvoeders zichzelf in
hun kinderen willen terugzien.
Als vader beeldhouwer is, zal hij
er alles aan doen om zijn kind
hiervoor te interesseren.
Kok: „Aan die 'verdubbeling'
valt niet te ontkomen, maar ou
ders moeten ervoor oppassen
dat ze hun ideeën niet door
drammen. Ze dwingen een kind
dan een persoon te worden die
het niet kan zijn. Het kind gaat
dagdromen, wordt stil en sluit
zich af voor de buitenwereld. Of
het gaat zich verzetten. Ouders
moeten accepteren dat een kind
anders is dan zij wensen".
Vooral ouders die zeggen 'een
slechte jeugd te hebben gehad',
hebben moeite met opvoeden.
Ze gunnen hun kinderen allerlei
leuke dingen, maar kunnen
daarin te ver gaan, stelt Kok.
„Een man die vroeger wegens
geloofsovertuiging bijna niets
mocht, maakt zijn kind lid van
allerlei clubs. Maar hij wacht
niet af wat het kind wil. Ook als
ze alles mogen, kunnen kinde
ren behoorlijk in de war raken".
Veel ouders zijn onzeker over
de opvoeding. Ze zijn bang dat
ze het niet goed doen. Kok
drukt de lezer op het hart dat hij
zo veel mogelijk zichzelf moet
zijn. „Opvoeders moeten vooral
niet het deftige 'opvoed-corset'
aantrekken. Niet een ernstig,
soms zelfs plechtig toontje aan
nemen en zeggen: Luister eens,
kindje Preken hebben geen
zin, een kind prikt daar door
heen. Bij voorbeeld: Moeder
heeft een hekel aan de tante die
op visite komt en laat dat mer
ken ook. Vervolgens zegt ze op
gemaakte toon tegen de kinde
ren dat ze wel aardig moeten te
gen tante. Dat werkt dus niet."
Als ouders eerlijk zijn en rede
lijk met elkaar omgaan, is op
voeden niet zo moeilijk. De op
voeding verloopt dan als een
natuurlijk proces en niet als een
reeks van regeltjes die kinderen
moeten aanleren. „En je hoeft
niet 24 uur per dag gezellig en
harmonieus te zijn. Als je barst
van de koppijn, zeg je dat ge
woon. Kinderen houden daar
echt wel rekening mee".
FOTO CPD
Er heerst onrust bij de Veiligheidsdienst van het Ko
ninklijk Huis (VDKH). De medewerkers wachten al een
paar jaar op een goede honorering van de overuren en
klagen over de hoge werkdruk. Namens de Veiligheids
dienst zal de Algemene Christelijke Politiebond (ACP)
de kwestie donderdag bespreken op het ministerie van
justitie, de werkgever van de koninklijke veiligheids
agenten.
In een brief aan de vaste kamercommissie voor Politie
zaken doen verontruste medewerkers hun beklag. En dat
is zeldzaam, want lijfwachten van de koninklijke familie
opereren in het geheim. De medewerkers vrezen zelfs
dat de veiligheid van de koninklijke familie gevaar loopt.
ACP-voorzitter M. Blijleven erkent de problemen,
maar vindt de brief overdreven van toon. Hij ontkent dat
de koningin en haar familie gevaar zouden lopen door
de werkdruk en de onvrede bij de Veiligheidsdienst.
De ruim 120 veiligheidsagenten maken gigantisch veel
overuren. Honderd uren per week is geen uitzondering.
Volgens de huidige regeling krijgen ze alleen de eerste 43
overuren vergoed.
Blijleven vindt dat de koninklijke lijfwachten moeten
worden gehonoreerd volgens artikel 18 van het Ambte
narenreglement, dat de diensttijden van de politiemen
sen vaststelt. Hierin staat dat alle uren na de achturige-
werkdag, binnen twee maanden in geld of in vrije tijd
moeten worden vergoed. Slaapdiensten in bij voorbeeld
de vakantieoorden Porto Ercolé of Lech worden echter
niet meegerekend. „Voor slapen hoeven ze geen geld te
krijgen", stelt Blijleven.
Het hoofd van de' Veiligheidsdienst Koninklijk Huis,
kolonel F.J. Laméris, vindt het voorstel van de ACP be
grijpelijk, maar zegt er geen geld voor te hebben. Extra
geld voor de lijfwachten betekent minder mensen voor
de bewaking. En dat vindt de ACP-voorzitter op zijn
beurt weer onacceptabel omdat dat de werkdruk op de
lijfwachten weer verhoogt. Hij zal het ministerie van jus
titie volgende week dan ook vragen meer geld op tafel te
leggen voor het elitecorps.
De Veiligheidsdienst van het Koninklijk huis is in 1828
opgericht, tijdens de regering van koning Willem I. Tot
rüim na de Tweede Wereldoorlog was het een erebaan
tje. Die eervolle opdracht is definitief voorbij. Inmiddels
moeten de medewerkers van de Veiligheidsdienst 24 uur
per dag in de onmiddellijke nabijheid van de dertien le
den van de koninklijke familie zijn. Dat is lastig gewor
den, omdat de familie verspreid over het land woont en
omdat de jonge prinsen de lijfwachten handenvol werk
bezorgen. De lijfwachten moeten de prinsen immers ook
volgen in kroegen, disco's en op studentenfeestjes.
Lijfwachten van de koninklijke familie in actie tijdens de opening van de Oosterscheldedam in 1986.
Orthopedagoog Kok over opvoeden:
zi|n."
„Ouders moeten gewoon zichzelf
FOTO OPO ROLAND Dl BKiMN
Lijfwachten klagen over werkdruk