n
'Toekomst ligt in specialisatie'
Caravan is nu
huis op wielen
Stand van Zaken
Zilveren Kruis dekt
zich in met 'lege bv'
Ziekte in
industie
daalt iets
HET CiMBACHT
Hogere winst E.J. Brill
WOENSDAG 29 APRIL 1992
__21
Het bundelen van krachten, zodat specialisatie mogelijk
is. Dat is de toekomst van het bollenbedrijf. R. Wester
beek, een van de twee eigenaren van het Voorhoutse Van
Bloem Holland bv, is daarvan overtuigd. Dit bedrijf ex
porteert bloembollen naar Noordamerikaanse en Cana-
dase zusterbedrijven die de bollen doorverkopen aan
tuincentra. „Het voordeel van de samenwerking? „Nu
kan iedereen doen waarin hij het beste is."
R. Westerbeek (rechts) en A. Batenburg tussén de bloeiende hyacinten. „Wij hoeven niets anders te
doen dan de bollen inkopen, inpakken en exporteren. foto holvast
REOAC" f VN MSP!-
NOORD WIJK JAN WESTERLAKEN
Het Zilveren Kruis, de ziektekostenverzekeraar in Noord wijk.
heeft geen idee wanneer zijn ziekenfonds patiënten gaat ver/r
keren. Woordvoerder K. Bruintjes zegt. dat het fonds 'leeg' blijft
tot er voldoende patiënten zijn. Hij denkt, dat dit in pricipe jaren
zou kunnen duren.
Die patiënten moeten vooral uit het afsluiten van collectieve
ziektekostenverzekeringen met het bedrijfsleven komen. Daar
richt het Zilveren Kruis zich dan ook op. vertelt Bruintjes Nu
doet de verzekeraar dat uitsluitend met particuliere verzekerin
gen. Straks kan zij tevens tegemoet komen aan de wensen van
fondspatiënten. Bruintjes: „Het is geenszins de bedoeling dat vm-
ziekenfondspatiënten van andere maatschappijen af pakken. De
ziekenfondswet verbiedt dat ook. Tenzij de patftai rid
meldt."
Het Zilveren Kruis trekt vooralsnog geen extra personeel aan
voor het nieuwe landelijke ziekenfonds. De verzekeraar /egt
geen mensen nodig te hebben zolang het fonds 'leeg' blijft, i en
planning over de personeelsbehoefte is daarom nog niet nodig,
meent Bruintjes. „Onze markt is in beweging, daarop spelen we
in. We doen niet meer dan ons indekken tegen al die verande
ringen die er staan aan te komen. Wat gebeurt er met het plan
Simons? Verdwijnt dat schot tussen het ziekenfonds en de parti
culiere verzekeraar inderdaad? Dat zijn toch maatregelen waar
tegen je je nu al moet wapenen? En dat doen we dus
Kapitaal
Hoe groot het kapitaal is waarmee het nieuwe ziekenfonds gaat
werken? Bruintjes blijft het antwoord schuldig. Hii voert op
nieuw aan dat zo lang het fonds 'leeg' is er geen gelei in hoeft te
worden gestopt. De vergelijking met een 'lege bv' omschrijft hij
als juist. Er moet pas geld op tafel komen als die bv wordt be
mand. De boodschap naar buiten is dat er een nieuw zieken
fonds wordt opgericht. Sinds de Tweede Wereldoorlog is dat niet
meer voorgekomen. Wat het voordeel voor fondspatiënten is om
zich bij het Zilveren Kruis te verzekeren? /\Js ze de loongrens
overschrijden is de overgang wat gemakkelijker. Er ligt een posi
tief advies van de Ziekenfondsraad, maar daar zijn we er nog
niet mee. De staatssecretaris moet ook het licht op groen zet
Wordt met de komst van nieuwe fondsen het hele zieken-
fondsbestel niet ondermijnd? Bruintjes: „Kijk. het gaat niet zon
der slag of stoot. Het ziekenfondswezen heeft geprotesteerd.
Laat ik het nog maar een» duftWijk herhalen wij haten geen pa
tiënten weg bij andere ziekenfondsen. Dat mag niet en daar
houden wij ons aan."
Zakelijk
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB, Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Benzinestation
WASSENAAR - I let benzinesta
tion aan de Hofcampweg in
Wassenaar is kortgeleden her
opend na een ingrijpende ver
bouwing. Nadat de grond was
gesaneerd verrees een compleet
nieuw station, dat aan alle pro
vinciale en gemeentelijke
milieu-eisen voldoet. Naast een
vloeistofdichte bestrating is het
complex voorzien van een
damp-retoursysteem: de damp
die vrijkomt bij het tanken
wordt direct afgezogen en te
ruggevoerd naar de onder
grondse opslagtanks. Een 'over-
vulbeveiliging' voorkomt dat
brandstof overloopt bij het tan
ken. De opening van het com
plex werd vorige week verricht
door de Wassenaarse burge
meester P. Schoute.
Ketels voor Taiwan
LEIDEN - Het Leidse bedrijf
NEM gaat zes afgassenketels
bouwen voor een electriciteits-
centrale in Taiwan. Het betreft
een zogenaamde turn key-op
dracht, wat inhoudt dat de
NEM ook verantwoordelijk is
voor het transport, de montage
en ingebruikname van de ke
tels. Met de opdracht is een be
drag gemoeid van 120 miljoen
gulden en is daarmee de groot
ste opdracht voor afgassenke
tels die de NEM ooit heeft ont
vangen. De opdracht levert on
geveer 200 manjaren werk op.
NEM B.V. is gespecialiseerd
in apparatenbouw, en energie-
en milieutechniek. Naast het
Leidse hoofdkantoor waar ruim
200 mensen werken heeft het
bedrijf nog een produktie-een-
heid in het Groningse Scheem-
da. Daar werken nog eens 75
VOORHOUT» DORITH UGTVOET
Veel Nederlandse bedrijven
rooien het in hun eentje. Ze stu
ren een paar vertegenwoordi
gers naar Amerika die ter plekke
bollen aan de man proberen te
krengen. Westerbeek, die zelf
vertegenwoordiger is geweest,
weet maar al te goed dat bedrij
ven hierdoor duizendpoten
moeten zijn. „Je moet een goed
verkoopprogramma hebben,
zelf produkten verkopen en in
kopen, je moet achter je geld
aan bij de Amerikaanse impor
teurs. Je hebt als bedrijf zo veel
taken, dat je niet één ding écht
goed kan doen."
Het Amerikaans/Canadese
Van Bloem USA pakte het an
ders aan. De BV ontstond toen
vier bedrijven uit verschillende
Amerikaanse staten tien jaar ge
leden de handen ineen sloegen.
Ze ontwikkelden een gezamen
lijk verkoopprogramma, com
pleet met merknaam, verpak-
kings- en verkoopmaterialen.
Het viertal richt zich eik op een
ander deel van Amerika om te
voorkomen dat ze elkaar voor
de voeten lopen.
De volgende stap bestond uit
de oprichting van een geza
menlijke inkoopcentrale die de
bollen in Nederland tegen de
scherpst mogelijke prijzen in
kocht. Bovendien sloot een Ca
nadees bedrijf zich aan bij de
anderen. „Daarvoor gingen ze
alle vijf onafhankelijk van elkaar
op stap. Nu werden de orders
van de bedrijven gecombineerd
en vscherpere prijzen bedon
gen", vertelt Westerbeek.
De kwaliteit van de bollen en
de bijgeleverde service wissel
den echter nogal eens, omdat
de produkten bij vijf of zes ver
schillende Nederlandse expor
teurs werden ingekocht. „Die
bedrijven hadden meer klanten
en konden niet altijd aan de ei
sen van Van Bloem voldoen.
Daarom werd een Nederlands
bedrijf gezocht dat precies kon
leveren wat de vijf nodig had
den."
De keuze viel vorig jaar op
een van de exporteurs waarmee
Van Bloem al zakeri deed. het
Voorhoutse C. Westerbeek
Zonen bv. Dat bedrijf stond op
het punt om te worden overge
nomen door A. Batenburg en R.
Westerbeek, een neef van de ei
genaar. Beiden werkten er al ja
ren en wilden graag toetreden
tot een grote organisatie. „Nu
doet ieder dat waarin hij goed
is. In Amerika zitten 25 tot 30
vertegenwoordigers, die het he
le jaar door alleen maar verko
pen. Wij hoeven niets anders te
doen dan de bollen inkopen, in
pakken en exporteren dus daar
hoeven de Amerikanen weer
niet over in te zitten."
De tien vaste personeelsleden
zijn door het nieuwe bedrijf
overgenomen. Is er voor hen
het afgelopen jaar iets veran
derd? Westerbeek somt op. „De
hele entourage is veranderd,
ook hebben we een nieuwe pro-
duktie- en expeditieruimte bij
gebouwd. Omdat we ons op de
export richten, werken we meer
met losse part-timers dan vroe
ger. Misschien dat iedereen iets
harder moet werken dan voor
heen, maar ach, hard werken
gebeurde vroeger ook al."
Hij noemt het een groot voor
deel dat zijn bedrijf zich nu vol
ledig met de exportmarkt bezig
kan houden. Van Bloem Hol
land richt zich geheel op de
wensen van de Amerikaanse en
Canadese vestigingen. „Deze
manier van werken garandeert
de hoogst mogelijke kwaliteit.
Voor hen is het belangrijk dat ze
ogen en oren in Nederland heb
ben."
Samenwerking is dan ook iets
wat hij andere bollenbedrijven
kan aanraden. Het daarmee ge
paard gaande specialisme komt
de kwaliteit ten goede, vindt hij.
Bovendien legt het zijn bedrijf
geen windeieren. „We hebben
voor komende zomer meer or
ders binnen dan afgelopen jaar,
dus de vooruitzichten zijn
goed." Westerbeek noemt nog
een ander voordeel en wijst op
een vestiging in het oosten van
Amerika, die als gevolg van gro
te werkloosheid te lijden heeft
onder een dalende afzet. „Dit
bedrijf had het zonder de vier
anderen een stuk moeilijker ge
had", is zijn overtuiging.
Toch vindt het voorbeeld van
Van Bloem nog geen navolging.
Wel hebben een aantal Neder
landse bedrijven partners in
Amerika, maar zo'n vergaande
samenwerking als bij Van
Bloem is elders niet te vinden.
Westerbeek wijt dat aan de be
drijfscultuur in de bollensecor,
waarin het gebruikelijker is dat
bedrijven concurreren dan dat
ze met elkaar samenwerken. Ie
dere bollenexporteur kijkt nu
eerst hoe het Van Bloem Hol
land vergaat.
Nadqlen van de nieuwe ma
nier van werken kan Wester
beek niet bedenken. Wel merkt
hij op dat iedereen de wil moet
hebben om goed samen te wer
ken. Als een van de vestigingen
uil de combinatie zou stappen,
is dat een klap voor de anderen.
Maar Westerbeek acht die kans
niet groot, omdat de weglopers
aan kracht moeten inboeten.
De slechtere financiële positie
van een bedrijf drukt op het re
sultaat van de anderen. „Ie
moet natuurlijk kijken naar de
oorzaken. In het oosten van
Amerika heerst bijvoorbeeld
grote werkloosheid door het in
zakken van de defensie-indus
trie. Daardoor loopt een vesti
ging nu wat minder. Maar dat
wordt opgevangen door andere
vestigingen in het westen. Over
tien jaar kunnen de rollen weer
zijn omgekeerd."
LEIDEN
Het ziekteverzuimpercentage
in de Nederlandse industrie
daalde in 1991 met cm half
procent, terwijl het jarenlang
redelijk stabiel is gebleven.
Dat blijkt uit cijfers van het
in Leiden gevestigde Neder
lands instituut voor Preven
tieve Gezondheidszorg
(NIPG), een onderdeel van
TNO.
Een woordvoerder van het
NIPG verklaart de daling van
het verzuim uit de 'actievere
houding' van werkgevers en
bedrijfsverenigingen ten op
zichte van zieke werknemers.
„Er is een 'trendbreuk' ont
staan nadat de maatschap
pelijke discussie over deze
kwestie op gang is geko
men." Die discussie begon
toen het kabinet vorig jaar
aankondigde verzuim en ar-
beidsongeschikheid te willen
terugdringen.
1,5 miljoen
Het NIPG registreert het
ziekteverzuim voor de indus
trie. Deze sector telt onge
veer 1,5 miljoen werknemers.
Grotere industriële bedrijven
leveren van ongeveer 200.000
werknemers verzuimgege
vens aan die als basis dienen
voor de berekening van het
cijfer voor de hele sector.
Verder worden gegevens ge
bruikt van hei Gemeen
schappelijk Administratie
kantoor (GAK), het Neder
lands Instituut voor Arbeids
omstandigheden (NIA) en
van de overheid. Daardoor
zou een betrouwbaar beeld
ontstaan van de ontwikkeling
van het ziekteverzuim in de
hele scc lor
Het verzuimpercentage in
de industrie was vorig jaar
ii.hogen 6(8 ui 1990 Soldi
1985 schommelt het percen
tage rond de 6.8 Tussen
1979 m 1966 dohh hm vee
zuim snel, van tien naar ze
ven procent. In de periode
1979 1990 deed de daling
zich zowel bij mannen als bij
vrouwen voor. De verzuim
cijfers van vrouwen liggen
steeds iets hoger dan die bij
mannen. (In 1991 mannen
5.8 procent en vrouwen 6.4).
WASSENAAR LOMAN LEE F MANS
„Zie je waar dan ook in Europa
op de weg een caravan rijden,
dan zijn het bijna altijd Hollan
ders". is de ervaring van Koos
Chrispijn. De Leidenaar ver
koopt al sinds '67 caravans en
heeft de opkomst, trends en
evolutie van deze huizen op
wielen meegemaakt. „De tijd
dat alleen lan-met-de-pet een
caravan kocht, ligt ver achter
ons", aldus Chrispijn,
Chrispijn begon zijn bedrijfje
aan de Rijndijk nadat hij jaren
bij een firma had gewerkt die
caravans maakte. De leidenaar
zag als een van de eersten in
Nederland een grote toekomst
weggelegd voor de caravan als
behuizing op vakantie. Want
geen volk hecht zoveel aan hui
selijkheid als de Nederlander:
„Ik vroeg weieens aan klanten,
waarom gaan jullie nou niet
met het vliegtuig en «l.i.un.i lek
ker in een hotel zitten. Dan ble
ken mensen veel waarde te
hechten aan vrijheid, gewoon
gaan rijden en zien waar je uit
komst en vervolgens samenklit-
ten op een camping. Je hebt je
eigen huisje bij je. Dat soort za
ken trekt de mensen", aldus
Chrispijn.
„De beste tijden waren in on
ze branche de begin jaren ze
ventig We hebben ze toen als
krentebollen lopen uitdelen.
Niet alleen zag iedereen Joop
den Uyl met een tentje naar
Griekenland gaan. maar aan bij
voorbeeld oud-minister De Ko
ning heb ik ook een caravan
verkocht Toen de oliecrisis
kwam. hebben we een mindere
periode beleefdherinnert
Chrispijn die in dezelfde tijd
zijn gelijknamige bedrijf van de
Rijndijk moest verplaatsen van
wege de bouw van de Stevens
hof Door het caravanbedrijf
HCC aan de Rijksstraatweg, op
LflDCN ANR
De nettowinst van de 1-eidse
uitgeverij I I Brill is vorig jaar
fors gestegen van 323.000 tot
526.000. In de winst is een
buitengewone bate begrepen
van 106.000, zo heeft het be
drijf bekendgemaakt Het drie
eeuwen oude bodriif E.J Brill is
onder meer bekena van de uit
gave van de Dode /««rollen
De bijzondere bate vloeide
voort uit de vermindering van
verplichtingen in Australië Brill
is bezig daar de uitgeverij Ro
bert Brown/E.). Brill ft Associa
tes te liquideren. Daarvoor is
'een bijzonder complexe juridi
sche overeenkomst grsloten
waardoor Brill niet langer aan
de grens van Leiden en Wasse
naar. over te nemen, kon hij
daar opnieuw beginnen
„De laatste jaren zie je vooral
veel ouderen die met de VUT
zijn of gepensioneerd en die
goedkoop op vakantie willen of
zelfs gaan overwinteren in
Spanje of Portugal. Een caravan
is eenmaal een investering,
maar daarna staat hij altijd voor
je klaar. Die dingen gaan vijftien
tot twintig jaar mee. En bedenk
dat er nog steeds geen sloperij
van caravans bestaat", promoot
Chrispijn zijn waar. „Soms ko-
mm hi| me uruR rn /iw»
dan dat de vakantie goedkoper
is geweest dan als ze thuis wa-
ren grhlcvrn
Snufjes
Door zijn lange ervaring heeft
Chrispijn de caravan ook zien
uitgroeien van een overdekt en
verplaatsbaar bakkie tot aërody
namische en compacte huisjes
met de modernste snufjes. Van
afzuigkappen tot opklapbare ta
fels en bedden, en van satcliet-
tv tot kachels, fornuizen en ge
tint glas. „Ook voor de veilig
heid wordt steeds meer gedaan
De banden zijn dikker gewor
den en er zit een stabilisator op
de trekhaak waardoor het ge
vreesde 'slingeren' tot het verle
den behoort aldus Chrispijn
De prijzen van de met alle ge
makken voorziene caravans lie
gen er dan ook niet om Tussen
de 15 000 en toooo gulden
Daarom is de verhuur ook de
laatse jaren sterkt In opkomst.
Zaken als stalling in de winter
maanden. onderhoudslieurten
en wegenbelasting worden
daarmee omzeild, al vallen de
prijzen daarvan volgens htis
pijn best met- .Alles bij elkaar
zo'n vijfhonderd gulden per
jaar. Daar hoef je het niet voor
te laten."
deelhouder is. maar een he
voorrechte crediteur is gewor
den. aldus een woordvoerder
De omzet en het bedrijfsre
sultaat kwamen voor het eerst
vrijwel geheel voort uit de uitge
verij. Hot wetenschappelijke an
tiquariaat in Leiden is per l
april verkocht aan bedrijfsleider
P Smitskamp. omdat Brill bet
niet meer m de kernactiviteiten
vond passen. De afstoting zal
geen noemenswaardige invloed
hebben op de resultaten over
1992. aldus de woordvoerder.
Bril blijft bij het womwi
te verhuizen van de incourante
markt nAar de parallelmarkt van
de Amsterdamse effectenbeurs.
Het tijdstip waarop dat grhetirt
is nog onbekend, aldus de
woordvoerder.
„Uiteraard verdiep je in het karakter van de bruid en
bruidegom bij het maken van een boeket. Al is dat niet
altijd even gemakkelijk. Zoals die boerenzoon die pak
weg vijf uur voordat hij gaat trouwen even langs komt
in zijn overall en voor straks een bos bloemen bestelt.
Overigens bedoelt hij dan een bruidsboeket. Dan moet
je als een bezetene aan de slag om even snel iets aar
digs te maken. Dan ben ik net zo zenuwachtig als de
bruid. Uiteindelijk wordt er op zo'n moment wel een
beroep op je vakmanschap gedaan.
Maar dat was gelukkig een uitzondering. Sommige
mensen bestellen ruim van tevoren. Daar kan je je dan
op instellen. Je maakt nog eens een praatje en dan ont
staat er langzamerhand een idee waaruit je verder
werkt. Als de trouwdag is aangebroken is er dan ook
iets ontstaan waar ik volledig achter kan staan. En dat
hoop je van de bruid en bruidegom ook. Vooral omdat
het voor hen toch een zeer bijzondere dag is. Daar wil
je toch een bijdrage aan leveren.
Om te zorgen voor materiaal bepaal ik mij niet alleen
tot de bloemen en planten uit de kwekerij. Veelal stap
ik op mijn fiets en rij de Lagewaard in de rondte, in de
Sommige mensen denken dat ze door mecha
nisatie en arbeidsverdeling zijn verdwenen,
maar niets is minder waar. Ambachtslieden
bestaan nog steeds en ze maken een breed
scala van produkten. Maar wat maakt hun
arbeid zo bijzonder? Daarover vertellen am
bachtslieden uit Leiden en omgeving in deze
rubriek. Vandaag Martien Lekx, maker van
bruidsboeketten en rouwkransen uit Koude
kerk aan den Rijn.
wegbermen en in het weiland tref je soms bloemen die
je kan gebruiken. Daarbij behoren ook sommige gras
soorten. Dan maak je volledig gebruik van de vrijheid
die je geboden wordt. Anders is het als de bruid en
bruidegom precies aangeven wat ze willen. Maar dat
komt gelukkig niet zoveel voor.
Het is ook wel eens beangstigend, want je moet met
alles rekening houden. Tot aan de kleur van de bruids
auto toe. Ook daar kom je wel eens voor verrassingen te
staan. Zoals die keer dat er op het laatste moment een
andere auto werd gebruikt. Daar sta je dan met een
bruidsboeket, dat niet geheel in stijl is. maar waar je
niets meer aan kunt doen. Dan moet je zelfs de foto
graaf vragen om zich in te houden en de bruid zo wei
nig mogelijk te fotograferen met de auto in de buurt.
Dan sta je met het zweet op je voorhoofd.
Die zorg geldt ook voor het rouwwerk. Ie moet met
alles rekening houden. Een bloem die uit de krans valt
kan ai zorgen voor extra emotie. Ook heb je rekening te
houden met andere culturen, zoals begrafenissen van
bijvoorbeeld Molukkers. Dat betekent dat je je toch
moet verdiepen in die gewoonten. Maar dat is geen en
kel probleem. Ie bent voortdurend bezig met een leer
proces om je te bewijzen als vakman, ook al doe ik dit
werk al dik 25 jaar. Dat is het boeiende van mijn vak."
Tctot Keet van Kuilenburg
