'Lafhartig beleid van d'Ancona'
Nationale Ballet gaat op tournee
Cultuur Kunst
Exposities in nieuw
gebouw Tweede Kamer
Lezing Maarten 't Hart in
Wassenaarse bilbitheek
Expositie 'Paleiskunst
uit Centraal Afrika'
DINSDAG 28 APRIL 1992
REDACT* Cl es VAN MOO«E ANN l Ml IK RUVCRO (009 1AN RlJSOAM
Judith Leysterprijs voor Dora Dolz
haarlem De Judith Leysterprijs '92/'93, een tweejaarlijkse oeu-
vreprijs voor vrouwelijke kunstenaars, is toegekend aan Dora
Dolz 1941). De kunstenares is vooral bekend door haar monu
mentale sculpturen. De jury prijst de 'eigenzinnige kwaliteit' van
haar werk. Met een prijzengeld van 10.000 gulden is de Judith
Leysterprijs een van de grootste Nederlandse prijzen op het ge
bied van de beeldende kunst. De kunstenares judith Leyster was
een tijdgenote van Frans Hals.
'Oubollige' operettedirecteur
Amsterdam Directeur Philip Hamel staat de artistieke moderni
sering van de Hoofdstad Operette in de weg. Dat is de mening
van het bestuur van de operettestichting. Hamel verpersoonlijkt
de 'belegen en oubollige' opvatting van wat operette is, zo
bracht raadsman mr. M.E Jonker van het stichtingsbestuur gis
teren naar voren in het kort geding dat Hamel had aangespan
nen om zijn schorsing en ontslag door het bestuur ongedaan te
maken. Volgens het bestuur saboteerde Hamel modemiserings-
pogingen. Hij weigerde de zittende regisseur de laan uit te stu
ren en gaf zijn vriendin de mooiste solorol. De kantonrechter
doet uitspraak op 7 mei.
Filmpremières weer op donderdag
Amsterdam De wekelijkse wisseling van filmprogramma's in de
Nederlandse bioscoop gaat definitief terug naar de donderdag.
Dat heeft de bondsraad van de Nederlandse Bond van Bio
scoop- en Filmondernemingen gisteren besloten. De nieuwe re
geling gaat in september in. In 1989 werd op aandringen van
grote Amerikaanse filmmaatschappijen het begin van de film-
week met het oog op de premièredagen in andere landen ver
schoven naar vrijdag. Die wisseling heeft tot een daling van het
bioscoopbezoek in de Randstad geleid. Volgens een woordvoer
der van de bond vinden alle bioscoop-ondernemers dat het
commercieel beter is de filmweek een dag eerder te laten begin-
Herman Brood in LVC
leiden 'Herman Brood and his Wild Romance' geven zaterdag
avond 2 mei een concert in het LVC in Leiden. Onlangs is van
Brood een live-album op de markt gebracht. Het bekende num
mer Saturday Night' is opnieuw op single verkrijgbaar. Aanvang
22.00 uur.
Ruebsamen en Pointl in Pauwhof
wassenaar De auteurs Helga Ruebsamen en Frans Pointl zullen
op zondagmiddag 3 mei in de Wassenaarse Pauwhof vertellen
over hun werk. Zij doen dat in het kader van het Pauwhofsemi
nar: "Verliezers in de hoofdrol'. Ruebsamen is vooral bekend ge
worden door haar verhalenbundel 'Op Scheveningen'. Frans
Pointl, die enkele jaren geleden werd genomineerd voor de
AKO-prijs, maakte naam met 'De kip die over de soep vloog'. In
de verheden van beide auteurs komen nogal wat 'losers' voor.
Ruebsamen wordt geïnterviewd door Jan Maarten Terwiel, die
als bibliothecaris werkt in de Scheveningse gevangenis. Pointl
leest voor uit eigen werk en vertelt over het schrijverschap.
Minister kon podiumkunsten, hogere toegangsprijzen theater
den haag anp
Tentoonstellingen laten vooral
zien wat geweest is. Maar soms
werpen ze hun licht vooruit op
gebeurtenissen die mogelijk
aanstaande zijn: de val van een
kabinet en (vervroegde) verkie
zingen. In het nieuwe kamerge
bouw zijn gisteren twee ten
toonstellingen geopend met die
toevallig door de actualiteit ge
geven eigenschap.
Een bekeken zaak' heet de
tentoonstelling waarop tien fo
tografen werk laten zien dat de
laatste tien jaar in het parle
ment is gemaakt. Hier hangt
onder meer een foto van een
zeer geïrriteerde premier Lub
bers in de Tweede Kamer, vlak
nadat de toenmalige WD-frac-
tieleider Voorhoeve het voort
bestaan van Lubbers' tweede
CDA/WD-kabinet onmogelijk
heeft gemaakt. Voorhoeve zelf
staat er ook op, en te zien is dat
het nooit meer zou goed komen
tussen die twee. Hoe zal dat
straks gaan tussen Lubbers én
PvdA-fractievoorzitter Wölt-
gens?
De parlementaire fotograaf
zal er in ieder geval bij zijn om
zijn werk te doen. In de nieuwe
vergaderzaal gelden voor foto
grafen strakkere regels. In de
oude zaal hoorde kamervoorzit
ter Deetman eens een fotograaf
tegen een kamerlid die bij de
microfoon stond om tijdens een
debat een interruptie te plaat
sen. zeggen: „Ga eens opzij, ik
moet mijn werk doen.''
'Om ae stembus', is de titel
van de tentoonstelling en het
boek over verkiezingsaffiches
waarmee gedurende de achter-
Minister d'Ancona heeft niet de politieke moed gehad
om bij haar collega's 40 miljoen gulden meer te eisen,
zoals haar is aangeraden door de Raad voor de Kunst.
Zelfs 40 miljoen meer zou een druppel op een gloeiende
plaat zijn geweest." Zo reageert de Kunstenbond FNV op
het Kunstenplan van de minister. De bond vindt dat zij
een lafhartig beleid voert.
den haag gpo/anp
Uit het gisteren gepresenteerde
Kun sten pi an 1993-1996 van
d'Ancona blijkt dat het budget
voor de kunsten blijft gehand
haafd op 405 miljoen gulden.
De muzieksector moet in totaal
7 miljoen-inleveren, en houdt
81 miljoen over. De sector mu
ziekdrama moet 1,9 miljoen in
leveren (houdt over 59 miljoen)
en het toneel wordt met 4,7 mil
joen gekort tot 52,5 miljoen.
Film krijgt 5 miljoen meer,
bouwkunst 2,1 miljoen en inter
nationalisering van kunst 3 mil
joen. Het budget voor dans blijft
met ruim 41 miljoen gulden on
geveer gelijk. Introdans in Am-
hem. Reflex in Groningen en
het Nationale Ballet krijgen zelfs
enkele tonnen meer.
Voor incidentele projecten zal
10 miljoen gulden meer worden
vrijgemaakt. Dit gaat wederom
ten koste van de structureel ge
subsidieerde gezelschappen en
instellingen in vooral de Rand
stad. Zo komt er voor een be
perkt aantal schouwburgen en
concertzalen buiten de Rand
stad een programmabudget van
drie miljoen gulden.
Orkesten
Cultuurminister d'Ancona gaat
niet fors snijden in de orkest- en
operavoorzieningen in het oos
ten ,en zuiden van het land.
Daarmee wijkt zij het af van het
advies van de Raad voor de
Kunst. De minister heeft het
geld voor het instandhouden
van goede voorzieningen in die
delen van Nederland gevonden
door een korting van 5 procent
toe te passen op de subsidies
van alle instellingen die aan po
diumkunst doen.
Die korting kan door de ge
zelschappen worden opgevan
gen door de toegangsprijzen te
verhogen of meer publiek naar
de voorstellingen te trekken.
Minister d'Ancona denkt aan
een verhoging van gemiddeld 6
prijzen zodanig worden samen
gesteld. dat voorstellingen toe
gankelijk blijven voor minder-
draackrachtigen. Zij vindt dat
instellingen op het gebied van
de podiumkunsten niet moeten
mopperen over de vijf procent
extra die ze zelf moeten op
brengen door bij voorbeeld
meer publiek te werven .Juist
als ie mooie dingen maakt, is
het heel lottraMM "ui i r DM01
mensen naartoe te halen."
Uit het Kunstenplan 1993-
1996 bliikt voorts dat in het oos
ten wel moet worden ingele
verd. maar veel minder dan
voorzien. Het noord-Neder
lands Orkest daarentegen moet
onverwacht tien muzikanten in
leveren en houdt er 79 over. De
minister stelt voor om in het
zuiden te komen met een orkest
met 145 muzikanten, waarvoor
het Brabant! )rkest m. t 79 mu
zikanten en het Limburgs Or
kest met 66 muzikanten de ba-
Minister Hedy d'Ancona: „Ik denk niet dat de prijsverhoging schouwburgbezoekers zal afschrikken.
gulden per kaartje. In de prak
tijk komt dat neer op een verho
ging van een rijksdaalder per
kaartje voor kleine accommo
daties en van 20 gulden voor
een bezoek aan de opera.
D'Ancona verwaent niet dat
een hogere toegangsprijs veel
Werk van Balanchine, Van Dantzig en Van Schayk
amsterdam gpd
Als verplichte bijdrage aan het
cultuurspreidingsbeleid van het
ministerie van wvc, verzorgt Het
Nationale Ballet elk seizoen
twee series voorstellingen bui
ten de hoofdstad. Voor de tour
nee van eind april en begin mei
heeft artistiek leider Wayne
Eagling drie van de meest suc
cesvolle werken van groot
meester George Balanchine en
onze 'eigen' topchoreografen
Rudi van Dantzig en Toer van
Schayk geselecteerd
Van de Russisch-Amerikaanse
choreograaf George Balanchine
is "Violin Concerto' uit 1972 te
zien. Het stuk werd in 1988 toe
gevoegd aan het uitgebreide Ba-
lanchine-repertoire van het ge
zelschap, dat inmiddels 23 bal
letten telt. Balanchine bewerk
stelligde deze eeuw een revolu
tie in de danswereld door zijn
choredgrafieën los te koppelen
van een verhaallijn. Alle aan
dacht is zo geconcentreerd op
de pure bewegingsconstructie.
Violin Concerto' op muziek
van zijn favoriete componist
Igor Stravinsky wordt be
schouwd als een van de hoogte
punten uit zijn oeuvre. Het
wordt gedanst in een flitsend
snel tempo met bewegingen die
afwisselend jazzy, acrobatisch
en dynamisch van karakter zijn.
Van Eaglings voorganger Van
Dantzig wordt Vier letzte Lie-
der' opgevoerd, gezet op een
gelijknamige compositie van Ri
chard Strauss uit 1948. De com
ponist liet zich in het jaar voor
zijn dood inspireren door drie
gedichten van Hesse en een van
Eichendorf over de eindigheid
van het leven en de troostende
kracht van de dood. Van Dant-
zijn associaties bij deze muziek
om in bewegingstaal vol melan
cholie. Het decor bestaat uit
voorwerpen met een bijpassen
de symbolische betekenis.
Eagling handhaaft in zijn
tweede seizoen als artistiek di
recteur het eerder aangekondig
de beleid om klassieke meester
werken met nieuwe produkties
te combineren. Liefhebbers van
het romantische repertoire kun-
Combinatie klassieke werken
en nieuwe produkties
zigs ballet over dit thema ging
in 1977 in première en wordt
sindsdien overal ter wereld met
veel succes uitgevoerd.
Toer van Schayk koos in 1983
'Dodeneiland' van Rach
maninof voor een choreografie
waarin verdriet en rouw de bo
ventoon voeren. De componist
had daarbij het schilderij 'Die
Toteninsel' van Arnold Böcklin
in gedachten. Van Schayk zette
nen in oktober en november te
recht bij een reprise van de
avondvullende produktie van
The sleeping beauty'. Het
sprookjesballet op muziek van
Tsjaikovsky is gebaseerd op de
originele choreografie van Mari-
us Petipa, in 1989 vernieuwd
door de Engelse choreograaf
Peter Wright.
Na het grote succes van zijn
eerste voorstelling in het lopen-
liggende periode van 75 jaar al
gemeen kiesrecht is gelonkt
naar de kiezersgunst. De affi
ches zijn bijeengebracht door
het Documentatiecentrum poli
tieke partijen van de Rijksuni
versiteit Groningen
Een tentoonstelling die door
de huidige omstandigheden
rond het derde kabinet Lub-
bers/Kok eveneens 'een accent
van de actualiteit' heeft gekre
gen, aldus H. Vonhoff gisteren.
De Groningse commissaris van
de koningin en WD-prominent
pleitte voor eerherstel van het
artistieke verkiezingsaffiche. De
affiches zijn vanaf de jaren zes
tig steeds saaier geworden. „De
in symboliek verpakte politieke
boodschap verdween helemaal
en maakte plaats voor koppen
van lijsttrekkers in uitgekiende
huisstijl", zo staat hierover in
het boek.
Tegenwoordig worden de affi
ches keurig geplakt op speciaal
door de gemeenten beschikbare
gestelde borden. Nog niet lang
geleden waren 'plakploegen'
voor de affiches en 'kalkploe-
gen' voor de leuzen actief, me
moreerde Vonhoff. Toen kon
het nog gebeuren dat Vonhoff
naar een Amsterdams politie-
burau moest om zijn partijge
noot en latere minister van on
derwijs, dr. A Pais. op te halen.
Die was betrapt bij het illegaal
plakken van verkiezingsaffiches
waarop zijn eigen portret prijk
te. De politie strafte Pais op pas
sende wijze, aldus Vonhoff: „Hij
moest terug de stad in om
overal zijn eigen gezicht weer af
te krabben".
Beide tentoonstellingen zijn
tot Prinsjesdag te bezichtigen.
new york In een galerie in New York is afgelopen zondag de tentoonstelling 'Bedreigde soorten' van Yoko Ono geopend. Ono. de vrouw vj
Beatle John Lennon, begint zich steeds meer als beeldend kunstenaar te manifesteren. Met deze beeldengroep levert zij een subtiel commentaar
op de mens als bedreigde soort. r to
zal afschrikken. Gezel
schappen worden zo gedwon
gen meer te doen aan publieks
werving. Voorwaarde is dat de
In Enschede wordt Opera Fo
rum opgehesen, maar daarvoor
komt in de plaats een reisopera,
die eveneens in Enschede kan
worden gevestigd. Het Philhar
monisch Orkest van Forum (97
muzikanten) en het Gelders Or
kest (zo n tachtig muzikanten)
worden samengevoegd tot een
orkest met 145 leden
wassenaar.
de seizoen krijgt Ted Brandsen
in de Première-serie (start op 12
september) een tweede kans
om zijn kwaliteiten te bewijzen.
Hoogtepunt in het seizoen
1992-1993 wordt het 'Kerst met
Stravinsky'-programma, met
drie balletten op muziek van
deze componist. Daarbij zijn in
elk geval 'Les noces' van Bronis-
lava Nijinska en Michel Fokine's
meesterwerk 'Petroesjka'. De ti
tel van het derde ballet wordt
later bekendgemaakt
Na de Nederlandse Opera en
het Concertgebouworkest kon
digt ook Het Nationale Ballet
een verhoging van de toegangs
prijzen aan. De verhoging treft
vooral de duurste rangen. Zo
gaan de prijzen voor een los
kaartje in een avondvullende
produktie als 'The sleeping be
auty' omhoog van 40 naar 65
gulden. De goedkoopste rangen
worden een rijksdaalder duur
der.
Het Balanchine/Van Dantzig-
/Van Schayk-programma on
der begeleiding van het Noord
hollands Phllharmonlsch Or
kest wordt uitgevoerd tn
Utrecht (28 en 29 april), Gro
ningen (1 mei), Venlo (5 mei),
Eindhoven (6 mei), Den Bosch
(7 mei), Enschede (8 mei) en
Arnhem (9 mei).
Wie de meeste titels met de bij
behorende schrijvers weet te
vinden, maakt kans op een boe-
kenbon van vijftig gulden. Hier
van worden er 3 beschikbaar
gesteld. De uiterste inleverda
tum is 17 mei.
In Utrecht werd er WXM lui
eerst een leeszaal geopend die
voor alle lagen van de bevolking
toegankelijk was. Het doel was
zoveel mogelijk mensen de kans
te geven zich te ontwikkelen.
Die doelstelling is nog steeds
hetzelfde. In heel het land vin
den in de maand mei activitei
ten plaats ter vieren van dit ju
bileum. Hoogtepunt WHIM di
ruim 200 bi-
De openbare bibliotheek be
staat dit jaar precies een eeuw.
Ter gelegenheid daarvan geeft
schrijver Maarten 't Hart op 17
mei een lezing in de openbare
leeszaal van de Wassenaarse bi
bliotheek. HH zal vragen van le
zers beantwoorden en zijn boe
ken signeren. De lezing begint
om 14.30 uur.
Vanaf 1 mei kunnen belang
stellenden meedoen aan een
prijsvraag in verband met dit ju
bileum. Wedstrijdformulieren
zijn bij de bibliotheek verkrijg
baar met daarop het verhaal
'Dagboek van Daatje'. Daarin
zitten vijftig boektitels verstopt.
openstelling van ruir
bliotheken op zondag
17n
Finale Chanson Noire in The Duke
Kras en Klaas Spekken. Voorzit
ter is de Leid.se musicus Philip
Paar. Deelnemers zijn Bart
Deuss, Aad van Eijzendoom.
René Broeders, Ene Jansen.
Louise Koopman. Theo de Rijk.
René Schaap, Jan van der
Toom. Ries van Walraven. Ellen
In café The Duke vindt zondag
3 mei vanaf 14.00 uur de finale
plaats van het Chanson Noire-
festival. Het gaat hierbij om een
open podium in Leiaen voor
zang- en kleinkunst Gedurende
acht middagen hebben aanko
mende artiesten zich laten ho
ren in The Duke. Zondag is de
finale. De jury bestaat uit Lex
Hakker. Loes Flendrie. Hadewig
senteerd door Leo van I
De organisatie zoekt nog naar
deelnemers voor het volgende
AMSTERDAM
..Picasso was Picasso niet ge
weest als hij de Afrikaanse kunst
niet had gekend Dat maakt
volgens drs. E. Beumers, initia
tiefnemer van de tentoonstel
ling Kings of Africa", in één zin
duidelijk wat het belang van de
Afrikaanse kunst voor het wes-
Beumers, conservator van de
Afrika afdeling van het Museum
voor Volkenkunde in Rotter
dam. gaf gisteren tijdens een
persbijeenkomst een voorproef
je van de tentoonstelling over
dr paleMuM ui d> wm konlnl
rijken van Centraal Afrika
De tentoonstelling, die drie
miljoen gulden kost. wordt van
27 juni tot 27 augustus gehou
den in het Maastrichts Fjcpositic
en Congres Centrum (MECC).
Er zijn naar schatting 200 top
stukken uit het Bcriijnse Muse
um fïlr Völkerkunde te zien.
Met de presentatie van de
Afrikaanse kunst wilde de orga
nisatoren het positieve van de
kunst laten zien. Want. zo zegt
Beumers. Afrika is meer dan d
leen maar honger De vertegen
woordigde koninkrijken zijn C'.a-
meroun, Congo, Zaïre, Angola
en Gabon. De koninklijke kunst
zal volgens Beumers ook ko
ninklijk worden geopend door
Afrikaanse koningen. In Maast
richt worden ti|dens dc twee
maanden dat de tentoonstelling
duurt tal van Afrikaanse activi
teiten georganiseerd.
Slagwerkfestival in Den Haag
P€N HAAG ANf
In Den Haag heeft van zondag
14 tot en met zondag 21 juni
een als groots en internatio
naal' aangekondigd slagwerk
festival plaats. Het bestaat uit
concerten, mastcrc lasses,
workshops, lezingen, buiten
eveneme nten en een slagwerk
beurv Het is een initiatief van
i het
hele wereld zal op dit festival
een 'kaleidoscoop van slag
wrrkmuziek ten gehore te bren-
gen.
Naast aandacht voor dc klas
sukers uit deze eeuw van bij
voorbeeld Reich. Xrnakis en ls-
hii. is er plaats mgrruimd voor
éamfttimnm coppo^Éi dh
hun première op het festival
zullen beleven Dc geïmprmi
secrde muziek wordt in concer
ten. mastcrclasscs en
workshops belicht door heel
vradÉndi drisdM raa
Han Bennink tot David Fried
man I en ..n, it:
World Fusion Drums brengt
met westers slagwerk, grim pro
viaeerd dagwerk en pop samcn.