'Natrappen heeft geen zin'
Regio
Huiskamerproject: langer thuis
'Begin elders een nieuw bedrijf
Universiteit draagt
drie scholen voor
Durban inzet 'vliegconflict'
zorg op maat (3)
DINSDAG 28 APRIL 1992
18
NWETERINGS* 071-16
Koninginneconcert op Radio West
PEN HAAG»
Het traditionele Koninginneconcert door het Residentie-orkest
wordt 'live' uitgezonden door Radio West. Het concert wordt
morgen tussen 19.00 en 23.00 gegeven in het Muziektheater aan
het Spui in Den Haag.
Het Residentie-orkest speelt het fluitconcert van Mozart in D
en de negende symfonie van Beethoven. Solist is fluitist Jacques
Zoon en dirigent is Iwan Fischer.
Artdere speciale koninginnedagprogramma's van Radio West
zijn: van 08.00 - 09.00 uur 'De Zuidhollandse Koninginnedag'
(agenda-programma) en van 09.00 - 12.00 uur 'MaafWerk in
Oranje', dat wordt uitgezonden vanaf de Floriade.
Radio West is te vinden op 88.4 FM en op de vaste plaatsen op
de kabelnetten.
De Leidse universiteit draagt
drie onderzoekscholen voor ter
erkenning aan de KNAW, de
Koninklijke Nederlandse Acade
mie van Wetenschappen: de
Nederlandse Onderzoekschool
Voor Astronomie (NOVA), bio-
farmaceutische wetenschappen
en de onderzoekschool Medi
sche Genetica. De universiteits
raad stemde gisteravond in met
de plannen. Eerder zouden ook
het Centrum voor Niet-Wester-
se Studies en de onderzoeks
school Immunologie worden
voorgedragen, maar deze twee
zijn om verschillende redenen
afgevallen.
In onderzoekscholen concen
treert een universiteit haar we
tenschappelijke actviteiten. Er
kenning als onderzoeksschool
wil zeggen dat 'zichtbaar wordt
gemaakt op welke terreinen
universiteiten goed onderzoek
doen'. Verder wordt het prestige
van de universiteit erdoor opge
poetst en zou de erkenning in
de toekomst meer onderzoeks
geld kunnen opleveren.
De KNAW is door de minister
van onderwijs aangewezen om
de aanvragen van de onder
zoekscholen te beoordelen. Hoe
dit zich zal ontwikkelen weet de
woordvoerder van de Leidse
universiteit niet. „Sommige
mensen zijn heel cynisch en
denken dat het tot niets zal lei
den, anderen denken juist dat
onderzoekscholen de toekomst
hebben".
Penvoerders
De NOVA is een instituut waar
in alle sterrekundige afdelingen
van Nederlandse universiteiten
deelnemen (Utrecht, Gronin
gen, Amsterdam en Leiden). De
Leidse universiteit treedt op als
'penvoerder' en draagt daarom
het instituut voor bij de KNAW.
De universiteit die 'penvoerder'
is, coördineert de actviteiten
van de onderzoekschool. Om
dat dit betekent dat het belang
rijkste onderzoek wordt gedaan
aan de universiteit die deze taak
vervult, is de afgelopen maan
den stevig onderhandeld over
het vervullen van verschillende
penvoerderschappen.
Bio-farmaceutische weten
schappen (Leiden-Amsterdam
Institute for Drug Research) is
voorgedragen omdat dit Leidse
initiatief onder druk van farma
ceutische afdelingen van andere
universiteiten dreigt te worden
omgevormd tot een landelijke
onderzoeksschool. Om dit te
voorkomen wil het college van
bestuur dat de 'Leidse school'
nu wordt erkend. Het Leidse
centrum voor bio-farmaceuti
sche wetenschappen werkt al
samen met de Vrije Universiteit
uit Amsterdam.
In de onderzoekschool medi
sche genetica werkt de Leidse
universiteit samen met de Rot-
terdammse Erasmus Universi
teit. De eerste vijf jaren treedt
Leiden op als penvoerder. Lei
den vormt samen met de Uni
versiteit van Amsterdam de on
derzoekschool Immunologie.
Amsterdam beheert het pen
voerderschap, dat na vijf jaar
wisselt. Door aan twee medi
sche onderzoeksscholen tegelijk
deel te nemen denkt de Leidse
medische faculteit haar positie
te versterken.
Het college van bestuur vindt
het niet nodig het Centrum
voor Niet-Westerse Studies voor
te dragen. De concurrentieposi
tie van het instituut zou ijzer-
sterk zijn.
door de woestijn naar Cairo.
Het avontuur eindigde in de
nacht van zaterdag op zondag
met de aankomst op Schiphol.
„Ik had ook nog weinig vertrou
wen toen deze uitspraak er was.
Daarvoor was ik aJ te vaak te
leurgesteld. Steeds kwam er iets
tussen. Het is echt een wonder
dat het nu is gelukt", zegt de
Leidse.
„Wat zij gepresteerd heeft is
echt ongelofelijk", zegt een nog
nauwelijks van zijn verbazing
bekomen grootvader van de
tweeling. Hij zit in de huiska
mer temidden van vele bloe
men en planten, afkomstig van
familie en vrienden. „Ook op
momenten dat niemand er nog
in geloofde, bleef zij maar door
zetten. Dat zij haar kinderen te
rug heeft, is geheel aan haar zelf
te danken."
SCHIPHOL» BILL MEYER
Als naast Transavia Airlines ook Martinair gaat vliegen naar de
Zuidafrikaanse stad Durban, wordt de route voor beide maatschap
pijen verliesgevend. Dat zegt president-directeur Peter Legro van
Transavip. Daarmee lijkt een conflict geboren tussen de twee doch
ters van de KLM.
Legro mèent dat zijn maatschappij de oudste rechten heeft op
Durban. Martinair zou pas later belangstelling zijn gaan tonen voor
deze bestemming.
Leids bureau
maakt hamer
voorzitter
Tweede Kamer
LEIDEN
Op het eerste gezicht lijkt het
meer een WC ontstopper, maar
wie beter kijkt ziet dat die eerste
indruk fout is: de nieuwe voor
zittershamer voor de Tweede
Kamer is niet van rubber en
heeft geen houten handvat.
De hamer is gemaakt PVC en
gegritstraald staal. Gritstralen
geeft een iets grover effect dan
zandstralen. Hierdoor voelt de
hamer ruw aan. Maar volgens
woordvoerster Ria Bloemberg
van het Leidse industrial design
bureau Ninaber, Peters en
Krouwel dat de hamer ont
wierp, staat dat het gezellig met
de hamer in de hand spelen
niet in de weg. „Het is een vol
ledig ronde vorm, zodat de
voorzitter hem lekker in zijn
hand kan draaien", zegt ze.
Vandaag krijgt de voorzitter
van de Tweede Kamer, W.J.
Deetman, de hamer aangebo
den. Hij krijgt hem uit handen
van minister Alders van het mi
nisterie van VROM, dat de op
dracht voor de bouw van de
nieuwe Tweede Kamer èn voor
de hamer heeft gegeven.
Behalve de hamer heeft het
Leidse bureau een tafelbel voor
de Kamer ontworpen. Ook deze
bel is rond en vormgegeven op
een manier die niet direct voor
de hand ligt: in plaats van een
bewegende klepel, heeft de bel
een bewegende klok.
Het ontwerpbureau heeft
sinds december vorig jaar aan
beide ontwerpen gewerkt. En
met veel plezier. „Want", zegt
Ria Bloemberg, „het was een
hele speciale opdracht. Van elk
van de ontwerpen is maar één
exemplaar, dat van begin tot
eind door ons zelf is gemaakt.
Er komen geen kopiëen van.
Het zijn unieke dingen. Dat is
toch een heel andere opdracht
dan bijvoorbeeld een ontwerp
vooreen kinderzitje."
WD-Kamerlid Blauw adviseert kwekers in zuidelijke Bollenstreek
Leidse sluit ontvoerde tweeling weer in de armen
Wie vroeger gewoon naar
het bejaardentehuis ging
wanneer hij of zij niet
meer voor zichzelf kon
zorgen, kan nu kiezen uit
een reeks van
mogelijkheden. De
bejaarde klant is koning,
maar heeft wel goede
adviseurs nodig om een
keuze te maken. Een
mini-serie over de
modernste vormen van
ouderenzorg. Vandaag het
huiskamerproject van
verzorgingshuis De
Dillenburg in Leiderdorp.
„Goed zo meid", zegt een be
jaarde vrouw tegen haar buur
vrouw. Die kijkt alleen maar op
zij als om te zeggen: 'een beetje
minder kan ook wel'. Vervol
gens neemt zij het bakje met
een stuk oase weer op, om nog
wat aan de bloemen te frunik-
ken. De enige man aan de grote
tafel houdt zich afzijdig van het
bloemschikkende groepje vrou
wen en nipt aan zijn thee. Hij
luistert liever naar de accorde-
Het huiskamerproject van
verzorgingshuis Dillenburg in
l eiderdorp. Eenzame of licht
dementerende ouderen worden
's ochtends thuis met een taxi
opgehaald en vinden tot eind
van de middag daar onderdak.
„Je moet het zien als een
overbrugging voor een definitie
ve plaatsing elders," zegt direc
teur Paats. „We moeten niet
vergeten dat we te maken heb
ben met groep bij wie het pro
ces van dementie toch door
gaat. We hopen het af te rem
men door de geest actief te
houden. Een therapie of behan
deling bestaat daar niet voor."
Hoe deprimerend het voor
buitenstaanders ook mag lijken,
het huiskamerproject is volgens
Paats een zinvolle besteding. De
groep, die uit ongeveer 10 per
sonen bestaat, doet op die ma
nier sociale contacten op. „Zij
zijn ook verzekerd van minstens
één goede maaltijd en dat wil er
bij die groep nog wel eens bij
inschieten," aldus Paats.
Ook mag niet worden veYge-
ten dat familie, echtgeno(o)t(e)
of kinderen, door het huiska-
bollenstreek/den haag
paul van der koou
Kamerlid Blauw heeft een sug
gestie voor de kwekers in het
zuidelijke deel van de Bollen
streek: „Stap eens in je auto en
rijd eens door Nederland. Kies
uitermate kritisch, maar bedenk
wel dat je voor iedere hectare
die je verkoopt, elders zeker vier
tot vijf hectare kunt terugko
pen".
WD-Kamerlid P. Blauw is
(bollen)boer. Net als zijn vader
en grootvader. Van 1961 tot '74
bewerkte hij de lichte klei van
Heerhugowaard, van '74 tot '86
zat hij in Nieuwe Pekela en de
laatste jaren heeft hij een bedrijf
op de veenkoloniale zandgrond
van Veendam.
Ook de produkten en metho
den veranderden. Van varkens-
mesterij, melkveehouderij, ak
kerbouw en bloembollen via
aardappelen, graan en suiker
bieten naar bloembollen en
groenten van de volle grond.
„Tulpen zouden het bij mij
bijvoorbeeld niet goed doen",
zegt de voorzitter van de vaste
kamercommissie voor land
bouw. „Maar van gladiolen
weet ik dat die het in Brabanj
en Gelderland prima doen. En
zo kan het totale produktievolu-
me, belangrijk voor onze ex
portpositie, gelijk blijven. On
danks de teruglopende produk-
tie in de traditionele bollen
streek."
Vindt Blauw dat boeren en
tuinders wat minder aan hun
grond moeten hechten, hij be
grijpt best dat ze niet zó maar
afstand willen doen van die ge
wasbeschermingsmiddelen
waar nog geen alternatief voor
is: „Men gaat dan gewoon een
voorraadje aanleggen. Want
geen weldenkende ondernemer
zal onaanvaardbare risico's wil
len lopen". Zijn verzet, samen
met het CDA. tegen heffingen
op bestrijdingsmiddelen, ver
klaart hij als volgt: „Dat lokt al
leen maar toerisme naar België
Kamerlid Blauw is tegen een heffing op bestrijdingsmiddelen: „Dat lokt alleen maar toerisme naar België uit
Want de nachten zijn lang en de mensen vindingrijk." foto dennis f. beek
uit. Want de nachten zijn lang
en de mensen vindingrijk
Het belangrijkste vindt hij
consistentie in het beleid. Kwe
kers moeten weten waar ze aan
toe zijn. Als de rijksoverheid
met een Meerjarenplan Gewas
bescherming komt. gisteren in
de Kamer besproken, moeten
ze daar op kunnen bouwen. Hij
vindt het dus te gek dat de over
heid kwekers het ene jaar laat
investeren in dure spuiten, die
het volgende jaar verboden
worden. Of op stel en sprong
belangrijke grondontsmettings-
middelen wil verbieden zonder
eerst objectief onderzoek te ver
richten. Zoals nu met metam-
natrium.
„Te vaak wordt er met de ene
hand vernield wat met de ande
re hand is opgebouwd", klaagt
Blauw. „Het gevaar bestaat dat
de kweker op een gegeven mo
ment niks meer gaat doen, dat
ieder draagvlak ontbreekt voor
wat we hier bedenken."
„En dat is extra vervelend
omdat de KA VB (Koninklijke Al-
gemeene Vereeniging voor
Bloembollenculturen) een
maandje geleden aankondigde
diep te willen investeren in een
beter milieu en het eens is met
de uitgangspunten van het
Meerjarenplan Gewasbescher
ming. Ook is het van essentieel
belang dat we de industrie, die
maximaal investeert in onder
zoek en ontwikkeling van min
der milieuvijandige middelen,
de kans geven."
Prestatiegericht
Dat er gesnoeid moet worden in
de bestrijdingsmiddelen, onder
kent ook Blauw: „De laatste de
cennia was de Nederlandse
land- en tuinbouw erg presta
tiegericht. Produktie en arbeids
productiviteit moesten omhoog
en het kweekwerk speelde er op
in. Je kreeg bloembollen die
langer goed bleven op de vaas
en mooiere kleuren kregen. En
aardappelen die makkelijker
schilden."
„De natuurlijke resistentie
kwam in het gedrang. Want het
is net als met koeien: het beest
dat de meeste melk geeft, wordt
het eerste ziek. En de boeren-
apotheek gaf het antwoord. Die
werd steeds uitgebreider en we
gaven er steeds meer geld aan
uit. We dachten met z'n allen
dat we het goed deden en we
déden het ook goed."
Het verhaal dat Nederland
veel meer grondontsmettings-
middelen gebruikt dan onze
partners vindt hij ronduit ten
dentieus: „Dat is slechts waar
wanneer je alleen naar de op
pervlakte kijkt. Als je ziet hoe
veel we daarop produceren is
de stelling dat Nederland
schoon produceert evenzeer
Na ruim 2,5 jaar procede
ren en reclameren is het
Monique Bredewold uit
Leiden dan toch gelukt: zij
heeft haar dochtertjes Yas-
mine en Shireen terug. Het
afgelopen weekeinde arri
veerde de gelukkige moe
der met de tweeling van
drie (bijna vier) jaar oud op
Schiphol. Hiermee kwam
een einde aan de ontvoe
ring van de twee meisjes
door de ex-echtgenoot van
Monique.
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAL)
Nadat het huwelijk met haar
Egyptische man was gestrand,
werd de voogdij in Nederland
over de kinderen aan de moe
der toegewezen. De vader had
daar geen vrede mee en ont
voerde de meisjes naar Egypte.'
Daar werden ondergebracht ze
bij ziin familie in het dorpje Da-
manhour, zo'n 200 kilometer
van Caïro.
Over de hele ontvoeringszaak
en het vervolg wil de Leidse ei
genlijk geen woord meer vuil
maken. „Natrappen heeft geen
zin. Ik heb mijn kinderen terug
en daar was het mij om te
doen", zegt een totaal afgemat
te Monique Bredewold. De
laatste dagen heeft ze nauwe
lijks geslapen.
Na de verdwijning van de
tweeling heeft de 29-jarige Leid
se elke strohalm gegrepen om
haar kinderen weer in Neder
land te krijgen. Monique Brede
wold woonde zelfs een jaar lang
in Egypte, omdat dat de enige
manier is om kinderen in een
rechtzaak weer toegewezen te
krijgen. In de rest van de tijd
reisde zij herhaaldelijk van Lei-
i in Egypte en talloze reizen naar het Midden-Oosten is de hereniging een feit
den naar Cairo. Zij stapte op
een groot ochtendblad af, ver
trok met een cameraploeg van
de Tros naar Egypte om op die
manier druk uit te oefenen op
de autoriteiten aldaar. Ook wa
ren haar kinderen op dat mo
ment in zeer slechte gezond
heid.
Het was de 28ste juridische
procedure die Monique Brede
wold succes bracht. Begin deze
maand sprak de rechtbank in
Giza het vonnis uit dat ook in
Egypte de voogdij aan haar was
toegewezen. Dat was al eens
eerder gebeurd, maar door juri
dische fouten weer ongeldig
verklaard. Voordat zij de een
eiige tweeling in haar armen
kon nemen, moest de politie
voor bijstand zorgen.
Daarna volgde een lange rit
beter dan dat zij medicamenten
krijgen om rustig te blijven.
„Soms kun je daar niet om
heen. Wanneer mensen zo on
rustig zijn dat zij voortdurend
aandacht nodig hebben, moet
je je heil zoeken in anti-depres-
siva. Maar dat is heel vervelend
want daar worden zij ook over
dag heel suf van. Beter is het
natuurlijke middel om hen moe
te maken."
Dat gebeurt door een middag
bloemschikken. Maar ook wordt
de krant gelezen en spelletjes
gedaan, met name het kinder
spel Memory om het geheugen
te trainen. Soms komt het voor
dat deelnemers zich in het
weekeinde bij Dillenburg mel
den. Daarom is Paats. ook di
recteur van verzorgingshuis
Rijnzate in Alphen aan den Rijn.
naar zorgverzekeraar Zorg en
Zekerheid gestapt met de vraag
of hij het project kon uitbreiden
naar het weekeinde en avondu-
„Een beetje wrang wel. Eigen
lijk is het hele proces waarbij
verzorgende instellingen meer
naar de behoefte van bejaarden
zijn gaan kijken, voortgekomen
uit een noodgreep. Natuurlijk
zijn ouderen mondiger gewen
den. Maar voor een verpleeg
huis zijn nu grote wachtlijsten.
Bovendien staan verzekeraars
positief tegenover deze vervan
gende projecten, omdat dit geld
uitspaart. Iemand in een verple-
gingshuis kost 200 gulden per
dag en dus 6000 per maand.
Voor iemand in het verzorging
huis betaalt Zorg en Zekerheid
per maand 3500 gulden. Wan
neer iemand langer in Dillen
burg of zelfs thuis kan blijven
wonen, is dat financieel gezien
beter."
Directeur over het
huiskamerproject De
Dillenburg in Leider
dorp: Je moet het
zien als een over
brugging voor een
definitieve plaatsing
elders."
foto hielco kuipers
merproject worden ontlast.
Dag-in-dag-uit achter een de
ment persoon aanlopen voor
verzorging, is niet voor iedereen
vol te houden. „Door de zorg
tijdelijk over te nemen kan ie
mand veel langer thuis blijven
Maar het belangrijkste is dat
het ritme van dag en nacht niet
wordt verstoord. Dementeren
den hebben de neiging om
overdag te gaan zitten suffen,
omdat zij niets om handen heb
ben. 's Nachts is daardoor de
slaap niet vast en gdbn zij dwa
len. „In het verzorgingshuis is
dat al een probleem, laat staan
in de thuissituatie waar zij op
straat kunnen komen. Wij pro
beren de deelnemers dus de he
le dag bezig te houden, zodat 's
nachts moe zijn en doorsla
pen."
Dat is in de ogen van Paats
