Eigen bedrijf beginnen
blijft een 'lastige' zaak
ZATERDAGS
ZATERDAG 25 APRIL 1992
BIJVOEGSEL
Rob van der Wildt „Het is voor mij onmogelijk om onder een baas te werken."
\tt*ro -
Pbrkeren Bezoekers
Bijgebouw
VidK SwHc
Oiectie-Beheer-
"«ussen
Spectaculaire
stijging van
aantal 'starters'
De inspanning weegt zelden op
tegen de beloning en de kans op
mislukken is groter dan de kans
op slagen, maar toch wagen
steeds meer mensen zich eraan:
het beginnen van een eigen
zaak. Het aantal 'starters' dat
zich bij de Kamer van
Koophandel van Rijnland
inschreef, steeg van 951 in 1987
naar 1497 in 1991. Maar het
aantal opheffingen nam netzo
hard toe. Wat drijft al die
beginnende ondernemers?
Directeur Brandhorst van de
Stichting Werkgelegenheid en
twee beginners gaan op zoek
naar het antivoord. „Het is
gewoon leuk om te kijken of het
lukt.
In- en uitschrijvingen KvK Rijnland
(van beginnende ondernemers)
V
V"
!***>- J'
aac: ';"v-
-A—.m
Willard Brandhorst Je eigen bedrijf beginnen is spannend. Het is aardig om te kijken of het je lukt."
fOTO'HlUCOKUmK
'Het onzekere heeji ook wel iets aantrekkelijks
Aantal faillissementen
1987 1988 1989 1990 1991
Aantal starters
Inlographic Ruige' J Hoogerd<|k LO/AD B'O" Kamer van Koophandel
MARJOLEIN VAN ROTTERDAM
zijn", zegt Willard
Brandhorst, „dat de
grote toename van het aantal personen dat
eigen baas wordt, precies in een periode van
economische achteruitgang valt. Steeds meer
mensen raken hun baan kwijt. En doordat
het zo slecht gaat met de economie, komen
ze niet zo gemakkelijk meer aan de bak. Ter
wijl ze vaak wel capaciteiten hebben."
Ook beginnen mensen volgens Brandhorst
soms aan een eigen zaak omdat grote bedrij
ven en instellingen bij reorganisaties werk
gaan uitbesteden. Dat is goedkoper dan zelf
bepaalde afdelingen in stand houden. „In
een van onze bedrijfsverzamelgebouwen (ge
vestigd In de Evertsenstraat en aan de Mid
delstegracht in Leiden) zit bijvoorbeeld ie
mand die gespecialiseerd is in het maken van
kleine chirurgische instrumenten. Dat kon hij
binnen het Academisch Ziekenhuis Leiden
niet blijven doen. Hij heeft nu een eigen be
drijf dat apparaatjes maakt voor het meten
van de binnenkant van het oor."
Bovendien is het imago van de zelfstandige
ondernemer de laatste tijd verbeterd, denkt
Brandhorst. „Vroeger was het vies om een ei
gen bedrijf te hebben, dat is nu niet meer zo.
Het mag weer.".
Eigenwijs
De Stichting Werkgelegenheid helpt starten
de ondernemers, onder meer door het geven
van cursussen en voorlichtingsavonden. Spe
ciaal voor mensen die voor het eerst een ei
gen zaak beginnen, heeft de stichting in 1987
de Starterswinkel geopend. In de twee be
drijfsverzamelgebouwen kunnen beginnende
ondernemers goedkoop bedrijfsruimte hu
ren. En in sommige gevallen staat de stich
ting zelfs borg voor een lening.
Ondanks al die hulp is het draaiend houden
van een eigen zaak niet gemakkelijk, moet
Brandhorst toegeven. Het is vaak een harde
strijd en het vereist dan ook een speciaal ka
rakter: „Je moet goed alleen kunnen zijn. Je
moet eigenwijs zijn en doorzettingsvermogen
hebben. En ook moet je, vooral in het begin,
tevreden zijn met heel weinig inkomsten."
Veel mensen die aan een eigen zaak begin
nen, houden het dan ook niet zo lang vol. In
Leiden en omstreken hebben 755 starters
hun bedrijf in het afgelopen jaar opgeheven,
zo blijkt uit cijfers van de Kamer van Koop
handel. Die korte levensduur van de eerste
onderneming, wordt door diverse onderzoe
ken bevestigd. Veel statfers blijken het al in
de eerste drie jaar voor gezien houden en na
vijf jaar is zelfs de helft ermee opgehouden.
Heel vaak komt dat volgens Brandhorst
door financiële moeilijkheden. „Het geld is
voor iemand die pas begonnen is met een ei
gen zaak. vaak iets frustrerends", zegt Brand
horst, „De eerste belastingaanslag komt pas
na een paar jaar. Vaak is het niet gelukt daar
geld voor opzij te leggen. Dus komt een deel
van de starters niet over die aanslag heen."
Maar ook als een bedrijf wel door die eer
ste jaren heen komt, kunnen de financiën
problemen op blijven leveren. „Groeien is
duur. Een bedrijf dat goed draait, zoals het
timmerbedrijf van de familie Van der Steen
hier in het bedrijfsverzamelgebouw, moet op
een gegeven moment uitbreiden. Anders
kunnen ze de grotere opdrachten niet aan.
Maar voor investeringen is veel geld nodig.
En dat is er niet altijd", legt Brandhorst uit.
SnjGEREN
Ook zaken die niets met geld te maken heb
ben. kunnen ervoor zorgen dat iemand het
zelfstandig ondernemerschap opgeeft. „Het
gebeurt regelmatig dat de achterban na een
paar jaar gaat stijgeren, bijvoorbeeld. Eigen
baas zijn betekent nu eenmaal niet, dat je
een negen-tot-vijf-baan hebt. Zeventig uur
per week werken, is heel normaal."
Toch is het runnen van een eigen bedrijf
volgens Brandhorst zo leuk dat het zeker de
moeite waard is om het ooit eens te probe
ren. „Je eigen bedrijf starten, is spannend.
Het is aardig om te kijken of het je lukt. En je
hebt veel meer vrijheid dan in een gewone
baan. Je kunt doen en laten wat je wilt"
Hoewel de stichting over belangstelling
niet te klagen heeft, zouden nog veel meer
mensen wat hem betreft de stap naar een ei
gen zaak mogen wagen. „In de VS is het heel
gewoon om wat vaker te wisselen van de ma
nier waarop je je brood verdient. Het zou he
lemaal geen kwaad kunnen als Nederlanders
daar ook eens wat flexibeler in zouden wor
den, als ze niet meer tot hun pensioen op de
zelfde stoel bleven zitten."
„Ik wil Je het adres van mijn psychiater wel geven.** Ld-
denaur Rob van der WUdt heeft zo rijn eigen verklaring
waarom hij zelfstandig ondernemer Is geworden. „Het
is voor mij onmogelijk onder een baas te werken. Ik
heb het een paar keer geprobeerd, maar dat Is me niet
gelukt. Ik kan mi) niet plooien naar de wil van iemand
anders."
Zo'n vijftien Jaar geleden vestigde Van der Wildt zich
voor het eerst als tekstschrijver. Dat mislukte. Na wat
pogingen om toch bij een baas te gaan werken, begon
hij twee en een half jaar geleden opnieuw voor zichzelf.
Het bevalt hem prima, al beseft hij dat de druk om
steeds nieuwe opdrachtgevers te vinden, hem mis
schien op den duur teveel wordt. „Dat is een nadeel, ze
ker als Jc een gezin hebt. En wat ook een nadeel is, is
dat Jc altijd alles alleen moet doen. Je hebt nooit voe
ding van anderen. Je moet alles uit Je eigen lenen ha
len."
Maar de nadelen vindt Van der WUdt niet opwegen
tegen het voordeel van de vrijheid, die hij nu heeft. „Ik
hoef tenminste niet veertig Jaar hetzelfde te doen en ik
kan werken wanneer Ik wiL Als Ik een dag geen zin heb,
doe Ik niks. En als ik iet* niet wil, doe Ik het gewoon
niet."
Een van die dingen die Rob van der WUdt prindpieei
weigert, is onder rijn tarief te werken. „De gangbare ta
rieven voor tekstschrijvers liggen veel te laag. Ik voer
een oorlogje tegen die lage tarieven, dus ik werk zelf
niet voor minder dan 140 gulden per uur. En dan heb
Ik nog maar net een redelijk inkomen."
Tot nu toe heeft Van der Wildt hrt, dankzij een vaste
opdrachtgever, aardig kunnen redden, niettemin ziet
hij de belastingaanslag die hem te waditen staat, met
enige angst tegemoet. „Er komt mi echt ren moeilijke
periode aan. Ik heb voor die aanslag geen reserve.
Want, zoals iedereen In rijn aanloopperiode, heb Ik de
afgelopen tijd flink moeten Investeren. En dan hou Je
dus niets over."
Maar met een grijns voegt hij eraan toe dat die angst
ook weer niet overdreven moet worden: „Het onzekere
heeft per dot van rekening ook iets aantrrkkdljka."
Veel slechte zakenmensen in modebranche
„In het begin waren we al tevreden als we quitte speel
den. We waren hed naïef en gingen er met een Mind
enthousiasme tegenaan. Keihard werken vonden we
geen probleem, niks verdienen ook niet."
De Lddac mode ontwerpster Dorien Vlasblom (niet
haar werkelijke naam omdat ze anoniem wU blijven)
vertelt over de beginperiode In haar Inmiddels weer op
gehesen bedrijf, dat ze na de kunstacademie met een
klasgenoot begon. 7JJ en haar partner specialiseerden
rich In vrouwenkleding. Twee keer per Jaar maakten ze
een collectie van zo'n dertig kledingstukken. Dorien;
„Wat we maakten was voornamelijk commercieel: we
wisten dat Je kleding die Mipergetailieerd is of strak om
de heupen rit, op de Nederlandse markt niet kwijt
kon."
Dorien begon om puur praktische redenen een eigen
bedrijf: „Omdat ik anders niet aan de slag kwam. Het is
een ramp ais Je in de modewereld een haan wfh vinden.
Zelfs nu, nu ik vijf Jaar ervaring heb, hikt het me nog
niet. Het aanbod k vcd te groot"
Een aantal dingen viel Dorien en haar vennoot bi) het
zaken doen enorm tegen. Met onbetrouwbare Idantrn
en een naaiatelier dat de «pullen nooit op tijd klaar
had, hadden ze geen rekening gehouden, „in de mode
branche lopen ontzettend ved slechte zakenmensen
rond. Daardoor was ik tachtig procent van de tijd hevig
met het binnenhalen van het gcid. Het kwam er op
neer dat het eigenlijke onfwerpwrrfc In de avonduren
moest gebeuren. Hel ergste was. dat alle problemen
buiten onze schuld onstonden. En dat we van de rech
ter nog niet eens gelijk kregen ook: In het geval van het
naaiatelier zei de rechter bijvoorbeeld dat daar toch
niks te halen viel en dat we daarom maar tevreden
Toen twee grote afnemers i
Dorien de maat voL „We hadden op papier een goed In
komen. maar doordat we steeds van die grote tegensta
gen kenden, hielden we na vijf Jaar nog steeds biets
over. Uiteindelijk hebben we daarom beskrten cni»
op te houden."
