'Op naar Pumps
én de expositie'
Speciale vlag dekt de lading
Cultuur Kunst
'U hebt geluk gehad'
Volkenkunde: 'Batavia in kaart'
Adrian Borland: pure
pop overwint altijd
Sprookjesfiguren
n catacomben
van Bleijenberg
BEELDENPE KUNST
RECENSIE IRENE VAN BEVEREN
E*povt< «ertten op pape* van Carofcr*
Weber Te zwn to( 8/5 t/m a 900-
18 X uur. m galeae Sternberg. Brer
«raat 113. Loden
Langgerekte, uitgemergelde
figuren, meestal zonder handen
en voeten. Ze lijken een beetje
op de sculpturen van Giacomet
ti. maar geschilderd of gekrast
in zachte aardetinten doen ze
ook veel aan pre historische
rotstekeningendenken De figu
ren in galerie Bleijenberg /jjn
gemaakt door Caroline Weber.
een veelzijdig kunstenares.
Weber studeerde monu
mentaal textiel aan de Ko
ninklijke Academie voor Beel
dende Kunatn m Dn Haag
Daarnaast trokken andere
kunstvormen haar aandacht,
wat onder meer leidde tot het
volgen van beeldhouwcursus-
sen De toneelschool leek haar
ook wel wat. maar dat idee
heeft ze laten varen. Het bloed
kunpi ecfan m tu i old pp
kan. Achter de schermen werkt
de Amsterdamse kunstenares
km h mee en loneafprodakriei
Menig acteur heeft zij al van
kostuums voorzien.
Webers liefde voor het toneel
weerspiegelt zich ook in haar
recente werk op papier. Hamlet
is in een gelijknamig schilderij
heel symbolisch weergegeven
als een nietig mensje met een
nauwelijks te torsen zwaard. En
de drie komedianten uit dit dra
ma van Shakespeare zijn uitge
beeld in een toneeldecor. Ande
re wezens lijken zo te zijn ge
plukt uit een midzomemadit-
droom of een vergelijkbare fan'
tasievertelling. Het zijn fabel
dieren en sprookjesfiguren, ko
ningen en helden, al dan niet
geschilderd voor circeLs en drie
horken MivM.il ragdun weer
gegeven, maar soms ook tast
baar. zoals de bolle domme
kracht die op 'Held' te zien is, of
het sprookjesachtige wezen op
'Nacht'.
Liefhebbers van sprookjes en
mythen komen dus aan hun
trekken bij \\<-her Iitd hHl
ringen voeren de l>eznekers
naar die dmmerige. geheimzin
nige schemerwerelden. De mid-
dMMMM catacomben van
Bleijenberg vormen daarvoor
het ideale decor.
Allerlei activiteiten in Leiden tijdens Museumweekeinde
Het aantal bezoekers dat in Nederland een museum be
zoekt neemt elk jaar toe. Komt dat door het Nationaal
Museumweekeinde (25 en 26 april), dat dit jaar voor de
twaalfde keer wordt gehouden? Hoe spelen de Leidse
musea daarop in en wat is het grootste genot voor een
museummedewerker? Het lijkt afgesproken werk, maar
de Leidse museummedewerkers genieten, als de bezoe
kers genieten. Dat belooft wat voor morgen en overmor
gen als 10 musea uit Leiden met allerlei speciale, aan
trekkelijke activiteiten komen, die moeten tonen dat mu
sea oneindig veel te bieden hebben.
„Het nut is moeilijk te meten. Je
weet niet of iemand na zo'n
weekeinde nog eens terugkeert.
Mijn verstand zegt ja, maar echt
onderzoek hebben we er nog
nooit naar gedaan Aan het
woord is H. van der Meijden
van het Stedelijk Museum de
Lakenhal. „Dit jaar proberen wij
met een activiteit die niet direct
met het museum te maken
heeft, mensen te lokken. Zo in
de trant van: ah, het salonorkest
'De Pumps' speelt. Wat leuk!
Daar gaan we naar toe en we
pakken het museum mee.'"
Van der Meijden denkt dat De
Lakenhal de komende jaren nog
veel meer bezoekers kan trek
ken. „Na de komst van de nieu
we directeur (Jetteke Bolte) va
ren we een andere koers. We
timmeren meer aan de weg.
Voor het eerst hebben we ook
een grote tentoonstelling 'Ren\;
brandt en Lievens' gehad. Leuk
om te doen en aardig om te
zien dat we dat ook goed aan
kunnen."
Aantrekkelijker
Het Koninklijk Penningkabinet
laat bij monde van mevrouw
Rombouts weten dat het muse
umweekeinde zeker nut heeft.
„Door de reclame die er lande
lijk wordt gemaakt, trek je meer
mensen. Ook al is er op gewone
dagen precies hetzelfde te zien,
als een en ander een feestelijk
en officieel tintje krijgt, komen
Rombouts meent dat 'haar'
museum voor het grote publiek
de laatste jaren wat aantrekke
lijker is geworden. „We leggen
de munten nu niet meer een
voudig op een rij, maar laten
zien wat de plaats van de munt
was in de maatschappij. We to
nen veel meer de achtergron
den. Geld heeft natuurlijk alles
met die maatschappij te maken.
Een echte verzamelaar zal het
niet erg vinden dat die muntjes
op een rij liggen, die komt wel.
Maar het publiek wil wat an
ders. Dat bieden wij dan".
Verschil
Ook het Museum Boerhaave
Rijksmuseum voor Natuurwe
tenschappen en Geneeskunde
denkt veel meer aan het pu
bliek dan tien jaar geleden. „Het
verschil is groot", constateert
G.J. Kreeftmeijer. „Vroeger wa
ren er nauwelijks tentoonstel
lingen in niet-kunstmusea. Nu
hebben we lezingen, begelei
dingsprogramma's voor kinde
ren en scholen en mooie leerza
me, goed vormgegeven, ten
toonstellingen. Wij zijn opener
en veel toegankelijker voor de
mensen geworden. De kwaliteit
wordt steeds meer aange
scherpt."
Kreeftmeijer werkt graag aan
het museumweekeinde mee.
Hij weet het zeker: „Een hele
boel mensen worden geacti
veerd die anders nooit in een
museum komen".
Werkdagen
Het Anatomisch Museum is al
leen op werkdagen open en dan
alleen nog op afspraak met be
heerder A.J. van Dam. Het Na
tionale Museumweekeinde
biedt de mogelijkheid dit do
mein van de Medische Faculteit
zomaar op een zaterdag of een
zondag te betreden. Van Dam
verwacht wederom zo'n 3000
tot 4000 bezoekers. „De afgelo
pen jaren was dat ook zo. Nee,
dat is geen enkel probleem. Dit
museum kan grote groepen
aan. De vitrines zijn zo ingericht
dat er een onderwijsopstelling is
ontstaan, speciaal bedoeld voor
groepen in de para-medische
sector en studenten medicijnen.
Wij krijgen meer en meer een
educatieve functie. Dat is
mooi".
Profileren
Bep de Vries van het Rijksmuse
um voor Volkenkunde en Huub
Pragt van het Rijksmuseum van
Oudheden zitten op één lijn.
„De benadering is heel anders
geworden." Zij menen dat ze
veel meer open staan voor de
wensen van het publiek. In bei
de musea staat het maandelijks
bol van de activiteiten. Niet al
leen tentoonstellingen, maar
ook lezingen, muziekuitvoerin
gen en kunstmanifestaties die
met onderwerpen in het muse
um te maken hebben.
Pragt: „Het is noodzaak dat
we ons meer profileren. Een
commercieel motief ligt daar
aan ten grondslag." Ook de
Vries voelt het zo. „In '94 zijn
we met onze verbouwing klaar.
Dan kunnen we ook onze vaste
collectie goed kwijt, we zijn dan
up to date, maar dat betekent
wel dat we nog meer publiek
trekken. Het bedrijfsmatige ele
ment moet je niet uit het oog
verliezen."
Een jurylid bekijkt een dierenskelet in het Nationaal Natuurhistorisch Museum, in het Pesthuis, waar de eerste Europese Kampioenschappen Prepa
reren werden gehouden. Dit museum is tijdens het museumweekeinde gratis voor het publiek toegankelijk. foto anp
Ruim 400 musea in het hele land zetten
morgen en overmorgen hun deuren wijd
open in het kader van het Nationaal Muse
umweekeinde. In Leiden en omgeving zijn
dat er 11. De meeste zijn gratis toegankelijk
of rekenen een gereduceerde entreeprijs.
De musea die meedoen zijn te herkennen
aan een speciale vlag. Jaarlijks trekt deze
actie tussen 600.000 en 900.000 bezoekers.
De Leidse musea hopen er daarvan zo'n
10.000 mee te pikken.
Hieronder een lijst met de namen van de
deelnamende musea.
LEIDEN
1Anatomisch Museum, Wassenaarseweg
62 (ingang 2), op "het terrein van de Facul
teit Geneeskunde. Beide dagen toegankelijk
van 10.00 tot 17.00 uur. Vaste collectie en
enkele merkwaardigheden zoals de beende
ren van de reus Cajanus en het muizenor
kest dat omstreeks 1860 werd vervaardigd
door huisarts van der Mijle uit Streefkerk.
2. Leidse Pilgrim Collectie, Vliet 45. Beide
dagen toegankelijk van 12.00 tot 16.30 uur.
Vaste collectie: het verblijf van de Pilgrim
Fathers in Leiden van 1609-1620, alsmede
een diapresentatie.
3. Molenmuseum 'De Valk', 2e Binnen
vestgracht i, Za 10.00 tot 17.00 uur, zo 13.00
tot 17.00 uur.
4. Museum Boerhaave, Lange Agnieten-
straat 10. Za. 10.00 tot 17.00 uur, zo 12.00
tot 17.00 uur. Vaste collectie. De tentoon
stelling 'Horror Vacui, de eeuw van de
luchtpomp 1650-1750'. Zaterdag: Vanaf
12.00 uur elk uur een rondleiding door het
museum. Zondag: 14.00 uur en 15.30 uur.
Rondom de Oude Toverlantaarn. Voorstel
ling met de Latema Magica uit 1870 met
originele lantaamplaten begeleid door mu
ziek uit 19e eeuwse speeldozen.
5. Nationaal Historisch Museum, Pest
huislaan 7. Za 10.00 tot 17.00 uur. zo van
12.00 uur tot 17.00 uur. Activiteiten: prepa
ren en demonstraties. Expositie inzendin
gen Europese kampioenschappen prepare
ren. Demonstraties prepareren van gewer
velde dieren.
6. Pieterskerk Leiden, Pieterskerkhof la.
Beide dagen van 10.00 uur tot 17.00 uur.
Rondleidingen. 'Koek en Zopie', transbe
klimming, orgelbespeling en bezichtiging
vaste tentoonstelling.
7. Rijksmuseum van Oudheden, Rapen
burg 28. Za 10.00 tot 17.00 uur, zo 12.00 tot
17.00 uur. Activiteiten: optreden van voor
drachtskunstenaar en classicus Carool Po
pelier 'Griekse mythen in een modem jas
je'. Za en zo 13.00, 14 00 en 16.00 uur. Voor
kinderen wordt er op beide dagen om 15.00
uur een soortgelijke voorstelling gegeven
door Yvonnen Zwaai.
8. Rijksmuseum voor Volkenkunde. Steen
straat 1. Beide dagen van 1200 tot 17.00
uur. Informatiemarkt over 'Reizen naar
Indonesië' Indonesische hapjes en de ten
toonstelling 'Insuiindc in Leiden'. Za/Zo
14.30 -16.30 uur Poppentheater Gandalf gri
meert; 14.00-16.00 uur Video's over Indone
sië. Za: 14.00-15.30 uur 'Reizen door Indo
nesië' door Moniek Sardjono. Zo: 13.30 uur-
15 30 uur Dolf de Vries geeft een lezing en
signeert.
9. Koninklijk Penningkabinet. Rapenburg
28. Za 10.00-17.00. zo 12.00-17.00. Vaste
collectie. Penningen mogen in de hand
worden genomen.
10. Stedelijk Museum de Lakenhal, Oude
Singel 32. Za 10.00 17 00, zo 13.00-17.00.
Wie altijd al die catalogus had willen kopen
nf dat affiche van Kemhiandt en l n-vens,
kan zijn slag nu slaan. Het museum organi
seert een markt waar catalogi, affiches en
puzzles tegen gereduceerde prijzen worden
verkocht. Zondagmiddag om 15.00 uur op
treden van het dames-salonorkest 'De
Pumps'.
IJsse
11. Museum voor de Bloembollenstreek,
Heerrweg 219. Beide dagen VU! I L00 UN
17.00 uur. Expositie Tulpen. Zeer bijzonde
re expositie 'De Tulp verbeeld': 17e eeuwse
tulpenboeken, aquarellen.
Bird Awards voor 'jazz promotors'
den haag De North Sea Jazz Award Birds gaan dit jaar naar de
Amerikaanse platenproducer Norman Granz en jazz-joumaJist
Pete Felleman. 'Jazz-historicus' Michiel de Ruyter krijgt een spe
ciale Bird.De winnaars zijn geen van allen musici, maar 'jazz
promotors'. In vorige jaren waren het altijd musici die in de prij
zen vielen. Volgens de jury zijn er behalve jazz musici ook vele
anderen die de jazz-muziek onder de aandacht brengen bij een
groot publiek: journalisten, festival-organisatoren, concert-pro
motors en producers van radioprogramma's en geluidsdragers.
Besloten werd dit jaar deze 'vergeten' categorie van 'jazz promo
tors' in aanmerking te laten komen voor de Bird '92. De prijzen
worden uitgereikt op het komende North Sea Jazz Festival (10,
11 en 12 juli in het Haagse Congresgebouw).
Solution in teken van de rap
hillegomSolution in Hillegom, staat morgenavond in het te
ken van de rap. De Amsterdamse rap-formatie The Buckaneers
staat er op het podium en verzorgt vier live-acts. De zaal is open
om 20.30 uur.
Nationale Toneel naar Noorwegen
den haag Het Nationale Toneel gaat in september naar Noor
wegen. Het zal daar 'Bouwmeester Solness' uitvoeren, het stuk
van Ibsen waarmee het gezelschap op het ogenblik furore
maakt. Het door de Nieuwzeelander Colin McColl geregisseerde
stuk, met artistiek leider Hans Croiset in de hoofdrol, zal worden
gespeeld tijdens het Ibsen Stage Festival in Oslo.
Beatrix opent expositie in Edinburgh
Edinburgh Koningin Beatrix opent op 12 augustus c
stelling van Hollandse schilderkunst in de Schotse hoofdstad
Edinburgh. Onder de geëxposeerde schilders zijn oude meesters
als Rembrandt, Cuyp, Vermeer, Hals en Ruisdael. De 80 kunst
werken zijn bijeen gebracht uit collecties uit Europa en de VS.
Het Rijksmuseum in Amsterdam staat Rembrandts zelfportret
als Paulus af. De tentoonstelling is van 13 augustus tot 18 okto
ber alleen te zien in de National Gallery of Scotland en gaat dus
niet op reis.
Plan-Forum valt slecht in Arnhem
arnhem Het Gelders Orkest zal niet op korte termijn met Opera
Forum Filharmonisch rond de tafel gaan zitten. Het voorstel van
het Enschedese gezelschap, om te streven naar een 'artistieke en
zakelijke eenheid' (een groot Oostnederlands Filharmonisch Or
kest) is in Arnhem slecht gevallen. Directeur Hans Hierck van
HGO sluit niet uit dat de beide gezelschappen met elkaar in
overleg zullen treden maar noemt een fusie 'niet bespreekbaar'.
Verzamelaar koopt plafondschildering
Amsterdam Een veiling van ruim 300 schilderijen en aquarellen
uit de 19de eeuw heeft bij Christie's in Amsteraam in totaal 3,4
miljoen gulden opgebracht. Het pronkstuk, een winterlandschap
met schaatsers op een vaart met diverse molens van Andries
Schelfhout, werd door een Nederlandse kunsthandelaar gekocht
voor 431.250 gulden. De schildering van de Oostenrijker George
Sturm welke jarenlang het plafond sierde van het Haagse stad
huis aan de Groenmarkt, werd door een Nederlandse particulier
gekocht voor 25.300 gulden.
LVC in teken
swingfestival
Het LVC swingt komend week
einde nog meer dan anders. Het
centrum aan de Breestraat is
uitgekozen als plek voor het
twaalfde nationale Swing Jazz-
workshopfestival. Tal van stijlen
in de jazz en de geïmproviseer
de muziek zullen tijdens dit
weekeinde te horen zijn.
Ook voor buitenstaanders is
er bij mooi weer te genie
ten, want het festival wordt
morgenmiddag om drie uur ge
opend door het Riciotti Ensem
ble onder leiding van Leon
Berendse. Met 'Jazzworkshop
Haarlem' onder leiding van
Frans Vermeersen zal dit en
semble een concert op de Bree
straat geven. Muziek van Jurri--
aan Andriessen. Thelonius
Monk. Bach en Willem Breuker
moet het winkelend publiek
verleiden om te blijven luiste-
Daarna zal een aantal
workshops, leerorkesten en Ne
derlandse groepen laten horen
waarop ze zich muzikaal rich
ten. Zo brengt het Haagse
Beatrix Sextet arrangementen
van o.a. Lester Bowie en Theo
Loevendie. Uit Zeeland komt de
workshop 'De Doorbraak' van
Dies le Due. De Italiaanse riet-
blazer Daniele d'Agaro speelt
met de Mahogany Hall uit
Edam Italiaans getinte muziek.
Wie het festival in het LVC be
zoekt, kan morgenavond ook
nog even in De Waag langs
gaan: daar staat het Trio San
Francisco te riet blazen.
Drummer Martin van Duyn-
hoven kreeg de vrije hand om
de zaterdagavond af te sluiten.
Voor zijn Percussie Ensemble
stelde hij een nieuw program
ma met eigen werk Music
Drums' samen Behalve het in
strumentele deel is er beide
avonden vanaf negen uur een
programma met historische
filmfragmenten. Na enkele uren
rust gaat de zaal zondagmiddag
om vier uur weer open voor een
dwarsdoorsnede van de Neder
landse workshoppraktijk. De
nieuwe formatie 'Strictly ear'
van saxofonist J.C. Tans sluit het
festival zondagavond af.
leiden Drie mensen die van de éne op de andere dag in een verpleeghuis terechtkomen. Hun leven ver
andert op slag. Bijna 'afgesneden' van de wereld beginnen ze een nieuw bestaan. Rondom deze drie figu
ren, de verpleegsters, artsen, fysiotherapeuten en familie is door het Haagse Theatergezelschap de Giraffe,
de voorstelling 'U hebt geluk gehad' gemaakt. De afgelopen jaren is met deze voorstelling een tournee ge
maakt langs verpleeghuizen in heel Nederland. In de maanden september, oktober en november worden
de laatste voorstellingen gegeven.
Op vrijdag 1 mei is er, om 14.00 uur, een voorstelling in de leidse Schouwburg. Behalve genodigden,
directies van de Nederlandse verpleeghuizen, kunnen ook geïnteresseerden in dit thema de voorstelling
bijwonen. Kaarten zijn vanaf heden, voor 7,90 gulden, verkrijgbaar bij de Leidse Schouwburg.
In het Leidse Rijksmuseum voor
Volkenkunde is tot en met 8 ju
ni de expositie 'Batavia in kaart'
te zien. Aan de hand van kaar
ten, tekeningen, schilderijen en
maquettes wordt op deze ten
toonstelling de stedebouwkun-
dige ontwikkeling van Batavia
belicht. Ook op de betrouw
baarheid van het kaartmateriaal
wordt ingegaan.
De geschiedenis van Batavia,
het huidige lakarta. heeft door
de eeuwen heen velen geboeid.
Reizigers, historici, kunstenaars
en vele anderen bezochten de
stad, die eens de 'koningin van
het Oosten' werd genoemd.
Reisverhalen, historische ver-
gepubliceerd r
voenge beschrijvingen van de
stad en haar omgeving Dankzij
deze publikaties is over het ont
staan en de groei van Batavia
veel bekend.
In veel van deze beschrijvin
gen werden stadsgezichten en
plattegronden als illustratie op
genomen. Hiermee is vaak on
zorgvuldig omgegaan. Fen plat
tegrond. die oorspronkelijk
werd uigegeven in 1650, treft
men bijvoorbeeld ook ongewij
zigd aan in een uitgave van
meer dan een eeuw later.
Bea Brommer, directeur van
het Gemeentemuseum van Hel
mond. heeft onderzoek verricht
naar de ontstaansgeschiedenis
RECENSIE HANS KEUZERS
Concert Adnan Borland and the Citizens.
Ad nan Borland - zang. gitaar. Wouter
Plante»fdt - gitaar zang. Thjs Vermeulen -
bas. Victor I lee remans - toetsen, laap
Vrenegoor - drums Gezien 23/4. LVC.
Het LVC heeft een tijdje mot
ten wachten op Adrian Borland.
Oorspronkelijk stond zijn optie-
den gepland voor de feestweek
in september maar door allerlei
persoonlijke problemen werd
dat een half jaartje uitgesteld.
De vroegere frontman van de
Sound, een van de «hMoNB
de groepen van het begin van
de jaren tachtig, zette gisteren
als pleister op de wonde een
puik optreden neer.
Dat moet allereerst op het
conto van de Citizens worden
gi»schreven Deze Netlerlaixke
begeleidingsband, heter bekend
onder de naam Sjako!, werkte
pi i ti i i mn dm Bottend i te
in het begin strak maar uiterst
klinisch drummende Vrenegoor
groeide tegen het einde naar
grote hoogte Het aan Neil Kin
nock opgedragen Beneath the
big wheel" en 'Light the sky'.
beide van het eerste album
'Alexandria werden met een
ongelooflijk dot galm op de ver
der lekker doorleefde stem van
Adrian Borland vertolkt.
De solonummers van Boi
land, vooral de titelsong van het
nieuwe album 'Brittle Heaven
bezitten een perfecte gladheid
met een enorm gevoel voor dy
namiek. Het is heerlijk om ein
deli|k wirr eens nummers te
horen waar een band gewoon
instrumenten laat wegvallen om
de dynamiek op te schroeven.
Het LVC zette mrt de inhoud
van het programmaboekje hoog
in. Anthony Thistlethwaite.
saxofonist van de Waterboys ert
een van de duurste sessie-muzi
kanten in Engeland, zou een
partijtje meeblazen. Wie op
hem zat te wac hten moest wel
I tii ma rilkn Mn Mj Én
kwam opdagen, maar de groep
wist 1(11 li zodanig de gevoels
snaar te raken dat het uiteinde
lijk resultaat dik meeviel.
en betrouwbaarheid van de
kaarten van Batavia in de perio
de van 1600 tot 1800 [>.- afr-.n
ding van dit onderzoek is aan
leiding voor de expositie 'Bata
via in kaart, 1600 1800'.
Getoond worden onder meer
de eerste afbeeldingen van het
stadje Batavia zoals het be
roemde sc hetsje dat gouveneur
generaal lan Pieterszoon Coen
m 1619 OMÉfe en naar de be
windhebbers van de Vereenigde
Oostindische Compagnie in Ne
derland verzond.
Tijdens de expositie is een
uitgave met historische platte
gronden en een overzicht van
de bouwgeschiedenis van Bata
via te koop voor de intekenprijs
MB I29pridn (daarna f 150. i
RIJKSMUSEUM PA1US HET LOO in Apeldoorn heeft bil Christies
in Londen een wandtapin van ziftte uit 0B|RM 1090|HM hl Het
werd vervaardigd in Brussel en stelt het koninklijk wapen van stad
houder koning Min 111 i n Man II s»r VMD /i|n de goden
Mars en Minerva te zien Het tapi|t werd ontworpen door Daniel
Marot, de f ranse hofarchitect van stadhouder Willem III Met de
huidige aankoop heeft Het Loo er nu vijf in hui*.
