DE Recherche: bijna 10.000 overuren Topdrukte in Leidse regio o VAN Leiden Diefstal uit De Lakenhal Klant met dure auto aan de haal Belangstelling voor kermis valt tegen TIJD TOEN DINSDAG 21 APRIL 1992 7 Extra werk door moorden en doodslagen LEIDEN ROY KLOPPER De Leidse politie noemt 1991 een 'opvallend' jaar. In ver band met moorden en doodslagen werden zes grote on derzoeken uitgevoerd. Het leverde de recherche een re cord-aantal van zo'n 9.500 overuren op. Net als in 1990 was er meer zware criminaliteit in de stad, zo blijkt uit het vanochtend openbaar gemaakte jaarverslag van de Leidse politie. der van 753 stuks naar 19.000 in 1991. Onderzoek naar drugs leverde onder meer een kilo in beslag genomen cocaïne op. Verder is er een nieuwkomer op de lijst: er zijn 1250 XTC-pillen in beslag genomen. De politie beklaagt zich over het groeiend aantal koffieshops in de stad. „Veel ou ders vragen zich af waarom wij er niets aan doen." De verant woordelijkheid voor de groei van de drugstenten ligt echter bij de gemeente, die de vergun ningen afgeeft. Het aantal doden bij ver keersongevallen verdubbelde van twee naar vier. In totaal wa ren er bijna 3500 aanrijdingen, waarbij 501 mensen gewond raakten, dat zijn er zestien meer Bij vechtpartijen in Leiden werd 71 maal een wapen getrokken. Dat leverde in 40 gevallen letsel op. Bij de zes moorden werden een schietwapen, een mes en een balpen als wapen gebruikt. De politie slaagde er wel in meer schietwapens in beslag te nemen. In de categorie pistolen, revolvers en replica's werd een toename genoteerd van 16 in 1990 naar 27 vorig jaar. De wa penvondsten worden door de politie afgedaan als toevaltref fers. „Er is geen gericht onder zoek geweest, zodat het gevon den aantal vermoedelijk slechts het topje van de ijsberg is". De stijging van het inbeslaggeno- men munitie is nog opvallen- dan een jaar eerder. De politie oordeelt positief over de afname van het foutparkeren. In '91 werden circa 42.500 prenten uitgeschreven door de dienst parkeerbeheer, dat zijn er bijna 7000 minder dan in '90. Ruim 1000 adressen kregen vorig jaar bezoek van inbrekers. In de meeste gevallen (700) ging dit om diefstal uit een woning, de kelderboxen zijn ook popu lair bij de criminelen (103 kra ken). Veruit de meeste inbraken werden gepleegd in de binnen stad (279). Het Stationskwartier en de Stevenshof waren rustige wijken met respectievelijk 11 en 13 diefstallen. Om al het werk te kunnen verzetten besteedde de politie een kleine 20 miljoen gulden. Dat is 1,5 miljoen meer dan in '90. De stijging is volgens de po litie te wijten aan de gestegen kosten van arrestantenbewaring en -vervoer, automatisering en transportkosten van arrestan ten. In totaal dienden 28 men sen een klacht in tegen het poli- tie-optreden, eentje meer dan in 1990. Laatste oordeel in Pieterskerklezing orlopig laatste Pieterskerklezing ii leiden De vierde dag 26 april gewijd aan het 1Hét laatste oordeel, het drieluik van Lucas van Leyden'. Spreker is oud-directeur M. Wurfbain van De Lakenhal, het museum waarin het schilderij hangt. Wurfbain gaat in op de geschiedenis van het schilderij, de plaats in de Pie terskerk waar net drieluik oorspronkelijk hing, de opdrachtge vers, de voorstelling en de laatste restauratie. De lezing in de Pieterskerk begint om 14.00 uur. De organisatoren willen aan het eind van dit jaar met de Pieterskerklezingen verder gaan. Zondag kunnen er suggesties voor nieuwe onderwerpen worden Koopzondagen in Leiden De gemeente heeft nog drie zondagen aangewezen waarop de winkels open mogen zijn: 11 oktober (boekenzondag), 20 de cember en zaterdag 26 decem ber (tweede Kerstdag). Sinds twee jaar rijdt op een van de koopzondagen in december het openbaar vervoer gratis Om klanten uit de regio naar Leiden te lokken. Of dat dit jaar weer gebeurt, is nog niet zeker. Twee antieke tinnen borden zijn vrijdag of zaterdag gestolen uit stedelijk museum De Laken hal aan de Oude Singel. De bor den stonden in een afgesloten vitrinekast. De daders hebben een ruitje vernield. Omdat geen andere sporen van inbraak zijn aangetroffen, gaat de politie er van uit dat de diefstal is ge pleegd tijdens openingstijd. Een 48-jarige man uit Lei- muiden is zaterdagmiddag zijn dure BMW kwijtgeraakt. De automobiel, die 50.000 gulden waard is, was te koop aangeboden. Op verzoek van een koper werd een proefrit in de omgeving gemaakt. Onderweg in Alphen merkte de geïnteresseerde klant op dat hij een merkwaardig ge luid hoorde. Beiden stapten uit de auto, waarop de koper even later weer achter het stuur ging zitten en met hoge snelheid wegreed. De gedupeerde ei genaar heeft op het politie bureau in Alphen aangifte leiden Duizenden mensen brachten het af gelopen weekeinde een bezoek aan de Groenoordhallen. Zaterdag en gisteren was er in de hal traditiegetrouw ruimte voor een markt waarop een paar honderd particulieren hun duizenden spullen - kunstvoorwerpen en gebruiksvoorwerpen - te koop aanboden. Volgens sommigen was het vooral kijken - belangstelling voor de kermis 's avonds bene- „de verkoop valt tegen, maar er zijn ook zo- den verwachting bleef. „Terwijl de prijzen veel markten" -maar anderen zagen wel de- toch veel lager zijn dan op 3 oktober waren gelijk spullen van de hand gaan. De kermis en de ritten bijvoorbeeld langer duurden." was ook 's avonds en de eerste paasdag open. J. Stuy, die als enige zowel buiten als binnen met een attractie stond, zegt dat de foto hink bouwman Dronken man ramt met auto lichtmast De politie heeft in de nacht van zondag op maandag een 29-ja- rige Amsterdammer aangehou den die dronken achter het stuur had gezeten en die op de Plesmanlaan tegen een lan taarnpaal was gereden. De lichtmast werd daarbij 'ontwor teld'. Agenten vonden de man terwijl hij op zoek was naar een telefooncel orn de ANWB te bel len- De alcoholtest met ademana- lyse-apparatuur lukte niet op het politiebureau, maar volgens de politie is het wel duidelijk dat de man te diep in het glaas je had gekeken: hij had bloed doorlopen ogen en rook naar al cohol. De Amsterdammer had geen verwondingen opgelopen bij de botsing. DUIVENSPORT De Owen »w»Oen ftfotl >n hel Ben De Rettöuif 1 comb H»rh e' 3 en 9 N deG'OOtenZ" -i romb Tot toom 6 Penieet 8 en 10 A'bers ien$ 6 en 10 en Zn 7 comb NoeV- De R.,nhiie*er» en 2 o Stw 3 Kop Glasbergen 9 Verbaan L PC HM Verhagen W.tteveen 7 Heiden 10 get* Pen Brand Katwijk vermoedelijk aangestoken KATWUK ANNET V vervolg van voorpagina De technische recherche is vanmorgen direct be gonnen met een onderzoek naar de oorzaak van de miljoenenbrand bij het bedrijf Opdam aan de Katwijkse Haringkade. Brandweercommandant J. Kuipers sluit intussen brandstichting niet uit. „Vorig jaar april was er een grote brand bij Parle- vliet Van der Plas, het jaar daarvoor hadden we in mei een grote brand bij Ouwehand. Het is tel kens in dezelfde periode, telkens in het weekein de en telkens in de nachtelijke uren. Ik vind het zeer vreemd, zeker als je de link met de afgelopen jaren gaat leggen", aldus de brandweercomman dant. Op het moment dat zijn manschappen bij de vuurhaard arriveerden, was er van sporen wei nig meer te ontdekken. De Katwijkse brandweer riep meteen de hulp in van omliggende korpsen vanwege de aard van het bedrijf. „Het gaat hier om handel in gebruikte auto-onderdelen en daar zijn we goed mee bekend", aldus Kuijpers. Bij de brand kwam asbest vrij doordat de dak platen door de hitte sprongen. De deeltjes daal den in de omgeving van Opdam neer. Uit voor zorg werden daarom de toegangswegen naar het bedrijf afgesloten. Vanmorgen om half zes is de gemeente begonnen met een opruimactie zodat de andere bedrijven aan de Haringkade en de na bijgelegen Rederijstraat op tijd aan het werk kon den gaan. De asbestdeeltjes zijn niet in woonwij ken terechtgekomen. Ook een regionaal officier gevaarlijke stoffen werd ingeschakeld omdat de angst bestond dat er schadelijke gassen zouden vrijkomen. Hij verrichtte in de wijk Hoomes waar de dampen neersloegen vijf metingen. Daarbij is niet gebleken dat er schadelijke stoffen zijn vrijgekomen. Keukenhof: 250.000ste bezoeker f het nu midden op de c sof's nachts om twee ir, bii de Leidse kroeghouder- schilder Jan Steen kon je altijd terecht voor een pintje bier, zo blijkt uit verhalen die in de achttiende eeuw zijn opgete kend. Het zat in de familie zou je kunnen zeggen, want ook Steens vader Havick en zijn grootvader zaten in dat vak. Beiden waren welvarende bier brouwers. Aangenomen wordt dat Jan steen, die in 1626 in Leiden ge boren werd, in de leer ging bij de landschapsschilder Jan van Goyen, die eveneens uit Leiden afkomstig was. Hij zal zo'n twintig jaar oud geweest zijn. Het verhaal gaat dat die keus op Van Goyen niet uit een artistie ke wens ontstaan was, maar uit een hevige belangstelling voor de dochter van die schilder, Grietje van Goyen. Steen pakte het nogal handig aan, want hij ging bij de leer meester inwonen. Grietje raakte in verwachting en in 1649 trouwde Jan Steen met haar en vestigde zich in Den Haag. In tussen huurde hij met de hulp van zijn vader een brouwerij in Delft. Erg goed liep die zaak niet. Jan zou zijn geld niet be steden aan nieuwe voorraden mout en graan, maar aan wijn voor eigen gebruik. Het liep er uiteindelijk op uit dat deze brouwerij geliquideerd werd. Na korte tijd in Warmond ge woond te hebben, vertrok Steen in 1661 naar Haarlem. Kunstenaarscafé Inmiddels had Jan een gezin met vijf kinderen. Als schilder bofte je dan, want je had dicht bij huis een groot aantal model len. Op het bij dit verhaal afge beelde schilderij uit 1663/1665 heeft de schilder zijn familie weergegeven, inclusief zichzelf en zijn ouders. In het midden zit de schilder, zo te oordelen met een gelukzalige glimlach, zijn pijp te roken en van het fa miliegebeuren te 'Zoals de ouden zon gen, zo piepen de jon gen', schilderij van Jan Steen, ca. 1663/1665. foto MAURITSHUIS DEN HAAG Naast hem kijkt Grietje tevre den naar één van haar kinderen die fluit speelt. De grootvader, links, leest een tekst uit een boek voor, terwijl de grootmoe der zich met een kleinkind ver maakt. Gezien het rommelige interieur kan dit werk als een ty pisch 'huishouden van Jan Steen' betiteld worden. Links aan de schoorsteenman tel hangt een stuk papier met het spreekwoord: 'Soo de oude songen, so pypen de jonge'. De ze tekst komt wel vaker voor op schilderijen van Steen. Het woord 'pypen' of 'pijpen' is ver beeld in het pijproken en het Het kunstenaarscafé van Jan Steen aan de Langebrug spelen op fluit en doedelzak. Tegelijk wordt hiermee de bete kenis van het spreekwoord overgedragen: de jongeren doen hun ouders na in hun goede én slechte gewoonten. Het schilde rij lijkt op het eerste gezicht hu moristisch en luchthartig, maar het bevat wel degelijk een mo ralistische ondertoon, zoals in de zeventiende eeuwse schil derkunst gebruikelijk was. lans vader, die er op het schil derij nog zo vitaal uitziet, zou enkele jpren later, in 1669, over lijden. Jan erfde toen zijn huis in Leiden aan de Langebrug en begon er een kroeg die veel weg had van een kunstenaarscafé. Het verhaal gaat dat Steen ge noeg klanten kreeg, maar dat de betaling niet al te vlot verliep, 'zijnde het meest alle geldeloo- ze schilders die hem kwamen bezoeken'. Als vaste klanten worden onder meer de Leidse schilders Frans van Mieris en Jan Lievensz. ge noemd. Steens klanten konden dag en nacht bij hem terecht. Dat was misschien ook een ge volg van het feit dat hij zijn deur nooit vergrendelde. Zo zou Jan Lievensz. eens bij zijn collega zijn binnengedrongen om streeks middernacht, toen Jan Steen juist lag te slapen Hij had een aantal fazanten bouten meegebracht met de bedoeling om die op een vuurtje te rooste ren en samén genoeglijk te ver orberen. Steen was er wel voor te porren en stuurde ziin zoon er op uit om wijn en tabak te gaan halen om het feest com pleet te maken. Minder waardering Je krijgt de indruk dat Jan Steen op sociaal gebied goed overweg kon met zijn collega's. Minder eensgezindheid valt te bespeu ren op het artistieke vlak. Eigen lijk lijkt Jan Steen in dat opzicht een vreemde eend in de bijt ge weest te zijn tussen zijn Leidse collega's: hij had een eigen stijl ontwikkeld, afwijkend van die van Jan Lievensz. en die van de Leidse Fijnschilders. De tech niek van de fijnschilders - da gen achtereen geduldig werken aan details - lag Steen niet, en dat was eigenlijk niet verwon derlijk. Hij was nu eenmaal een zwierig en flamboyant iemand, ook al zullen de verhalen om hem heen voor een deel zijn aangedikt. Volgens een anekdote ging Jan Steen eens een weddenschap aan met de fijnschilder Frans van Mieris. Het ging erom wie van de twee het eerst een doek van bepaalde grootte kon be schilderen. De uitslag zal niet moeilijk te raden zijn. lan Steen beschikte over een zwierige vaardigheid. Het bewuste stuk dat hij afleverde zou ook kwali tatief de toets der kritiek heb ben kunnen doorstaan, want het wordt omschreven als: 'zo geestryk geordonneert en zo konsriglyk Beschildert, dat het een mirakel scheen aan de Kon- stkenners, hoe het doenlijk was om binnen dat eng bestek des tyds zo een aak te vohooyen' Toch lijkt het werk van Jan Steen minder gewaardeerd te zijn dan dat van de fijnschilders, te oordelen naar de prijzen die hij ervoor kreeg. Toen de schil der in 1679 overleed, was zijn weduwe - inmiddels zijn twee de et htgenote wdk hl uk geldgebrek, genoodzaakt hel huis aan de langebrug te verko pen. PUIN- EN BOLLENSTREEK/REG IQ ANNET VAN AARS EN Ondanks het aanvankelijk mati ge weer hebben tijdens het paasweekeinde zo'n 925.000 buitenlandse toeristen een be zoek gebracht aan ons land. Daarmee werd het record van vorig jaar verbeterd, toen 'slecnts' 900.000 buitenlanders tijdens Pasen in Nederland ver bleven. WVs, hotels en attractieparken in het hele land laten zonder uitzondering tevreden geluiden horen over het paasweekeinde. In de Duin- en Bollenstreek was praktisch geen bed meer be schikbaar. De Floriade (150.000 bezoekers) en Keukenhof (100.000 bezoekers) bleken bij de toeristen de grote pu bliekstrekkers. De belangstelling voor beide attracties had een gunstige uit straling naar het gehele land, al dus het Nederland Bureau voor Toerisme (NBT). Tot in de pro vincies Friesland. Groningen en Noord-Brabant werden hotelka mers geboekt door bloemenlief hebbers. In Katwijk was maar liefst 99,9 procent van de bedden in hotels, pensions en bij particu lieren volgeboekt, terwijl de sco re in Noordwqk 98 procent be droeg. „We hebben mensen moeten doorsturen naar Rotter dam, Hoek van Holland t ri Bre da", aldus een medewerkster van de Katwijkse VVV. Ook an dere VWs in de regio moesten de toeristen doorsturen. Zo ver wees een medewerkster van de Lissese WV een cliént zelfs naar een hotel in Lecu warden Bij de Keukenhof in Lisse werd op paaszondag een feestje ge vierd toen de 250.000ste bezoe ker de familie Ambras uit Duitsland van dit seizoen zich aan de poort meldde. Di recteur H. Koster, die het gezin in stijl ontving. „Toevallig kwam gisteren niet alleen de 250-dui- zendste bezoeker, ook was hei de 25-ste dag dat de Keukenhof open was. We hebben cr op ge klonken met champagne, i.n natuurlijk was er taart, een bos bloemen, een boek over de streek in het Duits en puzzels voor de kinderen." Opvallend was volgens het NBT de grote belangstelling uit de Verenigde Staten „Normaal gesproken komen Amerikanen later in het seizoen naar Neder land", aldus woordvoerder G. Rijnja van het Bureau voor Toe risme. „Waarschijnlijk als ge volg van een grote promotie campagne waren er dit weck einde al heel wat in de Rand stad." Met dit verschijnsel kregen ook de hotels en pensions in Leiden te maken Zo'n 25 pro cent van de bedden werd daar bezet door bezoekers uit dc VS. De Leidse VW beklaagde zich over een groot tekort aan parti culiere- en noodadressen. F.rn klacht die de laatste jaren ook in Katwijk en Noord wijk veel wordt gehoord. Alarm klinkt ruim uur lang De brandweer heeft zondagmiddag het alarm van een winkel in dc Haarlemmerstraat afgezet Diverse omwonenden belden de politic toen het alarm afging. Die kon echter degene met de sleutel van de televisie verhuur/aak niet bereiken. Uileindelijk is de brandweer ingeschakeld die de bedrading van het buitenalarm heeft doorge knipt. Het alarm was loos. AGENDA JETTY VAN DER STERRE DINSDAG 21 APRIL Letden Sjoelen txj specituinveren<gmg Ste venshof. C van Bruggeped 2. aan vang 20 00 uur WOENSDAG 22 APRIL 10 30 ti Sporten voor mensen met CARA oh een fysiotherapeut in gym/aal De Brug.V mawweg. van 16 00 t Ï7 00 uur informal-eount Gemeente hapt*m* Wonen. Gercstraat 20. van 20 00 tot 21 00 uur Leiderdorp Parabowis in De Does. van 12 30 tot 15 30 uur Jeugd-fvnjjo t»| tupoorteriv«Ten.g>ng RCL 0e Btoemerd. aanvang 1 f> 00

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 7