Leiden Regio
Meer kansen voor
mannen op school
Juüu;
Oude Olympische Spelen herleven
Festival inet unieke,
oude Leidse films
De liefde tussen een scholiere en een dolfijn
TATERDAG 18 APRIL 1992
13
Nieuw middel
1 K Hoogheem-
I D raadschap van Rijn
land heeft bij toeval een
nieuwe methode ontdekt
om de hoeveelheid fosfaat
in afvalwater aanzienlijk te
verminderen
jfiroekriem aanhalen
"7 Door een teruglo-
I pend leerlingenaan-
ftal en hoge onderhouds-
jkosten moet het Rijnlands
(Lyceum in Wassenaar de
ikomende periode op de
I kleintjes letten
Wethouder overweegt vrouwen-voorrang te versoepelen
Wethouder H. Koek (onderwijs) overweegt de regels die
(rouwen voorkeur geven bij vacatures in het openbaar
Dnderwijs te versoepelen. Gedacht wordt om op scholen
jvaar vrouwen in de meerderheid zijn, mannen ook de
inogelijkheid te geven een leidinggevende functie te be
deden. Bovendien wil Koek meer rekening gaan houden
Inet de wensen van het personeel wanneer een nieuwe
directeur wordt aangetroldcen.
gens niet zonder slag of stoot.
Bij de vervulling van de vacatu
re van rector op het Gymnasi
um spande een vrouwelijke
kandidaat een kort geding om
te bewerkstelligen dat zij alsnog
zou worden voorgedragen zij
verloor overigens terwijl op
de Rembrandt-scholengemeen-
schap het personeel te hoop
liep tegen de voordracht van
een vrouwelijke rector. Koek
signaleert dat er 'weerstanden
zijn geweest' en wil daar in de
toekomst 'rekening mee gaan
houden'.
In het basisionderwijs blijkt in
vergelijking met vijf jaar gele
den niet veel veranderd. Bijna
de helft van de openbare basis
scholen wordt geleid door een
vrouw. In het speciaal onderwijs
heeft het beleid geen enkel re
sultaat gehad. Geen van deze
scholen heeft een vrouwelijke
directeur.
ten het einde van dit jaar wordt
||e vrouwen-voorrangsregeling
bpnieuw bekeken. Dan zal ook
blijken welke uitzonderingen de
(vethouder wil gaan maken. Zij
niet van plan de regeling in
haar geheel af te schaffen. Vol
lens de wethouder zijn er goe
ie resultaten geboekt en dat
pleit er juist voor de regeling in
grote lijnen voort te zetten.
Vijf jaar geleden werd de
yrouwen-voorrangsregeling in
Leiden geïntroduceerd met als
poel meer vrouwen op leiding-
levende posities te krijgen. Zo
trijgen vrouwen op scholen
(vaar meer dan 50 procent man
nen werken, de absolute voor-
Leur.
De maatregel blijkt vooral re-
iultaat te hebben gehad in het
ppenbaar voortgezet onderwijs.
Leiden kende vijf jaar geleden
heen vrouwelijke directeuren of
fectoren, nu worden twee van
Ie drie vo-scholen door vrou-
(ven geleid. Dat verliep overi-
Kwaliteitseisen
In Amsterdam waar ook vijf
mmtmi
-
"perfekte balans tussen flexibiliteit en zakelijkheid"
Admiraalsweg 4 2315 SC Leiden (ind De Waard) lel. 071 - 227225 lax 071 - 219621
All-round specialist in nieuwbouw .verbouw, renovatie, restauratie
en (groot-) onderhoud van grote en kleine bouwprojekten.
Tevens bungalow- en villabouw en inlerieuraanpassingen.
Eenmalig festijn in Volkshuis
verkrijgbaar waarin enkele hon
derden titels van films en video-
pbanden zijn opgenomen. De
catalogus is interessant voor
verzamelaars van beeldmateri
aal maar ook voor club- en
buurthuizen die zo aan de weet
kunnen komen waar ze voor de
films die ze willen vertonen, te
recht kunnen.
WIM KOEVOET EN WIM WEGMAN
Liefhebbers van oude films over
Leiden kunnen op zaterdag 16
mei hun hart ophalen. In het
Leidse Volkshuis wordt die dag
een festival met onder meer
voor- en naoorlogse film- en vi
deobeelden. De voorverkoop
begint woensdag 22 april. De
kaarten kosten 15 en 25 gulden
en zijn verkrijgbaar op het stad
huis, bij de stichting welzijn en
bij het gemeentearchief. De or
ganisatoren verwachten een
stormloop op de 250 zitplaat
sen. Ondanks de vermoedelijk
grote belangstelling, blijft het
echter bij een eenmalig festijn.
Het festival is 'Stadsbeeld in
beweging' gedoopt en wordt ge
organiseerd door, de Dirk van
Eckstichting. Medewerking
komt er van de Leidse Video en
Smalfilm Liga, het Centrum
Leidse Stadsfilms, de Stichting
Industrieel Erfgoed, het ge
meentearchief en de 3 October-
Vereeniging.
Behalve films zijn er ook le
zingen. In de films en de lezin
gen komen onder meer de ge-
meeptereiniging tussen 1914 en
1939 "aan bod, de bevrijdings
feesten en de brand bij de firma
Krantz (1956). Verder zijn er
beelden te zien van de oude
Leidse veemarkt en verschillen
de 3 oktoberfeesten. Volgens de
organisatoren zullen de bezoe-
'kers bij het zien van sommige
oude filmfragmenten overigens
1 versteld staan hoe de stad de af
gelopen tientallen jaren is ver
anderd.
Er zitten films bij die nog
nooit eerder zijn vertoond. Op
de festivaldag is een catalogus
Archief
De Dirk van Eckstichting hoopt
dat het festival de aanzet wordt
voor een Leids audio-visueel ar
chief. „We proberen mensen
van het nut daarvan te overtui
gen. Beelden en geluidsbanden
worden nu zeer verspreid be
waard. Als ze op een plek wor
den geregistreerd, en eventueel
opgeslagen, worden ze beter
toegankelijk voor het publiek",
aldus voorzitter Jaap Moes van
de Stichting.
De organisatie heeft nu al on
geveer 450 films en film-frag
menten geïnventariseerd. Som
mige daarvan verkeren overi
gens in een vrij slechte staat.
Moes: „Het zou mooi zijn als we
te zijner tijd geld loskrijgen om
die beelden te restaureren.
Maar zo ver zijn we nog niet.
We moeten eerst maar eens
proberen om het archief op po
ten te zetten."
Het is per se niet de bedoe
ling om een Leids filmmuseum
op te richten. „Dat is weer wat
te veel van het goede. Er wor
den trouwens al heel veel films
van leiden bewaard bij de
Rijksvoorlichtingsdienst, Poly
goon en de Nederlandse Smal-
fi'm liga. Het lijkt me niet zo
zinvol om het werk dat zij doen,
te kopiëren."
jaar geleden met
voorrangsbeleid werd gestart
is onlangs besloten de regeling
af te schaffen. Amsterdam ver
legt de aandacht naar andere
achterstandsgroepen als al
lochtonen.
Koek is zeker niet van plan
Amsterdam te volgen. In het
Leidse college van B en W wordt
echter verschillend gedacht
over het nut van de regeling.
Wethouder A. van Bochove
(CDA/personeelszaken): „Je
moet je afvragen of het resultaat
van dit beleid niet hetzelfde ge
weest zou zijn zonder dit be
leid." Hij pleit er voor de aan
dacht te verleggen naar betere
opleiding van vrouwen. Maar
Koek vindt dit soort uitspraken
onzin: „Met uitlatingen hoe het
geweest zou zijn zonder voor
rangsbeleid, begeef je je op glad
ijs."
Meer aandacht voor andere
achterstandsgroepen is volgens
Koek niet noodzakelijk. In per
soneelsadvertenties van de ge
meente wordt altijd opgenomen
dat voor allochtonen (m/v) de
zelfde voorrang geldt als voor
vrouwen. In de praktijk heeft
dat nog geen resultaten opgele
verd. Onderwijsambtenaar Hes-
selink: „We hebben één al
lochtone vrouw in een school
leiding. Allochtone mannen
hebben een paar keer naar een
dergelijke functie gesolliciteerd,
maar ze voldeden niet aan de
kwaliteitseisen."
LEIDEN WIM WEGMAN
Het Rijksmuseum van Oudhe
den laat in het weekeinde van 2
en 3 mei een klassieke vijfkamp
herleven. Dat was een van de
onderdelen van de Olympische
Spelen, zoals die in het oude
Griekenland werden gehouden.
Het evenement maakt deel uit
van een speciaal programma
dat het museum houdt over de
klassieke Olympische spelen.
De vijfkamp wordt nage
speeld door vier atleten, die ie
der een Griekse plaats vertegen
woordigen. De rituelen die
vroeger golden, worden zo pre
cies mogelijk uitgevoerd. Zo
opent een 'priester' de spelen
een plechtige
het beeld van de Griekse
Zeus. De priester
treedt tijdens de wedstrijd ver
der op als scheidsrechter.
De oude vijfkamp bestaat uit
de onderdelen worstelen, ver
springen, hoogspringen, ge
wichtheffen en boksen. De
meeste sporten worden overi
gens anders beoefend dan te
genwoordig het geval is. Bij het
worstelen moeten de deelne
mers bijvoorbeeld overeind blij-
Als
rug,
schouders, knieën of heupen de
grond raken, merkt de scheids
rechter dat aan als een val. Ie
mand die drie keer valt, heeft
verloren. Het is de deelnemers
verboden elkaar te bijten of met
de vingers in eikaars ogen te
steken.
Bij hét verspringen moeten de
atleten vanuit stilstand, met
twee halters in de hand, weg
springen. Ze worden geacht
keurig met beide voeten naast
elkaar te landen. De boksers van
vroegers hadden wat meer vrij
heid dat tegenwoordig. Zo on
geveer alle slagen of stoten
mdt open of vlakke hand wa
ren geoorloofd.
De prijsuitreiking van de vijf
kamp in Oudheden zal een
mengeling van modeme en
klassieke tijden worden. De prij
zen worden overhandigd door
Ria Stalman, Olympisch kam
pioene discuswerpen tijdens de
Spelen in Los Angeles. De win
naar wordt vervolgens gehul
digd door de priester.
De vijfkamp is niet het enige
evenement tijdens het Olympi
sche weekeinde. In de filmzaal
van het museum worden conti
nu films vertoond over de klas
sieke Spelen. Speciaal voor kin
deren is dat weekeinde de pre
mière van de Nederlandstalige
tekenfilm 'Goofy de olympische
kampioen'.
Het Rijksmuseum van Oudhe
den is gevestigd aan het Ra
penburg 28. Het is op 2 en 3
mei geopend van 12.30 tot
17.00 uur.
'Het water was ijskoud maar ik wist dat hij zou komen'
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Ze is te jong om Flipper op tv te
hebben gezien. Maar toch zijn
dolfijnen de grote liefde van de
15-jarige Aaf Verkade. 'Aaf Ver
kade Dolfijnenstudio', staat op
een van de deurbellen van een
statig grachtenpand aan het Ra
penburg. Op Aafs kamer wordt
duidelijk wat daarmee wordt
bedoeld. Enkel en alleen dolfij
nen: Afbeeldingen, boeken, t-
shirts, schilderingen, folders,
knipsels, handdoeken, speldjes,
video's etc.
„Vanaf mijn vierde ging ik
een maal per jaar naar het dolfi
narium in Harderwijk. En toen
ik nog een beeldje van een dol
fijn van mijn ouders kreeg, was
ik verkocht. Steeds vaker ging ik
naar Harderwijk en daar bleef ik
dan de hele dag, van de eerste
show om tien tot de laatste om
zes uur. En dan blijven wachten
om te kunnen kletsen met de
trainers, maar die hadden daar
meestal geen zin in", herinnert
Aaf zich.
Dat veranderde toen ze een
fotografe ontmoette die Aaf ge
bruikte voor een fotoserie in het
dolfinarium. Ze mocht de half
op de kant geschoven tuime
laars aaien en een foto van de
stralende Aaf met twee dolfij
nen prijkte een maand later in
het jeugdblad Taptoe.
Roze dolfijn
„Daar móet ik heen" was de
eerste reactie van de Leidse na
dat ze in een krant van oktober
1989 had gelezen dat er in een
baai bij het plaatsje Dingle in
Ierland een wilde dolfijn zwom
die bepaald niet mensenschuw
was. Het dier had van de plaat
selijke bevolking de naam Fungi
gekregen. De vissers zagen
brood in hun 'huisdier' en
bouwden hun boten om tot toe
risten vaa^[tuigen voor de toege
stroomde dolfijnkijkers. „In
1989 was het nog rustig. Je voer
met een schip naar het midden
van de baai waar Fungi zwom",
aldus Aaf die echter veel meer
van plan was dan alleen kijken.
Gehuld in een duikpak en een
monovin aan haar voeten, een
trompet en opblaasbare roze
dolfijn sprong ze van de boot en
zwom het dier tegemoet. „Het
water was ijskoud maar ik wist
gewoon dat hij kwam. Dolfijnen
zijn gevoelig voor trillingen en
het lijkt wel of ze van muziek
houden. In het begin kwam hij
nog niet zo dichtbij maar hij
Met een trompet trachtte Aaf de aandacht van Fungi te trekken: „Het lijkt wel of dolfij'
was wel gek op de roze dolfijn.
Ik ben elke dag teruggeweest en
Funjp werd steeds nieuwsgieri
ger.'
Een jaar later ging Aaf op
nieuw met haar ouders naar
Dingle. Inmiddels was Fungi
vier meter groot en een interna
tionale bekendheid geworden.
Uit de hele wereld kwamen ca
meraploegen de dolfijn temid
den van de zwemmers vastleg
gen. Maar het oog van de lens
viel ook 'vaak op de Hollandse
Aaf die met haar vin, trompet
en roze dolfijn ook een opval
lenden verschijning was en
Fungi langer in haar omgeving
wist te houden dan de andere
Aaf heeft een BBC-
documantaire op de video.
Vooral een scène in de scheme
ring, waar Aaf en Fungi minu
tenlang voorzichtig over eikaars
vin heen zwemmen en duiken,
maakt indruk.
Attractie
„Die monovin vond hij het al
lerleukste. Ach.ik hield er wel
een paar blauwe plekken en een
gebroken monovin aan over.
Maar daar was- ik eerder trots
op", vertelt ze. Ook in Ierse toe
ristenfolders, wetenschappelijke
werkjes en zelfs in een videoclip
van de Engelse pop-artiest Ju
lian Cope is Aaf te zien met haat
Fungi. Zelfs op de hoes van de
bijbehorende LP staat ze afge
beeld met trompet en van het
geld wat ze daarvoor kreeg, kon
ze afgelopen herfst voor de der
de maal naar Ierland afreizen.
„Hij herkende me niet meer.
Het zat vol toeristen en zag
zwart van de bootjes en kano's.
Er kwamen vijfduizend mensen
per dag waarvan duizend het
water ingingen. Daarbij was
Fungi aangevallen door een or-
ca en had hij drie schrammen
op zijn rug. In zijn bek had hij
ook een putje, waarschijnlijk
door een aanvaring met een
schroef. Hij is een vreselijke toe
ristenattractie geworden'vindt
Aaf die schouderophalend zegt
'Inspraak plan
Kopermolen
niet gebrekkig'
Wethouder T. van Rij (ruimtelij
ke ordening) noemt het verwijt
dat de inspraak rond de Koper-
molenplanncn gebrekkig is ge
weest. onzin. Die kritiek werd
donderdag geuit door vier be
wonersorganisaties uit de Me-
renwijk en de Club van Boze
Buurtverenigingen. „Deze plan
nen zijn drie jaar lang bespro
ken met de omwonenden. Dan
kun je toch niet zeggen dat de
inspraak slecht is geweest",
meent Van Rij.
De beschuldiging dat de ge
meente de bewoners ten on
rechte niet heeft gewezen op de
beroepsmogelijkheden, wijst hi|
van de hand. „Het is een stan
daard-procedure om dat wel te
doen. En dat is in dit geval ook
gebeurd." Volgens hem is het
ook al niet waar dat de bcwo
ners van de Tuinbank geen be
zwaar meer kunnen maken te
gen de aanleg van een ontslui-
tingsweg bij hun flat, omdat ze
pas zijn ingelicht nadat de be
roepstermijn was verstreken
„ik denk dal de Chib ven Bo
ze Buurtverenigingen op dit
punt een aantal zaken door el
kaar haalt. De weg komt aan de
orde wanneer de nele verkeers
afwikkeling rond de Kopermo
len wordt besproken. Maar die
maakt deel ujt van het bestem
mingsplan. en dat is nog niet
behandeld. De bewoners heb
ben dus nog alle gelegenheid
om hun bezwaren naar voren te
brengen."
De wethouder wijst er trou
wens op dat de weg in de plan
nen juist is verplaatst naar aan
leiding van protesten van bewo
tijdens een inspraakavond.
dat ze dit jaar niet meer terug
gaat. Het is zonder haar schuld
'uit' met Fungi en ze gaat naar
stig op zoek naar een andere
plaats op aarde waar ze met tui
melaars contact kan maken.
Aaf houdt zich nu meer bezig
met het oprichten van een
monovinclub in loeiden. Ze
heeft al een naam bedacht: Dol
fini loeiden. In haar vorige
woonplaats Nijmegen was er
een. maar hier niot „Hier is
geen club dus ben ik aangewe
zen op het vrijzwem- uurtje-
Maar dan bots je al snel togen
iedereen aan Ik spring nog lie
ver het Rapenburg in. Echt
hoor, zal ik even".
„De
die
waren hebben we voor de volle
digheid een brief gestuurd over
deze wijziging."
Het bezwaar dat door de
bouwplannen rond het winkel
centrum de Kopermolen 10.000
vierkante meter groen ver
dwijnt, zegt Van Rij niet goed te
begrijpen. „Kennelijk hebben ze
alle bermen meegeteld. Overi
gens kom ik dan nog niet aan
10.000 vierkante meter. Ik nodig
ze daarom uit om me dit punt
nog eens goed uit te leggen."
Gelaten reacties
op uitstel
vuilverbranding
De grote fracties in de loidse
gemeenteraad reageren gelaten
en weinig verrast op het besluit
de bouw van een vuilverbran
ding bij Ypenburg op te schor
ten. Ze stemmen in met het be
sluit van het dagelijks bestuur
van dB SA\ v waarin dB I 1 gé
meenten zitten, die de oven wil
den bouwen. „Beter ten halve
gekeerd dan ten gehele ge
d\Yaald", vertolkt CDA'cr P.
Duck bbo riaehbd nwelin V
leen de WD vindt het te vroeg
om het project af te blazen. Vol
gens fractievoorzitter M. van
der Nat is de ramp nog veel gro
ter als later blijkt dat de installa
tie toch nodig is.
Niemand maakt zich zorgen
over de 88 miljoen gulden die
reeds aan het proiect zijn be
steed en uiteindelijk door de
burgers zullen moeten worden
betaald. CDA'er Kluck „Het Af
wil QwfafonMn AOO), <i.n
met nieuwe cijfers over de af
valstromen is gekomen, be
stond niet toen het besluit viel
om de installatie te bouwen
De CDA'er voegt er aan toe dat
hij van de turijM NB dB WR
weinig begrijpt. Zelfs in het
'slecht-weer scenario' dat de
ui ini! gemaald li volgam
Kluck sprake van voldoende
verbrand ingscapacit ei t in de
provincie, zodat een nieuwe
vuilverbranding bij Ypenburg
overbodig is.
Ook do oppositie laat dc
kwestie gelaten over zich heen
komen. D66'cr E. Coremans
heeft weinig trek in een zwarte
pieten-spel: „De prognoses over
verminderde afvalstromen wa
ren voor iedereen een om me
keer. Niemand kon van tevoren
bevroeden dat er minder afval
in omloop zou komen Het is
wel zuur dat het zo is gelopen,
aan de andere kant is net ook
prettig dat we nu kunnen op
houden met het gooien van ved
geld in een diepe put."
