Industrie bemoeit
zich met GATT
'Whizz-kid' Bill Gates is niet bang voor IBM
Hyperactieve Ohra is niet
bang zich te verslikken
Economie
Samenwerking Amev
en VSB zeer succesvol
Proberen rond te komen
'Dat we winnen is een
vaststaand gegeven'
DONDERDAG 16 APRIL 1992
Economie Derde Wereld trekt aan
Washington De economische groei in de Derde Wereld zal in
de jaren negentig aantrekken. De landen van Midden- en Oost-
Europa blijven zwakke prestaties leveren. Dat staat in een rap
port van de Wereldbank dat vandaag is gepubliceerd. De voor
malige Oostblok-landen komen in de jaren negentig niet verder
dan een economische groei van gemiddeld 1,9 procent per jaar.
De ontwikkelingslanden komen op 4,9 procent per jaar, na een
gemiddelde van 3,2 procent begin jaren tachtig. De Wereldbank
baseert haar optimisme op de economische hervormingen in
ontwikkelingslanden.
Vrees voor toekomst MGM
culver city Het voortbestaan van de Amerikaanse filmmaat
schappij MGM/Pathé Communications is ernstig in gevaar. Dat
heeft de accountant van het concern, KPMG Peat Marwick,
dinsdag laten weten bij de publicatie van rampzalige jaarcijfers.
Over 1991 werd een verlies geleden van 347,4 miljoen dollar.
MGM is diep in het moeras geraakt sinds de onderneming eind
1990 voor 1,36 miljard dollar werd overgenomen door de om
streden Italiaanse zakenman Giancarlo Parretti.
Wall Street naar nieuw record
new york Voor de tweede achtereenvolgende dag hebben de
aandelenkoersen op de effectenbeurs van New York zich van
een zeer zonnige kant laten zien. De Dow Jones-index van de
dertig toonaangevende fondsen steeg met 47,63 punten en sloot
op 3353,76 punten, een nieuw record. Dinsdag was de beursin
dex al met ruim 38 punten omhoog gegaan. Het enthousiasme
van dinsdag was gisteren volop aanwezig en werd extra aange
wakkerd door de bekendmaking van een aantal meevallende be
drijfswinsten.
Staaloorlog tussen EG en VS dreigt
brussel Amerika en Europa staan aan de rand van een staal
oorlog. Een woordvoerder van de Europese Commissie verklaar
de gisteren dat als Washington een poging doet de staalinvoer
uit Europa te beperken, de EG tegenmaatregelen zal nemen. De
Amerikanen zijn op 31 maart weggelopen bij de onderhandelin
gen over een internationaal staalalckoord. In Brussel wordt ge
vreesd dat Washington zal zwichten voor de eis van Amerikaan
se staalproducenten de staalinvoer uit Europa te beperken.
Gamma blijft winst boeken
Amsterdam De nettowinst van Gamma Holding (bedrukt tex
tiel, interieurverzorging) is vorig jaar met 6 procent gestegen tot
71,3 miljoen gulden. Voor volgend jaar wordt een nieuwe stij
ging van de winst verwacht, de vijftiende op rij.
Brussel tempert hoop op succes
De samenwerking tussen verze
keraar Amev en de Verenigde
Spaarbank (VSB) heeft in korte
tijd spectaculaire resultaten op
geleverd. vooral op het gebied
van distributie. De VSB is door
het samengaan, vorig jaar, het
grootste bankafzetkanaal ge
worden voor Amev-verzeke-
ringsprodukten.
Gesterkt door het succes is
Fortis, de groep waarin de acti
viteiten van Amev-VSB en de
Belgische AG-groep zijn vere
nigd, bezig de verzekeringsacti
viteiten uit te breiden. Dat heeft
Amev-topman J. Bartelds giste
ren in Utrecht gezegd bij de
presentatie van de jaarcijfers
van Fortis en Amev.
Bartelds noemde. 1991 een
voorspoedig jaar* voor Fortis. In
het eerste volledige jaar van het
bestaan van de groep is de
winst met 3,7 procent gestegen
van 909 miljoen gulden in 1990
tot 943 miljoen gulden in 1991.
De omzet nam toe van 14,4 mil
jard gulden tot 17,3 miljard gul-
Het internationale bedrijfsleven heeft de regeringsleiders
van de belangrijkste handelsnaties opgeroepen het
GATT-overleg voor de vrijmaking van de wereldhandel
met succes af te sluiten. Zij vrezen dat de wereldwijd
zwakke economie 'extra klappen' krijgt als de slotfase van
het overleg volgende week faalt. Dat schrijven de top
mannen van het internationale bedrijfsleven in een brief
aan de regeringsleiders. De brief werd gisteren gepubli
ceerd in de Britse krant Financial Times.
door de topmannen van Akzo,
Unilever, ABN AMRO, Nedlloyd,
Koninklijke Olie en Hoogovens.
Internationaal bekende namen
zijn John Akers van IBM, Gio
vanni Agnelli van Fiat, Robert
Stempel van General Motors,
Akio Tanii van Matsushita, Ed-
zard Reuter van Daimler Benz
en Akio Morita van Sony.
Vooral de meningsverschillen
tussen de EG en de VS over de
landbouw staan een overeen
komst van de GATT (Algemene
Overeenkomst inzake Handel
,,De industrielanden worden
geplaagd door een recessie die
direct is te wijten aan een diep
gaand gebrek aan vertrouwen
van het bedrijfsleven, waardoor
investeringen worden vertraagd
en de inkrimping langer duurt.
Als de Uruguay-ronde (GATT)
niet met succes wordt afgeslo
ten, betekent dat een zware ex
tra klap voor het vertrouwen",
aldus de briefschrijvers. De brief
is onder meer ondertekend
en Tarieven) al tijden in de weg.
De VS willen dat de EG haar
subsidiebeleid drastisch in
krimpt. Brussel wil op zijn beurt
dat de VS de export van graan-
vervangers naar Europa aan
banden leggen.
De voorzitter van de Europe
se Commissie, Jacques Delors,
en premier Cavaco Silva van
Portugal vergaderen volgende
week woensdag in Washington
met president Bush over de
GATT-problematiek. Als voor
bereiding op de topontmoeting
hebben hoge ambtenaren van
de EG en de VS dinsdag in Lon
den gesproken over het vastzit
tende overleg. De Europese
Commissie heeft de hoop op
een spoedige doorbraak bij de
GATT echter bijna opgegeven.
De meningsverschillen tussen
de Europese Gemeenschap en
de Verenigde Staten zijn niet
kleiner geworden, aldus een
woordvoerder van de Commis-
arnhem ton van uerop
In Den Haag geldt trage wetge
ving volgens algemeen-direc
teur B. Huesmann van de Arn
hemse verzekeraar Ohra als gul
den regel. Met name de wetge
ving op het gebied van zieken
fondsverzekering verliep in de
ogen van Huesmann zo traag,
dat Ohra's plannen voor een ei
gen ziekenfonds zijn ingehaald
door een ander initiatief: dat
van samenwerking met enkele
ziekenfondsen.
Ohra (Onderlinge Hogere
Rijksambtenaren) diende vijf
jaar geleden een aanvraag in
om een eigen, landelijk zieken
fonds op te richten. Het wach
ten op toestemming van de
overheid moe, begon Hues
mann vorig jaar echter gesprek
ken met enkele ziekenfondsen
over samenwerking. Dat resul
teerde gisteren in de bekend
making dat Ohra en de AGA-
groep vanaf volgend jaar samen
gaan. Hoe de nieuwe verzeke
raar gaat heten, is nog niet be
kend. De naam Ohra-AGA zal in
ieder geval geen lang leven zijn
beschoren, want dat ligt niet
lekker in de mond, erkent ook
den. VSB en Amev hebben vorig
jaar samen een breed pakket
bankprodukten samengesteld.
Eind vorig jaar verkochten on
geveer 800 onafhankelijke tus
senpersonen dit pakket. Dat
aantal is inmiddels opgelopen
tot ruim 900. De 450 verzeke
ringsconsulenten die bij Amev
in dienst zijn hebben dit pakket
ook onder hun hoede genomen.
Daardoor heeft de VSB in nog
geen jaar tijd haar distributie
netwerk met meer dan 1.300
verkooppunten uitgebreid.
De gunstige resultaten zijn
ook beïnvloed door acquisities,
zoals de overname van de divi
sie collectieve verzekeringen
van de Amerikaanse verzeke
raar Mutual Benefit Life, begin
oktober. Verder nam Amev in
Nederland Tollenaar Wege
ner- Interlloyd over, een van de
grootste industriële verzeke
raars in Nederland. AG was op
dat terrein al de grootste in Bel
gië, zodat Fortis sindsdien de
grootste industriële verzekeraar
in de Benelux is.
bayrut Mustapha Fakheh (links) en zijn Libanese economie is door de jarenlange verdienen om zo in ieder geval de dagelijkse
vrouw proberen een beetje bij te verdienen burgeroorlog volledig ontwricht, het geld is levensbehoeften te kunnen betalen,
met de verkoop van sigaretten in een winkel- bijna niets meer waard. Veel burgers probe- foto epa
straat In de Libanese hoofdstad Bayrut De ren net als het echtpaar Fakheh wat bij te
Uitvinder MS-dos en Windows werd miljardair
amsterdam walter devenuns
Het is 'fun' om één van de grootste software-on-
dememingen te leiden. En aspiraties om zich
kandidaat te stellen voor het Amerikaanse presi
dentschap heeft hij ook al niet. Welkom bij de
wereld van Microsoft. De wereld van de 36-jarige
directeur en grootaandeelhouder William 'Bill'
Gates. Een Amerikaanse 'selfmade man' zoals die
alleen in boeken lijkt voor te komen.
Ooit op vijftienjarige leeftijd begonnen met het
schrijven van programma's voor computers. Nu
bestuurder van een concern met 10.000 werkne
mers en een omzet van enkele miljarden dollars.
Bijna iedere computergebruiker kent de bekend
ste produkten van Microsoft: MS-dos en Win
dows.
Hij ziet er nog jong uit, ondanks zijn drukke
baan. Maandagavond overgevlogen uit de Vere
nigde Staten, dinsdagmorgen persontbijt in
Schiphol Hilton. Daarna onderweg naar een klas
bekende Nederlanders om hen 'les' te geven in
het bedienen van Windows en MS-dos. Dinsdag
avond zat Gates weer in het vliegtuig op weg naar
een andere Europese hoofdstad.
Zijn loopbaan is fascinerend. Gates begint in
1970 met het schrijven van computerprogram
ma's. Een paar jaar later richt hij met een vriend
Microsoft op. Daama komt hij in contact met het
grootste computerconcern van de wereld, IBM.
'Big Blue', zoals IBM wel wordt genoemd, wil pc's
vericopen en Microsoft mag de besturingscodes
leveren. Dit besturingsprogramma MS-dos zal sa
men met de pc's van IBM in het begin van de ja
ren tachtig de wereld op haar kop zetten.
De creatie van de zogenoemde 'IBM-compati
ble' computers is een feit en apparaten die niet
op het programma van Microsoft werken zoals
de eerste machines van bijvoorbeeld Tulip of Phi
lips kunnen de prullenbak in. In 1986 gaat Ga
tes met een gedeelte van zijn aandelen naar de
beurs. Terwijl de omzet- en winstcijfers record na
record breken, wordt de waarde van de nog in
ri de bekende Nederlanders die dinsdag
zijn bezit zijnde aandelen geschat op ongeveer
zeven miljard dollar.
Geld lijkt de man van zeven miljard niet veran
derd te hebben in een doodsaaie manager. Eerder
komt het beeld van een uit zijn kluiten gegroeide
puber te voorschijn. Uitgedost met een fietsgele
stropdas schommelt hij met zijn bovenlichaam
als een klein kind heen en weer. Terwijl hij de
vruchtensalade met zijn vingers te lijf gaat, ora
kelt het 'genie' tussen neus en lippen door over
de toekomst van de software-industrie.
Van computerfabrikanten moet hij niet veel
hebben. Zijn samenwerking met IBM is passé na
een ruzie over programmatuur. IBM is boos op
Gates, omdat hij het nieuwe besturingssysteem
OS/2 van IBM bestrijdt met Windows. Windows
is een grafisch software-ontwerp, waarbij de dos
commando's met behulp van een 'muis' kunnen
worden uitgevoerd. IBM kwam een paar jaar ge
leden met een nieuwe machine op de markt die
niet meer op het 'verouderde' MS-dos werkte.
Windows is daarentegen gebaseerd op de dos-
Huesmann.
Ohra's plannen voor een ei
gen ziekenfonds. Medi-Zorg ge
heten, verdwijnen met de fusie
niet in de prullenmand. Inte
gendeel, Medi-Zorg kan einde
lijk van start, nu de overheid be
gin dit jaar eindelijk toestem-
minggaf.
Volgens Huesmann bijten de
twee activiteiten elkaar niet.
Medi-Zorg richt zich vooral op
de lucratieve collectieve con
tracten en ex-particulier verze
kerden. die na inkomensdaling
weer ziekenfondsverzekering
zoeken. Bovendien fuseert Me
di-Zorg eind dit jaar met AGA.
AGA ontstond eind 1990 uit
het Algemeen Nederlands On
derling Ziekenfonds (Anoz -
Friesland), het ziekenfonds
Gooi en Omstreken en de Apel-
doomse collega Apeldoorn en
Omstreken. Anoz Gooi Apel
doorn of kortweg AGA Groep,
voelde vrij snel aan dat de fusie
slechts een stap was op weg
naar een groter
kingsverband.
„Wij vreesden dat wij het op
termijn toch niet alleen als
groep konden redden", aldus
directeur P. Zuidema van de
AGA Groep. „Vandaar dat wij
kort na de fusie meteen weer
hebben uitgekeken naar een al
gemeen verzekeraar als moge
lijk partner Ohra kwam eruit als
meest geschikte kandidaat."
Samen zijn AGA en Ohra
goed voor één miljoen klanten.
AGA levert met 630.000 fonds
patiënten het grootste aandeel.
)hra heeft 400 000 verzekerden
Aanleiding voor de fusie is niet
alleen het Plan-Simons. dat
leidt tot schaalvergroting in de
ziektekostenverzekering. Hues
mann en Zuidema maken er
geen geheim van verdere ambi
ties te koesteren. Ohra. dat aJ
tijden praat over intensieve sa
menwerking met de spaarban
kencombinatie SNS, heeft AGA
ook weten te lokken met zijn
'all-finance'-plannen.
Sinds de scheiding tussen
bank- en verzekeringsactivitei-
ten twee jaar geleden werd op
geheven. werken veel banken
en verzekeraars samen (all-fi
nance). Ohra biedt zijn vaste
klanten al de mogelijkheid om
te sparen bij het concern via de
eigen Ohra Bank. Met SNS in
huis kan het pakket nog verder
uitgebreid worden.
Huesmann schilderde giste
ren een toekomst waarbij de
Ohra-verzekeringswinkels en de
regio-kantoren van AGA zowel
bank- als assurantiediensten
aanbieden. Op de vraag of hij
niet teveel tegelijk aanpakt, ant
woord t Huesmann resoluut:
„We zijn niet bang ons te over
eten. We willen alleen ons pro-
duktenpakket uitbreiden. De
jaarcijfers leren dat middelgrote
bedrijven toch het beste rende-
commando's, terwijl OS/2 van IBM door het to
taal nieuwe concept oudere computers naar de
schroothoop verbant.
Volgens Gates heeft IBM niet veel succes met
OS/2. „Wij leverden de software voor 85 procent
van alle computers op de wereld. IBM verkocht
slechts de rest", aldus Gates. De bekendmaking
van IBM eind maart dat het bedrijf zQn ruim
300.000 medewerkers zal vragen OS/2 te verko
pen aan buren, tandartsen en schoolbesturen om
zo het marktaandeel te vergroten, levert bij Gates
hoon en spot op. „Wij hebben intussen meer dan
tien miljoen pakketten verkocht. IBM bedient
maar een klein deel van de markt. Schijnbaar is
het bereid geld te verliezen op haar software-acti
viteiten", aldus Gates, „En misschien verkoopt
IBM inderdaad wat aan een tandarts." Volgens
analisten heeft IBM ongeveer een miljoen OS/2-
pakketten kunnen verkopen.
De 'whiz-kid' neemt de plannen van 's werelds
grootste computerconcem om zich meer te rich
ten op de ontwikkeling en de verkoop van softwa
re gelaten op. „Ik betwijfel of IBM een hoog per
centage van haar omzet uit de verkoop van pro
grammatuur kan halen. Tot nu toe is alles wat
IBM heeft gedaan op softwaregebied mislukt", al
dus Gates.
Funproces
tontoemen Gates is overtuigd van ziin gelijk. Glimlachend
trekt hij zijn knie op en plant hij zijn schoen op
de zitting van de stoel. De samenwerking tussen
Apple en IBM en het proces van Apple tegen Mi
crosoft over schending van een aantal patenten,
niets lijkt hem te deren. Elke dag is er weer een
uitdaging. De computer hoe kan het anders
met Windows uitgerust, is een van zijn hulpmid
delen om het leidersbestaan dragelijk te maken.
„In mijn pc kan ik onmiddelijk zien hoeveel er
bijvoorbeeld verkocht is in Frankrijk." Het leiden
van een miljardenconcem is tenslotte een 'fun
proces', zo vindt hij.
FNV in kleinmetaal terug aan stakingsfront
De Deugd merkt onmiddellijk
op: „De spanning van deze sta
king houdt ons echt wel wakker,
hoor."
Spannend is de staking ln de
kleinmetaal zeker, zegt het
tweetal. „Nieuw, enerverend,
maar vooral leuk", schetsen de
stakinscoördinatoren de gang
van zaken. „Bij de grote metaal
bedrijven en in de chemie- en
voedinesmiddclenindustrie kun
je blindvaren op de kadergroe
pen in de bedrijven. Je hebt
vaak een zee van tijd om de
zaak op de rails te zetten." In de
kleinmetaal, waar de meeste
bedrijfjes slechts een paar man
personeel tellen, is aal beslist
niet het geval
Ook aan werkgeverszijde ko
men de stakingsleiders nieuwe
situaties tegen Van Winkel
deelt de werkgevers ruwweg on
der in drie groepen „De eerste
groep bestaat uit werkgevers die
achter de opstelling van hun
onderhandelaars staan en acties
rustig, maar gelaten ova zk h
heen laten komen. De tweede
groep bestaat uit de herrie
schoppers. die in paniek ra
ken
Die groep werkgevers zorgt
ook voor de meest schilderach
tige verhalen. Zoals de directeur
die een kantincbijeenkomst wil
de verhinderen „door een truck
voor de deur te zetten" en actie
voerders bedreigde met „een
klap voor hun kop".
Voor de derde groep werkge
vers heeft het tweetal geen en
kele waardering. Van Winkel
noemt ze dan ook de „smerige
proleten", die om het hardst
roepen dat er bij ziekmeldingen
geld en vrije dagen moeten
worden ingeleverd. „Maar die
net zo gemakkelijk tegen een
werknemer zeggen: 'Ik heb geen
werk op dit moment, hier heb je
een paar ruggen en meld je
maar ziek.
Hoe de laatste staking in de me
taalnijverheid, de beruchte
loodgietersstaking van 1936. af
liep, weten Ineke de Deugd en
Hans van Winkel niet zo pre
cies. Maar wel dat het een lang
durige staking betrof en dat het
toen öök om vakantiedagen
ging. Toen eisten de werkne
mers echter extra vakantie
dagen, terwijl ze nu de barrica
den opgaan om te voorkomen
dat de werkgevers hun plannen
doorzetten om werknemers bij
ziekte vrije dagen te laten inle-
Nog even peinzend over de
afloop van de uit de vergetel
heid gehaalde loodgieterssta-
king zeggen de twee sta-
kingscoordinatoren van de FNV
in Zuid-Holland zelfverzekerd.
„In 1936 waren we er zelf niet
bij, maar dat we winnen is een
vaststaand gegeven." De grote
respons op de stakingsoproep
sterkt hen in die opvatting.
Van Winkel somt enkele voor
beelden op. „Begin deze week
meldden werknemers van het
installatiebedrijf Borsje en Buis
man, die aan het Amstelproject
in Amsterdam werken, dat ze
een paar uur zouden staken. Op
hetzelfde moment stopten voor
de deur van ons districtskantoor
in Rotterdam drie personeels-
busjes van hetzelfde bedrijf en
stonden ineens 25 andere sta-
kingswilligen beneden in de
hal."
De Deugd had in Rotterdam
eenzelfde ervaring. „Werkne
mers van Mostert Pijpleidingen
vToegen waarom we niet in hun
kantine waren geweest. Een
spontane melding, die resul
teerde in een staking. Het actie-
balletje rolt aardig." Van Winkel
vult enthousiast aan: „We moe
ten opassen dat het succes ons
niet opvreet." Een relativerende
Damrak lijdt onder macht banken
Centrum. D. van Wens veen, be
stuurs voorzit ter van de bank
Mees en Hope (een volk» doch
ter van ABN AMRO) pleitte voor
een groei van het aantal markt
partijen op de beurs. Dat is vol
gens hem noodzakelijk om te
kunnen concurreren met een
beurs aLs die in bijvoorbeeld
loonden. De rol van de hoekman
moet volgens hem worden be
De grote banken (ABN Amro.
NMB Postbank en Rabobank)
zijn evengoed als de hoekJieden
en commissionairs verantwoor
delijk voor het afbrokkelen van
de internationale concurrentie
positie van de Amsterdamse ef
fectenbeurs. Alledrie zijn te do
minant aanwezig. zo luidde gis
teren één van de voornaamste
conclusies tijdens een symposi
um over de toekomst van het
Damrak. De bijeenkomst was
georganiseerd door Touche
Ron Nederland (TRN) en de
stichting Amsterdam Financieel
handel in lokale fondsen.
Nog voor 1993 zal het beurs-
beatuur besluiten nemen over
de toekomstige strategie van
bet Damrak.
