'Ik zag toekomst in
Perle von Stuttgart'
Leiden
D66: zoek winkelier
voor Zwartemeerlaan
Actie malende molenviergang
Gymnasium tijdelijk in Reinwardt
DONDERDAG 15 APRIL 1992
11
Onderscheiding voor unieke bloem van Voorhouter
„Ik heb vaak gehoord 'waar haal je de moed vandaan'.
Maar ik zag gewoon wat in die calla." Soms tegen beter
weten in, is P. Koomen uit Voorhout als eerste geslaagd
één calla Perle von Stuttgart, een plant met kenmerkende
sneeuwwitte bloemkelken, te vermeerderen. Voor de
bloemen van deze plant, waarvan er inmiddels duizen
den in zijn kas aan de Engelselaan staan, kreeg de Voor
houter een zilveren onderscheiding op de Floriade in
Zoetermeer.
koos om het produkt op een
milieuvriendelijke wijze te ver
zorgen. „Dat vraagt veel tijd en
geld. Je zocht het maar uit want
subsidie kreeg je niet." De teelt
van bollen en andere bloemen
moest in de tussentijd voor het
benodige inkomen zorgen.
Als 16-jarige jongen kreeg
Koomen de calla ooit van de
tuinman van een Leids klooster.
Hij moest er zuinig op zijn,
want het was de enige calla Per
le von Stuttgart ter wereld. „De
plant bloeide nooit aan Zoeter-
woudsesingel, maar de tuinman
zei toch dat ik 'm mee moest
nemen." Eenmaal thuis be
steedde Koomen aanvankelijk
niet al te veel aandacht aan de
plant. „Later, een jaar of twintig
geleden, wilde ik toch kijken
wat er in die plant zat. Ik zag
daar toekomst in."
Het betekende het begin van
een moeizame weg, vooral ook
omdat de Voorhouter er voor
Milieubewust
Alleen in het eerste stadium
heeft de Voorhouter beperkt ge
bruik gemaakt van bestrijdings
middelen. „Je wilt de plant toch
gezond houden en in de tussen
tijd probeer je alternatieven
uit." Wat die alternatieven zijn,
geeft Koomen niet prijs. Hij
kiest dan ook zorgvuldig zijn
woorden om maar niets van de
door hem ontwikkelde teeltme
thode prijs te geven. Het enige
dat hij loslaat is: „Met de sap
pen van de plant valt veel te
doen. Ik sta achter het milieu
bewust telen en wil daar best
mijn medewerking aan verle
nen, maar niet op korte termijn.
Ik wil eerst mijn werk afma
ken."
Met het in bloei krijgen van
de calla en het vermeerderen
van de plant heeft Koomen nog
niet zijn uiteindelijke doel be
reikt. Zo wil hij er voor zorgen
dat de Perle von Stuttgart, die
nu nagenoeg het hele jaar in
bloei staat (van september tot
en met-juni in de kas en gedu
rende de overige maanden in de
buitenlucht) nog meer bloemen
gaat produceren. Daarnaast wil
hij binnenkort ook de planten
gaan exporteren. Dat lijkt lucra
tief omdat de bloemen alleen al
op de veiling een gemiddelde
prijs van drie gulden per stuk
opleveren. De plant moet een
veelvoud van dit bedrag op
brengen. Waarmee Koomen
eindelijk geld ziet voor zijn ja
renlange inspanning. „Twintig
jaar lang heb ik hieraan nul
komma nul verdiend."
Maar geld is niet de belang
rijkste drijfveer voor Koomen
geweest. Daarvoor praat hij met
veel te veel liefde over zijn vak.
De erkenning voor zijn levens
werk lijkt hem veel meer waard
te zijn. „Een groot bedrijf had
dit produkt allang aan de kant
gedaan", zegt zijn volop mee
werkende vrouw. „Vijftien jaar
geleden hebben we ons wel
eens afgevraagd of we hier nog
mee door moesten gaan. Je zag
alleen maar een diep gat. Het
heeft echt wel eens wat tranen
gekost."
Koomen vond niemand om
zich heen om eens van gedach
ten te wisselen. Het enige waar
hij op kon bouwen was zijn
schrift met aantekeningen. .Al
les schreef ik op. Als ik nu lees
hoe ik het toen deed, dan zeg je
wel eens: hoe heb ik zo stom
kunnen zijn. Met al die gege
vens kan ik nu wel een boek
schrijven." De Voorhouter sluit
niet uit dat dat ooit nog eens
gebeurt.
P. Koomen bij zijn levenswerk op de Floriade. Na jarenlang telen kan hij zijn produkt eindelijk aan het grote publiek presenteren.
foto henk bouwman
AGENDA
Klaverjassen en sjoelen bi| Con Bra
vura aan de Beukenschans 57, aan
vang 20.00 uur.
Noordwijk
Informatie-uur van de Voedingsbond
FNV, Café de Weis, A van Royen-
straat, aanvang 19.30 uur.
Paasbijeenkomst van de Ned. Chr
Vrouwenbond afd Noordwijk-bmnen,
mmv Marcel den Duik. koordirigent
en organist. De Vmkenhof. Achterzee
weg. aanvang 20.00 uur
Noordwijkerhout
Optreden van Indianen en Eskimo
dansers in De Schelft, aanvang
De gemeente moet op zoek
naar een nieuwe gebruiker van
het kleine winkelcentrum aan
de Zwartemeerlaan in de Me-
renwijk. Deze aansporing doet
D66-raadslid J. Hoekema in een
brief aan burgemeester en wet
houders.
„Deze leegstand oogt niet al
leen weinig fraai, maar schept
ook een sfeer van verval en
leegloop", aldus Hoekema in
zijn brief. Ook de omgeving lijdt
onder de slechte staat van de
bouwsels, die tot het domein
van vandalen zijn verworden.
Een tijdje geleden zag het er
nog naar uit dat er zich een
sportschool zou vestigen. Deze
kandidaat haakte op het laatste
moment af, hetgeen de D66 be
treurt. Als enige overgeblevene.
is er nu nog een reisbureau ge
vestigd. De eigenaar hiervan
luiide vorige maand in deze
krant de noodklok. „Het wach
ten is op het moment dat de he-
lc boel hier echt een keer in de
fik vliegt", zei hij.
De ondernemer wil dat de ge
meente en politie nu eens
maatregelen nemen. Hij betaalt
erfpacht aan de gemeente voor
zijn winkelpand en dat betekent
volgens hem dat de gemeente
hem 'optimaal genot' moet ver
lenen. D66'er Hoekema zou als
buurman van de het reisbureau
graag een horeca-vestiging in
het winkelcentrum zien. „Maar
wij beseffen dat dit gepaard
gaat met problemen met het
bestemmingsplan, parkeren en
geluidhinder'
Hoekema heeft aangekondigd
in de raadscommissies op de
kwestie terug te zullen komen
Vergeefse poging heroïnevangst
dens de huiszoeking werden
De politie heeft gisteravond een echter geen drugs aangetroffen,
inval gedaan in een woning aan wel een gestolen auto-cd speler,
de Langestraat, op zoek naar, De bewoner, een 24-jarige man.
verdovende middelen. Het ver- verklaarde tegenover de politie
moeden was dat in het huis niet te weten dat het apparaat
werd gehandeld in heroïne. Tij- gestolen was.
Weer wasgoed van lijn gestolen
leioen partij spijkerbroeken, badlakens
en overhemden gestolen. De
kleren [ringen 's ochtends aan
de lijn te drogen. Tussen half
zes en half elf zijn ze spoorloos
verdwenen.
De 'wasgoeddief heeft weer
toegeslagen. Aan de achterkant
van een flat in de Milanenhorst
in de Merenwijk is gisteren een
Fasson nummer 1 bij milieutelefoon
Vooral bij mooi weer onder
vinden de bewoners van de Ha-
zerswoudse wijk Groenendijk
veel last van de fabrikant van
zelfklevende materialen. Meer
dan de helft van de klachten
over Fasson kwamen binnen in
de maand augustus.
Volgens directeur A. Leenards
van de Hazcrswoudse Fasson -
vestiging kan er op korte ter
mijn niets gedaan worden aan
de stankoverlast.
Van alle zaken
klaagd wordt bij de Alphense
milieutelefoon wordt Fasson in
Hazerswoude-Rijndijk het
meest genoemd. Van de 306
klachten die de milieutelefoon
in de tweede helft van 1991 te
verwerken kreeg, hadden er 49
betrekking op het Hazcrswoud
se bedrijf dat ook een vestiging
aan de leidse Lammenschans
weg heeft.
De actiegroep 'Houd de molenviergang in wer
king' heeft gisteren een molen met 5526 hand
tekeningen aangeboden aan dijkgraaf A. Kemp
van waterschap De Aarlanden. De actiegroep
probeert sinds ruim een maand het waterschap
ervan te overtuigen dat de viergang niet moet
worden vervangen door volautomatische gema
len. De Aarlanderveense molens vormen de eni
ge molenviergang ter wereld die nog in werking
Ook met de molens kan de polder op peil
worden gehouden, betoogde Els de Jong na
mens de actiegroep. Dat gebeurt immers al 200
jaar. Door naast de molens mechanische hulp
gemalen te plaatsen kunnen de molenaars ook
i de moderne eisen van peilbeheersing vol
doen. Op een veel goedkopere manier dan met
volautomatische gemalen. De actiegroep vraagt
zich dan ook af waarom het waterschap toch
voor volautomatische gemalen kiest. De Jong:
„De reden voor deze ingreep is nog steeds in
duister gehuld. Of is er geen echte reden te noe
men?"
De actiegroep kreeg steun van vertegenwoor
digers van de gemeente Alphen, de provincie
Zuid-Holland en de stichting molenviergang
Aarlanderveen. Ook zij vonden dat de molen-
viergang moet blijven malen. Een Aarlander
veense boer vertelde dat hij drie dagen met
hoofdpijn heeft rondgelopen nadat hij van de
plannen van het waterschap had gehoord.
Dijkgraaf Kemp bleef echter bij zijn stand
punt. De actiegroep zou minder handtekenin
gen hebben opgehaald wanneer de mensen be
ter geïnformeerd waren geweest, betoogde hij.
Nu hadden ook 25 ingelanden van de. droogge
maakte polder hun handtekening gezet voor de
molens. Bij elkaar bezitten zij meer dan de helft
van de polder die volgens het waterschap door
de molens niet optimaal bemalen wordt.
Het Stedelijk Gymnasium is vol
gend schooljaar op vier ver
schillende plaatsen in Leiden
gehuisvest. Ongeveer een-derde
deel van de docenten geeft van
af september les in het gebouw
van de voormalige Leidse Rein
wardt Academie aan de Van
den Brandelerkade. Het pand
staat leeg sinds eind vorig jaar,
toen de hbo-opleiding voor mu-
seumwerk verhuisde naar Am
sterdam.
Het Stedelijk Gymnasium be
trekt het leegstaande gebouw in
verband met de grootscheepse
renovatie van het hoofdgebouw
aan de Fruinlaan. Door de op
knapbeurt, waarmee een kleine
vier miljoen gulden is gemoeid,
kan gedurende het schooljaar
1992/1993 slechts een gedeelte
van het pand worden gebruikt.
In het 54 jaar oude gebouw
wordt nu ongeveer 65 procent
van de lessen verzorgd. De rest
van het onderwijzend personeel
is gehuisvest in een dependan
ces aan de Du Rieustraat en de
De Meij van Streefkerkstraat.
Door de renovatie verhuist een
deel van het personeel tijdelijk
naar de Van den Brandelerkade.
De docenten die blijven wer
ken in het gebouw aan de Fru
inlaan zullen wel het een en am
der moeten incasseren, 'wellicht
met oordoppen op' beseft con
rector G. Desar. „Het is geen
ideale situatie, maar het ge
bouw aan de Van den Brande
lerkade is gewoon te klein voor
iedereen. We moeten even door
de zure appel heen bijten."
Het pand aan de Fruinlaan
krijgt nieuw dakgoten en -ka
pellen, het voegwerk wordt ver
nieuwd en ook de elektra wordt
aangepast. Speciale aandacht
krijgen volgens N. Smulders van
de gemeentelijke directie on
derwijs de 'monumentale'
raamkozijnen. Die worden ook
vernieuwd maar de architect
probeert de oude en kenmer
kende stijl ervan te handhaven,
aldus Smulders.
Het Stedelijk Gymnasium
heeft ongeveer duizend leerlin
gen.
lje zit rustig in een Leids
café aan de bar en praat
over voetbal, vrouwen en
vreemdelingen. Typische
kroegpraatjes dus. Dan
klopt een man zachtjes op
je schouders en draagt
vervolgens een gevoelig
gedicht voor.
Kiezen
Op sterven na
ben ik nu dood,
Stilletjes vloeit
ook de laatste
inkt weg uit mijn
laatste pen
Maar er zal iets van me
overblijven
Een hand niet voor mij
helaas vol gedichten,
Als deeltjes van een mens die
heeft geleefd....
Valt de stilte,
of komt er eindelijk geluid?"
Dat is nu niet het niveau dat je
in een Leidse kroeg gewend
bent. Verantwoordeljk voor
deze opleving is Cyriel
Vandekerckhove. Zoals zijn
naam al doet vermoeden, een
Belg. Jarenlang was hij
depressief en onderging hij
psychotherapie. Toen hij de
harde maatschappij weer aan
kon was er geen plaats voor
hem. Voor regulier werk was hij
afgeschreven. Zijn alternatief is
poëzie. Gedichten maken en
aan de man brengen. Een
troubadour van strofes.
Poëzielte
„Ik heb dat twee maanden in
Antwerpen gedaan. Maar daar
ben ik uitgeput. Telkens weer
dezelfde Idanten in dezelfde ca
fés. Ik had rust nodig", aldus
Vandekerckhove. In een Ant
werpse kroeg was hij een Hol
lander tegen gekomen die hem
verzekerde dat er een markt
voor hem bestond in Amster
dam. „Ik ging met honderd gul
den de grens over en dacht 'dat
gaat zeker lukken', maar het
was overal druk en een heksen
ketel. Ik werd onzeker. Neder
land is toch een ander land met
andere mensen en andere ge
woontes. Ik moet het hebben
van mensen die uit hun werk
een pintje gaan drinken in het
café. In Nederland gaan de ca
fés pas laat open", aldus de
dichter.
Via Haarlem, dat hem ook maar
matig beviel, streek hij begin
deze maand in Leiden neer. „In
De Uyl kwam ik als eerste. Daar
verkocht ik niks, maar kreeg
door een paar goede gesprek
ken wel hoop. In de Burcht-so
ciëteit ging het beter en natuur
lijk in Belgisch café Het Gerecht.
Leiden blijkt ook niet zo groot te
zijn en niet iedere kroegbaas
vindt het even leuk wat ik doe,
maar het Leidse publiek staat er
open voor", is de ervaring van
Vandekerckhove.
Poëzielskracht
„Excuus
Kijk liefste, af en toe moet ik
weer eens naar de kroeg
Om even weg te zijn van het
gekkenhuis waarin ik werk en
leef
Om weer dichter bij mezelf te
komen, tyereug te kunnen gaan
En weer de weg te vinden naar
jou
Weten en voelen hoe we weg van
en voor mekaar kunnen zijn.
„Op de Beestenmarkt lukt het
niet de gedichten te verkopen.
Ik ben voorzichtig, maar wordt
ook wel eens als vuil behandeld.
Niet eens zozeer door mensen
in kroegen maar door litera
tuur-kenners. Die gaan je dan
zitten verbeteren. Van kunstca
fés moet ik het dus niet hebben
maar de Burcht vormde een uit
zondering.
Bijzonder aardige ervaringen
deed Vandekerckhove op in de
Kruik en in Odessa: „In de Kruik
stond stamgast Hans 'de Schip-
De Belgische troubadour Vandekerckhove draagt in de kroeg voor uit eigen werk. foto henk bouwman
per' op en ging mijn gedichten
voordragen. Dat was leuk want
vergeet niet dat er met vreem
delingen nogal eens gelachen
wordt. In Odessa was er hele
maal een plezante ervaring. De
man achter de toog deed de
muziek uit en zei 'draag maar
voor'. Daarna gingen ze met de
pet rond. Dat was een dankbaar
publiek", vindt Vandekerckho-
Poëzielsgelukkig
„Leiden is kortom een menselij
ke stad en daar was ik naar op
zoek. In Haarlem aanvaarden ze
niet wat ongewoon is en in Delft
ook niet Toch moet dit niet
mijn leven blijven. Ik wil niet
voor kroegpubliek optreden,
louter en alleen om mijn hotel
te kunnen betalen. Ik wil een
boek schrijven van de op
brengst van een bundeltje ge
dichten dat ik ga uitbrengen. In
Nederland wordt minder aan
poëzie gedaan dan in Vlaande
ren ihaar je kan hier wel sneller
hogerop. Ik heb al een aantal
mensen ontmoet die mij con
tacten hebben gegeven", aldus
de rondtrekkende dichter.
Zijn onzekerheid en menselijk
heid die zijn gedichte uitstralen,
geven hem hoop voor de toe
komst: „Mijn kracht ligt name
lijk daarin dat ik beken een
mens te zijn. Dat ik durf te laten
zien dat je ook verdriet kan heb
ben, dat je droomt en durft uit
komen dat je eenzaam bent."
„Deze gedichten zijn het sluit
stuk van een lang verhaal
(dat nooit verteld kan worden)
En het begin van een nieuw le
ven als verteller
(Je kan het mogelijk maken als
Maar niks hoeft alles kan, een
goed gesprek
een reactie in mijn logboek. Je
ziet maar
Cyriel Vandekerckhove blijft in
leiden tot begin mei. Wie een
van zijn gedichten, geschreven
op een mooi papiertje, voor een
luttel bedrag wil kopen, behoeft
alleen in de kroeg op hem te
wachten. (LL)
Roy Mopptf Lom«n L—frmnt»
td 071-161418