De schemerzone
van de topsport
Sport
WOENSDAG 8 APRIL 1992
24
ALS U STAAT OP KWALITEIT VOOR EEN LAGE PRIJS
DEN HAAG: Vlamingslraal 24 (naast Mc Donalds en boven Zeeman Textiel Super) tel 070 - 3648423 Donderdag koopavond
LEIDEN: Langegracht 5 (naast Digros) tel 071 226154 Donderdag koopavond
ZOETERMEÊR: Stadshart Passage Winkelcentrum 'Stadshart' tel 079 - 425448 Vrijdag koopavond
Anabole steroïden: van medicijn tot doping
Met Barcelona in het vizier, vernauwt de blik. Wat betekenen die paar haartjes en
puistjes, als blinkend goud, eeuwige roem en een weelderig banksaldo binnen handbe
reik liggen. Twee centimeter verschil kan een leven veranderen. Daarom grijpen top
sporters soms toch naar die pot met pillen. Door een kuur met anabole steroïden voe
len ze zich sterker, agressiever en worden veel minder snel moe. Ze presteren beter en
dat is het enige dat telt. Dat ze hun fijnbesnaarde hormoonsturingssysteem drastisch
en misschien voorgoed ontregelen, interesseert hen niet.
HEERLEN CPD
„Alle dopingcontroles ten spijt
is het vrijwel onmogelijk geble
ken het dopinggebruik uit te
roeien. De dopingjacht heeft
uiteindelijk geleid tot het ge
bruik van verstandsgevaarlijke
middelen. Daarom vind ik dat
het gebruik van deze hormonen
gelegaliseerd moet worden. Dan
heeft iedereen gelijke kansen en
kan de medische begeleiding
professioneler aangepakt wor
den. Met het geld dat je aan tes
ten uitspaart, kun je andere
zwakke plekken in de topsport
opvijzelen. Begeleiding en voor
lichting bijvoorbeeld. Want
denk maar niet dat er één top
sporter weet, hoe ingrijpend de
effecten van hormoonkuren op
de lichaamsfuncties kunnen
zijn", zegt dr. Hans Keizer
Hij is hoofddocent van de
vakgroep fysiologie aan de
Rijksuniversiteit Limburg en
voormalig arts van de Neder
landse atletiekploeg. En geeft
een beknopt overzicht van de
achtergronden en werking van
deze spierversterkende hormo
nen die onuitroeibaar circule
ren in de schemerzone van de
topsport.
lefgozertje
„Dat anabole steroïden kunnen
helpen om tot een betere pres
tatie te komen, staat onomsto
telijk vast. Maar niet bij ieder
een en alleen onder bepaalde
condities. Zo heeft het geen zin
een 16-jarig lefgozertje dat wil
pronken met zijn spierballen,
een hormoonkuurtje voor te
schrijven. Anabole steroïden
helpen alleen bij mensen die al
jaren een keihard trainingssche
ma hebben opgebouwd. Boven
dien heeft deze soort doping al
leen effect bij sporten waar
snelheid en explosieve kracht
voorop staan, zoals bij de 100
meter in de atletiek. Marathon
lopers en voetballers zijn bij
voorbeeld helmaal niet gebaat
bij dit middel. Dopinggebruik is
al zo oud als de sport. De krui
den van de Romeinen zijn nu
gewoon vervangen door synthe
tische hormonen", vertelt Kei-
Anabole steroïden zijn hor
monen die van het mannelijk
hormoon testosteron zijn afge
leid. Testosteron maken we al
lemaal aan, mannen echter 20
tot 30 keer zoveel als vrouwen.
Testosteron zorgt voor typische
mannelijke kenmerken, zoals
een zware stem en baardgroei,
maar ook voor de zwaardere
spieren van de man. Het werkt
dus spieropbouwend (anabool).
Door een klein deel aan het
hormoon te veranderen, wordt
de mannelijke werking verzwakt
en kan het hormoon als medi
cijn toegediend worden.
Anabole steroïden zorgen er
voor dat in de herstelperiode na
zware inspanning of stress, de
spieren weer voldoende energie
krijgen. Dit gebeurt onder ande
re ook door het, door de bijnier-
schors geproduceerde, stress
hormoon (Cortisol) te blokke
ren. Cortisol zorgt ervoor dat er
tijdens inspanning energie
wordt vrijgemaakt en wanneer
dit proces in de herstelfase niet
wordt afgeremd, teert men als
het ware in op de spieren. Door
anabole steroïden te slikken,
wordt de Cortisol meteen ge
blokkeerd en krijgt het testos
teron sneller kans om de spie
ren te herstellen, zodat er weer
eerder en langer getraind kan
a
HM
Katrin Krabbe is één van die vrouwelijke topsporters van wie wordt ge
zegd dat ze hormonen slikken om hun prestatie te verbeteren.
ARCHIEFFOTO ERA
worden. „Als anabole steroïden
niet zulke nare bijwerkingen
zouden hebben, dan waren het
wellicht ideale medicijnen. Het
is namelijk een van de weinige
middelen die botopbouw kan
bewerkstelligen. Ze worden
soms ook toegepast bij vrouwen
die vanwege hun leeftijd niet
meer menstrueren en aan bo-
tontkalking lijden. Maar ook
sommige kleine kinderen met
groeiproblemen, kunnen gehol
pen worden met anabole steroï
den. Vroeger heeft men ook
mensen die herstelden na een
zware operatie dit spierverster
kende middel gegeven en vaak
met goede resultaten. Want de
ze hormonen 'sturen' als het
ware de eiwitproduktie. Het li
chaam maakt onder invloed van
steroïden juist die eiwitten aan,
die het lichaam op dat moment
nodig heeft. Bijvoorbeeld eiwit
ten die zorgen voor de afbraak
en transport van vetten, die op
hun beurt weer zorgen voor
energie", aldus de fysioloog.
Borsten
Vrouwelijke sporters vertonen
een grotere prestatieverbetering
na anabolicagebruik dan man
nelijke. Dit komt niet aleen door
de toegenomen spiermassa,
maar ook door een verhoogde
agressiviteit en explosivitey.
„De bijwerkingen zijn echter
ook veel ernstiger. Vrouwen
krijgen last van acne, onge
wenste haargroei, menstruatie
stoornissen en eventuele stem
verlaging. Bovendien krijgen ze
een bijna hinderlijk libido, ze
hunkeren naar seks. Bij mannen
kan de grootte van de testikels
en de lust afnemen. Voor bei
den geldt dat het middel ook in
werkt op de psyche en dat de le
ver behoorlijk belast wordt. Het
ligt er maar aan in welke hoe
veelheden en hoe lang je blijft
slikken. De meeste bijwerkin
gen lijken weer ten dele te ver
dwijnen, als je tenminste lichte
doseringen hebt gebruikt en het
dopinggebruik goed afbouwt. Er
zijn bijvoorbeeld ook bodybuil
ders die als reactie op heel veel
anabole steroïden, vrouwelijk
hormonen gaan aanmaken en
echte borsten krijgen. Zulke uit
wassen kun je alleen operatief
verwijderen".
„Als je plotseling stopt met
zo'n hormoonkuur, wordt je
heel depressief. Sommige atle
ten plegen dan zelfs zelfmoord.
Maar het is nog nooit bewezen
dat anabole steroïden in lage
doseringen onder goede bege
leiding, ongezond zijn voor het
lichaam. We weten absoluut
niet wat de gevolgen zijn op
langere termijn. Op de Olympi
sche Spelen van 1972, toen deze
hormoonkuren nog niet illegaal
waren, blijken verschillende
topsporters ook geslikt te heb
ben. En voor zover ik weet leven
die mensen nog allemaal. We
hebben echter geen informatie
over hun gezondheidstoestand.
Anabolica kunnen namelijk ook
negatieve effecten op hart- en
bloedvaten, bloedstolling en
vethuishouding hebben".
„Gaven ze ons maar eens de
kans om goed onderzoek te
doen naar de effecten van deze
hormonen en de eventuele rela
tie met herstel. Het is namelijk
nog onbekend hoe het herstel
proces precies verloopt en wat
de sporter het beste in deze pe
riode kan doen om overbelas
ting te vermijden. Anabole ste
roïden zijn nu zo'n besmet on
derwerp dat niemand daar
maar één cent voor uit wenst te
trekken. Er rust een vloek óp."
„De miljoenen, die ze nu be
steden aan dopingcontroles
kunnen ze veel beter gebruiken
om jonge mensen goed voor te
lichten en beter te begeleiden
bij de trainingen", besluit Kei-
SPORT OP TV
17.10-17 15 Did 2- Spor
18.00-19 00 Sportnet G
18 00-21 30 EURO Tennis A
in Barcelona
19 00-19 30 Sportnet Spaans
9 30-20 00 Sportnet v
Du-tse touringcars vanuit Zolder
20 5021 00 Super Supecsports news
21 15-21 30 Soort net Autosport Carrera
Cup 1992, le ronde vanu-t Zolder. Belg*
21 30-22 00 EURO Eurosport meuws
21 30-22 00 BBC 1 A Question of Sport
21.30-23 30 Sportnet Matchroom pro tx»
kampioenschap licht middengewicht uit
Mansfield
22.00-23 OOEÜRO -Worstelen
22 15-22.30 Ned 3 Studio Sport Journaa
22 30-22 55 BRT 1 Sport
23.00-00 30 EURO Tennis ATP toernooi
m Barcelona
23 30-01 30 Sportnet Forte snooker iea-
00*30-01 00 EURO Eurosport meuws
1 30-01 10 Sportnet Teieschuss game-
08 00 08 30 Sportnet Eurobics
08 30-09 00 Soonnet Sk.ên US Pro Sk.
09 00 09 30 Sportnet Spaans voetbal
09 00 00 EURO Tennis ATP toernooi
09 30 10 30 Sportnet Autosport INDY
Car wond series 1992
10.30 11 30 Sportnet Go: autcnsn motor
11 00-12 00 EURO: Atletu
11.30-12 00 Sportnet: Eur
12 00-13.00 EURO: Scher
13 00-14 00 EURO Eurogoats
14 00-15 00 Sport net NHL action Ameri-
14 00-15.30 EURO Tennis ATP toernooi
15 00-15 30 Sportne
15 15-
Ascot
16 15 Sportnet
it Zo'oer.
0 EURO W
10-180
van Gent-Y
15.55-16.00 Did 3; Sport al
15 15-16 50 BBC 1
Ascot
15 30-16 15 Sportnet Autosport DTM
Hjr.ngcarsvani
7 00 EURO V
15.3CF18 00 BRT 2 V