Delors voelt niets
voor premierschap
Moldova heeft problemen aan Stalin te danken
Buitenland
Laatste bestemming: de schroothoop
v v\-',v- y-
Geen excuses voor verbanning
Midden-Oostenberaad in april verder
Motie van wantrouwen tegen
Duitse defensieminister
Vredesoverleg over
'republiek' Dnjestr
DINSDAG 31 MAART 1992
Saudi-Arabië ontkent levering
RiADSaudi Arabië heeft gisteren ontkend dat het de rakettech
nologie van het Amerikaanse Patriot-systeem aan China heeft
geleverd. De Britse krant Sunday Telegraph berichtte zondag dat
China de Patriot-technologie niet van Israël, maar van Saudi-
Arabië had gekregen.
Theodorakis treedt af als minister
athene Mikis Theodorakis (67), de Griekse componist en vroe
gere communist, is uit de conservatieve regering-Mitsotakis ge
treden. Hij blijft in het parlement. Er waren al lang geruchten
dat de componist misnoegd was over zijn gebrek aan bevoegd
heden als minister van staat.
Dubcek voorzitter sociaaldemocraten
praag De tsjechoslowaakse parlementsvoorzitter Alexander
Dubcek is zaterdag gekozen tot voorzitter van de Slowaakse So
ciaal-Democratische Partii. Hij was pas twee weken geleden tot
die partij toegetreden, naqat vorig jaar uit de Publiek tegen Ge
weld was gestapt. President Vaclav Havel heeft gisteren laten
weten dat hij zich komende zomer herkiesbaar zal stellen.
Vrouw verzon verhaal kinderroof
Rio de janeiro» Een Braziliaanse vrouw blijkt het verhaal, dat zij
in de laatste dagen van haar zwangerschap was ontvoerd door
drie mannen die haar lieten bevallen om er met haar kind van
door te gaan, te hebben verzonnen. Ze had het verhaal uit haar
duim had gezogen omdat zij in de vierde maand van de zwan
gerschap een miskraam had gehad en bang was voor de reactie
van haar man.
Tweemaal record-vangst cocaïne
londen De Britse douane heeft gisteren in Liverpool 900 kilo
cocaïne in beslag genomen. De cocaïne heeft een handelswaar
de van 150 miljoen pond (circa 500 miljoen gulden). Er bestaat
volgens de Britten geen Verband met de vangst van 800 kilogram
op 19 januari in Hoofddorp. De Belgische rijkswacht en douane
heeft vorige week een container met 650 kilo cocaïne ontdekt.
Het nieuws werd gisteren pas bekendgemaakt.
Veiligheidsraad stelt stemming uit
new york De Veiligheidsraad komt vanmiddag om half zes bij
een om te stemmen over het treffen van sancties tegen Libië.
Die stemming werd gisteren uitgesteld in verband met de isla
mitische feestdag LeUat al-Kadr, de 27e dag van de vastenmaand
ramadan.
Radio- en tv-station Grozny bezet
moskou Gewapende tegenstanders van president Doedajev
van de naar onafhankelijk strevende autonome republiek Tsjets-
jeno-Ingoesjië hebben vanmorgen in de hoofdstad Grozny ge
bouwen van de radio en televisie bezet.
Rampzalige verkiezingsuitslagen Franse socialisten
PARUS HANS GERTSEN
De Franse president Mitterrand maakt waarschijnlijk
vandaag bekend wie Edith Cresson op gaat volgen. De
populairste kandidaat voor deze functie, Jacques Delors,
sinds 1985 voorzitter van de Europese Commissie, heeft
al laten weten daar niets voor te voelen. Hij wil in Brussel
blijven om zijn werk af te maken. Delors' ambtstermijn
loopt eind van dit jaar af.
de Franse geschiedenis na am
per tien maanden al beschoren.
Na de rampzalige verkiezingsre
sultaten van de Franse socialis
ten kan Mitterrand niet meer
om vervanging van Cresson en
een deel van haar ministers
ploeg heen. Alleen een ingrij
pende wijziging kan de socialis
ten misschien nog behoeden
voor een electorale afstraffing
bij de parlementsverkiezingen
volgend jaar.
Mitterrand lijkt de keuze te
hebben uit vier kandidaten voor
het premierschap. Direct na
Delors staat de huidige minister
van financiën, Pierre Bérégovoy,
op het lijstje. Hij wordt gevolgd
door cultuurminister Jack Lang
en ex-minister van justitie Ro
bert Badinter.
Eén van de traditionele bol
werken van de socialistische
partij, de regio Nord-Pas-de-Ca-
lais, is gedeeltelijk gevallen. Na
een buitengewoon tumultueuze
CORRESPONDENT
Delors is volgens opiniepeilin
gen veruit favoriet om Cresson
als premier op te volgen. Maar
Delors' woordvoerder probeer
de gisteren de speculaties in die
richting de kop in te drukken.
Het wordt volgens hem een
„zeer belangrijke periode" voor
de Europese Gemeenschap. Zo
moet het verdrag over de verde
re Europese eenwording, dat in
december in Maastricht is ge
sloten, door de verschillende
nationale parlementen worden
bekrachtigd. Bovendien wacht
de discussie met de lidstaten
over de financiering van de EG
in de komende vijf jaar (het zo
genoemde Delors-2-pakket).
Hoewel Cresson de afgelopen
dagen herhaaldelijk heeft ver
klaard dat er van haar vertrek
geen sprake is, lijkt het lot van
de eerste vrouwelijke premier in
De Amerikaanse minister Baker (buitenlandse za
ken) heeft voorgesteld om op 27 april in Washing
ton een nieuwe, vijfde ronde vredesbesprekingen
voor het Midden-Oosten te laten beginnen.
Die ronde, aldus de minister, zou moeten wor
den gevolgd door een zesde ronde die dichter in
de buurt van het Midden-Oosten zelf zou moeten
Politie Pakistan
voorkomt run op
grens Kashmir
CHANERIAP-Rtr
De Pakistaanse politie heeft gis
teren verhinderd dat islami
tische separatisten de grens tus
sen het Pakistaanse en Indiase
deel van Kashmir bestormden
om India binnen te dringen.
Een groep buitenlandse journa
listen die verslag wilde doen
van de protestactie is opgepakt.
De opmars naar de demarca
tielijn was georganiseerd door
het lammu- Kashmir Bevrij
dingsfront, dat streeft naar een
onafhankelijk, ongedeeld
Kashmir. Pakistaanse veilig
heidstroepen hadden barrica
den van stenen en prikkeldraad
opgericht om de (remonstran
ten tegen te houden. Een
woordvoerder van de betogers
zei dat een groot aantal activis
ten werd gearresteerd.
Vorige maand vielen bij een
soortgelijke actie zeker zeven
doden voordat Pakistaanse
troepen na een dag van felle ge
vechten de militanten vlak voor
de grens wisten tegen te hou
den.
Deel Braziliaanse
regering stapt op
RIO DE JANEIRO MARIO OSAVA
De aanhoudende stroom van
beschuldigingen in de pers over
corruptiepraktijken heeft giste
ren geleid tot het opstappen
van bijna het gehele Braziliaan
se kabinet. Hierdoor krijgt pre
sident Fernando Collor de Mel-
lo de gelegenheid om het zwaar
aangetaste imago van zijn be
wind op te vijzelen.
„Wij willen hiermee een eind
maken aan de reeks van be
schuldigingen tegen de rege
ring", zei de inmiddels opge
stapte minister van justitie, Jar-
bas Passarinho. Behalve dit mi
nisterie waren ook die van in
frastructuur, gezondheid, ar
beid, sociale zaken en land
bouw in een slecht daglicht ko-
Daardoor kwam de regering
steeds geïsoleerder te staan, ter
wijl Collor de Mello's populari
teit in opiniepeilingen naar een
nieuw dieptepunt kelderde.
Door bewindslieden te vervan
gen kan de president nu de ba
sis van zijn regering verbreden
en zijn geloofwaardigheid ver
groten. Collor de Mello heeft al
aangekondigd dat zijn nieuwe
ministers „van onbesproken ge
drag" moeten zijn.
V' r-
,~'r "f
- V v
¥r./ -
- r
:yJS
- -- - i r,
a® *i m -
WDNSDORF Het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) heeft in het (oost)Dultse Wünsdorf bij Berlijn 1.700 pantserwagens achtergela
ten om de kosten van terugkeer naar de voormalige Sovjetunie te drukken. De pantserwagens staan netjes op een rij te wachten op hun laatste
bestemming: de schroothoop. f foto epa
verkiezing kwam vanmorgen
vroeg Marie-Christine Blandin
als winnaar uit de bus. De lijst-
trekster van Les Verts (De Groe
nen) kreeg in de laatste, beslis
sende ronde de steun van de
socialistische partij en de com
munisten.
Om te voorkomen dat de re
gio helemaal verloren zou gaan,
trok de socialistische kandidaat,
minister Michel Delebarre, zich
terug ten gunste van Blandin.
De socialisten werden tot die
verrassende manoeuvre ge
dwongen omdat de kandidaat
van de rechts-liberale oppositie
zich eerder al had teruggetrok
ken ten gunste van een onaf
hankelijke kandidaat. Die dreig
de daardoor Delebarre voorbij
te streven.
Ook de huidige partijleider,
Laurent Fabius, leed gisteren in
zijn thuisregio Haute Norman
die een nederlaag. Fabius ver
loor het presidentschap van de
regio aan oppositiekandidaat
Antoine Rufenacht, die ook de
stemmen van het Front Natio
nal kreeg. Eerder treden de mi
nisters Soisson en Rausch af
omdat zij met steun van de par
tij van Le Pen het regiopresi
dentschap in de wacht sleepten.
Het Spaanse koningspaar flankeert de Israëlische president Herzog en zijn v
staatsdiner in het koninklijk paleis van Madrid.
MADRID» RUUD D
plaatsvinden. Dat laatste is door Israël bij herha-
WASHINGTON GPD T J,
ling voorgesteld, maar door de Arabische landen
steeds afgewezen.
In zijn uitnodiging vraagt Baker aan de Arabi
sche gesprekspartners (Syrië, Jordanië, Libanon
en een Palestijnse delegatie) om zelf met voor
stellen voor lokaties nabij het Midden-Oosten te
komen. Doen ze dat niet, aldus de brief, dan zal
Baker zelf met een voorstel komen.
Koning Juan Carlos van Spanje
zal zich vandaag bij een bezoek
aan de synagoge slechts in alge
mene termen uitlaten over het
'Edict van Verbanning', dat de
Spaanse vorsten precies 500
jaar geleden uitvaardigden. Bin
nen de joodse gemeenschap
was gevraagd om een formeel
excuus van de koning namens
alle Spanjaarden voor wat de
'katholieke koningen' hen vijf
eeuwen eerder hebben aange
daan.
Dit ging de regering Gonzalez
echter te ver. Wel bepaalde de
ministerraad afgelopen vrijdag
op het laatste moment dat de
joodse godsdienst voortaan van
dezelfde privileges gebruik kan
maken als alle andere erkende
godsdiensten.
Isabella van Castilië en Ferdi
nand van Aragon in Spanje
daarom de reyes catolicos, de
'katholieke koningen' genoemd
vaardigden drie maanden na
de herovering van het islamititi-
sche Granada een decreet uit
waarin joden die zich niet tot
het christendom wensten te be
keren, opgedragen werd om
binnen drie maanden Spanje te
verlaten.
Tienduizenden sefardische
joden gaven noodgedwongen
gevolg aan deze verbanningsor
der en zochten berooid een
nieuwe toekomst in onder meer
het huidige Turkije, Marokko,
Portugal en later ook in Neder
land, waar ze bijdroegen aan de
bloeiende handel tijdens de
'Gouden Eeuw'.
Daarmee kwam ook een ein
de aan de eeuwenlange aanwe
zigheid van de joden in Sefarad
de hebreeuwse naam voor
Spanje waarvan in steden als
Toledo, Sevilla, Madrid en Ge-
rona talrijke bewijzen terug te
vinden zijn.
Hoezeer het koninklijk de
creet van 500 jaar geleden emo
tioneel op de joodse gemeen
schap heeft doorgewerkt, bleek
het afgelopen weekeinde nog
eens uit het interview dat de Is
raëlische president Herzog met
de Spaanse pers had. „Ik kan en
wil de tragische geschiedenis
van het joodse volk in Spanje
niet vergeten, maar ik wil er ook
niet paranoïde over doen. Mij
interesseren meer de komende
vijf eeuwen dan de vijf die we
nu hebben afgesloten".
Herzog is gisteren in Spanje
aangekomen voor een twee
daags bezoek. Vandaag bezoekt
hij in het gezelschap van het
Spaanse koningspaar de syna
goge, morgen onthult hij in Se
villa een Monument voor de
Tolerantie. Dit vier meter hoge
kunstwerk staat met de achter
kant naar het Kasteel San Jorge,
waar aan het einde van de 15e
eeuw de Inquisitie zetelde. De
zelfde inquisitie die de 'katho
lieke koningen' het uitzettings
decreet dicteerde.
S HOOG EN DU K
CORRESPONDENT
De dagen van de Duitse defen
sieminister Stoltenberg lijken
geteld. Tegen de bewindsman,
die verantwoordelijk wordt ge
houden voor de illegale levering
van 19 tanks aan Turkije, is
door de oppositionele SPD een
motie van wantrouwen inge
diend.
De affaire rond de illegale le
vering heeft gisteren het eerste
slachtoffer geëist Stoltenberg
ontsloeg de directeur materieel
van het*departement van defen
sie nadat deze de volle verant
woordelijkheid op zich had ge
nomen voor de levering.
Voor de christen-democraat
Stoltenberg lijkt daarmee de
kous af, maar de SPD wil don
derdag zijn ontslag forceren. Of
dat lukt is nog onduidelijk. Feit
blijft dat Stoltenbergs positie
aan het wankelen is. Het afgelo
pen weekeinde slaagde hij er
niet in volledige rugdekking van
kanselier Kohl te krijgen en bin
nen de regeringspartijen CDU
en FDP groeit het verzet tegen
de defensieminister. Ook in de
media is Stoltenberg al afge
schreven.
De Duitse kanselier. Kohl
heeft gisteren in uiterst scherpe
bewoordingen gereageerd op de
vergelijking die de Turkse presi
dent Ozal maakte tussen de po-
CHISINAU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
In de Moldavische hoofdstad
Chisinau zijn vanmiddag verte
genwoordigers van Rusland,
Oekraïne, Moldovë en Roeme
nië besprekingen begonnen ter
beëindiging van het geweld in
de Moldavische provincie Dnje
str, die zich onafhankelijk heeft
verklaard.
Bij het overleg zijn geen afge
vaardigden aanwezig van de re
bellen in Dnjestr. „Hun aanwe
zigheid zou erkenning inhou
den van de zogenaamde onaf
hankelijke republiek Dnjestr.
Daar zullen wij nooit toe over
gaan", aldus vanmorgen een
woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken van
Moldova.
Een ultimatum van de rege
ring aan de rebellen in Dnjestr
werd vanmorgen door de auto
riteiten in Chisinau afgezwakt.
Premier Muravschi had hen za
terdag twee dagen de tijd gege
ven om de wapens in te leveren
en directe onderhandelingen te
beginnen.
MARC CHAMPION THE INDEPENDENT
Stalin mag dan van zijn voetstuk zijn
gevallen, het effect van zijn daden is
nog overal merkbaar. Want als de cri-
sisaiplomatie van de leiders van de
Roemeense meerderheid en de Rus
sisch-talige minderheid in de voorma
lige Sovjet-republiek Moldova uitloopt
op een Burgeroorlog, dan is dat ook
aan hem te danken.
Het parlement van de 'autonome Dn-
jester-republiek' in Moldova heeft gis
teren het voormalige 14e Sovjet-leger
om bescherming gevraagd, in weerwil
van een eerdere oproep aan de strijd
krachten om neutraal te blijven. Mili
taire functionarissen, die in het verle
den hebben gezegd buiten etnische
conflicten le zullen blijven, hebben
niet gereageerd op het verzoek.
In de voormalige Sovjet-republiek
dreigt een burgeroorlog nu de Molda
vische regering de opstandelingen in
Djnestr tot morgen de tijd heeft gege
ven de wapens neer te leggen. Gisteren
hebben de Russen in de Dnjestr'repu
bliek' besloten over te gaan tot militai
re produktie. Het zou gaan om acht fa
brieken, goed zijn voor 33 procent
van de industrie in Moldova die om
geschakeld kunnen worden. Bijna alle
fabrieken waren er vanouds al op inge
richt het militair industrieel complex
van de voormalige Sovjetunie te Bedie-
Dc provincie Dnjestr, die zich onlangs
onafhankelijk verklaarde, is een strook
land dat in Moldova wordt aangeduid
als dé 'linkeroever' vein de gelijknamige
rivier. Het gebied behoorde tot 1940 bij
de Sovjetrepubliek Oekraïne. Maar
toen Stalin het oosten van Roemenië
(Bessarabië) annexeerde, gebruikte hij
het gebied als buffer tegen Roemeense
nationalisten.
Allereerst verdeelde hij Bessarabië in
drieën. Het noordelijke deel (Bucovina)
en het zuidelijke deel (Bufjak) gaf hij
vervolgens aan de Oekraïners. Het
middenstuk werd de Sovjetrepubliek
Moldavië (in het Roemeens Moldova).
Om de legpuzzel compleet te maken
werd aan Moldovië een strook Oek-
raïns land toegevoegd. Dat is nu de
Dnjestr-republiek.
De* Sovjetunie haalde de banden met
het nieuwe gebied stevig aan, onder
meer door in Dnjestr de belangrijkste
industrieën te concentreren. Zonder de
Dnjestr-republiek kan het huidige Mol
dova dan ook economisch gezien niet
overleven als onafhankelijke staat
Maar in de Dnjestr-republiek roept al
les wat naar eenwording van Moldova
en Roemenië riekt, gewelddadig verzet
uit van de Russische minderheid in
Dnjestr.
De meeste inwoners van Moldova heb
ben vorig jaar op president Snegur ge
stemd en gekozen voor onafhankelijk
heid in plaats van eenwording. Maar in
het buurland Roemenië wordt de roep
om 'hereniging' steeds groter. De etni
sche Russen in het gebied ziin daar ab
soluut niet blij mee. „Eerst aringen ze
ons het Latijnse alfabet op. Daarna
moeten we Roemeens leren en vervol
gens worden we Roemenen", verzucht
Vasily Alexandrovic, een etnische Rus.
Stalin zou hebben genoten van het feit
dat hij Oekraïne in een zo lastig parket
heeft gemanoeuvreerd. Dat land heeft
langs zijn grens een 50 kilometer breed
cordon gelegd en houdt bussen vol Ko
zakken tegen die in Dnjestr de Russi
sche minderheid willen helpen met
hun verzet tegen de hereniging met het
Roemeense Moldova.
Volgens Valery Litskay, persoonlijk ad
viseur van 'president' Igor Smimov van
Dnjestr, zijn ze in Oekraïne paranoïde.
„De ene keer denken ze dat de Kozak:
ken naar Tiraspol (de hoofdstad van
Dnjestr) gaan en de andere keer naar
Odessa", zegt Litskay. Volgens Litskay
kunnen de Oekraïners zich beter be
zighouden met hun eigen problemen.
Hij doelt daarmee op Bucovina en
Budjak, de twee van oorsprong Roe
meense gebieden die Stalin ooit aan
Oekraïne gaf. Volgens Litskay zijn dat
de grote conflictgebieden.
VERTALING JOLANDA OUKES
litiek van de Hitler-dictatuur en
het herenigde Duitsland. Ozal
uitte het afgelopen wekeinde op
die manier zijn woede over de
stopzetting van de Duitse mili
taire steun aan zijn land. Deze
hulp werd donderdag gestaakt
nadat vast was komen te staan
dat Duitse wapens worden in
gezet tegen de Kurden.
Kohl: .Absoluut onaanvaard
baar in toon en inhoud." De
kanselier verklaarde dat in de
verdragen over de wapenleve
ranties uitdrukkelijk staat dat
deze alleen voor de verdediging
van Turkije tegen agressie van
buitenaf mogen worden ge
bruikt „Wij staan er dan ook op
dat overeenkomsten worden
nagekomen", aldus Kohl.
Duitsland in
beroering over
meester-spion
Een Westduitse oud-minister
heeft gespioneerd voor de voor
malige Oostduitse geheime
dienst Stasi en is nu als agent
overgenomen door de opvolger
van de KGB, de Russiche gehei
me dienst De minister-spion zit
momenteel nog in de Bonds
dag, de Duitse Tweede Kamer.
Dat heeft het voormalige hoofd
van de Westduitse inlichtingen
dienst BND, Heribert Hellenb-
roich, gisteren tegenover de
Duitse pers verklaard. Hij zegt
zijn informatie te hebben van
een „absoluut betrouwbare"
bron die voor de Stasi heeft ge
werkt.
Het federale openbaar minis
terie in Karlsruhe is naar deze
geruchtmakende beweringen
inmiddels een officieel onder
zoek gestart Een bijzondere
commissie van de Bondsdag zal
Hellenbroich donderdag aan de
tand voelen.
Hellenbroich zegt zelf ook
niet op de hoogte te zijn van de
naam van de beweerde mees-
ter-spion. In de Duitse media
wordt inmiddels druk gespecu
leerd wie de agent kan zijn.
Twintig mensen komen in aan
merking omdat ze momenteel
parlementslid zijn en ooit mi
nister waren. De bekendste on
der hen zijn oud-minister van
binnenlandse zaken Wolfgang
Schauble (CDU). oud-SDP-lei-
der Hans-Jochen Vogel, FDP-
leider Otto graaf Lambsdorff en
de huidige parlementsvoorzitter
Rita Süssmuth (CDU).
