'Vier uur file op rijksweg'
'Tuinders kunnen milieu schoner maken'
'Als je werk goed is, lopen
ze niet naar een vreemde'
Regio
KOO^ER ism BZZTÖH
Geen verlies banen sociale werkplaatsen
Sharp Benelux: mogelijk
overname 22 werknemers
DINSDAG 31 MAART 1992
16
REDACTIE WILLEM SPIERDIJK (CHEF) MEINDERT VAN D
A WESSELING ERIC JAN WETERINGS
SIGNEERACTIE SIGNEERACTIE
I april bij Kooyker... 5 april, bij Adriaan van Dis
PETER USTINOV
signeert
De oude man en meneer Smith
Woensdag 1 april 1992
van 16.30 uur tot 17.30 uur
bij: Boekhandel Kooyker
Breestraat 93, Leiden
Als verbreding bij Leiderdorp uitblijft
Rijkswaterstaat blijft ervan overtuigd dat de A4 tussen
Leiden en Burgerveen verbreed moet worden. Wanneer
dat niet gebeurt, voldoet de weg al bij de meest positieve
ramingen niet meer als 'achterlandverbinding'. Ochtend
en avondspits bieden dan steevast twee uur file en de
vertraging bedraagt minimaal tien minuten.
een besluit omtrent de Hoge
Snelheids Lijn.
Rijkswaterstaat vindt dan ook
dat bij de besluitvorming over
de TGV, dit najaar, rekening ge
houden moet worden met een
verbreding van de rijksweg door
Leiderdorp. Een van de tracés
van de flitstrein is namelijk
langs deze rijksweg geprojec
teerd.
paul van der koou
Dat blijkt uit een verkennende
studie naar de verkeersafwikke
ling in het gebied tussen Den
Haag en Schiphol. Rijkswater
staat is met het rapport geko
men omdat de procedure rond
verbreding van de A4 bij Leider
dorp stil lfgt in afwachting van
Probleem volgens Rijkswater
staat is de luchtverontreiniging.
Vrachtauto's worden minder
schoon dan tot nu toe werd
aangenomen. En dat betekent
dat de beoogde reducties van
de uitstoot niet gehaald worden
met de instrumenten uit rijks
nota's, zoals beter openbaar
vervoer, meer carpoolen en
duurder parkeren.
Verdergaande beperkingen
zouden nodig zijn om de uit
stoot van stikstofoxiden 75 pro
cent lager te krijgen dan in 1986
en kooldioxide met de beloofde
tien procent te laten afnemen.
Bij een maximumsnelheid van
120 kilometer per uur moet het
autoverkeer worden terugge
bracht tot 90 procent van het
aanbod in vergelijking met 1986
en bij een maximumsnelheid
van 100 kilometer tot 95 pro
cent. Volgens optimistische
schattingen groeit het autover
keer tussen '86 en 2010 echter
met 35 procent, volgens pessi
mistische schattingen 70 pro
cent
Rijkwaterstaat komt over een
half jaar met een startnotitie als
vervolg op deze verkennende
studie. Daarin geeft Rijkswater
staat een aantal varianten aan.
Volgens de A-variant wordt de
rijksweg verbreed tot twee maal
drie rijstroken en het stuk tus
sen Burgerveen en Schiphol tot
twee maal vijf stroken krijgt.
De B-variant houdt in dat de
hele A4 tussen Den Haag en
Schiphol breder wordt Het stuk
tussen Den Haag en Leiden gaat
naar twee maal vier rijbanen,
het stuk tussen Leiden en Bur
gerveen naar twee maal drie en
het stuk tussen Burgerveen en
Schiphol naar twee maal vijf
stroken. Tevens wordt onder
zocht of van de vijf stroken bo
ven Burgerveen en de vier stro
ken on4er Leiden twee banen
gereserveerd kunnen worden
voor bussen, vrachtwagens en
zakelijk verkeer.
De ambtenarenbond AbvaKabo vreest dat door
bezuinigingen 4000 tot 8000 van de 80.000 ar
beidsplaatsen in de sociale werkvoorziening
verloren gaan. De bedrijven in de Leidse regio
reageren echter laconiek op deze cijfers. De Zijl
bedrijven (sociale werkplaats in Leiden) en de
Werkvoorzieningschap het Spektrum in Sassen-
heim hebben zelfs uitbreidingsplannen. De so
ciale werkvoorziening in Alphen verwacht geen
problemen. Een woordvoerder van het kabinet
noemt de vrees van de bonden 'voorbarig'.
Het verlies wordt volgens de bond veroorzaakt
door een korting van 140 tot 280 miljoen gulden
die het kabinet wil doorvoeren. Het kabinet
vindt dat er efficiënter kan worden gewerkt. Het
budget voor de werkvoorziening moet dan wor
den overgeheveld naar het fonds voor sociale
vernieuwing. Daarnaast dreigen volgens de
bond ook nog eens 17.000 werknemers van bui
ten de Randstad hun baan kwijt te raken.
Een woordvoerder van het ministerie heeft
ontkent dat over de overheveling al een besluit
zou zijn genomen. De 17.000 banen zullen ze
ker niet verloren gaan, omdat voorwaarde voor
overheveling is dat alle arbeidsplaatsen behou
den blijven.
Regio
Een woordvoerder van de Alphense sociale
werkvoorziening verwacht voor zijn bedrijf geen
consequenties. „Een eventueel kleinere bijdrage
kunnen wij door inkomsten uit de exploitatie
opvangen." De Zijl bedrijven in Leiden
wacht door een hogere winst het bestaande uit
breidingsprogramma te kunnen uitvoeren. „We
hebben nu 920 volledige formatieplaatsen
dat moeten er eind volgend jaar ongeveer 1000
zijn. Dat aantal denken we nog steeds te kun
nen halen."
De groei van het aantal plaatsen in werkvoor
zieningschap Het Spektrum in Sassenheim blijft
komend jaar beperkt tot ongeveer twintig, zodat,
de instelling volgend jaar ruim 300 mensen aan
werk kan helpen. „Wij kunnen die uitbreiding
met eigen middelen realiseren."
Een woordvoerder van AbvaKabo heeft
weinig vertrouwen in dat de nieuwe banen in de
Randstad automatisch worden opgevuld door
mensen die nu nog daarbuiten werkzaam zijn.
„Dat zou betekenen dat er een grote volksver
huizing komt. Het lijkt mij waarschijnlijker dat
de werkgelegenheid buiten de Randstad onder
druk komt te staan", aldus de woordvoerder.
De uitvaartbranche voorspelt einde kleine onderneming
koudekerk aan den run
karen tangel
'Quo Vadis', waar gaat gij heen.
Het bordje aan de gevef van het
rouwcentrum aan de Dorps
straat in Koudekerk aan de Rijn
hangt er nog steeds, hoewel de
naam al jaren geleden is veran
derd in begrafenisonderneming
Schellingerhout. Maar het be
staat nog altijd. Opgeslokt wor
den door grote coöperatieve on
dernemingen? Eigenaar Schel
lingerhout: „Als je werk goed is,
lopen ze niet zo gauw naar een
vreemde."
De Nederlandse Unie van Uit
vaartondernemers (NUvU) ver
wacht dat er de komende de
cennia grote veranderingen zul
len plaatsvinden in de wereld
van de uitvaart. Door de vergrij
zing van de bevolking verdub
belt het aantal sterfgevallen in
het jaar 2030 tot 240.000. De
omzet stijgt zo'n 100 tot 200
miljoen en de uitvaartbranche
gaat zich grootschaliger organi
seren. De vrees bestaat dat de
kleintjes de prijzenslag met de
grote coöperaties niet volhou
den. Toch neemt volgens de
NUvU de behoefte aan per
soonlijke uitvaartservices toe.
R. Schellingerhout (82) uit
Koudekerk aan den Rijn is parti
culier uitvaartondernemer en
zit aJ 52 jaar in het vak. Zijn
dochter, M. Schrama-Schellin-
gerhouf kwam in 1976 in de
zaak, omdat haar vader toen
met pensioen zou gaan. Schel
lingerhout vond het fijn dat er
een opvolger zou komen en
„dat het zaakje zou blijven be
staan." „Ik ben nog steeds in
opleiding," vertelt ze lachend,
omdat haar vader nog altijd
meewerkt in het bedrijf.
Huiskamerformaat
Ze doen alles zelf. Vanaf de mel
ding van een sterfgeval, via het
opbaren en de condoléance
avond tot aan de begrafenis. Ze
zijn 24 uur per dag, zeven da
gen per week bereikbaar en be
schikbaar. Het rouwcentrum
grenst aan het woonhuis van
Schellingerhout senior. Een
ontvangstruimte met een orgel
tje en een opbaarruimte met
kaarsen en gordijnen, beide op
huiskamerformaat. „De meeste
mensen zijn daar heel enthou
siast over. Het is hier klein, knus
en huiselijk. Ze voelen zich veel
meer betrokken bij de uitvaart.
In die grote centra is het zo af
standelijk en gehaast. Als de
condoléance bijvoorbeeld van
zeven tot acht plaats vindt,
staan ze daar om kwart voor
acht al te roepen dat de mensen
weg moeten. Hier loopt het
soms uit tot negen uur", aldus
Schrama.
Of de kleine, particuliere uit
vaartondernemers in de toe
komst verdwijnen, weten ze zo
net nog niet. "Dat zou in de
toekomst kunnen gaan gebeu
ren", zegt Schellingerhout heel
voorzichtig, maar zijn eigen be
drijf ziet hij nog wel wat jaartjes
doorgaan. Het is weliswaar
steeds moeilijker om opvolgers
te vinden die bereid zijn 24 uur
per dag beschikbaar te zijn,
maar z'n dochter heeft daar
geen problemen mee. Schrama:
„Ik kan best 's avonds bij ie
mand op de koffie gaan, maar ik
draag wel altijd een 'pieper' bij
Het bedrijf heeft voornamelijk
uitvaarten uit de omgeving:
Koudekerk, Hazerswoude-Rijn-
dijk en een enkele keer Leiden.
„Wij werken precies zoals de fa
milie dat wil", aldus Schellin-
{jerhout. .Alles wordt gedetail-
eerd doorgesproken, maar we
geven alleen advies. De familie
Beslist uiteindelijk hoe en wat er
gebeurt. Dat is heel prettig wer
ken voor de mensen." Schrama
haakt erop in: „De mensen ken
nen ons. Vader woont hier al
sinds 1952. De ene familie ver
telt aan de andere dat ze ons
goed vindt en zo gaat dat ver
der."
Merkt het uitvaartbedrijf al
iets van de vergrijzing? Wordt
het in de toekomst big business
door de 'grijze golf? „Pure on
zin", reageert Schellingerhout
fel op het toekomstige sterftecij
fer in het jaar 2030. „Dat kun je
niet berekenen. Je kan nog geen
dag vooruit kijken." Zijn doch
ter zegt het wat genuanceerder,
maar ook zij is van mening dat
het cijfer overdreven is. „Niet
iedereen gaat op zijn 80ste of
90ste dood. Dat verspreidt zich.
De een sterft jong, de ander
oud, daar kun je geen peil op
trekken."
Onderzoekers Landbouwuniversiteit Wageningen:
hebben tuinbouwbedrijven die
zich hebben gespecialiseerd op
één soort teelt. Ze telen over het
algemeen op substraat. Het
nieuwe tuinbouwgebied Kloos-
ferschuur in Rijnsburg herbergt
nogal wat 'toppers'.
De 'echte tuinders' zien ar
beid en vakmanschap als be
langrijkste middelen om tot een
renderend bedrijf te komen. Zij
telen verschillende gewassen,
hebben een kleiner bedrijf en
meestal wat oudere glasopstan
den. Tussen 'toppers' en 'echte
tuinders' staat de groep mid
denmoters. Echte tuinders zijn
ook in Rijnsburg te vinden: met
name in de wat oudere glasge
deelten van het dorp.
Uit het rapport blijkt dat voor
alle soorten tuinbouwbedrijven
er kansen genoeg zijn om het
milieu minder te belasten. De
moderne substraattelers kun
nen een systeem aanleggen
waarbij het water wordt opge
vangen en hergebruikt. De
meststoffen komen niet meer in
het oppervlaktewater terecht en
ook bestrijdingsmiddelen kun
nen beter gedoseerd worden
toegediend. De kleinere bedrij
ven met teelt in de gronfl zien
vermindering van de mestgift
en een beperkter spuitbeleid als
reële mogelijkheden het milieu
minder te belasten.
Al met al constateren de on
derzoekers dat de overheid haar
doelstelling anders moet formu
leren. Het credo is nu de hele
tuinbouw over op substraat
Het middel wordt daarmee
doel. De overheid zou moeten
eisen dat per geproduceerde
bloem, komkommer of aardbei,
niet ipeer dan een bepaalde
milieubelasting mag optreden.
Hoe de tuinder het doet, bekijkt
hij T»if maar.
Politiekorps
dringt aan op
meer personeel
roelofarendsveen
mn westerlaken
Sharp Benelux in Hamburg be
kijkt of het 22 van de ruim 40
medewerkers van Sharp Opto-
nica in Roelofarendsveen kan
plaatsen. Voor hen wordt een
arbeidsplaats gezocht in de ves
tiging fn Houten. Wat er met de
rest van het personeel gebeurt
is nog onzeker.
Sharp Optonica is een dochter
van Borsumij Wehrv in Roelo
farendsveen. Het bedrijf gaat ui
terlijk 1 oktober dicht. De slui
ting is een gevolg van hdt feit
dat Sharp in japan zelf zijn pro-
dukten (televisie, magnetron,
video) op de Nederlandse markt
gaat verspreiden en het onder
houd daarvan gaat verzorgen.
Sharp heeft voor alle perso
neelsleden ontslag aange
vraagd.
De Dienstenbond FNV neemt
daar echter geen genoegen
mee. Martha Hesper eist van
het bedrijf dat het alle werkne
mers herplaatst. Borsumij, zegt
de woordvoerster van de vak
bond, heeft genoeg bedrijven
die werkzaam zijn in de elektro
nica. j\1s voorbeeld noemt ze
een fotogroep in Rotterdam.
Hesper: „We proberen druk
op Borsumij uit te oefenen.
Vooralsnog weiger ik te onder
handelen over een sociaal plan.
De Japanners kan ik niet onder
druk zetten want zii hoeven
niks. Zodra definitief Bekend is
wat er met die mensen gebeurt,
valt er met de bond te praten."
den haag/regio monica wesseung
Tuinders moeten zelf kunnen
beslissen op welke manier ze
hun bedrijf meer milieuvriende
lijk maken. De overheid schil
dert tuinders die in de grond te
len, ten onrechte af als obsta
kels voor milieuvriendelijke
tuinbouw. Alle tuinders kunnen
bijdragen aan verbetering van
het milieu. Dat constateert de
Landbouwuniversiteit Wage
ningen.
De universiteit heeft in op
dracht van de provincie Zuid-
Holland een onderzoek gedaan
naar de verschillende bedrijfs-
stijlen in de glastuinbouw. Ach
terliggende gedachte is dat
milieumaatregelen moeten
worden afgestemd op de ver
schillende soorten bedrijven.
Het beleid van het ministerie
van landbouw is gericht op het
overschakelen van teelten in de
grond naar teelten op steenwol,
water, en andere substraten
(kunstmatige voedingbodems).
De toevoer van mest en bestrij
dingsmiddelen en de uitstroom
ervan in water en lucht, zijn dan
beter in de hand te houden. De
overheid wil dan ook dat ólle
tuinders snel op substraatteelt
overschakelen. De onderzoe
kers constateren dat dit niet de
juiste weg is.
De overheid moet eisen stel
len aan de milieubelasting van
het tuinbouwbedrijf, constate
ren de onderzoekers. Op welke
manier de tuinder binnen de
grenzen blijft, is aan haar.
Om milieubeleid op de be
drijven af te stemmen, moet
eerst duidelijk zijn wat voor
soort tuinders er zijn. De onder
zoekers onderscheiden twee
grote groepen: de 'toppers' en
de 'echte tuinders'. Toppers
Wordt de uitvaartbranche in de toekomst big business. „Pure onzin", meent de familie Schellingerhout
leiden janet van puk
De leiding van het nieuwe re
gionale politiekorps Hollands-
Midden gaat bij de Tweede Ka
mer aandringen op meer perso
neelsleden. De 35 betrokken
burgemeesters vinden dat de
sterkte van het korps te krap is
'om op een goede manier de
politiezorg in de regio in te kun
nen vullen'.
Nadat het ministerie van bin
nenlandse zaken een eerdere
aanvraag voor meer mensen
heeft afgewezen, besloten de 35
burgemeesters in het regionaal
college het parlement in te
schakelen.
De Leidse burgemeester Goe-
koop, voorzitter van het regio
naal college, diende vorig jaar al
een verzoek in bij het ministerie
voor een 5 procent grotere be
zetting. Daardoor zou het korps
er zo'n 60 man bijkrijgen. De
sterkte is nu vastgesteld op 1255
mensen. Dat is te weinig, vindt
de leiding van het korps, gezien
het aantal inwoners en de
grootte van het gebied.
Inmiddels is de aanvraag af
gewezen. Het ministerie heeft
de sterkte van alle 25 politie
korpsen in het land vastgesteld
op basis van algemene normen
die gelden voor werkdruk.
Het feit dat de aanpak van ge
organiseerde criminaliteit veel
mensen vergt, is voor het minis
terie geen aanleiding het aantal
formatieplaatsen te verhogen.
„Uw regio staat niet alleen in de
positie waarin fors geïnvesteerd
moet worden in de aanpak van
de georganiseerde criminali
teit", aldus de brief.
Grote en kleine tuinders kunnen daadwerkelijk meewerken het milieu minder te belasten.
FOTO JAN HOLVAST