'Ik houd ook niet
van giechelen'
'Overheid laat idealisten gewoon in kou staan'
Fiets verplicht op
Groen Links Dag
Tijssen verdwijnt
uit Zoeterwoude
Regio Leiden
'Bruinvis lijkt terug
te keren in Noordzee'
Voorschotenaar vangt bot bij aanvraag terras voor cafe
ZATERDAG 28 MAART 1992
17
REDACTIE D»CK VAN DER PLAS CCHffMiEP DE CRAAE* UBKTH BUiTiN*
WIM KOEVOET CAROUNE VAN OVERBEEKE 0*1-161419
Verkeersbeleid als thema
Directeur openbare werken Voorschoten staat haar mannetje
Toen ze een grote foto van haar lievelingspaard Ricardo
aan de muur van haar werkkamer spijkerde, vertrokken
de Voorschotense gemeente-ambtenaren geen spier. Nee
hoor, haar nieuwe collega's vonden het heel normaal dat
ze een paard verkoos boven het gebruikelijke familiekie-
kiekje. Debora Bonjer (41) heeft dan ook niet het gevoel
dat ze in een conservatief dorp terecht is gekomen. Ze
voelt zich prettig in Voorschoten: ,,Een mooi groen dorp,
een hele verademing na het vervuilde Rotterdam."
Debora Bonjer, de nieuwe directeur openbare werken: „Voorschoten is eigenlijk een I
meente. Het voordeel van een kleine gemeente is ook dat je minder anoniem bent."
VOORSCHOTEN
CAROLINE VAN OVERBEEKE
j Debora Bonjer is de nieuwe di
recteur 'Openbare werken' in
het forensen-dorp. „Openbare
werken: dat is eigenlijk alles wat
je buiten ziet: van boom, brug,
verkeerslicht en gebouw tot af
valbak." Ze heeft een topfunctie
waarbij zowel managements
kwaliteiten als veel technisch
inzicht vereist zijn. Daarnaast
moet ze zich een weg banen
door de verschillende politieke
stromingen in de gemeente.
Bonjer is de eerste vrouwelij
ke directeur op de grootste af
deling van de gemeente, waar
bovendien bijna alleen mannen
werken. Of dat problemen ople
vert? „Nog niks van gemerkt",
zegt ze stellig. „Als je maar nor
maal doet. Ln van giechelen
houd ik zelf ook niet."
Mannenbolwerk
De hoge ambtenaar gruwt bij
het idee dat ze haar nieuwe
baan alleen te danken heeft aan
het feit dat ze vrouw is. Van 'po
sitieve actie' in die zin moet r.e
niks hebben. Ze staat haar man
netje: heeft een technische stu-
ZOETERWOUDE
Het Zoeterwoudse veevoeder
bedrijf Tijssen ggat verhuizen
naar Hazerswoude, waar men
De Hoop heeft overgenomen.
Tijssen, nu gevestigd aan de
Hoge Rijndijk in Zoeterwoude.
produceert met name 'klein-
diervoeders' voor dieren pse-
ciaalzaken. Dit gebeurt op 3500
vierkante meter bedrijfsterrein,
verspreid over drie locaties.
Buurtbewoners hebben in het
verleden geklaagd over Tijssen
aan de Rijndijk. Met name over
stof en van de grote vrachtwa
gens die op de weg nauwelijks
konden manoeuvreren.
Volgende week gaan drie Zoe
terwoudse werknemers van de
produktie-afdeling al naar Ha
zerswoude, de overige zeven
tien werknemers van Tijssen
volgt later.
die gedaan (bouwkunde), heeft
haar groot rijbewijs en 'liep 15
jaar geleden al rond op bouw
plaatsen'. Bouwplaatsen zijn
mannenbolwerken bij uitstek,
maar Bonjer had nergens last
In Voorschoten valt onder
'openbare werken' zo'n beetje
alles: behalve bruggen en we
gen, ook de ruimtelijke orde
ning en het milieu. Bonjej heeft
een paar grote klussen waar ze
haar handen aan vol heeft. „De
discussie over woningbouw in
de polders is natuurlijk belang
rijk, daarnaast hebben we hier
de fusie van twee woningbouw
verenigingen en natuurlijk het
afvalprobleem."
Maar Bonjer vindt het leuk
werk. .Alles wat concreet en
praktisch is, trekt me aan. Ik wil
best een stapel papier versjou
wen, ambtelijke nota's, maar ik
wil dan wel een helder resultaat
zien. Nota's zijn voor mij een
middel om iets te bouwen."
Bonjer komt van het Rotter
dams 'Bouwcentrum Advies'
vandaan waar ze projectmana
ger was. Ze begon eind jaren '70
als architect-ontwerper in Rijs
wijk, en werd later onder meer
bestuurlijk medewerker bij het
Tijssen hoopt in het nieuwe
onderkomen 'gemakkelijker en
beter' te kunnen produceren,
verklaart directeur D. Tijssen.
Het pand in Hazerswoude is be
duidend groter dan de huidige
vestigingen aan de Hoge Rijn
dijk en de Produktieweg. Bo
vendien bevindt het magazijn
in Hazerwoude zich dichterbij
dan in Zoeterwoude het geval
Tijssen verhuist ook omdat
het erg goed gaat met het be
drijf. „We zijn uit ons jasje ge
groeid. En dat is blijkbaar ook
een uitkomst voor de buurtbe
woners in Zoeterwoude: die
klaagden wel eens over overlast.
Maar daar konden wij niks aan
doen: die huizen werden er la
ter door de gemeente bijge
bouwd. Wij zaten al met ons be
drijf in het pand aan de Rijn
dijk"
ministerie van volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening en milieu
(vrom). Voorlopig eindpunt van
haar carrière is nu Voorschoten:
ze heeft hier ruim honderd me
dewerkers onder zich.
Hoog niveau
Bonjer vindt de overstap naar
de ambtenarij in een kleine ge
meente niet moeilijk. „Hier
wordt op een verbazingwek
kend hoog niveau gewerkt. Het
is eigenlijk een hele leuke en
vlotte gemeente, niet ambtelijk.
Het voordeel van een kleine ge
meente is ook dat je minder
anoniem bent. Nadeel is dat er
minder kroegen zijn dan in Rot
terdam, maar daar staan weer
veel jubilea en andere
dorpsfeesten tegenover. Boven
dien is het hier met al dat groen
veel gezonder dan in Rotter
dam."
Ze'wist waaraan ze begon
toen ze kwam solliciteren. Bon
jer had zich bijzonder goed
voorbereid op de gesprekken en
de mogelijk nieuwe baan: ze
had al met de gemeente kennis
gemaakt door er rond te rijden,
had zich zelfs al door een dikke
stapel gemeenteraadsstukken
heen geworsteld. „Kilo's papier,
maar wel prettig om meer over
de gemeentepolitiek te weten."
Niemand wist toen nog wie ze
was, maar Debora Bonjer wist
toen al wèl wie 'Voorschoten'
Over beeldbepalende open
bare werken in het dorp zegt ze:
„Dat is het historische centrum
met de monumenten, en na-
OEGSTGEEST WIM KOEVOET
Al veel eerder zag Katwijker W.
Broekman in dat de Oegstgees-
ter natuurvoedingswinkel Gaia-
polis aan de Oude Rijnsburger-
weg geen toekomst had. Van
daar dat hij zijn emoties goed in
bedwang heeft als hij zijn clien
tèle voor het laatst aan gezonde
maar vooral ook dure levens
middelen helpt. De veelal trou
we klanten reageren onaange
naam verrast als ze de bijna lege
winkelrekken opmerken en
Broekman hun donkerbruine
vermoeden bij de kassa beves
tigt: Gaiapolis is een aflopende
zaak. Vandaag kunnen ze er
voor het laatst terecht, zij het
niet voor brood en groenten
want leveranciers komen al eni
ge tijd niet meer.
„Ik dacht al enige tijd dat het
hier moest stoppen. Niemand
heeft hier ooit een hele week
gewerkt en dat beperkt de be
drijfsvoering natuurlijk enorm.
De aankleding is schuurachtig,
met klemmende schuifdeuren
en dergelijke. De presentatie
laat zodoende te wensen over.
Een etalage kan ik niet maken."
Gaiapolis heeft het zo'n veer
tien jaar uitgehouden. Broek
man heeft daarvan de laatste
vier jaar meegemaakt. Aan het
opheffen van de winkel heeft
zijn handen vol want er moet
erg veel worden geregeld. ..Ik
stap er niet met win^t uit",
grijnst hij.
Nu is hij nog verkoper, vanaf
april uitkeringsgerechtigde.
Broekman verwacht dat hij snel
weer een andere baan als verko
per kan krijgen. Het is de vraag
of dat een baan in het biolo-
gisch-dynamische circuit zal
zijn.
In overleg met de leveranciers
(„Dat zijn nu vooral schuldei
sers") probeert hij een faillisse
ment af te wentelen. Als ze de
coöperatieve vereniging, de ju-
tuurlijk al het groen hier. Daar
om wil de gemeente ook niet
dat alles dicht slibt met huizen:
het dorp wil zijn eigen groene
identiteit behouden."
ridische eigenaar waarvan ik de
enige werknemer ben. een fail
lissement aansmeren, is dat niet
slim. Er valt namelijk helemaal
•niets te halen."
Gaiapolis mag dan voorbij
zijn, Broekman weet zeker dat
een veel zakelijker gerunde na
tuurvoedingswinkel in Oegst
geest bestaanskansen heeft.
„We hebben van meet af aan
gedraaid met heel trouwe klan
ten, die zich hun antroposo-
De nieuwe directeur moet
soms wel een beetje lachen óm
alle discussies die de gemeen
ten in de Leidse regio met el
kaar voeren. „Zo van: alles best
fische inslag ook in financieel
opzicht kunnen veroorloven.
Katwijk mag dan een veel hoger
inwonertal hebben. Gaiapolis
was daar nooit van de grond ge
komen. Onze belangrijkste
doelgroep zijn ouderen met
geld en daarvan zijn er veel in
Oegstgeest. Studenten zijn in
principe ook wel geïnteresseerd
maar die kunnen hel niet beta
len."
Gaiapolis verdwijnt dan ook
maar niet in mijn achtertuin!"
Maar ze zegt dat niet graag
hardop. Voorop staat voor haar
nog steeds 'de leuke sfeer die ik
hier heb aangetroffen'.
niet vanwege een gebrek aan
klandizie, stelt hij. De belang
rijkste reden is dat de tuinderij,
waarop Gaiapolis staat, is stop
gezet. De tuinder wil verkopen
en de schuur moet weg. Volgens
Broekman behoort een juridi
sche spaak in het wiel van de
tuinder tot de mogelijkheden.
Daarmee zou hij het bestaan
van Gaiapolis wat kunnen rek
ken De relatie tussen de tuin
der en Gaiapolis is daar echter
De fiets moet mee naar gebouw
het Drieluik op de Groen Links
Dag in Oegstgeest. De plaatse
lijke afdeling heeft voor haar
jaarlijkse speciale bijeenkomst
het verkeersbeleid als thema ge
kozen. De Groen Unksers en
andere belangstellenden wor
den uitgenodigd om volgende
week zaterdag (4 april) in het
gebouw aan de Geversstraat 37
over dit onderwerp mee te dis
cussiëren.
Fractievoorzitter G. van Eisen
kwam onlangs met het plan het
gemotoriseerd verkeer om het
dorp heen te laten rijden en het
langzaam verkeer in het dorp
alle ruimte te gunnen. Een der
gelijke verkeerscirculatie zou in
de stad Groningen met groot
succes zijn ingevoerd. Met dat
plan steunt Groen Links de
plaatselijke werkgroep milieu-
VRUE TUD
Afscheidsconcert
De Stichting lan's Fanfare geeft
zaterdag in Zoeterwoude haar
jaarlijkse voorjaarsconcert met
als thema '10 jaar Paul Olig-
schlager in vogelvlucht'. Op die
dag neemt de dirigent van de
fanfare afscheid, hij wordt op
gevolgd door jan Wijenberg.
liet concert vindt plaats in hel
Muziekcentrum aan de Schen
keiweg 6 en begint om 20.00
uur. Donateurs hebben vrij toe
gang. andere belangstellenden
moeten vijf gulden betalen.
te goed voor geweest, meent
Broekman.
Niets dan lof heeft hij over
voor de ecoK>gische teler JMjli
ermee opgehouden om niet
failliet te gaan en om z'n kinde
ren niet met zijn stress lastig te
vallen. Des te cynischer is het
dat op deze grond, waar dank
dj de oiodat he teelt die ei is
gepleegd, de regenworm nog
een kans Heeft, een bloemist
komt te zitten. Als ik die worm
zorg. die het autogebruik in het
dorp wil halveren
De Groen Links Dag begint
om 11.00 uur met een verhaal
van Fokke de long over de uit
gangspunten van een milieu-
vriendelijk verkeersbeleid. De
Jong is medewerker van de
werkgroep 2000 en verrichtte in
opdracht van de Vereniging
Milieudefensie een onderzoek
naar de mogelijkheden van be
perkingen van het autoverkeer
in Zaandam en Oosterhout.
Daama is de beurt aan Van
Eisen, die de Oegstgeester situa
tie zal toelichten. Na een dis
cussie tussen sprekers en be
zoekers volgt een zeer korte le
denvergadering. Vervolgens is
er een lunch. De middag wordt
gebruikt voor 'zelfwerkzaam
heid in kleine groepen'. De
weergoden maken het uit of dat
een buiten- of binnen program
ma wordt. De Groen Links Dag
is om 17.00 uur afgelopen.
Wassenaar wil
leges verhogen
WASSENAAR»
De tarieven voor de Wasse-
naarse leges, zoals pas poor-
ten en rijbewiteen, gfan oil
het aan het college van B en
W ligt, omhoog. De gemeen
teraad beslist maandag of het
gestegen uurloon van de
ambtenaren inderdaad moet
worden doorberekend in de
lepe
Tarieven die zijn geba
seerd op dat uurloon stijgen
dan met 6.8 procent, andere
kosten gaan met 7,8 procent
omhoog. Een rijbewijs kost
na 1 mei geen 29, maar 34
gulden. Een paspoort gaat
83,40 gulden kosten.
Ook andere tarieven van
gemeentelijke dienstverle
ning worden hoger. De afgif
te van een vergunning of
ontheffing kost straks geen 9
maar 24 gulden. Trouwen in
de raadszaal van raadhuis De
Paauw wordt gemiddeld bij
na 260 gulden duurder, de
prijs van de kleine trouwzaal
gaat met zo'n 180 gulden
omhoog. Een hinderwetver
gunning kost geen 750 gul
den, maar bijna 1700 gulden.
was. zou ik m'n kop na de ver
koop niet meer boven de grond
durven uitsteken."
Broekman veralgemeniseert
zijn betoog. „De overheden la
ten idealistische mensen wel
heel erg in de kou staan, want
met wat hulp had het hier alle
maal niet zo hoeven lopen. Ei
genlijk trek ik me meer het lot
aan van de producenten van
biologisch-dynamische produk-
ten dan van Gaiapolis. Zij wer
ken zich rot voor een honger-
loontje, zijn meer getrouwd met
hun grond dan ik met deze win
kel. Vijftig jaar geleden was er
nog geen biologisch-dynami
sche landbouw nodig. Alles is te
wijten aan het gigantisch slech
te gebruik van Moeder Aarde
„Toen ik hier kwam. wilde ik
gewoon werken. Ik ben hier niet
uit idealisme begonnen. In de
loop der tijd is mijn waardering
voor kwaliteitsvoedsel wd ge
groeid. De herkomst van elk ar
tikel dat hier HMI, is dukMfll
Een gewone kruidenier weet aat
niet meer. Sterker nog. hij wil
het niet weten en zijn klanten
nog minder. Er kwam bij Gala
polis een groeiende hc eveelheid
zieke mensen Moeders kwa
men hier ecologisch snoep ko
pen met diverse stropen omdat
nun kinderen van gewoon
snoep op tilt raakten.
„Genoeg redenen voor de
overheid om meer belangstel
ling te tonen, maar vergeet bet
maar Aan de andere kant past
In t mimet om anderen op bu
ten te wijzen Misschien heb ik
zelf ook een wanbeleid gevoerd.
Daarom wil ik ook niet op de fo
to. Ik hoop maar dat dit circuit
van biologisch-dynamische
producenten, groothandelaren,
verdeelstations en winkels het
uithoudt. Samenwerking van
winkeliers lijkt me een belang
njke voorwaarde voor het voort
bestaan."
NOORDWUK/LEIDEN
PAUL DE VLIEGER
De bruinvis lijkt na een afwe
zigheid van enkele tientallen
jaren weer langzaam maar ze
ker terug te keren.in het Ne
derlandse deel van de Noord
zee. Dat zegt C. Smeenk, con
servator zoogdieren van het
Nationaal Natuurhistorisch
Museum in Leiden. In het mu
seum wórdt momenteel on
derzoek gedaan naar het ver
loop in de bruinvispopulatie
voor de Nederlandse kust.
De bruinvis die gisteren in
Noordwijk aanspoelde vormt
volgens Smeenk geen uitzon
dering. „Het is eigenlijk niks
bijzonders. De laatste tijd wor
den jaarlijk 30 tot 40 bruinvis
sen op dc Nederlandse stran
den aangetroffen. De meeste
exemplaren overigens ten
noorden van Petten." Toch is
Smeenk blijmet de vondst.
„Voor ons vijf jaar durend on
derzoek dat onlangs is begon
nen. hebben we zoveel moge
lijk bruinvissen nodig. We ho
pen dan ook dat alle exempla
ren die worden aangetroffen
bij ons worden gemeld."
Volgens Smeenk was de
bruinvis in de eerste helft van
deze eeuw zeer talrijk in de
Noordzee. „Voor de hele kust
werden ze veel gezien en een
aangespoelde bruinvis in
Noordwijk of Katwijk bracht
dan ook nauwelijk commotie
teweeg. Tegenwoordig ligt dat
anders. Wanneer zo'n beest
nu wordt gevonden wil dat,
zeker in de zuidelijke kust
plaatsen waartoe Noordwijk
en Katwijk behoren, nog wel
voor wat opschudding zor
gen.
i vol-
Begin jaren zestig
gens Smeenk de bruinvispo
pulatie in de Noordzee plotse
ling sterk af. „De oorzaak is
onduidelijk. Ook staat niet he,-
lemaal vast of ze zijn gestor
ven of weggetrokken. Men
houdt het erop dat het laatste
het geval was. Hoewel we met
zo'n uitspraak heel voorzichtig
moeten zijn, lijkt het er de
laatste paar jaar op dat de
bruinvis weer aan het terugke
ren is. Ook vanuit de lucht en
vanaf schepen worden steeds
vaker exemplaren waargeno-
De dode bruinvissen die bij
het Leids museum belanden,
worden grondig onderzocht.
Allerlei proeven en monsters
moeten meer aan het licht
brengen over de ontwikkeling
van de populatie in de Noord
zee. Op het verzamelde mate
riaal hoopt een van de mede
werkers van het museum over
enige jaren te promoveren.
Van de bruinvis de kleinste
walvissoort die voorkomt in de
noordelijke wateren wordt
in het Natuurhistorisch Muse
um uiteindelijk alleen de sche
del bewaard.
VOORSCHOTEN
JOOST BOUWMEESTER
Het café-restaurant Entre Nous aan het
Planciusplantsoen in Voorschoten krijgt
voorlopig geen terras. Burgemeester en
wethouders van de gemeente maakten
deze week bekend dat zij geen vergun
ning zullen verlenen aan de eigenaar van
Entre Nous, M. Bruinsma, omdat zij
bang zijn voor toenemende geluidsover
last. De eigenaar heeft te kennen gege
ven dat hij in hoger beroep zal gaan te
gen het besluit.
Bruinsma vindt het 'raar' dat hij zijn
zaak niet mag uitbreiden met een terras.
„Het enige wat ik wil, zijn drie tafeltjes
met twee stoeltjes en een parasol. Dat
geeft de buurt toch juist een leuk gezicht.
Vorig jaar bleek uit een test met een de
cibel-meter dat het met die geluidsover
last best wel meevalt", aldus Bruinsma.
Sinds zijn aanvraag voor een vergun
ning. september vorig jaar, heerst er vol
gens Bruinsma een lichte spanning in de
buurt. Bruinsma: .Al tijdens de hoorzit
ting hing er al een 'anti-sfeer'. De men
sen zeggen me wel gedag, maar ze me
nen er geen moer van. Toen mijn zaak
tien jaar bestond wilde ik een gezellige
barbecue organiseren. Ik had de buurt
bewoners uitgenodigd om een hapje te
komen eten. Drie dagen voor die barbe
cue stond de politie al bij me op de
stoep. Ik houd gewoon van gezelligheid,
zij blijkbaar niet."
Volgens H. de Boer, juridisch mede
werker van de gemeente Voorschoten,
ligt het probleem vooral in de locatie van
het restaurant. „Entre Nous staat mid
den in een wijk. De andere huizen staan
er twintig meter vandaan. Buurtbewo
ners klagen al sinds 1986 bij de gemeen
te over de geluidsoverlast die het café
zou veroorzaken. De mensen klagen
over rumoerige jongeren, gezang van
mensen die Entre Nous verlaten en de
toenemende rommel op straat", aldus
De Boer.
Ondanks dat Bruinsma de vergunning
niet heeft gekregen, wordt hem wel 1880
gulden aan administratiekosten (leges)
in rekening gebracht.
De beschikking en de bijbehorende
stukken liggen nog tot 28 april, tussen
9.00 en 12.30 uur. ter inzage op het ge
meentehuis in Voorschoten afdeling
Bouwtoezicht en Milieu.
De zwanezang van een Oegstgeester natuurvoedingswinkelier
Een van de laatste klanten bij de bijna lege winkelrekken van Gaiapolis.
fOTO'HIflCOKWPIRS
