Zilveren Kruis verlaagt
premie met vijf procent
'Wetsvoorstel orgaandonatie onvoldoende'
Binnenland
Lijnen tussen de bogen
Eis: Drie en acht jaar
in zaak Australiërs
Uitspraken van Dales
oogsten hoongelach
Hagen voorlopig geen
commissaris Nedlloyd
Blokker aansprakelijk
voor aannemen illegalen
'Paniek over
zeespiegel is
niet nodig'
PONDERDAG 26 MAART 1992
_5
ANP AJgrmem IMÉMM CPD fVvV^t
Maij: Geen splitsing PTT Telecom
den haag Minister Maij van verkeer en waterstaat wil afzien van
een splitsing van PTT Telecom in een openbaar nutsbedrijf en
een zuiver commerciële tak. Zij acht het gevaar dat de PTT de
inkomsten van haar nutstaken zal misbruiken om commerciële
activiteiten te subsidiëren vrijwel geweken. Splitsing zou boven
dien betekenen dat voor de PTT op internationaal vlak nog
slechts een bijrolletje is weggelegd. Maij zei dat gisteren tijdens
een congres over telecommunicatie in Den Haag.
Einde 'Mannen tegen seksueel geweld'
utrecht De stichting Mannen tegen Seksueel Geweld heft zich
vandaag in Utrecht officieel op. Ruim acht jaar na haar oprich
ting is er een dermate groot tekort aan geld en vrijwilligers, dat
zelfstandig voortbestaan niet meer mogelijk is. De stichting gaat
nu op in de Stichting Ondersteuning Mannenwerk. Twee men
sen zullen het werk van de Mannen tegen Seksueel Geweld daar
voortzetten.
'Kruiwagen' helpt bij eerste baan'
utrecht Bijna de helft van de mensen met een hogere beroeps
opleiding (hbo) dankt de eerste baan aan een tip van vrienden,
kennissen of familie, dan wel door een persoonlijke uitgenodi-
ging van de werkgever. Dat blijkt uit een enquête van de
Utrechtse socioloog E. Boxman onder 365 net afgestudeerde
hbo'ers en 139 werkgevers. De enquête maakt deel uit van Box
mans promotie-onderzoek. Boxman concludeert dat ook werk
gevers bij het vervullen van vacatures vaak gebruik maken van
informele contacten, die bijvoorbeeld tijdens stages worden ge
legd. Zij zien informele kanalen als een broodnodige aanvulling
op de gewone werving.
Mogelijk 130 banen weg bij Digital
utrecht De overname van Philips Data Systems door het Ame
rikaanse Digital kost mogelijk 100 tot 130 arbeidsplaatsen.
Woordvoerders van de Industriebond FNV en de Unie BLHP
hebben dat gisteren gezegd. De bonden hebben de berichten
over mogelijk verlies van werkgelegenheid „via niet organieke
weg" vernomen. Volgens de zegslieden geeft de directie bij ver
zoeken om informatie steeds niet thuis. „Wij zijn dus afhankelijk
van wat wij van onze leden en kaderleden horen", aldus de
woordvoerder van de Industriebond FNV. „De kaart is dus ook
nog niet helemaal compleet."
Verpakking monsters onvoldoende
bilthoven Monsters met genetisch gemanipuleerde micro-or
ganismen worden vaak in een ondeugdelijke verpakking per
post verstuurd. Daardoor bestaat, bij beschadiging van de post-
pakketen, de kans dat de inhoud ongecontroleerd in het milieu
wordt verspreid. Dit blijkt uit een onderzoek van het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne. Het RIVM schat
dat in ons land jaarlijks ongeveer 3.000 monsters met dergelijke
micro-organismen worden verstuurd.
Amsterdam Op het terrein Tussen de bogen' bij het Haarlemmerplein wordt hard gewerkt aan zes extra spoorlijnen, die er in 1996 moeten lig
gen. De eerste twee lijnen moeten over een half jaar klaar zijn. foto anp ton toemen
amsterdam anp
De Amsterdamse officier van
justitie heeft gisteren tegen een
31-jarige Brit acht jaar cel ge-
eist. wegens ontvoering en be
roving van een Australisch echt
paar. Hem werd ook verkrach
ting van de Australische vrouw
en een overval op een postkan
toor ten laste gelegd. Tegen een
mededader bij de ontvoering,
een 23-jarige Amsterdammer,
eiste de officier drie jaar cel.
Het Australische paar werd op
13 juli vorig jaar in Amsterdam
in hun eigen auto gekidnapt
door twee mannen, gewapend
met een pistool. Bij de Ringweg
in Amsterdam trok één van de
ontvoerders de vrouw mee de
bosjes in, waar hij haar ver
krachtte. De andere ontvoerder
hield haar vriend onder schot.
Vervolgens werd het paar ge
dwongen naakt in een naburige
vaart te springen. Daarbij zou
vanaf de oever op hen zijn ge
schoten. De daders gingen er
tenslotte vandoor met ringen,
geld en bagage van de Austra
liërs.
Drie weken later hield de po
litie twee verdachten aan. van
wie er een door de slachtoffers
werd hatend /ii bloten iriMH
onschuldig. Een speurtocht van
een verslaggever leidde via één
van de gestolen ringen naar de
huidige verdachten. Van de
Amsterdammer wist de journa
list een heten toni» los te krij
gen. In september werd de man
ingerekend, drie weken later
volgde de Brit.
Volgens de Amsterdammer
wilden hij en zijn metgezel in
eerst instantie alleen vervoer
naar Amsterdam-Noord, maar
„dat was een beetje uit de hand
gelopen." Hij weigert echter te
bevestigen dat zijn metgezel de
Brit was. Die heeft steeds elke
betrokkenheid ontkend
Er zijn echter veel belastende
getuigenverklaringen tegen
hem. Concrete bewijzen zijn er
daarnaast in de vorm van af
getapte telefoongesprekken en
een pandbriefje voor de fotoca
mera die de Australiërs werd af
genomen. Het toestel bleek te
zijn verpand met een aan de
Brit toebehorend paspoort.
Uitspraak op 6 april.
den haag cpd
Ondernemingsraad houdt benoeming tegen
Zilveren Kruis, de grootste particuliere ziektekostenver
zekeraar in Nederland, verlaagt zijn premies met terug
werkende kracht tot 1 januari met gemiddeld vijf pro
cent. Het percentage kan hoger of lager uitvallen, afhan
kelijk van het verzekeringspakket en het eigen risico van
de verzekerde. Zilveren kruis telt 625.000 verzekerden.
utrecht anp
ROTTERDAM GPD
De centrale ondernemingsraad
(cor) van Nedlloyd heen een
stokje gestoken voor de benoe
ming van de Noorse reder Tor-
stein Hagen tot lid van de raad
van commissarissen van het
transport- en scheepvaartcon
cern. De cor vindt groot-aan
deelhouder Vlagen, die jaren
oppositie heeft gevoerd tegen
het beleid van de Nedlloyd-top,
'ongeschikt' voor het commis
sariaat.
De cor heeft een bezwaar
schrift ingediend tegen het
voornemen Hagen te benoe
men. Daardoor kan de benoe
ming in elk geval voorlopig niet
doorgaan. De raad van commis
sarissen wil nog geen reactie ge
ven. Als de raad Hagen alsnog
wil benoemen, zal hij bij de On
dernemingskamer van het Ge
rechtshof in Amsterdam een
procedure moeten aanspannen.
Het grootste bezwaar van de
cor is de combinatie van belan
gen van Hagen: hij is de grote
man bij de beleggingsmaat
schappij Marine Investment.
Via deze maatschappij beheert
Hagen zo'n 17 procent van de
aandelen Nedlloyd. „Van Hagen
kan in redelijkheid niet worden
verwacht dat hij de belangen
van Nedlloyd enerzijds en die
van Marine Investments ander
zijds naar behoren weet te
scheiden", aldus de cor.
Cor-voorzitter 1. de Loofï ver
wacht dat Hagen „zijn eigen
aandelenbelangen zal laten pre
valeren boven het belang van
Nedlloyd en de werknemers".
Hij vindt verder dat Hagen als.
zakenman op een wijze ope
reert die niet goed bij Nedlloyd
past.
De cor meent ook dat de har
de botsingen tussen Hagen en
het bestuur in het verleden uit
sluiten dat er nu een goede sa
menwerking tussen Hagen en
de huidige leden van de raad
van commissarissen tot stand
zou kunnen komen. „Daardoor
zijn de verhoudingen te sterk
verstoord."
Het voostel tot benoeming
van Hagen komt volgens de cor
neer op het 'afkopen' van de
oppositie van een grootaandeel
houder en zijn medestanders.
De commissie van aandeelhou
ders had Hagen voorgedragen.
De cor had op zijn beurt oud
minister N. Kroes voorgedra
gen. De benoeming van Kroes is
gisteren door de raad van com
missarissen bevestigd.
Voor verzekerden die de huis
arts en de door hem voorge
schreven medicijnen niet heb
ben meeverzekerd, gaat de pre
mie op 1 april echter omhoog.
Ook die verhoging is voor ver
schillende groepen verzekerden
anders, maar komt voor de
grootste groep ook op 5 procent
uit. Zilveren Kruis is voor zover
bekend de eerste verzekeraar
die de definitieve premies voor
1992 heeft vastgesteld.
Staatssecretaris Simons
(volksgezondheid) hafl gere
kend op een verlaging van de
particuliere premies met ten
minste 15 procent, omdat sinds
1 januari de geneesmiddelen via
de algemene wet bijzondere
ziektekosten (awbz), de toe
komstige volksverzekering, wor
den betaald. Maar voigens de
verzekeraars zijn andere kosten
sterker gestegen dan verwacht.
Bij Zilveren Kruis zijn de kos
ten in 1991 met tien procent
omhoog gegaan. Dit strookt
met gegegevens van het KLOZ,
de overkoepelende organisatie
van de particuliere verzeke
raars. Voor 1992 rekent Zilveren
Kruis op een kostenstijging van
6 procent.
Eind april worden de resulta
ten verwacht van een onder
zoek naar alle factoren die van
invloed zijn op de particuliere
premies. Tot dit onderzoek is
besloten in overleg tussen Si
mons en het KLOZ. Simons is in
zijn nopjes met de aankondi
ging van Het Zilveren Kruis.
„Dit is een goede zaak", aldus
de bewindsman in een eerste
reactie.
De staatssecretaris is overi
gens afgestapt van zijn plan om
in de basisverzekering zo'n 95
procent van alle zorg onder te
brengen. Volgens hem kan dat
best wat minder worden. Hij
zegt dat in een interview met
het dagblad Trouw. Voor alle
zorg die niet in de basisverzeke
ring zit, moet de burger zichzelf
verzekeren.
De bewindsman komt met
zijn verhaal tegemoet aan een
wens van het CDA. De christen
democraten hebben steeds la
ten weten de door Simons ge
wenste basisverzekering te om
vangrijk te vinden. Er zou zo
veel zorg onder gaan vallen dat
er geen spake meer zou zijn van
de ook door Simons gewenste
concurrentie (en dus kostenbe
heersing) in dd gezondheids
zorg.
In Trouw laat Simons weten
dat hij de homeopathie niet in
de basisverzekering wil opne
men. Datzelfde geldt voor delen
van de fysiotherapie en de tand
heelkunde. „Het basispakket
moet de noodzakelijke zorg
omvatten", meent Simons.
De staatssecretaris zegt ver
der in de gezondheidszorg te
willen gaan werken met ver
plichte eigen bijdragen. Dit kan
een alternatief zijn voor ver
plichte eigen risico's. Simons
geeft te kennen de huisartsen
zorg en paramedische voorzie
ningen met ingang van 1994
over te willen brengen van het
ziekenfonds naar de awbz. Voor
ziekenhuizen en specialisten
heeft hij eerderal 1 januari 1995
voor die overstap genoemd.
Kraamzorg zou als enige zorg
vorm nog wel op 1 januari 1993
over moeten gaan naar de
awbz.
In kringen van criminaliteits-
deskundigen wordt meewarig
gelachen om de uitspraak van
minister Dales (binnenlandse
zaken) dat er in de toekomst
aanslagen zijn te verwachten uit
links-radicale hoek. 'Dit is kof
fiedik-kijken', 'dat kan ze nooit
hardmaken' en 'onverantwoor
de. impertinente uitspraken', zo
luiden enkele reacties.
Dales citeerde in de Kamer
uit een BVD-rapport, waarin de
verwachting wordt uitgespro
ken dat RaRa-achtige organisa
ties in de toekomst meer activi
teiten zullen ondernemen. „De
aanslagen op het ministerie van
binnenlandse zaken en het
woonhuis van de sia.ussei rn,i
ris van justitie, alsmede de re
cente aanslag op de vliegbasis
Deelen zijn in dit opzicht illu
stratief', zegt het rapport. On
verminderde waakzaamheid
van de BVD ten opzichte van
splintergroepen is daarom ver
eist, luidt het vervolgens.
Dr. H. Franke van het Crimi
nologisch Instituut van de Uni
versiteit van Amsterdam heeft
geen idee waarop Dales doelt:
„Het lijkt mij niet de goede weg
groeperingen die nog niets van
zich hebben laten horen Él by
voorbaat tot grote vijand te
bombarderen."
Hij wijst op het 'milde' kli-
GELDERMALSEN ANP
Millenaar van het Arbeidsbu
reau is dat onmogelijk. Buiten
landers worden volgens hem al
tijd gecontroleerd op hun ver
blijfsvergunning en een geldig
paspoort. „Er wordt dan op be
vestiging van de vreemdelin
genpolitie gewacht dat de des
betreffende buitenlanders in
derdaad toestemming hebben
om te werken", aldus Millenaar.
Volgens woordvoerder M.
Lieskamp van de Rijkspolitie
zijn de video-opnamen, die tij
dens de inval zijn gemaakt, no
dig voor de bewijsvoering. „Dit
om aan te tonen dat de illegalen
die we hebben opgepakt, wel
degelijk werkzaam waren bij
Blokker. De opnamen zijn na
deze controle vernietigd", aldus
Lieskamp.
De fractie van Groen Links
heeft in de Tweede Kamer heeft
schriftelijke vragen gesteld over
het politie-optreden tijdens de
inval. Groen Links heeft zich
onder meer gestoord aan het
maken van de video-opnamen.
De fractie noemt dit discrimine
rend.
Het grootwinkelbedrijf Blokker
is volgens de rijkspolitie in
Nijmegen aansprakelijk voor
het in dienst nemen van ten
minste twee illegalen bij zijn
distributiecentrum in Gelder-
malsen. In twee andere gevallen
wordt nog bekeken of Blokker
aansprakelijk kan worden ge
steld. Tegen Blokker is proces
verbaal opgemaakt. Het bedrijf
wordt mogelijk vervolgd.
De vier illegalen werden
maandagavond opgepakt bij
een inval door 120 agenten in
het distributiecentrum. Direc
teur C. van Breda van Blokker
ontkent dat zijn bedrijf verant
woordelijk is voor het in dienst
hebben van illegalen. „Wij kij
ken altijd heel goed of onze
werknemers wel legaal zijn", al
dus Van Breda. Volgens hem
zijn de vier betrokken via het
Gewestelijk Arbeidsbureau in
Tiel, dat volgens Van Breda val
se paspoorten als legitimatie
heeft geaccepteerd.
Volgens interim-manager P.
LEIDEN JAN WESTERLAKEN
Artsen moeten het recht krijgen
om organen weg te nemen als
mensen niet te kennen hebben
gegeven wat er na de dood met
hun lichaam moet gebeuren.
Daarom moet iedere Nederlan
der bij het bereiken van de 18-
jarige leeftijd worden gevraagd
of hij na overlijden wel of niet
organen wil afstaan, of dat hij
die beslissing aan de nabe
staanden overlaat.
Komt er geen antwoord op
die vraag, dan mag de arts de
organen uit het dode lichaam
halen. Nabestaanden moeten
echter eerst op de hoogte wor
den gebracht. Zij hebben recht
te weten wat er met hun overle
den familielid gebeurt. Dat zegt
mr. Willem Kokkedee in zijn
proefschrift. Daarin stelt hij het
tekort aan donororganen aan de
kaak, geeft er de oorzaken van
aan en draagt hij juridische op
lossingen aan. Kokkedee pro
moveert op 9 april aan de Rijks
Universiteit Leiden.
Het wetsvoorstel orgaando
natie, dat vorig jaar naar de
Tweede Kamer is gegaan, biedt
volgens hem te weinig waarbor
gen voor een aanzienlijke ver
hoging van het aanbod van or
ganen. De Leidse jurist stelt dat
de 18-plussers hun mening
door middel van een donor-
kaart kenbaar kunnen maken.
Op die kaart kunnen zij tevens
melden dat, bij voorbeeld, de
lever, het hart of het hoornvlies
van de ogen, niet uit het li
chaam mogen worden gehaald.
De informatie wordt centraal
opgeslagen en is snel te berei
ken voor-artsen als die iets over
een overleden patiënt willen
weten. Kokkedee stelt dat de
mensen alleen maar worden ge
vraagd een uitspraak te doen.
Van verplichting is geen sprake,
benadrukt hij.
In zijn proefschrift presen
teert de Leidse jurist drie kern
punten waarom het bij or
gaandonatie nadrukkelijk
draait. Het eerste handelt over
de vraag hoe men toestemming
kan geven tot orgaandonatie;
het tweede betreft het protocol
dat in ziekenhuizen moet wor
den gevolgd om organen te ver
werven en het derde kernpunt
richt zich op de inzet van de
artsen.
Kokkedee noemt het verwer
ven van donororganen organi
satorisch een ingewikkelde
kwestie. Volgens hem komt dat
omdat het om een onverwacht
proces gaat, waarin diverse spe
cialisten een aandeel moeten
leveren. Bovendien moet het
uitnemen van organen snel ge
beuren, omdat ze alleen kort na
het overlijden van een patiënt
nog kunnen worden gebruikt.
Daarom moeten er draaiboeken
komen aan de hand waarvan
het donatieproces zo soepel
mogelijk kan verlopen.
De jurist pleit ervoor dat er
meer transplantatiecoördinato
ren worden aangesteld. Zij kun
nen de ziekenhuizen de helpen
de hand toesteken. Elk zieken
huis kan z'n eigen draaiboek
opstellen, afhankelijk van de
mogelijkheden die er zijn. Nu
^ijn er nog negen coördinato
ren.
Onderzoek naar de herkomst
van het Nederlandse aanbod
van nieren heeft aangetoond
dat een zeer groot deel van deze
organen (veertig procent) wordt
verworven in een zeer klein deel
van ziekenhuizen. In 1989 wer
den er per academisch zieken-
Mr. Willem Kokkedee: 'Artsen moeten worden verplicht om organen te vragen.'
huis achttien donoren aange
meld en anderhalve donor via
de algemene ziekenhuizen.
Kokkedee constateert dat die
algemene ziekenhuizen nogal
wat orgaandonoren 'missen'.
Volgens de Leidse jurist zijn er
jaarlijks tussen de 400 en 500
donoren in ons land beschik
baar. Maar van minder dan de
helft wordt ifochtt gebluft ge
maakt. Kokkedee: „Bij veel
overleden mensen wordt or
gaandonatie niet eens overwo
gen. omdat niemand daar ooit
lui hivfi itflgritnan
Artsen moeten worden ver
plicht om bij een sterfgeval van
een patiënt het uitnemen van
organen te overwegen. Ze moe
ten daarvan melding maken in
het dossier van die patiënt. In
dien de patiënt niet in aanmer
king komt, moet de arts de re
den nauwkeurig weergeven
Komt de patiënt wel in aanmer
king voor orgaandonatie, dan
kan hij bij het centrale register
nagaan of de overledene zich
heeft uitgesproken OW Or
gaandonatie. Houdt de arts zich
niet aan de verplichting, dan
moet over de problemen wor
den gesproken, meent Kokke
dee. Er komen meer donororga
nen beschikbaar als op deze
FOTO JAN HOLVAST
manier wordt gewerkt, denkt
fafl
Ziekenhuizen moeten boven
dien worden verplicht elk jaar te
melden hoeveel mensen er bij
hen dn uwfthu, boe red p<>
tentiële donoren er onder hen
waren en hoeveel er daadwer
kelijk organen hebben afge
staan. Zo ontstaat er een be
trouwbaar beeld van de moge
lijkheden en de beperkingen
van orgaanwerving, waarna
doelgerichte maatregelen kun
nen worden genomen
maat dat in Nederland heerst
waar het gaat om 'andersden
kenden'. „We hebben hier een
geweldloze en milde traditie.
Groeperingen die het ergens
niet mee eens zijn. worden er
niet toe gedreven ondergronds
te gaan. Ik ben bang dat zoiets
met dit soort uitspraken wel kan
gebeuren. De overheid moet
oppassen voor een oi<erkill. Dan
ben je verkeerd bezig."
„Misschien hoort dit tot de
nieuwe huisstijl van de BVD",
gist prof. mr G. Mols van de
Ri|kMini\riMtcit limluirg mHÉ
is heel vreemd dat de minister
zoiets zegt. Vroeger werd altijd
gezegd dat de BVD achter de
feiten aanholt, maar als deze
voorspelling uitkomt, zitten ze
helemaal in een lastig parket.
Dan moeten ze zeggen: "We
hebben het voorspeld, maar we
weten niet waar wie er precies
achter zit'. Niet slim."
Ook de leidse criminoloog dr.
Alex Schmidt krabt zich achter
de oren en vraagt /i< li .it w.i.ir
Dales en de BVD hun informa
tie vandaan halen. Wel wijst hij
op het verband dat er bestaat
tussen de manier waarop in de
media over terroristische aan
slagen wordt geschreven en het
plaatsvinden van de aanslagen.
Hoe meer aandacht, des te gro
ter de neiging ze te plegen, al
dus Schmidt.
UTRECHT» ANf
Er is geen reden voor paniek
over de stijging van de zeespie
gel. want die is van relatief wei
nig invloed op de vorming van
de Nederlandse kust. De bewe
ring dat Nederland op korte ter
mijn onder water zou lopen als
gevolg van de snelle stijging van
de zeespiegel, kunnen worden
afgedaan als indianenverhalen.
Dat stelde de geograaf prof.
dr. I Terwindt donderdag in
zijn diesrede bij de 356ste ver
jaardag van de Rijksuniversiteit
Utrecht. Volgens Terwindt laat
de geschiedenis van de ontwik
keling van de Nederlandse kust
zien dat er andere factoren in
het spel zijn. die de dreiging van
de stijgende zeespiegel voor een
belangrijk deel hebben geneu
traliseerd.
Zo hebben de buitendelta's
de enorme zandophopingen
bij de grote riviermonden langs
de kust in het verleden altijd
prima gefunctioneerd als buf
fers, die de schadelijke gevolgrn
van de zeespiegelstijging letter
lijk en figuurlijk opvingen
Ook de beweging van de geu
len in de zeegaten heeft de stij
ging van de zeespiegel gecorri
geerd. Op deze manier houdt de
kust nog steeds het hoofd boven
water, ondanks het feit dat de
zeespiegel de afgelopen zesdui
zend jaar een meter of zes is ge-
vtegen /of eti >g ie de ltre< ht
M- pop wi
T ijdens de diesplechtigheid
reikte de universiteit eredocto
raten uit aan de Duitse filosofe
prof. dr. E. StrökeT. de Nieuw
zeelandse geograaf prof dr. W.
Clark cn aan de Engelse chemi
cus dr. P. Aiklna.
