Dales: 'Extreem-rechts
niet achter aanslagen'
'De vrouw heeft zich aangepnu de man
Binnenland
Beroofde toerist zeer
tevreden over bureau
Container verplettert personenauto
Justitie stuit op 'witte'
cd's van goede kwaliteit
'Overheid moet op
zichzelf blijven letten'
Acties dreigen bij NS
na vastlopen overleg
WOENSDAG 25 AAAART 1992
0
Stagiaire valt op eerste dag dood
utrecht Een 16-jarige jongen uit Utrecht is maandag om het le
ven gekomen door een arbeidsongeluk op een bouwplaats in
zijn woonplaats. Tijdens het storten van puin vanaf de vierde
verdieping verloor hij zijn evenwicht en viel hij 16 meter naar
beneden. Het was de eerste dag van zijn stage bij een sloopbe
drijf. De arbeidsinspectie onderzoekt het ongeval. Het is ondui
delijk of er sprake was van gevaarlijke werkzaamheden. In dat
geval had de stagiaire ze alleen onder deskundig toezicht mogen
Parlement heeft eigen 06-nummer
den haag Het Nederlandse parlement heeft zijn eigen 06-lijn.
Voor twee dubbeltjes per minuut kan het publiek informatie
vragen over het kamerprogramma en bezoekuren. Kamervoor
zitter Deetman stelde het nummer (06-8305) gisteren officieel ir
gebruik. De 06-lijn is één van de acties in het feestprogramma
rond de opening van het nieuwe kamergebouw op 28 april.
Dodental ramp DSM stijgt tot zeven
rotterdam In een Rotterdams ziekenhuis is gisteren een 39-ja-
rige man overleden aan de brandwonden, die hij vorig jaar de
cember opliep bij de explosie van een opslagtank bij DSM Che
micals in de Botlek. De man is het zevende slachtoffer. Net als
de zes mensen die op slag werden gedood, werkte hij bij een on
deraannemer. De arbeidsinspectie heeft het onderzoek naar de
ramp afgerond en zal het eindverslag een dezer dagen aan de of
ficier van justitie overhandigen.
Minister zoekt daders in kringen van 'randgroepjongeren
den haag gpd
amsterdam gpd
De Amsterdam Tourist Assis
tance Service (Atas) is in het
eerste jaar van zijn bestaan zo
succesvol gebleken bij de op
vang van beroofde toeristen, dat
de oprichting van vergelijkbare
bureaus in Rotterdam, Den
Haag en op Schiphol wordt
overwogen.
De slachtoffers blijken zeer
tevreden over de hulp van Atas.
Een derde van de toeristen brak
na de beroving zijn verblijf
vroegtijdig af, maar ook een
derde zei dankzij de service van
Atas van dat voornemen te heb
ben afgezien. Ruim negentig
procent toonde zich positief.
Atas opereert sinds vorig jaar
vanuit het politiebureau aan de
Nieuwezijds Voorburgwal, dat
samen met bureau Warmoes-
straat het meest met beroofde
toeristen heeft te maken. In het
hoogseizoen meldden zich zo'n
tien beroofde toeristen bij Atas.
In totaal werden ongeveer dui
zend toeristen doorverwezen.
Het gaat daarbij om mensen
die al hun belangrijke bezittin
gen zijn kwijtgeraakt. Zij krijgen
hulp bij het verkrijgen van nieu
we paspoorten en vliegtickets,
het overmaken van geld, beta
ling van de hotelrekening en zo
nodig het verstrekken van
handgeld voor een maaltijd of
een Treinkaartje naar de ambas
sade in Den Haag.
De recente aanslagen op kantoren van migrantenorgani
saties in Den Haag en een moskee in Amersfoort zijn het
werk van randgroepjongeren, en niet van extreem-recht
se groeperingen. Minister Dales (binnenlandse zaken)
maakte dit gisteren bekend tijdens een kamerdebat over
het functioneren van de Binnenlandse Veiligheidsdienst
(BVD).
Nederland vrijwel ongenoemd
blijft. Volgens Dales blijft waak
zaamheid voor extreem-rechts
geboden, gezien de ontwikke
lingen in het buitenland. Ze zei
echter meer beducht te zijn
voor aanslagen uit links-radica
le hoek, zoals van de nog steeds
niet opgespoorde daders van de
Rara-aanslagen.
De meeste partijen hadden
forse kritiek op de passage in
het BVD-rapport over de in
vloed van islamitisch funda
mentalisme op de verhouding
tussen migrantengroepen in
ons land. De onderlinge span
ningen zouden volgens de BVD
kunnen leiden tot 'bloedvergie-
Volgens de minister is er geen
sprake van een systematische
campagne van rechts-extremis-
tische partijen en groeperingen.
De 'marginale jongeren' die de
bomaanslagen hebben ge
pleegd, maken gebruik van ge-
legenheidsbenamingen als het
'rechts-extremistisch comman
do', maar hebben met deze po
litieke richting niets te maken,
aldus Dales.
De minister ging op de inci
denten in, omdat de Kamer wil
de weten waarom het rechts-ex-
tremisme in het recente BVD-
rapport over de veiligheid in
ten'. Een ruime kamermeerder
heid vond in deze passage elke
nuance en onderbouwing ont
breken. Alleen de WD'er Dijk
stal vond dat er „geen onverto
gen woord" over minderheden
in het rapport staat.
Dales weersprak de kritiek als
zouden er grote problemen zijn
binnen de BVD en als zouden
regering en Kamer verkeerd
worden geïnformeerd door de
dienst. „Voor deze aantijgingen
bestaat niet de geringste
grond", aldus de minister. Ze
noemde het „volstrekte onzin"
dat het personeel niet betrok
ken zou zijn geweest bij de op
stelling van het BVD-rapport.
Er is bij de meeste partijen
overeenstemming over de
noodzaak van de verbetering
van de parlemeruaire controle
op de BVD. Hoe dat zou moeten
gebeuren blijft echter onduide
lijk. PvdA en E>66 willen uitbrei
ding van de (besloten) vaste
commissie voor de inlichtin-
den haag gpd
maakt. Daarmee zijn vervolgens
de illegale cd's geproduceerd.
De handelaar zou ze alleen van
echt kunnen onderscheiden
door de iets mindere kwaliteit
van het drukwerk van de 'hoes'.
Voor zover bekend zijn de il
legale opnamen niet in de win
kels terechtgekomen. De NVPI
wil in het belang van het onder
zoek weinig kwijt over de mil
joenenaffaire. De cd's zijn aan
getroffen bij de groothandel.
Waar ze precies vandaan ko
men is nog niet bekend. De
plaatjes zijn vermoedelijk in het
buitenland geperst.
De NVPI schat de omvang
van het illegale circuit op zes tot
acht procent van de markt, zo'n
70 tot 90 miljoen gulden. Vorig
jaar gingen er bijna veertig mil
joen cd's voor bijna 1,2 miljard
gulden over de toonbank.
Justitie, de auteursrechtenorga
nisatie Stemra en de Neder
landse Vereniging van Produ
centen en Importeurs van
Beeld- en Geluidsdragers
(NVPI) hebben onlangs „ergens
in Nederland" enkele duizen
den illegaal gekopieerde cd's in
beslag genomen. Volgens de
NVPI gaat het om een nieuw
circuit, dat 'witte' cd's van zeer
goede kwaliteit op de markt
brengt.
De illegale handelaars hadden
bestaande cd's van onder ande
ren Tina Turner, Dire Straits en
the Pet Shop Boys geheel over
genomen. Ze waren kwalitatief
voor de leek niet van echt te on
derscheiden. Vermoedelijk zijn
aan de hand van legale cd's
nieuwe digitale mastertapes ge-
rotterpamOp het Rotterdamse Kleinpolderplein, de verbinding tussen de snelwegen A20 en A13, Is gisteren
een viaduct af op een personenauto gevallen. De container viel van een vrachwagen af en schoof over de rand v«
de volkomen geplette auto raakte wonder boven wonder slechts licht gewond.
?n container vol bouwafval van
i de fly-over. De bestuurder van
foto anp
anp algenwi nederland* pmbtxtiu gpd gcn**mchappe+^ke prrvvns*
Ombudsman niet ontevreden over 1991
gen- en veiligheidsdiensten met
specialisten uit de grote fracties.
De commissie bestaat nu nog
uit de fractievoorzitters van de
vier grote partijen. Bovendien
zou er meer in het openbaar
vergaderd moeten worden.
Groen Links wil er een gewo
ne commissie van maken, die
vrijwel nooit besloten vergadert.
De WD wil van beide voorstel
len niets weten, maar stemt wel
in met het PvdA-plan om een
'commissie van toezicht' in te
stellen. Deze club van externe
deskundigen zou de activiteiten
van de BVD kunnen doorlich-
CDA-fractieleider Brinkman,
voorzitter van de besloten com
missie, ziet vooralsnog niets in
een verandering van het toe
zicht. Een uitbreiding van de
commissie kan volgens hem lei
den tot meer risico's voor de
staatsveiligheid, door bijvoor
beeld het 'lekken' van informa
tie.
utrecht sjaak smakman
Een slimme meid is op haar toekomst
voorbereid, zo hameren de ministeries
van wvc en sociale zaken er al weer een
paar jaar in. Maar waar, zo vraagt de
Utrechtse psycholoog Vincent Duin
dam zich boos af, blijft de emancipa
tiecampagne voor de heren. De vrou
wen hébben zich de afgelopen tiental
len jaren al aangepast aan de 'man
nenwereld' door buitenshuis te gaan
werken, maaf omgekeerd laten de
mannen het binnenshuis nog altijd af
weten. Volgens een recent onderzoek
besteden jonge moeders aan gezin,
huishouden en werk dertien uur per
week méér dan hun partners. „Vrou
wen moeten hun mannen aanspreken.
Maar daar zit tegelijkertijd de kem van
het probleem. Want ze moeten dan
wel bereid zijn om in het uiterste geval
hun relatie op het spel te zetten."
In de jaren vijftig was het nog een
voudig: vader ging met het broodtrom
meltje onder de snelbinder naar de fa
briek, moeder zorgde thuis voor de
kinderen. Het was misschien truttig,
maar in elk geval werd het werk eerlijk
verdeeld: aan werk, gezin en huishou
den samen waren man en vrouw ieder
ongeveer evenveel uren kwijt. Toen
kwamen de jaren zestig en zeventig.
Voor de zelfontplooiing, of gewoon
voor het geld, ging de vrouw buitens
huis werken.
Maar het omgekeerde is tot op he
den niet gebeurd. Al vindt tachtig pro
cent van de Nederlanders dat de ver-
zorging van de kinderen een gezamen
lijke verantwoordelijkheid is, in de
praktijk komt daar bar weinig van te
recht. In de loop der jaren zijn mannen
wel iets meer binnenshuis gaan doen,
maar met het huidige tempo hebben
ze hun 'achterstand' pas over driehon
derd jaar ingelopen.
Nu is dat de mannen niet helemaél
aan te rekenen, want die moeten nogal
wat weerstanden overwinnen, nuan
ceert de vorig jaar op een proefschrift
over gedeeld ouderschap gepromo
veerde Duindam. Van vrouwen wordt
geaccepteerd dat ze part-time (willen)
werken voor de kinderen, van mannen
niet. Die krijgen commentaar van
vrienden en collega's, krijgen het ver
wijt dat ze geen hart hebben voor hun
werk en kunnen hun carrière verder
wel vergeten.
Gedeeld ouderschap
Dat neemt echter niet weg dat gedeeld
ouderschap wel zou moéten, vindt
Duindam, vooral voor de kinderen.
Duindam haalt daarvoor de theorie
aan van de Amerikaanse psychologe
Nancy Chodorow. Volgens haar ont
wikkelen jongens en meisjes in een tra
ditioneel gezin een karikaturale per
soonlijkheid. Omdat ze .vooral met
moeder hebben te maken, identifice
ren zowel jongens en meisjes zich in
de eerste levensjaren met haar.
Meisjes mogen dat blijven doen,
maar jongetjes niet. Die moeten op
een gegeven moment hun vrouwelijke
identiteit inruilen voor een mannenrol.
Maar die vader is er bijna nooit, zodat
ze geen voorbeeld hebben. Mannelijk
wordt dan al snel gedefinieerd als niet-
vrouwelijk. Jongetjes gaan zich afzetten
tegen hun moeder en gaan verkrampt
reageren op hun omgeving.
Meisjes hebben dat niet, want zij
kunnen zich blijven identificeren met
de moeder. Maar daardoor ontstaat
het probleem dat ze geen grenzen kun
nen trekken. Door die intense binding
Duindam: ,Als je heel concreet naar situ
aties kijkt, is er vaak best wat mogelijk.
Maar de meeste mannen willen het ge
woon niet". foto carel richel
kunnen ze moeilijk bepalen waar hun
moeder ophoudt en waar zijzelf begin
nen. „Ze voelen zich voor alles en ie
dereen verantwoordelijk. Ik heb eens
een prachtige cartoon gezien van een
gezin dat gaat picknicken. Als het dan
gaat regenen, zegt die vrouw: Sorry dat
het regent."
Witte raaf
De man die mede zorgt voof zijn kin
deren, blijft vooralsnog een witte raaf.
Voor een deel is dat een kwestie van
niet kunnen. Maar, daarvan is Duin
dam overtuigd, voor een veel groter
deel onwil. „Als je heel concreet naar
situaties kijkt, is er vaak best wat mo
gelijk. Maar de meeste mannen willen
het gewoon niet. Uit onderzoek blijkt
ook dat carrière en maatschappelijk
aanzien voor mannen hoog scoren en
dat vrouwen meer waarde hechten aan
hun gezin en het goed houden van hun
relatie." Terzijde: zelf werkt hij vier da
gen en heeft een dag in de week de
zorg voor zijn twee dochtertjes.
Vrouwen confronteren hun mannen
zelden met die onwil. Dat ligt voor een
deel aan henzelf. Vrouwen voeren de
eindregie over het huishouden en zijn
niet geneigd die af te staan. Ze zijn bo
vendien (te) snel geneigd om in te grij
pen als hun man iets onhandig aan
pakt.
Als vrouwen iets willen veranderen,
stuiten ze vaak op een muur van weer
stand. Mannen hebben een hele reeks
van tactieken om zich te onttrekken
aan het huishouden. Ze stellen zich
bijvoorbeeld afwachtend op en maken
een 'compliment' aan hun vrouw dat
ze het huishouden zo goed doet. Als
hun dringend wordt gevraagd om iets
te doen, gaan ze de onhandige kluns
uithangen, stellen voor een werkster te
nemen of zeggen dat het nog niet no
dig is om schoon te maken omdat het
er nog netjes uitziet.
Uiteindelijk trekt de vrouw meestal
aan het kortste eind. Vooral, consta
teert Duindam, omdat bij een hoop
oplopende machtsstrijd vrouwen uit
eindelijk bereid moeten zijn de relatie
op het spel te zetten. Velen willen en
durven dat niet. Volgens een onder
zoek van de Amerikaanse psychologe
Hochschildt spelen de angst voor de fi
nanciële gevolgen van een scheiding
en de eenzaamheid daarbij een be
langrijke rol.
Maar de 'winst' van de man is rela
tief. Uiteindelijk betaalt ook hij een
prijs in de vorm van een slechtere rela
tie. Vrouwen verdringen hun onvrede
wel, maar uiteindelijk komt die wel er
gens tot uiting. Niet zelden leiden de
conflicten tussen de echtelieden tot
probleemgedrag van bun kinderen.
Werk
Behalve in de relatie moet er ook wat
veranderen in het werk, vindt Duin
dam. Man en vrouw moeten voor het
zelfde werk hetzelfde salaris krijgen
Nu verdient de man vaak meer dan de
vrouw en is het uit financiële overwe
gingen als regel de vrouw die minder
gaat werken als er kinderen komen.
Het kostwinnersprincipe moet daar
naast worden afgeschaft in de belas
tingwetgeving om part-time werken
van beide partners te stimuleren. Het
vak verzorging moet op scholen wor
den ingevoerd om mannen en vrou
wen op jonge leeftijd al te wennen aan
het verzorgen van anderen. En ten
slotte zou Duindam willen dat een
maximum wordt gesteld aan het aantal
uren dat mannen en vrouwen buitens
huis mogen werken. Uit onderzoek
blijkt dat mannen die part-time wer
ken, meer binnenshuis doen. Vooral
het laatste lijkt weinig realistisch, geeft
Duindam toe. „Maar ik vind het wel de
richting waarin moet worden ge
dacht."
Ook als het gedeeld ouderschap ge
meengoed wordt, breekt de heilstaat
niet uit. „Maar ik denk wel dat mannen
en vrouwen elkaar beter zullen begrij
pen, dat de communicatie beter zal
verlopen en dat er minder seksuele
problemen zullen zijn. De kinderen
zullen evenwichtiger opgroeien. En dét
zal zeker op langere termijn een aantal
problemen oplossen."
11.311 verzoeken
om bijstand
In 761 zaken rapport
opgemaakt
Nationale
ombudsman
in 1991
In 84% van de rapporten
was de klacht gegrond
TERUGKERENDE KLACHTEN
Slechte informatieverstrekking
Lange behandelingsduur
Niet correcte bejegening
Onwettig handelen
TOP-VIER
BEKLAAGDEN
ministerie van
Justitie (26,2%)
ministerie van
Financiën (17%)
burgemeesters
(als hoofd van
gemeentepolitie)
I (13,6%)
den haag gpd
De overheid laat nog steeds ste
ken vallen in de omgang met de
burger. Informatie die de burger
hoort te krijgen, wordt hem ont
houden. Hij moet vaak veel te
lang wachten voor hij antwoord
krijgt of klachten zijn afgehan
deld. Bovendien wordt hij nogal
eens onheus bejegend.
De Nationale Ombudsman,
M. Oosting, constateert echter
dat het aantal klachten over be
stuursorganen in 1991 licht is
gedaald ten opzichte van 1990,
maar nog steeds boven het ge
middelde van de afgelopen tien
jaar ligt.
In totaal kwamen er vorig jaar
11.311 klachten binnen bij de
Ombudsman. In 761 zaken
werd rapport opgemaakt. In 84
Brocent van de gevallen was
lacht gegrond. De meeste
klachten hadden betrekking op
organen die vallen onder de mi
nisteries van financiën, justitie
en onderwijs.
De problemen die zich voor
deden, waren grotendeels de
zelfde als voorgaande jaren.
Overheidsdienaren worden
vaak aangesproken omdat ze
slordig omspringen met de be
langen van de burger. Ze laten
nogal eens achterwege onge
vraagd informatie te verstrek
ken, terwijl dat wel moet. Liefst
27 procent (in 1990 26 procent)
van de klachten ging hierover.
Vooral justitie scoort nier slecht.
Achttien procent van de
klachten ging over de traagheid
waarmee zaken worden afge
wikkeld (in 1990 19 procent).
Ook hier deed justitie het slecht,
vooral de Directie Vreemdelin
genzaken. Aanvragen voor na
turalisatie blijven bijvoorbeeld
veel te lang liggen, met onzeker
heid bij de burger als gevolg.
Verder wordt de burger nogal
eens onheus bejegend Bijna 9
procent van de klachten ging
nierover (in 1990 8 procent).
Vooral de politie bezondigt zich
hieraan Zeven keer constateer
de de Ombudsman terechte
klachten.
De Ombudsman volstaat niet
alleen met het beoordelen van
klachten, maar tracht ook een
nieuwe klachten te voorkomen
door wijzigingen voor te stellen.
Vaak worden nog tijdens het
onderzoek naar klachten verbe
teringen ingevoerd In 127 ge
vallen was dat reden de klacht
in te trekken
Over studiefinanciering kwa
men 310 klachten binnen, tegen
241 in 1990 De Ombudsman
toont zich echter optimistisch
over de opstelling van de Infor
matiseringsbank. die de beur
zen toekent en uitbetaalt. „Op
dit terrein worden de aanbeve
lingen vrijwel zonder uitzonde
ring opgevolgd", meldt hij.
Hoewel er nog heel wat kan
worden verbeterd, is Oosting
„niet echt ontevreden" over de
ontwikkelingen. De kwaliteit
van het overheidshandelen ver
betert langzaam, constaieeri hij.
Zodra de fundamentele rechten
en vrijheden echter zijn gewaar
borgd, moet alle aandacht ge
richt zijn op „andere vereisten
van behoorlijk overheidshande
len".
Bonden vinden loonbod veel te mager
utrecht gpd
De bonden voor NS-personeel
zullen de directie van de spoor
wegen nog deze maand een ul
timatum sturen met hun eind
bod voor een nieuwe cao. Als
NS daaraan niet tegemoet
komt, komen er acties Dit is het
gevolg van een eindbod van NS,
dat gistermiddag door de drie
betrokken bonden is verwor
pen
NS stelde voor de lonen met
3,9 procent verhogen. Daar
naast bood het bedrijf een ver
hoging van de onregelmatig
heidstoeslag met 3 procent en
twee eenmalige uitkeringen. De
bonden vonden dat te weinig,
zeker gezien het feit dat tot nu
toe in alle andere cao's 4 pro
cent of meer is geboden.
Bovendien repte NS in het
eindbod met geen woord over
een goede regeling van de werk
en rusttijden, en in het bijzon
der over de inspraak van perso
neel bij het intrekken van vrije
dagen
Dat laatste had alles te maken
met de volstrekte impasse waar
in de cao-onderhandelingen
toen al verkeerden. Omdat de
kloof tussen beide partijen na
enige uren praten onoverbrug
baar bleek stelde de NS-directie
voor een cao te sluiten volgens
de 'Hoogovens variant', wal be
tekent dal alleen over de lonen
een nieuwe afspraak wordi ge
maakt en de oude cao op ande
re punten wordt gecontinueerd.
Breekpunt in de onderhande
lingen bleek de wens van NS
om bij wiizr van experiment
een meer flexibeler wrrkrooster
in te voeren bij de Dienst Infra
structuur Zo zouden de adv
dagen komen te vervallen in mil
voor een half uur korter werken
per dag Bovendien zou gewerkt
worden met zomer en winter-
roosters.
Op beide punten deden de
spoorwegen gisteren vergeefs
water in de wijn De bonden
waren niet bereid in een éénja
rige cao afspraken te maken
over flexibele roosters „Dat
vraagt een fundamentele aan
pak over meerdere jaren", aldus
voorzitter Kruse van de I ede
rale Spoorwegvakbond FSY De
bonden zullen de komende da
gen hun kaderleden raadplegen.
