'Riagg staat nog
te veel op eiland'
'Vervelend om
weg te lopen'
Gi
Regio
Simons opent kliniek
Seksuologie in AZL
Schiphol kent geen achterdeurtjes
BNP
'Amerikaanse advocaten zijn erger dan u ooit zult worden'
Schiphol onderwerp van
groot milieu-onderzoek
WOENSDAG 18 MAART 1992
21
REDACTIE wiiiEM SMRDUK tCH(f)
Directeur B. Samson bij afscheid:
i De geestelijke gezondheidszorg staat te veel op een ei
land. Er wordt te weinig overlegd met instellingen als de
GG&GD, GMD, kinderbescherming, gemeenten, politici
en arbeidsbureaus. Daardoor blijven problemen voortbe-
I staan, terwijl deze zouden kunnen worden voorkomen,
j Dat constateert B. Samsom, scheidend algemeen direc-
teur van de Regionale Instelling Ambulante Geestelijke
Gezondheidszorg Zuid-Holland-Noord (Riagg).
LEIDEN MONICA WESSEUNG
Samsom verruilt op 1 april zijn
baan bij de Riagg voor de post
van directeur van de Landelijke
Stichting Bureaus Vertrouwens
arts inzake de Kindermishande
ling. Hij denkt dat de Riagg uit
stekend in staat is problemen
binnen de maatschappij te sig
naleren. „Er wordt nauwelijks
overlegd. We signaleren, maar
veel verder komen we nog niet.
Dat moet beter. Er moeten pre
ventieve maatregelen worden
genomen en daarvoor is overleg
met alle andere maatschappelij
ke instellingen noodzakelijk"
Hij geeft een aantal voorbeel
den van problemen die zijn ont
staan door maatschappelijke
misstanden en die relatief een
voudig zijn te voorkomen. „Ou
deren moeten niet worden weg
gestopt, om vervolgens te zien
dat ze vereenzamen. Migranten
die goed worden opgevangen,
hoeven niet geïsoleerd te raken.
Het aantal incestgevallen kan
sterk worden verminderd door
het uit de taboesfeer te halen."
Buurvrouw
Samsom kwam in februari 1979
in dienst van de toenmalige
stichting Ambulante Geestelijke
Gezondheidszorg Leiden. De
Riagg bestond toen nog niet.
„De versnippering in de hulp
verlening in die jaren was
groot", herinnert de Riagg-man
zich.
De Riaggs bestaan nu tien
jaar en hebben qua cliënten
aantal een stormachtige groei
meegemaakt. Enerzijds is dit
het gevolg van het lager worden
van de drempel tot de geestelij
ke gezondheidszorg. „Vroeger
dacht iedereen dat je gek was
als je bij een psycholoog liep.
Nu is dat anders."
Niet alleen de geringere gêne
is reden voor een groeiend aan
tal cliënten. Samsom: „De
maatschappij individualiseert.
Vroeger kon je met problemen
bij de buurvrouw, de kerk of de
familie terecht. Die zijn veelal
weggevallen." De Riagg heeft
deze hulpfunctie overgenomen,
maar Samsom signaleert daarin
direct ook een nadelig effect,
„De maatschappij vindt dat ze,
omdat er toch prima instellin
gen zijn waar mensen met psy
chische problemen naar toe
kunnen, zelf niet langer verant
woordelijk is. Dat is heel fout."
Er komen steeds meer mi
granten. Een deel van hun pro
blemen zijn het gevolg van de
erbarmelijke toestand waarin
bijvoorbeeld vluchtelingen heb
ben verkeerd. Een ander deel
van de psychische problemen
van migranten - Samsom legt
nog eens de vinger op de zere
plek - is de 'schuld' van de
maatschappij. Een Marokkaans
meisje dat, conform haar cul
tuur, af en toe wordt geslagen
en hiervoor op school wordt
uitgejouwd, maakt veel kans op
geestelijke problemen.
De Riagg Zuid-HoUand-
Noord heeft gemiddeld jaarlijks
8500 cliënten in behandeling.
Elk jaar kloppen 6000 mensen
voor hulp aan. De cijfers maken
duidelijk dat het gevaar voor het
ontstaan van wachtlijsten le
vensgroot is. De maatschappij
aanvaardt echter geen wacht
lijsten, dus wordt er steeds meer
gewerkt met kortere behande
lingen.
Tast dit de kwaliteit van de
hulpverlening niet aan? Sam
som ontkent dit uit de grond
van zijn hart. Sterker nog, hii is
een groot voorstander van net
verkorten van de therapieduur,
ten minste als dit mogelijk is.
„We moeten mensen zo snel
mogelijk de verantwoordelijk-
problemen zijn te voorkomen
fOTO HOLVAST
heid voor het eigen leven terug
geven. Een therapie moet je
zien als instrument om te leren
dóór te leven. Diegene die het
instrument heeft gekregen,
moet vervolgens wel de kans
krijgen er mee te werken. Draag
de oplossing aan. maar laat de
mens zelf zijn problemen te lijf
gaan. Op eigen benen zetten is
en blijft de beste remedie."
leiden
Staatssecretaris Simons van
WVC opent morgenmiddag de
polikliniek voor Psychosomati
sche Gynaecologie en Seksuolo
gie van de afdeling Gynaecolo
gie in het Academisch Zieken
huis Lekten. De polikliniek is
gehuisvest op de vierde etage
van gebouw 50 en biedt op al
lerlei gebied hulp aan mensen
met seksuele problemen en
slachtoffers van seksueel ge
weld.
De polikliniek moet een belang
rijke bijdrage leveren aan de op-
DEN HAAG ANP
Het bestuur van Zuid-Holland
wil dat Den Haag en Rotterdam
het taxibeleid voor die steden
van de provincie overnemen.
De provincie acht zich niet
meer in staat om als vergun
ningverlener nog voldoende
controle uit te oefenen.
In beide steden is grote on
rust onder taxichauffeurs omdat
die vinden dat de provincie te
veel vergunningen verstrekt
waardoor er grote concurrentie
strijd is. Rotterdam en Den
1 laag wordt gevraagd om in ie-
lossing van tal van problemen
op hel gebied van seksuele
hulpverlening, zoals voldoen
aan vragen tot consultatie, het
voorkomen van onnodig me
disch handelen en het verrich
ten van wetenschappelijk on
derzoek op seksuologisch ge
bied.
De combinatie van patiënten
zorg, onderwijs en onderzoek
sluit aan bij de 'speerpuntfunc-
tie' van de Leidse Vrouwenkli
niek en moet een uitstralingsef
fect over het gehele land heb
ben.
der geval uitgifte van zoge
naamde chauffeursvergunnin
gen op zich te willen nemen.
Dit zijn vergunningen op naam
en met een foto. die controle
mogelijkheden moeten verbete-
Gedeputeerde T. Jansen, ver
antwoordelijk voor het taxibe
leid. maakte gisteren bekend
dat hij vindt dat het gehele taxi-
pakket (inclusief vergunnmgbe-
ieid) bij de gemeenten thuis
hoort. „Die kunnen dergelijk
kleinschalig beleid veel beter or
ganiseren dan de provincie."
Jansen wil zo spoedig mogelijk
antwoord van de gemeenten.
Den Haag en Rotterdam
moeten taxibeleid overnemen
Leids Kamerlid beroofd in Bijlmer
PAUL VAN DER KOOU
Het Leidse Kamerlid Arthie
Schimmel had haar tijdelijke
woning in de Amsterdamse Bijl
mer nog maar net betrokken of
ze werd al beroofd door een
met een pistool gewapende jon
geman. Haar huis in Leiden
wordt momenteel verbouwd en
gedurende die tijd zou zij kun
nen ervaren hoe het is om in de
Bijlmermeer te wonen.
Ze had zich voorgenomen een
maand te blijven. Inmiddels is
zij toch maar ergens anders
gaan wonen. Door eerder 'weg
te lopen' vindt Schimmel dat ze
'al die mensen laat vallen die zo
hard proberen de Bijlmer weer
leefbaar te maken'. Bovendien
hebben de echte bewoners niet
de mogelijkheid om zomaar te
vertrekken.
Na de beroving sliep het D66-
Kamerlid op verschillende
adressen of zorgde ze voor
tienen binnen te zijn. Bij 'la-
tertjes' liet ze zich voor de deur
afzetten. Ze hoefde dan niet in
haar eentje door de 150 meter
lange, schaars verlichte binnen
straten te lopen van 'haar' flat
gebouw Kleiburg.
Toch bleef ze zich onveilig
voelen in haar Amsterdamse
flatje op de vijfde verdieping.
Of, om in Haagse termen te blij
ven, 'het gevoel van basisveilig
heid ontbrak in het probleem-
cumulatiegebied'. Helemaal
moeilijk werd het na het ver
schijnen van NRC Handelsblad
van afgelopen zaterdag. Schim
mel schreef daarin over haar
dramatische eerste Bijlmerweek
en de aantrekkelijke logeer
adressen stroomden toe.
Daarbij zit ook een etage in
hartje Amsterdam waar ze kan
blijven tot haar Leidse woning
begin april is opgeknapt. Ze
houdt het aanbod nog even in
beraad en deed gisteren alsnog
aangifte van de beroving. Op
het wijkbureau Ganzenhoef
leerde ze het verschil tussen een
pistool en revolver. Ook kreeg
ze hier de weinig geruststellen
de boodschap dat mensen op
alle tijdstippen worden beroofd
in de Bijlmer. En dus niet alleen
als het buiten donker is.
Door alle ellende krijgt het
Kamerlid steeds beter door wat
er fout is met de hoogbouw in
de Bijlmer „De flat ziet eruit als
een idioot grote Chinese muur
met eindeloos lange, lege en
donkere gangen, zonder contro
le op de openbare ruimte."
Luchthaven loopt voorop met beveiligingssysteem
Het Kamerlid Schimmel voelde zich na een beroving niet n
de Bijlmer.
Ze kan die kennis mooi ge
bruiken bij de discussie over het
plan om de Bijlmer voor 750
miljoen gulden op te knappen.
Voor dat plan is zeker rijkssub
sidie nodig en dat was een van
de redenen waarom Schimmel
voor een tijdelijke woning koos
in de Amsterdamse flatwijk.
Daarnaast wilde ze een poging
wagen de gapende kloof tussen
Kamerleden en samenleving te
dichten.
In Slaaghwijk. de 'Leidse Bijl
mer', zijn de flats volgens haar
'niet zo ontzaglijk groot'. Toch
wil ze er binnenkort een aantal
dagen rond gaan lopen, met de
in Amsterdam opgedane kennis
in haar achterhoofd: „Hoe zijn
die flats gebouwd? Hoe kun je
er toegang tot verkrijgen? Zulke
dingenEr even logeren lijkt
haar niet nodig.
SCHIPHOL PETER SLUIS
Schiphol is zo lek als een mand
je. Personeelsleden smokkelen
tegen niet geringe bedragen
massa's illegale buitenlanders
vanuit de transitruimte het land
in. Met de regelmaat van de
klok duiken deze verhalen op in
krantenkolommen of in actuali
teitenprogramma's. Deze week
werd de vermeende slechte in
terne beveiliging van Schiphol
in verband gebracht met de
kwestie van de illegale Ghane-
zen. Via de achterdeuren van de
nationale luchthaven zouden zij
met duizenden tegelijk naar
Amsterdam zijn getogen.
Joop Verdonk en Ben Arxhoek
liggen niet meer wakker van wat
zij noemen de 'indianenverha
len' die geregeld over de beveili
ging van Schiphol de kop opste
ken. Dat er wel eens wat mis
gaat op een luchthaven waar
tienduizenden mensen werken
en miljoenen luchtreizigers over
de vloer komen, zeggen de se-
curity-medewerkers van de
luchthaven, is onvermijdelijk.
Het in 1986 geïntroduceerde
toegangsbeheerssysteem staat
er volgens hen echter garant
voor dat de schade beperkt blijft
tot incidentele gevallen.
Het luchthaventerrein kent
een aantal beschermde gebie
den. zoals de vliegtuigplatfor
men. de hangars en onder
houdswerkplaatsen op Schip-
hol-Oost en het ook voor passa
giers toegankelijke douanege
bied in de aankomst- en ver-
trekhal. Uit veiligheidsoverwe
gingen zijn deze gebieden al
leen toegankelijk voor hen die
over een geautomatiseerde
doorlaatpas beschikken. Het
gaat om een kleine dertigdui
zend mensen.
Met de pas kunnen de deu
ren, liften en tourniquets wor
den geopend naar het be
schermde gebied. De foto en
persoonsgegevens op de pas
moeten worden getoond bij de
bemande doorlaatposten. Af
hankelijk van de aard van het
werk kunnen met de pas slechts
een of meerdere van de 120 au
tomatische doorgangen worden
geopend.
Volgens de twee veiligheids
beambten gaat er een uitge
breid veiligheidsonderzoek
vooraf aan de uitgifte van de
Schipholpas. Dat gebeurt door
de Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD). .Aanvankelijk
gold dat alleen voor kritische
hincties, bij voorbeeld voor
mensen die werken in het lan
dingsterrein of in de bagagekel
der. Op ons verzoek is het on
derzoek uitgebreid naar alle
pashouders aldus security-of-
ficer Verdonk.
.Inmiddels zijn er zo'n vijftien
duizend Schipholwerkers gescr
eend. „In 1990 en 1991 zijn de
duizenden uitzendkrachten on
derzocht. Dit jaar zijn we be
gonnen met het schoonmaak
personeel, het gaat om naar
schatting tweeduizend men
sen", zegt Arxhoek. die schat
dat er maandelijks vijf tien
keer negatieve adviezen door de
BVD worden gegeven.
„Wij nemen het advies ahijd
over", zegt Verdonk. „Welke cri
teria er worden gehanteerd we
ten wij niet. En dat willen we
ook niet weten. Als iemand op
heldering wil hebben over een
weigering, kan hij daarvoor te-
recht bi) justitie. Dat gebeurt
bijna nooit, die mensen weten
zelf maar al te goed wat ze in
het verleden hebben uitge
spookt."
De pashouders hebben een
draagplicht. Wie zijn pasje ver
geet te dragen, of uitleent aan
een collega loopt het risico om
het kwijt te raken. Bij echt mis
bruik dreigt zelfs ontslag. Zodra
iemand ander werk krijgt, ziin
pas verliest of het slachtoffer
wordt van diefstal, is in een
paar seconden de pas te blokke-
Volgens Verdonk en Arxhoek
loopt Schiphol voor wat betreft
haar eigen beveiligingssysteem
voorop. „In het kader van de in
ternationale wetgeving zijn alle
luchthavens verplicht om per-
soneelspasjes uit te geven.
Meestal zijn dat gewone pasjes
met een foto. Wij krijgen hier
wel collega's van buitenlandse
luchthavens op bezoek en die
reageren vaak verbaasd op ons
geavanceerde systeem."
Industrie en landbouw
veronrust over verbod
bestrijdingsmiddelen
In kringen van de chemische in
dustrie en de landbouw is grote
onrust ontstaan over het plan
van de regering het gebruik van
bepaalde landbouwbestrij-
dingsmiddelen met ingang van
1 januari 1993 te verbieden. Uit
voering van het voorgenomen
besluit heeft volgens vertegen
woordigers uit deze sectoren
rampzalige gevolgen voor de
aardappelteelt. Alternatieve be
strijdingsmiddelen zouden na-
BMjpi mn vooihanden djn
De proddtenten van gewas
beschermingsmiddelen. vere
nigd in de Nefyto, en de land
bouworganisaties spreken van
een desastreuze ontwikkeling
Een verbod op het gebruik van
de middelen betekent de abso
lute doodsteek voor de Neder
landse aardappelteelt, zo zeg
gen ze.
De Commissie Toelating Be
strijdingsmiddelen (CI B) be
reidt een beslissing van staats
secretaris Gabor (landbouw)
voor om de toepassing ran een
aantal bestrijdingsmiddelen in
de aardappelteelt. Gabor wil de
ze middelen met ingang van
volgend jaar verbieden Het be
sluit van de CTB wordt in apnl
verwacht. Vervolgens moet
Gabor het besluit bekrachtigen
Het gaat om de schimmciwe-
rende stoffen maneb en manco-
ccb
JE KOMT
ALTIJD VERDER
MET EEN LENING
VAN DE GKB
Natuurlijk gaat u voor uw lening
naar een vertrouwd adres.
Zoals de GKB Leiden dus.
Daar maken ze uw persoonlijke
lening of doorlopend krediet
prima in orde voor u.
Snel. zonder poespas en tegen
aantrekkeli|ke voorwaarden.
Kom maar langs.
Op werkdagen van 9.00 -12.30
uur en donderdagavond van
17 30- 19.30 uur
Of bel voor informatie.
GOED VOOR
UW LENING
Gemeentelijke Kredietbank
Leiden
Breestraat 24,
Postbus 11300.2301 EH Leiden
tel. 071-254145
Ambassadeur Wikins tegen Nederlandse studenten:
Waarom zijn advocaten zulke
nare mensen? De Amerikaanse
ambassadeur in Nederland had
gisteravond het antwoord, ver
pakt in een mopje. „Er zijn drie
redenen waarom wetenschap
pers tegenwoordig advocaten
als proefdieren gebruiken in
plaats van muizen: Er zijn meer
advocaten dan muizen, de we
tenschappers raken te zeer aan
de muizen gehecht en er zijn
proeven die de muizen niet wil
len doen."
Ambassadeur C.H. Wilkins jr.
had in een zaal van het acade
miegebouw vol rechtenstuden
ten de lachers op zijn hand. Het
juridisch studentengezelschap
Grotius had de diplomaat en
zakenman uitgenodigd een
praatje te komen houden over
'Entrepreneurship', de kunst
van het ondernemen. Het was
een avond waarop Grotius zich
een goed gastheer toonde door
voor een volle zaal, een Ameri
kaanse vlag achter het spreek
gestoelte en een paar leuke ca
deautjes te zorgen (een paraplu
en een flesje jenever).
Wilkins op zijn beurt beant
woordde de vriendelijke ont
vangst door zich te verontschul
digen voor zijn nare juristen
mopje. Daarmee zou hij alleen
zijn landgenoten hebben be-
De Amerikaanse ambassadeur H.C. Wilkins sprak in Leiden o
fortuin en vier keer bouwde ik het op."
doeld. „Zoals u allen van tv-se-
ries weet, zijn Amerikaanse ad
vocaten veel erger dan u ooit
zult worden." Een dankbare
de 6ok in Leiden gevestigde ambassadeur duidelijk dat Ne-
Amerikaanse Webster Universi- derland op het gebied van han-
ty? del en industrie zijn mannetje
Vriendelijk was Wilkins ook staat in de wereld. Voor veel
lach was zijn deel. een enkele voor het Nederlandse bedrijfsle- landen - en zeker voor de Vere-
boosaardige glimlach van een aJ ven. Door een indrukwekkende nigde Staten - is Nederland een
te ambitieuze student daargela- rij statistieken en cijfers te debi- interessante partner die veel
ten. Misschien een student van teren maakte de Amerikaanse heeft te bieden, een centrale
plaats in Europa met een goede
infrastructuur voorop.
Wilkins kan het weten, want
hij werd groot in het zakenle
ven. „Drie keer verloor ik mijn
fortuin en vier keer bouwde ik
het op", verklaarde hij zijn niet
geringe welstand. In de VS werd
hij vooral bekend als oprichter
en grote baas van het fast-food
concern Pizza Hut. Wilkins rol
de de politiek in door in 1988
voor de verkiezingscampagne
van presidentskandidaat k-oi
ge Bush het nodige geld bijeen
te schrapen. Als wederdienst
benoemde de tot president ver
kozen Bush Wilkins drie jaar ge
leden tot ambassadeur in Ne
derland.
Wat is nu eigenlijk de lol van
het ondernemen, vroeg hij zich
gisteravond af. Wat is er zo leuk
aan om meer pizza's tr maken
dan iemand anders? Niet zon
der enig pathos antwoordde
Wildns dat het the joy of crea
tion moet zijn. vrij vertaald 'de
lol om iets te maken'. ..De on
dernemer maakt welvaart en
daarmee komen nieuwe huizen,
nieuwe banen en nieuwe idee-
en". Met dit credo van zijn poli
tieke baas en geestverwant in
het Witte Huis oesloot Wilkins
zijn betoog. „Nederlanders en
Amerikanen hebben veel ge
meen. Als vrienden en als za
kenvrienden".
Voor het einde van dit jaar
moet een dikke stapel rappor
ten zijn afgerond die samen
goed zijn voor een kleine me
ter boekenkastplank. Daarin
staan de gevolgen van de mo-
fjelijke groeiscenario's voor de
mhthaven Schiphol beschre-
Het i
r het i
I dat
in Nederland een omvangrijk
project als de uitbreiding van
Schiphol uitvoerig wordt on
derzocht. Gekeken wordt niet
■Been nas de mawntech»
gevolgen, maar vooral ook
naar de belasting van het
milieu.
Omdat de luchthaven steeds
meer een vervoersknooppunt
wordt voor zowel lucht als
weg- en railverkeer heeft de
minister van verkeer en water
staat voor deze klus een apart
bureau in het leven geroepen.
De Integrale Milieu Effect
Rapportage ilMER). zoals het
onderzoek heet. moet duide
lijk maken dat bij investerin
gen in economische groei,
kosten moeten worden opge
teld voor milieumaatregelen.
Milieugevolgen kunnen niet
langer meer naar de toekomst
worden verschoven, zo stelt de
leiding van Schiphol.
De groei-scenario's die wor
den onderzot ht, variëren van
handhaven van Schiphol op
de huidige grootte tot het
Mainport scenario waarin
Amsterdam en Haarlem in
2015 bijkans tuBttl /i|n W
bonden door een enorme
luchthaven die het gehele
noorden van de Haarlemmer
meer beslaat.
Om de geluidshinder heter
te spreiden, en in de verwar h
ting dat er zo minder hinder
zal optreden, geeft de NV
Luchthaven de voorkeur aan
een vijfde vliegbaan Daarvoor
moet de luchtvaartwet wor
den aangepast, wat overigens
ook geldt voor de overige uit
breiding van Schiphol
In de hele gang van zaken
lijkt de milieubeweging een
steeds prominentere rol te
gaan spelen, ofschoon dc
milieulobby daar zelf anders
over denkt Het Plan van Aan
pak is al bestempeld aLs een
not groeiplan, omri.u tu t nu-t
langs democratische weg tot
stand zou zijn gekomen, maar
bestuurlijk bedisseld in achter
kamertjes
