Contract-catering
is sterk in opmars
Nieuwe tweedeling dreigt te ontstaan in de gezondheidszorg
Ook commercie Colombia
verlamd door het geweld
Economie
Belastingbetaler op
de vlucht voor Oort
China ontdekt hoelahoep
'Consumentenbond mantelorganisatie anti-pvc-lobby'
DINSDAG 17 MAART 1992
7
Schepen kunnen tol niet betalen
port said Tien koopvaardijschepen uit Rusland en Oekraïne
zijn aan beide toegangen van het Suez-kanaal gestrand, omdat
zij de tol voor de waterweg niet kunnen betalen. Volgens de Rus
sische consul in Port Said liggen de schepen, acht uit Oekraïne
en twee uit Rusland, al tien dagen voor anker. Voor de schepen
moet, afhankelijk van hun omvang en beladen tonnage, een be
drag worden neergeteld van 35.000 tot 150.000 dollar om door
het kanaal te kunnen. Daarover beschikken de»schippers niet.
De roebels die zij aan boord hebben, worden niet geaccepteerd.
Wessanen neemt Frans bedrijf over
Amstelveen Koninklijke Wessanen NV heeft alle aandelen van
het kaasverpakkings- en distributiebedrijf Delta Pack S.A. nabij
Lyon overgenomen. De koopprijs is voldaan in contanten. Wes
sanen kent een gestage groei op de Franse markt. Onlangs werd
een ander verpakkings- en distributiebedrijf, Levaillant SA na
bij Rouen, overgenomen. Delta Pack heeft een jaaromzet van
circa 33 miljoen gulden. Er werken 45 mensen.
Winst Wolters Kluwer weer gestegen
Amsterdam Het jaar 1991 heeft voor uitgever Wolters Kluwer
opnieuw aanzienlijke betere uitkomsten opgeleverd. De omzet
groeide met 17 procent van 2036 miljoen naar 2381 miljoen gul
den. De nettowinst ging omhoog van 173 miljoen naar 214 mil
joen gulden. Per aandeel ging de nettowinst op basis van volle
dige conversie van leningen van 2,96 naar 3,46 gulden.
den haag pieter van de vuet
De wieg stond er. Daama de,
strijkplank. En ten slotte de per
sonal computer. Zulke 'studeer
kamers' zijn sinds Oort niet
meer zo vanzelfsprekend aftrek
baar. Ie moet in zo'n vertrek te
genwoordig toch ten minste
vijftig procent van je inkomen
verdienen wil je voor aftrek in
aanmerking komen. Tot groot
verdriet van de belastingbetaler
die het eerst weigerde te gelo
ven en nu op zoek is naar nieu
we 'mogelijkheden'.
Mr. drs. R.G. van der Graaf
van de Nederlandse Federatie
van Belastingconsulenten zegt
dat het een 'hobby' is om nieu
we aftrekposten te creëren. „De
Nederlander is op dat punt zeer
creatief."
Neem de oppaskosten. Als je
's avonds met een zakenrelatie
uit eten gaat en je vrouw wordt
om representatieve redenen ge
acht je te vergezellen, zijn het in
beginsel kosten van verwerving.
Het etentje mag je als particu
lier niet meer aftrekken, maar
de beloning van de oppas in
principe wel. Al is het oppassen
geblazen. Want de kans bestaat
dat de belastingdienst bij het
oplopen van die post tot con
trole overgaat. „Als opa en oma
om de haverklap tijdens zaken-
dinertjes op de kinderen letten
zul je toch aannemelijk moeten
maken dat ze daarvoor daad
werkelijk worden betaald."
Volgens Vander Graaf kan
zo'n verhaal best waar zijn.
Maar als de belastingrechter het
niet gelooft, ben je zuur. „In het
belastingrecht geldt de vrije be-
wijsleer. Dat lijkt mooier dan
het is. Als je een aardig verhaal
kunt vertellen en de rechter ge
looft het dan heb je mazzel.
Maar het kan ook omgekeerd
werken. Je bent afhankelijk van
de interpretatie van de rechter
en in dat opzicht vind ik het be
lastingrecht niet eerlijk." De be
kende belastingdeskundige pro
fessor Adema heeft de belas
tingrechter wel eens met een
fruitautomaat vergeleken: een
enkele keer rinkelen de guldens,
maar meestal moet je betalen.
Aan het ongebreidelde zake
lijke 'vorkje prikken' is volgens
Van der Graaf sinds Oort terecht
een eind gekomen. Maar ook op
dat punt heeft de belasting
plichtige op de vlucht voor Oort
volgens hem nieuwe mogelijk
heden ontdekt. Menige werkge
ver 'beloont' ondergeschikten
die voor het bedrijf moeten
'happen'. Met een verkapte sa
larisverhoging kan de derving
van belastingguldens voor re
presentatieve etentjes worden
gecompenseerd.
„De vlucht voor Oort lokt de
wetgever zelf uit. Er hadden op
veel grotere schaal aftrekposten
moeten worden geschrapt en
tegelijk had het tarief omlaag
gemoeten. Geef iedereen een
vaste aftrek voor beroepskosten,
tweeduizend gulden bijvoor
beeld. Dan pas is echt sprake
van vereenvoudiging", vindt
Van der Graaf.
De belastingtelefoon voor
particulieren (06-0543) mag
zich in deze 'invulmaand' in
een sterk gestegen belangstel
ling verheugen. In 'normale'
maanden krijgt dit gratis num
mer dagelijks zo'n 450 vragen
over belastingen te verwerken,
maar nu bellen per dag 6- tot
7.000 mensen. Het aantal infor
manten is in deze toptijd uitge
breid van 24 tot 70.
Volgens mevrouw Logt van
het ministerie van financiën
hebben veel vragen betrekking
op de aftrekbaarheid van de
personal computer. Geciteerd
wordt dan uit een aanschrijving
die staatssecretaris Van Amels-
voort van financiën aan de be
lastingdienst heeft gestuurd.
Als de PC voor zakelijke doel
einden wordt gebruikt kan hij in
drie jaar worden afgeschreven.
Rekening moet worden gehou
den met een restwaarde van
tien procent. Na aftrek van tien
procent van de aankoopwaarde
wordt het privégebruik in alle
gevallen op achthonderd gul
den per jaar gesteld. Wie een
computer van 6000 gulden
koopt, mag na aftrek van 600
gulden in drie jaar 5.400 gulden
afschrijven. Dat is per jaar 1.800
gulden min 800 gulden voor
privégebruilc Dus 1.000 gulden
per jaar.
Om redelijk wat geld van de
fiscus te vangen, moet je wel
een dure computer kopen. Wie
een goedkoop apparaat aan
schaft, krijgt minder terug, want
aan de 800 gulden voor privége
bruik valt niet te tomen. Op dat
punt is de belastingdienst on
verbiddelijk.
den haag
prof. dr. w.s.p. fortuyn
Het gaat niet goed met de stelselherziening
gezondheidszorg van staatssecretaris Si
mons. Met zijn plannen beoogt hij de ge
zondheidszorg efficiënter, kostenbewuster
en daardoor goedkoper te maken. Daar
naast wil de staatssecretaris van socialisti
sche huize ervoor zorgen dat onze gezond
heidszorg toegankelijk- blijft voor mensen
van alle rangen en standen en dat de sterk
ste schouders de zwaarste lasten dragen.
Het CDA, de machtigste partij in het kabi-
net-Lubbers/Kok, steunde Simons daarin
zo'n beetje.
Dat begint nu lelijk op te breken.,De eer
ste rekeningen zijn inmiddels aan betrokke
nen gepresenteerd en niemand is echt te
vreden. De meeste klanten niet wij dus
omdat de premies flink omhoog zijn ge
gaan en de meeste aanbieders van de ge
zondheidszorg (artsen, ziekenhuizen en
verpleegsters) niPt, omdat hun inkomsten
achter blijven bij hun kosten.
Stokpaardje
Daar komt nog bij dat niemand er meer een
touw aan kan vastknopen. Het CDA, dat als
altijd het beste voeling houdt met de men
sen in het land, heeft intern «1 vastgesteld
dat hier een -te scheve schaats wordt gere
den. Het kiezersvolk mort en het CDA aar
zelt of deze hele operatie niet moet worden
afgeblazen. Temeer daar Simons met de
stelselherziening ook enkele staatssocialisti
sche stokpaardjes blijkt te berijden. Hij ni
velleert de inkomens en voert in feite een
volksverzekering in voor de gezondheids
zorg. Immers, het basispakket dat verplicht
moet worden verzekerd, is zo omvangrijk
en geldt voor alle ingezetenen, dat nauwe
lijks meer van een particulier stelsel kan
worden gesproken.
Het oude stelsel was een mengvorm, voor
de mensen met minder geld was het feite
lijk een volksverzekering, ook al heette dat
het ziekenfonds, en voor de mensen met
wat meer geld was het een particuliere ver
zekering. Straks, zo is de bedoeling, wordt
alles op één hoop geveegd en zitten we alle
maal in hetzelfde schuitje, zij het dat we
voor dezelfde gezondheidszorg naar draag
kracht moeten betalen.
Toch is het de vraag of, ook al zou Simons
zijn plannen tot het einde toe mogen door
zetten, dit de uitkomst zal zijn. Ik denk het
niet. Sterker nog, de kostenstijging in de ge
zondheidszorg zal in een hogere versnelling
worden gebracht en er zullen voorzienin
gen ontstaan die niet toegankelijk zijn voor
mensen met minder geld. Er zal, net als in
Engeland (de staatssecretaris had daarvan
kunnen leren), een tweedeling ontstaan in
de gezondheidszorg. Aan de algemene
voorzieningen zullen we allemaal moeten
meebetalen. Daarnaast komen er privé-kli-
nieken die alleen toegankelijk zijn voor hen
die zich hebben bijverzekerd via particulie
re maatschappijen.
In deze klinieken is men weer onder „ons
soort mensen", zoals dat was in de eerste
klas behandeling in de vroegere ziekenhui
zen. Toch was dat een heel mild systeem
vergeleken bij wat er de komende tien jaar
zal ontstaan. In de eerste klas van een zie
kenhuis was men weliswaar onder ons,
maar men beschikte over dezelfde medi
sche voorzieningen als in de derde klasse.
Na de introductie van de privé-klinieken
gaat dat geleidelijk voorbij en zullen de ver
schillen toenemen, waarmee Simons' toe
gankelijkheid van de gezondheidszorg
steeds meer naar inkomen wordt bepaald.
Nieuwe markt
Dat dit alles de kosten van de gezondheids
zorg enorm zal opjagen spreekt voor zich.
Immers, naast de algemene voorzieningen
wordt een heel netwerk van particuliere
voorzieningen geboet. De eersten die daar
belang bij hebben zijn zij die aan de medi
sche voorzieningen verdienen. De verzeke
raars en op termijn natuurlijk de aanbieders
van gezondheidszorg.
De particuliere verzekeraars hebben dat
nog niet ingezien, maar zullen deze nieuwe
markt na 1993 snel genoeg ontdekken. Dan
gaan onze grenzen in Europa open en zal
blijken dat we niet meer op een eiland le
ven. Desnoods zullen buitenlandse verzeke
raars met mooie pakketten de Hollandse
particuliere verzekeraars wakker schudden.
Degenen die nu al volop profiteren zijn de
ziekenfondsen. Hun koren staat te bloeien
en vandaar hun steun aan Simons.
Het plan-Simons levert onbedoeld een
belangrijke bijdrage aan de toename van de
macht en invloed van de ziekenfondsen.
Deze laatsten zijn hard op weg naar een
monopolie, het tegendeel van marktwer
king dus. We konden het de laatste jaren al
zien. Er is russen de ziekenfondsen een
enorm fusie- en concentratieproces op
gang gekomen. Na de stelselherziening mo
gen ze op nationale schaal gaan opereren
en dat betekent een nieuwe stimulans tot
fusie.
Het is absoluut niet denkbeeldig dat er
voor het einde van de eeuw nog maar een
of twee ziektenkostenverzekeraars beslaan
in dit land. De particuliere maatschappijen
zijn nu al druk bezig om het beheer van
hun ziektekostenverzekeringen over te
dragen aan de ziekenfondsen. Zij blijven
weliswaar het formele loket, maar de zie
kenfondsen doen tegen betaling het werk.
De tegenprestatie is dat de particuliere
verzekeraars toegang behouden tot het
klantenbestand om andere verzekeringen te
kunnen slijten.
Dat is voor de particuliere verzekeraars
ook het verstandigst omdat ze in het nieu
we stelsel immers niets meer op de ziekten-
kostenverzekering mogen verdienen.
Het vormen van een verzekeringsmonop
olie is dus nog slechts een kwestie van tijd.
De planontwikkelaars bij de ziekenfondsen
heboen dat al lang in de gaten en gaan
daarom ook geen gevecht aan met Simons.
Dat zijn in hun ogen tenslotte achterhoede
gevechten. Ze hebben het er zelfs voor over
om nu een wat krappe premie aan de klan
ten te berekenen. He helen zij undo, ais te
korten ontstaan en hun monopolie is geves
tigd, dubbel en dwars terug.
De particuliere maatschappijen kunnen
zich dat, gezien hun vooruitzichten, niet
permitteren en hebben daarom besloten de
strijd met Simons aan te gaan. Voor hen is
het geen achterhoedegevecht maar een
strijd om de rendementen. AJs ze die nu
verliezen, wordt dat nooit meer goed ge
maakt.
Onderroek
De strijd is nu even gestaakt om de uit
komst van een onderzoek door onafhanke
lijke deskundigen af te wachten. Op deze
deskundigen wordt een zware wissel ge
trokken. Zij zijn afkomstig van accountants
en advieskantoren die zowel bij de overheid
als bij de verzekeringswereld grote belan
gen te verliezen hebben. Het is niet eenvou
dig om dit als deskundige uit je kop te zet
ten in een conflict waarbij voor alle partijen.
Simons, de verzekeraars en de kantoren van
de deskundigen, zoveel op het spel staat
De echte ontwikkelingen in de gezond
heidszorg zullen zich van al dit gedoe cch
ter weinig aantrekken. Simons zal achteraf
slechts een rimpeling blijken te zijn in deze
veel grotere Europese ontwikkeling. Triest
voor hem is wel dat datgene wat hij pro
beerde te voorkomen kostenstijging en
selectieve toegankelijkheid juist door zijn
optreden versneld tot stand zal worden ge
bracht. Deze aardige politicus heeft moreel
gezien beter verdiend.
Banen voor het opscheppen in bedrijfsrestaurants
Peking - Tientallen jaren nadat het in Nederland een rage was, hebben de Chinezen nu ook het hoelahoepen ontdekt In Peking staan zes fabrieken
die hoelahoepels produceren. foto afp
bogota-den haag
yadira ferrer-rjeks hoitkamp/ips
Sociale misstanden noemt de
Nederlandse ambassadeur in
Colombia, Gijs Westerouen van
Contract-catering is met meer dan 2000 nieuwe arbeids
plaatsen per jaar het sterkst groeiende onderdeel van de
horeca. In totaal heeft de horeca jaarlijks 3000 mensen
meer nodig. Steeds meer pretparken, bedrijven, zieken
huizen, scholengemeenschappen en zelfs gevangenissen
schakelen professionele horecabedrijven in om de kanti
ne of het (bedrijfs)restaurant te exploiteren.
rotterdam - gpd
Momenteel werken er 11.500
mensen bij de 9 grote contract
cateraars en 500 bij een aantal
kleine. Volgend jaar moet dat
aantal zijn gegroeid tot boven
de 14.000. In totaal biedt de ho
reca aan 130.000 mensen in Ne
derland werk.
De contract-catering heeft
vooral behoefte aan herintre
dende vrouwen en jongeren, die
zich via een leerlingstelsel kun
nen scholen. Vrouwen maken
de dienst uit met zeker 77 pro
cent van het totaal. Dat komt
doordat tweederde deeltijdwerk
Nederland telt momenteel
zo'n dertig contract-cateraars,
waarvan de negen grote zijn
verenigd in de Veneca. Die heb
ben 95 procent van de markt in
handen. Grote jongens zijn Van
Hecke Catering (Rotterdam) en
BRN Catering (Capelle aan den
IJssel). De omzet van de Vene-
ca-leden bedroeg in 1990 onge
veer 770 miljoen gulden en dit
jaar zal de omzet naar verwach
ting de miljard gulden over
schrijden.
„De ontwikkeling in de be
drijfsrestaurants is eigenlijk pas
van de laatste vijftien jaar", al
dus LA. Berbee van het Onder
wijscentrum Horeca in Zoeter-
meer. Een bedrijf kan zijn kanti
ne zelf exploiteren, maar dan
moet het daarvoor geschoold
personeel in huis halen. Indien
het verstrekken van voedsel niet
één van de normale activiteiten
van het bedrijf is, haalt het heel
wat op de hals. In dat gat zijn de
contract-cateraars gesprongen.
Zij bieden maatwerk naar de
wensen van het bedrijf.
„De kwaliteit en de hygiëne
behoren tot de belangrijkste
speerpunten van een cateraar.
Als het je in een restaurant niet
bevalt, ga je er de volgende keer
niet meer naartoe. Een gast in
een bedrijfsrestaurant kan ech
ter niet kiezen. Dat vereist dus
van het personeel een andere
omgang met de gasten dan met
mensen die in het weekeinde
uit eten gaan. En de mate van
tevredenheid is altijd bepalend
of een caterings-contract wel of
niet wordt verlengd."
Het leerlingstelsel voor de
contract-catering is twee jaar
geleden van start gegaan. Qua
opleiding hoeven de leerlingen
niet aan bijzonder hoge eisen te
voldoen: de leerlingen hebben
geen afgeronde opleiding nodig.
Zij verdienen bovendien een
cao-salaris dat boven het wette
lijk minimumloon ligt. Eén dag
per week moeten zij naar
school.
AMSTERDAM ANP
„De Consumentenbond is een mantelorga
nisatie van een actiegroep die via een syste
matische hetze pvc-verpakkingen verboden
'wil krijgen zonder milieu- of andere argu
menten kritisch te bespreken." Dat zei ir. B.
van Nederveen, voorzitter van de raad van
bestuur van Hoechst Holland, gisteren in
een toelichting op het jaarverslag van de
Nederlandse dochter van het Duitse che
mieconcern. Een woordvoerder van de
Consumentenbod reageert verbaast. „Wij
zijn mijns insziens in het contact naar
Hoechst toe altijd zeer zorgvuldig geweest."
De bond publiceerde vorig jaar in de
Consumentengids over de bezwaren die
kleven aan het gebruik van pvc. Hoechst
Holland, een van de grootste pvc-produ-
centen in Nederland, nam na de publikatie
contact op met de Consumentenbond. Vol
gens Van Nederveen nam de bond niet de
moeite zijn actie met argumenten te onder
bouwen.
Hoechst heeft de winst in 1991 met 54
procent zien dalen tot 25 miljoen gulden te
gen 54 miljoen gulden het jaar ervoor. De
milieudiscussie over het gebruik van pvc
was een belangrijke oorzaak voor de sterke
daling van de afzet van pvc-foliën.
„De hele maatschappij wordt verziekt door het geweld."
Meeteren, als de voornaamste
oorzaak voor het geweld in dit
Latijnsamerikaanse land.
„Je kunt het het beste verge
lijken met een virus. De oorzaak
is weliswaar vast te stellen,
maar de bestrijding ervan is
zeer moeilijk. De hele maat
schappij wordt erdoor verziekt.
Het geweld leidt een eigen le
ven. Moorden roepen nieuwe
moorden op, zonder dat je kunt
zeggen wie wie vermoordt. Is
het een van de guerrillabewe
gingen, zijn het drugscrimine
len, gewone misdadigers of nog
andere groepen? Er is vaak geen
antwoord op te geven", aldus
Westerouen van Meeteren.
Hij ziet het grote verschil tus
sen arm en rijk en de sociale
misstanden die daaruit voort
vloeien als de belangrijkste oor
zaak van het geweld. „Er zijn
met de drugshandel natuurlijk
enorme bedragen gemoeid. De
verleiding om daarvan een
graantje mee te pikken, is wel
erg groot."
Het aanpakken van dergelijke
misstanden, waarop het Neder
landse programma voor ont
wikkelingssamenwerking is ge
richt, is ook een van de belang
rijkste doelstellingen van de Co
lombiaanse regering, onder lei
ding van president Cesar Gavi-
ria. „Ik vind dat president Gavi-
ria oprechte pogingen doet om
iets te doen aan de verbetering
van de levensomstandigheden
van het armste deel van de be
volking. Maar de problemen
zijn zo groot dat één ambtster
mijn natuurlijk niet voldoende
is om wezenlijke veranderingen
tot stand te brengen", aldus de
ambassadeur, die voor een kor
te vakantie in Europa is.
Ook de Colombiaanse werk
gevers zijn zich sterk bewust
van de sociale oorzaken van het
geweld. Al enige weken bezin
nen werkgevers, verenigd in de
Nationale Federatie van Hande
laren (Fenalco), zich op maatre
gelen om het geweld tegen te
gaan. De 1550 ontvoeringen in
1991, volgens officiële cijfers,
26.000 moorden en meer dan
500 acties van opstandelingen
verlammen voor een belangrijk
deel het commerciële leven,
zegt de voorzitter van Fenalco,
Sabas Pretelt de la Vega.
Vooral de handel en veeteelt
worden door de gewelddadige
acties getroffen. Volgens Pretelt
kwam 40 procent van het aantal
ontvoerde personen uit de com
merciële sector. Door de Co
lombiaanse veiligheidsdienst
zijn 802 ontvoeringen toege
schreven aan opstandige groe
pen. De rest staat op naam van
gewone misdadigers. De voor
zitter van Fenalco. de organisa
tie die de 15.000 grootste han
delsbedrijven van Colombia
verenigt, zegt dat niet alleen on
dernemers net gevaar lopen te
worden ontvoerd. „Het kan nu
iedereen treffen, iemand op
weg naar huis, of een boer die
op het land werkt, iedereen is
een potentieel slachtoffer."
Volgens Pretelt heeft dese ri
tuatie een negatieve invloed op
het niveau van de investerin
gen, de buitenlandse, zowel als
de Colombiaanse particuliere
investeringen.
Onderhandelingen die vorige
week zijn begonnen tussen ae
Colombiaanse regering en het
verzet kunnen volgens Pretelt
een belangrijke bijdrage vor
men aan de verbetering van het
sociale klimaat. Met zijn collega
van de federatie van veeboeren.
Jorge Visbal, hoopt Pretelt dat
de onderhandelingen in Mexico
een tijdschema opleveren voor
het proces van ontwapening en
terugkeer van guerrillastrijders
in de maatschappij.
De organisatie van werkge
vers blijft echter zelf niet werke
loos toezien hoe de regering op
lossingen bedenkt en plannen
uitvoert.
Ook Fenalco heeft een sociaal
programma opgesteld dat een
bijdrage moet leveren aan de
verbetering van het sociale kli
maat- Dit bestaat eruit dat eik
bedrijf dat bij de federatie is
aangesloten een project onder
zijn hoede neemt waarin men
sen die uit het arbeidsproces
zijn geraakt, worden gereïnte
greerd.
Deze plannen van Fenalco vor
men op hun beurt een onder
deel van het regeringsprogram
ma dat vorige week door de re
geringswoordvoerder Humber-
to de la Calle Iombana is aan
gekondigd. Het regeringsplan
omvat een geheel van op elkaar
afgestemde maatregelen die bij
elkaar het geweld in de Colom
biaanse maatschappij moeten
terugdringen.
