Treurnicht en De
Klerk nek aan nek
Bemiddelaar spionnenruil
ex-DDR achter de tralies
Buitenland
Blauwhelmen beginnen
vredesmissie Kroatië
Orthodoxe kerk vreest
roomsen en islamieten
Staakt-het-vuren in Karabach
Rode Khmer akkoord
met nieuw bestand
Moldava stelt Russen
in Dnjestr ultimatum
Aziz: Irak gaat door
met wapenproduktie
MAANDAG 16 MAART 1992
Agentur GPD Gemi
Gewonden bij rellen partij Le Pen
chartres In Chartres, in het midden van Frankrijk, hebben zich
zaterdag ernstige rellen voorgedaan tussen aanhangers van het
Front National en demonstranten tegen de partij van Le Pen.
Vier aanhangers van extreem-rechts werden gearresteerd nadat
zij rake klappen hadden uitgedeeld aan tegendemonstranten.
Twee mensen moesten voor behandeling naar het ziekenhuis.
Jamaicaanse premier treedt af
Kingston De Jamaicaanse premier Michael Manley heeft giste
ren aangekondigd op 28 maart af te zullen treden. Manley zei in
een tv-toespraak om gezondheidsredenen tot dat besluit te zijn
gekomen. De 67-jarige premier, die in een eerdere ambtstermijn
als eerste-minister (1972-1980) toenadering zocht tot Fidel Cas
tro's Cuba, stimuleerde sinds zijn verkiezingswinst van 1989
particuliere en buitenlandse investeringen en richtte zich meer
op de Verenigde Staten.
Arrestaties Duitse extremisten
passau De Duitse politie heeft zaterdag ongeveer 65 arrestaties
verricht na botsingen tussen aanhangers van de extreem-rechtse
Duitse Volksunie (DVU) en linkse tegenstanders. Dezen protes
teerden tegen de jaarlijkse bijeenkomst van de Volksunie, een
van de kleine Duitse extreem-rechtse partijen, in een zaal in het
Beierse Passau.
Leger Myanmar valt verzet aan
mae sot Het Myanmarese leger is vlakbij de Thaise grens een
groot offensief begonnen tegen opstandelingen van het Karen-
verzet. Daarbij zijn 74 soldaten omgekomen. Bij de gevechten
werden vier strijders van het Karen-volk gedood. De Myanmare
se luchtmacht vuurde bommen af die terechtkwamen langs de
grens met Thailand. De aanval werd door de Thaise grenspolitie
beantwoord met het afschieten van enkele mortiergranaten.
Etiopië stelt verkiezingen uit
addis abeba De F.tiopische overgangsregering heeft op het
laatste moment de eerste vrije verkiezingen in het land uitge
steld. Tadesse Mebratu, afgevaardigde in het interim-parlement,
zei zaterdag dat er wegens „regionale en vervoersproblemen"
geen stemlokalen waren bemand voor de lokale verkiezingen die
gisteren hadden moeten worden gehouden.
Edward Kennedy gaat weer trouwen
Washington Senator Edward Kennedy heeft zaterdag bekend
gemaakt dat hij in het huwelijk wil treden met de 38-jarige advo
cate Victoria Reggie. Kennedy (60) scheidde in 1982 van zijn
vrouw Joan, met wie hij drie kinderen heeft.
Jonge Kanaken plunderen winkels
parus Melanesische jongeren hebben in de hoofdstad van het
Franse eiland Nieuw-Caledonië in de Stille Oceaan winkels ge
plunderd en een winkelcentrum in brand gestoken. De politie
verrichtte 28 arrestaties. De jongeren die bij de rellen waren be
trokken, behoren tot de inheemse Melanesische bevolking van
het eiland, de Kanaken.
DDR-politicus Gomolka weg
Berlijn Alfred Gomolka, de laatste uit de ex-DDR afkomstige
ch risten-democratische minister-president van een Oostduitse
deelstaat (Mecklenburg), is afgetreden. De regionale secretaris
generaal van de CDU, Bemd Seite, werd gisteravond door het
partijbestuur kandidaat gesteld voor de opvolging.
De vredesmissie van de Vere
nigde,Naties in Kroatië is giste
ren officeel begonnen. De be
velhebber van het vredesleger,
luitenant-generaal Satish Nam-
biar uit India, waarschuwde zijn
officieren dat het handhaven
van de vrede een delicate aan
gelegenheid zal zijn.
De blauwhelmen van de VN
zullen worden ingezet in de Ser-
vische enclave Krajina in het
midden van Kroatië en in het
westen en oosten van Slavonic,
de grensstreek tussen Kroatië
en Servië. In Oost-Slavonië,
waar Osijek en het plat geboni:
bardeerde Vukovar liggen, zul
len eenheden Uit Rusland en
België gaan proberen de vrede
te bewaren.
De VN-vredesmacht is gere-
cruteerd uit 22 landen. De voor
uitgestuurde officieren begin
nen vandaag met verkennings
missies in de drie voornaamste
oorlogsgebieden in Kroatië. De
gehele vredesmacht van 14.000
man zal tegen 25 april ter plek
ke zijn.
Op grond van het VN-vredes
plan moeten de Kroatische
strijdkrachten en het federale
leger zich terugtrekken uit de
betwiste gebieden. Ook moeten
alle ongeregelde milities wor
den ontwapend. De burgerbe
volking komt onder bescher
ming van het VN-leger.
Het hoofdkwartier van de VN-
vredesmacht komt in Sarajevo,
de hoofdstad van Bosnië-Her-
cegovina, waar de spanningen
tussen moslims, Serviërs en
Kroaten dreigen te ontaarden in
een nieuwe burgeroorlog. Bij
het militaire vliegveld bij Mos-
tar in Bosnië is volgens het
persbureau Tanjug de hele
nacht van zaterdag op zondag
hevig geschoten.
Het Joegoslavische leger heeft
afgelopen nacht beschietingeri
uitgevoerd op Kroatische stel
lingen in Oost-Slavonië en rond
de stad Sisak, ten zuidoosten
van Zagreb. Volgens de Kroati
sche radio vuurden federale
eenheden ongeveer 400 grana
ten af op de buitenwijken van
Vinkovci. Ook de nabijgelegen
dorpen Jarmina, Borinci en
Jankovac kwamen onder vuur
te liggen.
De radiozender maakte
voorts melding van troepenbe
wegingen van de Joegoslavische
strijdkrachten rond Osijek, de
hoofdstad van Oost-Slavonië.
istanbul GPD
Nu Midden- en Oost-Europa is
bevrijd van het communisme
probeert de romms-katholieke
kerk daar zieltjes te winnen ten
koste van de orthodoxe kerk,
die traditioneel sterk is gewor
teld in het midden en oosten
van het continent. Die roomse
opmars woet een halt worden
toegeroepen. Datzelfde geldt
vooi de opgang die de Sam
ook in Europa maakt. Dat was
de afgelopen dagen de conclu
sie van een grote' orthodoxe
kerkvergadering in Istanbul, bij
eengeroepen door de nieuwe
)ecumenisch Patriarch van
Konstantinopel, Bartholemeus.
Alle orthodoxe kopstukken uit
I uropa en het Midden-Oosten
waren aanwezig, op de aartsbis
schoppen van Georgië en Cy
prus na. De orthodoxe kerk, die
300 miljoen aanhangers telt,
voelt zich bedreigd. In de eerste
plaats door paus Johannes
Paulus II, die een 'her-evangeli
satie' heeft afgekondigd in Mid
den- en Oost-Europa en daar
nieuwe bisschoppen benoemt.
Volgens de vergadering in Istan
bul moet hij dit aan de ortho
doxe kerk overlaten.
Behalve door de roomse kerk
voelen de orthodoxen zich ook
door de islam bedreigd, al werd
dat in Instanbul niet letterlijk
gezegd. Met name in het ortho
doxe Griekenland maakt men
zich zorgen over een 'islami
tische boog' in het noorden, die
zich van Turkije uitstrekt over
Bulgarije, Joegoslavië en Alba-
Opnieuw doden bij zwart geweld woonoorden
johannesburg
De Zuidafrikaanse president De Klerk en de leider van de
extreem-rechtse Konservatieve Partij (KP), Treurnicht,
zijn een dag voor het blanke referendum over de toe
komst van Zuid-Afrika, in een nek-aan-nek-race gewik
keld.
zorgd over de rechtse terrein
winst van de laatste dagen.
De ruim 2,7 miljoen blanke
kiezers gaan morgen naar de
stembus om een oordeel te vel
len over het hervormingsbeleid
van De Klerk. De KP is fel ge
kant tegen de hervormingen die
via onderhandelingen met de
zwarte oppositiebeweging ANC
moeten leiden tot een nieuw
politiek bestel. De uitslag van
het referendum wordt woens
dag rond het middaguur ver
wacht.
Beide partijen sloten zaterdag
hun campagne af met bezoeken
aan steden en dorpen in de zeer
behoudende oost- en noord-
Hoewel de president volgens
deskundigen nog op een krappe
zege kan rekenen, zou de KP
vooral in de conservatieve pro
vincies Transvaal en Oranje
Vrijstaat een indrukwekkende
opmars hebben gemaakt. De
meerderheid van de kiezers in
deze provincies zou de KP steu
nen, terwijl de president het ja
woord van de kiezers in de Kaap
en Natal zou krijgen.
Een woordvoerder van De
Klerks Nationale Partij (NP) zei
uit te gaan van een overwinning
van 55 tegen 45 procent. Hij
maakte zich echter zeer be-
Helikopter stort
in zee: 11 doden
aberdeen «ap
Bij een ongeluk op de Noordzee
zijn in de nacht van zaterdag op
zondag 11 van de 17 inzitten
den van een helikopter die
mensen van een booreiland
naar een 200 meter verder gele
gen woonschip bracht, om het
leven gekomen. Oliemaatschap
pij Shell maakte dit gisteren be
kend. Zes inzittenden konden
worden gered.
Gistermorgen werden zes
slachtoffers dood uit het water
gehaald, de vijf anderen werden
gisteravond in het wrak van de
helikopter gevonden.
De Bristow Super Puma heli
kopter met een tweekoppige
bemanning vervoerde 15 men
sen van het oliebooreiland Cor
morant Alpha, 95 kilometer ten
noordoosten van de Shetland-
eilanden. Kort na het opstijgen
stortte de helikopter bij harde
wind en sneeuwval in zee.
Conservatieven
winnen opnieuw
in Catalonië
barcelona ruud de wit
correspondent
Jordi Pujol heeft gisteren bij
parlementsverkiezingen in Ca
talonië volgens de verwachting
opnieuw een absolute meerder
heid bèhaald. Pujols conserva-
tief-nationalistische coalitie
Convergencia i Uni (CiU) in ver
gelijking met de verkiezingen
van 1988 zelfs een beter resul
taat. De CiU wint twee zetels en
komt op 71 van 135. De socialis
tische PSC verloor drie zetels en
kwam op 39. De links-nationa
listische Esquerra Republicana
vergrootte haar zetelaantal. De
naar onafhankelijkheid streven
de nationalisten keren met 11
afgevaardigden terug in het par
lement.
Communisten
eisen herstel
Sovjetunie
moskou GPD-Rtr-AFP
Duizenden oude communisten
hebben afgelopen weekeinde in
verschillende Russische steden
gedemonstreerd tegen presi
dent Jeltsin en voor herstel van
de oude Sovjetunie. In Moskou
verzamelden zich ruim hon
derd, veelal bejaarde betogers.
In St. Petersburg gingen twee
duizend aanhangers van het
oude regime met rode vlaggen
de straat op.
In Moskou arriveren intussen
afgevaardigden van het voor
malige Volkscongres. Zij willen
morgen in een geheime verga
dering zoeken naar wegen om
de oude unie, inclusief de Baiti-
sche staten, opnieuw op te rich
ten. Daartoe zullen ze morgen
een opvolger kiezen van de af
getreden Sovjet-president Gor-
batsjov.
Op 11 maart verklaarde het
presidium van het Russische
parlement de bijeenkomst in
strijd met de grondwet. Burger
meester Popov van Moskou gaf
wel toestemming voor een mor
gen te houden demonstratie.
De organisatoren van deze pro.-
Sovjet-demonstratie 'verwach
ten 100.000 betogers.
Transvaal. De campagne is ge
kenmerkt door rellen en gewel-
dadigheden waaraan vooral KP-
aanhangers zich schuldig heb
ben gemaakt.
De KP en haar bondgenoot,
de neo-nazistische Afrikaner
Weerstandbeweging (AWB), be
schuldigen De Werk er van de
blanken uit te leveren aan de
'communistische terroristen'
van het ANC.
De Klerk zei gisteren in het
Afrikaner zondagsblad Rapport
te vertrouwen op een overwin
ning, maar 'dan moet wel elke
kiezer zijn stem uitbrengen'.
De Anglicaanse aartsbisschop
Tutu heeft gisteren de leden van
zijn kerk opgeroepen 'ja'te
stemmen bij. het referendum.
Hij vroeg hen te bidden „voor
de overwinning van het gezond
verstand."
Bij gevechten tussen rivalise
rende zwarte groeperingen zijn
De Zuidafrikaanse politie arresteert een Inkatha-aanhanger die een inwoner van het zwarte woonoord.
Alexandra heeft doodgestoken. Een van de agenten houdt het moordwapen vast. foto afp
in de nacht van zaterdag op ten zuidoosten van Johannes- moord en raakten tientallen ge-
zondag 12 mensen omgeko- burg vond de politie de lijken wond toen de politie probeerde
men. Volgens de politie is er in van vijf mannen, die waren te voorkomen dat aanhangers
Soweto de hele nacht gevoch- doorzeefd met kogels. In het van de Zulu-beweging Inkatha
ten. Daarbij zijn vijf mensen woonoord Alexandra werden wapens bij zich droegen tijdens
omgekomen. In Kathlehong, zaterdag twee mensen ver- een begrafenis.
den en inspanningen om een ein- vochten. Bij beschietingen van de
de te maken aan economische steden Stepanakert en Soesja
KOCALiIn Iran hebben Armenië
en Azerbajdzjan het afgelopen
weekeinde een principe-akkoord sancties tegen Armenië en ande- zouden drie mensen zijn omge-
voor een staakt-het-vuren be
reikt. Het verdrag omvat verder
de uitwisselingen van gevange
nen en lichamen van gesneuvel-
e gebieden. Vlak voordat de
overeenkomst werd gesloten,
werd in de omstreden enclave
Nagomo-Karabach nog fel ge
komen. Op de foto houdt
meense strijder de wacht bij het
vliegveld van Kocali. foto epa
BERLUN HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
De beroemdste Oostduitse ad
vocaat, Wolfgang Vogel, zit
sinds afgelopen weekeinde in
dezelfde Berlijnse gevangenis
als ex-Stasi-minister Erich Miel-
ke. De 66-jarige advocaat, die
tientallen jaren de officiële
DDR-onderhandelaar in huma
nitaire vragen was en het abso
lute vertrouwen van Erich
Honecker genoot, werd in zijn
villa bij Berlijn gearresteerd. Hij
wordt ervan verdacht DDR-bur-
gers die het land uit wilden, te
hebben gechanteerd en hun
huizen en grond te hebben ver
kocht aan Stasi-functionarissen.
Vogel zou verder sinds 1954
medewerker van het ministerie
voor staatsveiligheid zijn ge
weest en ook voor de KGB heb
ben gewerkt.
Volgens justitie zijn er con
crete aanwijzingen dat Vogel
Oostduitsers die het land uit
wilden, dwong zichzelf vrij te
kopen. De bedragen hadden
tussen de 120.000 en 150.000
mark gelegen. Verder zou hij
cliënten hebben bewogen hun
onroerend goed zwaar onder de
prijs te verkopen. Door het regi
me uitverkoren Oostduitsers
konden dit daarna voor een ap
pel en een ei betrekken.
De met de "Vaderlandse Orde
voor Verdiensten in goud' on
derscheiden advocaat trad als
onderhandelaar voor het eerst
in 1962 in de openbaarheid.
Toen werd op de Glienickerbrug
tussen Berlijn en Potsdam de
door de Amerikanen opgepakte
KGB-agent Abel uitgewisseld te
gen de boven de Sovjetunie
neergeschoten Amerikaanse
spion Gary Powers.
Vogel werd altijd ingescha
keld als brisante gebeurtenissen
het klimaat nissen de DDR en
West-Duitsland dreigden te be
lasten. Hij regelde verder de
vrijkoop door Bonn van 34.000
politieke gevangenen en onder
handelde over het vertrek van in
totaal 250.000 Oostduitsers naar
het Westen.
PHNOM PENH AFP-Rtr
hoofd van de zogenaamde
Voorlopige Autoriteit van de VN
voor Cambodja (APRUNOC).
Akashi, die de VN vredesopera
tie in het Zuidoostaziatische
land leidt, arriveerde gisteren in
de Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh.
„Sinds begin februari levert
de Rode Khmer strijd met het
regeringsleger om het strate
gisch belangrijke gebied Kom-
pong Thom. Voor de Rode Kh
mer vormt Kompong Thom een
belangrijke schakel tussen ge
bieden die de groepering in het
oosten en zuidoosten van het
land in handen heeft.
De militaire leiders van de Rode
Khmer hebben gisteren hun
volgelingen opdracht gegeven
zich te houden aan het vorig
jaar overeengekomen staakt-
het-vuren. Een dag eerder had
de Cambodjaanse verzetsbewe
ging na gesprekken met VN-
functionarissen nog gezegd zich
voor wat betreft midden-Cam-
bodja niet aan de wapenstil
stand te zullen houden.
De voortdurende schendin
gen van het bestand werd giste
ren ernstig bekritiseerd door de
Japanner Yasushi Akashi, het
,1<WUA11 hebben in september 1990 de
Dnjestr-republiek uitgeroepen
op de oostelijke oever van de ri
vier de Dnjestr.
De gevechten tussen Russen
en Roemenen laaiden begin de
ze maand weer op nadat Rus
sen enkele bruggen over de Dn
jestr hadden opgeblazen. De
Russen krijgen steun van Ko
zakken. Volgens een Moldavi-
sche journalist hebben zij zater
dag een basis van het vroegere
Sovjet-leger in de buurt van Ti
raspol onder de voet gelopen en
grote hoeveelheden wapens
munitie buit g
De etnische Russen in Moldava
krijgen twee dagen de tijd hun
wapens in te leveren. Dat ul
timatum heeft de regering van
de voormalige Sovjet-republiek
gisteren gesteld, nadat bij rellen
met etnische Roemenen negen
doden waren gevallen. Presi
dent Smirnoff van de 'onafhan
kelijke' Dnjestr-republiek riep
daarop vanmorgen de noodtoe
stand uit.
De Russen ongeveer een
kwart van de bevoUting zijn
bang dat Moldava aansluiting
zal zoeken bij Roemenië. Zij
WASHINGTON AP
De Iraakse vice-premier Tariq
Aziz heeft zaterdagavond ge-,
zegd dat zijn land het recht niet
zal opgeven om een belangrijke
militaire macht te worden, on
danks de bereidheid om mee te
werken met de Verenigde Na
ties om massavernietigingswa
pens te ontmantelen. Dat
schrijft de Amerikaanse krant
Washington Post vandaag.
In een interview met de krant
zegt Aziz dat de activiteiten van
de VN-teams, die het ontman
telen van de wapens moeten
controleren, „een voor een"
zullen worden bekeken.
Een VN-team onder leiding
van een Britse raketexpert staat
in Bahrayn klaar om naar de
Iraakse hoofdstad Baghdad te
gaan voor het vinden en vernie
tigen van Iraakse raketten en in
stallaties voor de fabricage
daarvan. Volgens de teamleider,
Derek Boothby, wordt er niet
„onderhandeld of een compro
mis gesloten".
Op de vraag of de Iraakse
overheid de pogingen om wa
pens voor massavemietiging te
fabriceren zou opgeven zei Aziz:
„Wij zijn door de Veiligheids
raad niet gevraagd om zulke
verklaringen af te geven. Wij
zijn gevraagd om de regels van
de raad na te leven, en dat is
iets anders."
Aziz verklaarde dat zijn land
niet bereid was om de wens nu
cleaire, chemische of biolo
gische wapens te bezitten op te
geven. „Ik ben bereid in te
stemmen met de resolutie" die
oproept alle wapens van die ca
tegorieën te vernietigen, „maar
geen centimeter verder", aldus
de vice-premier. Hij zei dat ook
aan andere landen in de regio
moet worden gevraagd hoe het
met hun wapenprogramma's
staat. „Hoe staat het met Israël?
Hoe met Iran? En hoe staat het
met de anderen? Laat die eens
zeggen wat hun bedoelingen
zijn", aldus Aziz.
Brandt weg
als voorzitter
Internationale
MADRID GPD-Rtr-DPA
De vroegere Duitse bondskan
selier Willy Brandt treedt af als
voorzitter van de Socialistische
Internationale (SI), die het afge
lopen weekeinde in Madrid bij
een was. Brandt zou het voor
zitterschap wegens zijn leeftijd
hij is 78 jaar willen opge
ven.
Het presidium van de SI wil
de Fransman Pierre Mauroy als
opvolger. Daarover zal in sep
tember, tijdens de volgende bij
eenkomst van de SI in Berlijn
worden beslist. Brandt is sinds
1976 voorzitter van de Socialis
tische Internationale
