ABN AMRO gaat klanten geld vragen 0 lil Huis ten Bosch kijkt uit op de Domtoren Hans Simons verdwijnt in jlarden mist Binnenland ABN AMRO Holding Nederlander leent er lustig op los Buitenlandse meisjes lopen vaker van huis Leidse uitgever Brill mag Dode-Zeerollen publiceren Personeel zegt Kamper specialisten de wacht aan 'WTZ-toeslag particulieren over iedereen uitsmeren' VRIJDAG 13 MAART 1992 5 algemeen neddand* penburriu cpo ghmmdmi Eis negen jaar wegens ontvoering breda» De officier van justitie bij de rechtbank van Breda, W. Tielkemeijer, heeft gisteren tegen vier verdachten uit Etten-Leur en Dordrecht straffen geëist van negen jaar cel tot zes maanden tuchtschool voor de ontvoering van de zakenman Pierre de Jon ge jr. uit Prinsenbeek. De Jonge werd op 19 november vorig jaar ontvoerd en een etmaal lang geboeid en geblinddoekt in Etten- Leur vastgehouden. Het was de bedoeling enige miljoenen los geld te vragen, maar op 21 november werd de Jonge vrijgelaten zonder dat een cent was betaald. De rechtbank doet op 26 maart uitspraak. Nederlandse in Guatemala vermoord naarden Een 25-jarige fotografie-studente uit Naarden is op 20 januari tijdens een vakantie in Guatemala om het leven ge bracht, zo is nu bekend geworden. Haar stoffelijk overschot wordt vermoedelijk vandaag opgegraven en volgende week naar ons land overgevlogen, aldus de Nederlandse consul in Guate mala. Roof lijkt het motief voor de moord. De vier daders zijn bekend, maar voortvluchtig. Omdat de vrouw geen papieren bij zich droeg, heeft het een maand gevergd, voordat de autoritei ten haar identiteit konden vaststellen. Ook de formaliteiten rond het transport van het stoffelijk overschot naar Nederland heeft veel tijd gekost. Dat kwam vooral omdat het lichaam van de vrouw inmiddels ter aarde was besteld in het plaatsje Antigua. Winst CLBN gehalveerd rotterdam De nettowinst van Credit Lyonnais Bank Nederland (CLBN) is vorig jaar meer dan gehalveerd tot 30 miljoen gulden. Dat komt vooral door verhoging van de bijdrage aan de zoge noemde stroppenpot. Die ging omhoog van 100 miljoen tot 147 miljoen gulden. Dat was vooral noodzakelijk voor het afdekken van stroppen in de automatiseringsbranche (te denken valt aan de problemen bij Infotheek en HCS) en op de onroerend-goed- markt. De bank stelt de aandeelhouders voor geen dividend over 1991 uit te keren. Unie-leden verwerpen cao-bod Philips eindhoven» Kaderleden van de Unie BLHP hebben het cao-bod van Philips gisteren van de hand gewezen. Ze vinden dat Philips een onevenredig groot en blijvend loonoffer vraagt van de ruim .40.000 werknemers. Philips biedt een structurele loonsverhoging van 2,5 procent plus een eenmalige uitkering. Kaderleden van de Industriebond FNV vinden dat ook erg mager, maar uit vrees voor verlies aan arbeidsplaatsen leggen ze zich er toch bij neer. Ze willen dat het Philips-bog neutraal wordt voorgelegd aan de achterban. Bank laat zich niet afschrikken door leegloop Rabo amsterdam anp ABN AMRO gaat als tweede bank in Nederland particu liere klanten geld in rekening brengen voor het betalings verkeer. De bank maakte gisteren tijdens de presentatie van de jaarcijfers in Amsterdam bekend dat ze op 22 april de tarieven bekend zal maken. met 15,9 procent tot 1,53 mil jard gulden, ook al moest in ver band met de slechte situatie op de onroerend-goedmarkt in de VS 120 miljoen gulden extra in de stroppenpot. De winst is vooral te danken aan hogere rente-inkomsten uit binnen- en buitenland. Volgens vice-president Hazelhoff is de groei het gevolg van strakkere regelgeving voor kredietverle ning door nationale en interna tionale toezichthouders. De harde concurrentie van vooral Japanse, maar ook Amerikaanse banken in internationale aange legenheden is daardoor wat ge luwd. ABN AMRO heeft daarvan geprofiteerd. Vooral in Nederland heeft de bank een goed jaar achter de rug. De baten stegen met 12,1 procent, de lasten slechts met 2,9 procent. Nelissen noemde de verkoop van dochterinstel ling R. Mees en Zoonen en de aandelen in Hudig-Langeveldt als belangrijkste reden voor de inkomstenstijging. De beper king van de kosten is volgens de bestuurder geen toeval. ,,A1 is het misschien nog te vroeg om dit aan de fusie toe te schrijven. 1.536 Dividend onveranderd op 2,90 1.422 Vorig jaar besloot de Rabobank al haar klanten 25 gulden per jaar in rekening te brengen om de hoge kosten van het beta lingsverkeer te bestrijden in de hand te houden. De bank zou de tarieven begin dit jaar invoe ren, maar schortte de plannen op. Veel klanten hebben de bank namelijk de rug toege keerd omdat ze geen zin heb ben in de kosten. Volgens ABN AMRO-topman Nelissen laat zijn bank zich niet afschrikken door de leegloop bij de Rabo. Opmerkelijk is overi gens dat ABN AMRO geen geld toelegt op het betalingsverkeer. Er wordt juist aan verdiend. De provisiebaten namen vorig jaar met 13,6 procent toe tot 917 miljoen gulden. Deze groei komt volgens Nelissen echter vooral uit het buitenland en het internationale betalingsverkeer tussen Nederland en het bui tenland. ABN AMRO presenteerde gis teren de eerste jaarcijfers sinds de fusie en die zijn bepaald niet slecht. De bank zag de netto winst over 1991 zelfs toënemen nettowinst 1.198 1.325 1986 1987 1988 1989 1990 1991 415,1 Balans in miljarden guldens 338,4 393,3 amsterdam gpd De ingezakte economische groei belet de Nederlander niet forse leningen te sluiten voor duurzame goederen (con sumptief krediet). Eind vorig jaar hadden 1,85 miljoen men sen voor in totaal 16,9 miljard gulden geleend. Dat blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens het CBS begint lenen-steeds meer een onderdeel te worden van het huishoudbudget In totaal werd vorig jaar voor 9,3 miljard gulden aan consumptief krediet opgeno men, 9,5 procent meer dan in 199(f. Bovendien stond Neder land ook nog eens voor 1,76 miljard gulden 'rood' op sala risrekeningen, een kwart meer dan een jaar tevoren. De spaarvarkens waren daarente gen minder goed gevuld. Parti culieren brachten in 1991 9,9 miljard gulden naar- de bank, tegen 13,3 miljard in 1990. Volgens het bestuur van de Vereniging van Financierings ondernemingen in Nederland kijkt de Nederlander kennelijk uitsluitend naar zijn eigen si tuatie als het om het opnemen van een lening gaat. Dat de economie wat is ingezakt, telt niet of nauwelijks mee bij de beslissing om geld te lenen. Vorstin in spoor Abel Tasman den haag anp Koningin Beatrix vliegt vandaag naar Nieuw-Zeeland voor een officieel staatsbezoek van 17 tot en met 21 maart. Het valt sa men met de herdenking van Abel Tasman, die 350 jaar'gele den Nieuw-Zeeland ontdekte. Op 13 december 1642 kreeg Abel Janszoon Tasman Nieuw- Zeeland in het vizier, toen hij in opdracht van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) op zoek was naar een zeeroute naar Chili. De bevolking van Nieuw-Zeeland herdenkt Tasmans ontdekking van hun land elke vijftig jaar. Koning Beatrix zal tijdens het staatsbezoek aandacht beste den aan de banden tussen Ne derland en Nieuw-Zeeland. Met name na de Tweede Wereldoor log trok een stroom Nederlan ders naar Nieuw-Zeeland. De Nederlandse kolonie (geëmi greerde landgenoten en hun nakomelingen) omvat inmid dels 60.000 tot 70.000 zielen, zo'n 2 procent van de bevol king. De helft bezit nog altijd het Nederlanderschap. nagasaki carine neefjes Als prins Constantijn maandag Huis ten Bosch bij Nagasaki be wondert, zal hij zijn eigen slaap kamer nipt kunnen vinden. Van buiten lijkt het gebouw exact op de woning van de koninklijke familie in Den Haag, maar bin nen is de kamerindeling totaal veranderd. De Japanners heb ben gekozen voor het verleden en de koninklijke woning ademt dan ook de sfeer van de zeven tiende eeuw uit. De vorstelijke woning is het belangrijkste onderdeel van het Huis ten Bosch-project, een complete Hollandse stad op 150 hectare Japanse grond, veertig kilometer van Nagasaki. Con stantijn, de jongste zoon van koningin Beatrix en prins Claus, verricht maandag de officiële opening. Voor de prins zal het een vreemde gewaarwording zijn als hij vanuit zijn nagemaakte huis geen uitzicht heeft op het Haag se Bos, maar op de Utrechtse Domtoren, het Goudse stadhuis en het Amsterdamse Paleis op de Dam. En als de prins een kleine wandeling maakt kan hij zelfs kasteel Nijenrode bewon deren. Met het project Huis ten Bosch krijgt Japan een tweede Hollandse stad. In 1983 werd Nagasaki Holland Village al ge opend, waar de Zaanse Schans en de kade van Hoom zijn na gemaakt. Het attractiepark, waar Nederlandse dansgroepen folkloristische optredens verzor- 285,8 j 1986 1987 1988 1989 1990 1991 j We zijn per slot van rekening jaar gedaald met 1.470 tot officieel pas op 22 september 40.225. Nelissen schat dat dit 1991 gefuseerd." aantal de komende jaren tel- Het aantal werknemers in Ne- kens met nog eens 1.000 zal af- derland is door de fusie vorig nemen. De monumenten bij elkaar. Wie Stad Huis ten Bosch bij Nagasaki bezoekt wandelt binnen enkele minuten door de nagemaakte paleistuinen van koningin Beatrix naar de Utrechtse Domtoren. foto cpd pieter van paridon gen en de Japanse toeristen zo ver proberen te krijgen dat ze meedansen, is zeer populair. Jaarlijks trekt dit Hollandse dorp zo'n twee miljoen bezoe kers. Voor projectontwikkelaar Ka- mishika was het succes van Holland Village dé reden voor uitbreiding. Hij kwam op het idee om een Nederlandse stad te bouwen op 150 hectare grond aan de Baai van Omura. Het terrein waar de stad is ver rezen was eigenlijk bestemd voor industrie, maar lag sinds de oliecrisis begin jaren tachtig braak. De Japanners hebben de Ne derlandse monumenten nauw gezet nagemaakt in samenwer king met Nederlandse bouw kundigen die zelf materiaal meebrachten. Nederlandse bouwkundigen die niet bij het project waren betrokken, heb ben de nieuwe stad echter afge daan als 'pure kitsch'. Het nieuwe project is tien keer zo groot als Holland Village en er worden jaarlijks vijf mil joen bezoekers verwacht. n westerlaken Buitenlandse meisjes, die al ja ren achtereen met moeilijkhe den te kampen hebben, lopen steeds vaker weg van huis. Het gezin kan daarvan de oorzaak zijn, maar ook de Nederlandse omgeving waarin het zij dage lijks rondhangen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijks Universiteit Leiden. De RUL deed dit onderzoek in opdracht Marokkaanse, Turkse, Hindus- taanse en Creoolse meisjes wa ren onderwerp van studie, allen afkomstig uit probleemgroepen. Driekwart van de in totaal hon derd ondervraagde wegloop- sters zei dat de strenge opvoe ding tot veel conflicten en straf fen leidt. Iedere groep geeft daaraan weer een andere bete kenis. Bij Marokkaanse, Turkse en Hindustaanse meisjes wegen normen als eer en schande zwaar. Het is hun verboden met jongens om te gaan. Het rapport 'Andere tijden, andere meiden' meldt dat drie kwart van de meisjes tijdens ru zies werd geslagen. De helft van de meisjes heeft thuis proble men door echtscheiding of ver waarlozing. Ook de wens te mo gen kiezen voor een bepaalde opleiding of een huwelijkspart ner was voor veel meisjes reden om weg te lopen. In het land van herkomst zouden de meisjes hulp zoeken bij familieleden. Hier hebben ze echter weinig'familie en wen den ze zich eerder tot Neder landse hulpverleningsinstanties. Waarmee ze meteen een fami liezaak naar buiten brengen en hun ouders te schande maken. Bij alle buitenlandse meisjes verlopen de contacten tussen ouders en hulpverleners moei zaam. Een ander Leids onderzoek richtte zich op 44 Marokkaanse gezinnen. De veronderstelling dat meisjes van hun ouders niet mogen doorleren en werken, gaat lang niet altijd op. Er is juist sprake van een grote varia tie, aldus Jannet van der Hoek. een van de onderzoekers. „Sommige ouders stimuleren de meisjes zelfs om zich te ont plooien in het voortgezet on derwijs. De meeste Marokkaan se ouders willen de meisjes best de ruimte geven om een diplo ma te halen." Dal lijkt enigszins in tegen spraak met het onderzoek 'An dere tijden, andere meiden'. Van der Hoek: „Nee. dat is niet waar. Wij hebben alleen naar die algemene Marokkaanse ge zinnen gekeken, de andere on derzoekers hebben zich puur op probleemgevallen gericht. Daarmee wil ik niet zeggen dat wij geen problemen zijn tegen gekomen. Maar die vormden maar een onderdeel van ons onderzoek. Voor de anderen was het hoofdzaak. Hoe jc het ook wilt bekijken, we bijlen el kaar niet. Ik kan stellen dat je net als bij ons ook in Marok kaanse families gezinsproble men tegenkomt, \oorbeeld? Er zijn ouders die hun dochter enorm stimuleren om te leren en er zijn ouders die daar perti nent tegen zijn." Als meisjes niet mogen door leren is dat zeker niet altijd te herleiden tot religieuze opvat tingen van de ouders. Met de Koran in de hand kunnen meis jes net zo goed gestimuleerd als getemperd worden om naar school te gaan. Ook maken ou ders minder onderscheid tussen dochters ën zoons dan wordt verondersteld. Als een dochter goed presteert en een zoon niet. dan wordt het meisje als voor beeld gesteld voor de jongen. De Leidse uitgeverij E.J. Brill heeft van de Israëlische autori teiten toestemming gekregen om de beroemde Dode-Zeerol len op microfiche uit te geven. Dankzij deze publikatie komt „de grootste archeologische vondst van deze eeuw" voor het eerst beschikbaar voor alle geïn teresseerden. Aanvakelijk zou Brill alleen het aan Nederland toebedeelde stuk uitgeven, maar de uitgeverij neemt nu de totale vondst voor haar reke ning. Brill brengt de manuscripten uit op microfiches die met be hulp van een 'reader' geprojec teerd kunnen worden voor be studering. De uitgever werkt daartoe samen met de Inter Do cumentation Company (IDC) in Leiden, een bedrijf dat gespe cialiseerd is in de uitgave van microfiches. Een woordvoerder van Brill zei dat de uitgever voor het pu- blikatierecht een bescheiden bedrag aan royalties betaalt aan de Israëlische autoriteiten. Om hoeveel het gaat. wilde hij niet zeggen. De Dode-Zeerollen omvatten meer dan 800 handschriften uit de periode van de derde eeuw voor Christus tot de eerste eeuw van onze jaartelling. De teksten, opgesteld door een sekte bin nen het toenmalige jodendom, werpen een nieuw licht op de godsdienstige situatie in die tijd. De rollen werden vanaf 1947 gevonden in elf grotten in Qumran bij de Dode Zee. des tijds nog deel van Jordanië. bekend. De 300 medewerkers 'eisen ook dat de instelling aan sluiting zoekt bij de Zwolse zie kenhuizen. Verdwijnen de om streden specialisten niet en komt er geen samenwerking met Zwolle, dan volgen er a« kampen anp Het personeel van het Kamper Stadsziekenhuis heeft gisteren het vertrouwen opgezegd in de specialisten wier functioneren door de Inspectie voor de Volks gezondheid is gekritiseerd. Om hoeveel medici het gaat, is niet ties. carel goseung De kalender geeft 24 februari 1992 aan. Op de bureaus van de ministers en staatssecretarissen wordt een nota gede poneerd van Hans Simons, PvdA-staats- secretaris op volksgezondheid. Het stuk gaat over de verdere gang van zaken met de stelselherziening gezondheidszorg, in de wandeling het plan-Simons ge noemd. De bewindsman schetst wat mogelijk heden. Het overbrengen van huisartsen en kraamzorg uit het ziekenfonds naar de Algemene Wet Bijzondere Ziektekos ten (awbz) op 1 januari 1993. Uitstel van die operatie tot 1 januari 1994. Het over brengen van alle vormen van zorg die nog niet in de awbz zitten naar die ver zekering op 1 januari 1994. Verder: Het overbrengen van specialis tische zorg en zorg in ziekenhuizen uit het ziekenfonds naar de awbz uitstellen van 1 januari 1994 naar 1 januari 1995. Andere maatregelen om de gezond heidszorg beter te laten functioneren, in te voeren op 1 januari 1993. Of helemaal niets doen. Simons geeft verder aan wat te doen met een lopend onderzoek naar de kos tenontwikkeling in de gezondheidszorg. De consequenties daarvan voor de pre mies die particulier verzekerden betalen. Wat te doen met op zichzelf onnodige geldreserves die verzekeraars aanhouden om daarmee de extra kosten te bestrij den die voortvloeien uit de vergrijzing van de bevolking. De wettelijke bijdra gen die zonder invloed van de politiek ineens 140 gulden hoger bleken te zijn dan voorzien. Eigenlijk is Simons' nota slechts een overzicht van de stand van zaken. Ner gens keuzen. Daarover moest het kabi net maar via intern beraad beslissen, te starten in de zogenoemde zeshoek: pre mier Lubbers, vice-premier Kok, de mi nisters De Vries (sociale zaken), An- driessen (economische zaken) en Dales (binnenlandse zaken) plus Simons zelf. Men praat nu al enige weken. Conclu sies zijn nog niet getrokken. Formeel nog niet. Informeel wel. Simons legt de prio riteit bij andere maatregelen in de stel selherziening en niet meer bij het over brengen van huisartsen- en kraamzorg op 1 januari 1993 naar de awbz. Dat bleek tenminste uit antwoorden op ka mervragen over het gehandicaptenbe leid die dinsdag bij de Tweede Kamer aankwamen. Antwoorden die tot giste ren de fractiespecialisten gezondheids zorg nog niet hadden bereikt. Door het 'uitlekken' van Simons' voor keur hoeft het kabinet eigenlijk nergens meer over te praten. Als de hoofdrolspe ler zelf een keuze heeft gemaakt is dat duidelijk. Discussies, loven en bieden, het heeft geen zin meer. Zeker niet nu er achter de schermen al overleg gaande was met de fracties van CDA en PvdA. Dat beraad moest leiden tot een zodanig voorstel over de voortgang met de stel selherziening dat daarvoor een breed politiek draagvlak in de Tweede Kamer is. Dat draagvlak is nodig om Simons niet meteen te laten struikelen. Dat voor Simons de druiven nu zuur zijn, is te begrijpen. Geen wonder dus dat hij tracht zijn bedoelingen in enorme mistflarden te laten verdwijnen. Worden berichten over zijn plannen dinsdag avond, woensdagmiddag en donderdag ochtend vroeg eerst vanuit zijn departe ment bevestigd, daarna verandert het beeld. In een fax wordt gesteld dat de be richten onjuist zijn. Om ze verderop in de tekst integraal opnieuw te onder schrijven. Nog wat later wordt aan het Algemeen Nederlands Persbureau ge meld dat Simons er 'vooralsnog van uit gaat' dat de huisartsen- en kraamzorg op 1 januari 1993 wel overgaan naar de awbz. Gevolgd door de mededeling dat Simons daar zelf niet keihard aan vast houdt en andere maatregelen voorbe reidt. Een bewindsman in paniek. Zijn stra tegie ligt aan gruzels. Simons weet dat hij geen poot meer heeft om op te staan. Op basis van zijn stuk van 24 februari zijn weliswaar nog nader onderzoek en discussie gaande, maar de uitkomst staat al vast. Het CDA zal hem houden aan de nu bekend geworden keuze. En de PvdA kan hem niet meer tot iets anders dwin gen nu partijgenoot Simons het allemaal zelf al heeft weggegeven. Dat zou alleen gezichtsverlies voor Simons zelf beteke nen. En hoongelach van CDA-kant. Er gebeurt echter nog iets anders. Te genstanders van de stelselherziening krijgen nu nieuwe kracht. En of er. na uitstel van maartegelen op 1 januari 1993, op 1 januari 1994 nog iets kan ge beuren is uiterst twijfelachtig. Geen en kele politicus zal immers vlak voor de verkiezingen van mei 1994 impopulaire maatregelen willen nemen. Voorlopig is het wachten op mei. Dan moet Simons namens het kabinet zijn voorstellen voor 1992, 1993 en 1994 op tafel leggen. Het zou wel eens helemaal niets kunnen worden, hoewel Simons nu ineens manmoedig tracht die conclusie te omzeilen. In de mist. Heel voorzichtig. PEN HAAG RONALD FRISART Staatssecretaris Simons wil af van de zogeheten WTZ-bijdrage die mensen met een particulie re ziektekostenverzekering nu betalen. Het WTZ-bcdrag is de afgelopen jaren sterk gestegen en bedraagt nu 414 gulden per polis per jaar. Het geld is be doeld om de verliezen goed te maken die particuliere verzeke raars maken op hun oudere pa tiënten, die veel zorg nodig heb ben en dus duin djn ram ver zekeraars. Simons wil de WTZ-bijdrage die nu alleen voor particulier verzekerden geldt, vervangen door een bijdrage die alle verze kerden zouden moeten betalen, dus ook ziekenfondspatiënten. Die nieuwe bijdrage zou Om slag Bijdrage Ouderen (OBO) moeten gaan heten. De hoogte zou afhankelijk moeten zijn van het inkomen van de verzekerde Omdai die NXbHdnge dan door iedereen betaald zou wor den. kunnen ook alle verzeke raars uit de opbrengst geld put ten om hun verliezen op oudere klanten te compenseren. Dat wil zeggen dat niet. zoals nu. al leen particuliere maatschappij en geld uit de pol i muien na len. maar dat ook de zieken fondsen er straks een bijdrage uit kunnen krijgen. Een en ander staat in een no ta eiii- Simons op 24 februari verstuurde aan enkele collega- bewindslieden. Volgens het mi nisterie van wvc gaat het oin een „verkennende' notitie. Si mons zal pas volgende maand definitieve vonrMellen doen aan het kabinet en als dat ermee instemt bi Hiel HD dr .-.rede Kamer. In de Tweede Kamer hebben de fracties van CDA. WD en D66 overigens verheugd gerea geerd op Simons' om in elk geval de huisartsen- en kraamzorg nog niet per 1 Ja nuari 1993 over te hevelen van het ziekenfonds naar de Alge mene Wet Bijzondere Ziekte kosten (awbz). Ook Simons' ei gen PvdA lijkt daarmee voorals nog vrede te hebben.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 5