YES
VN-raad neemt
Irak onder vuur
John Major niet per definitie de grote verliezer
Buitenland
PEACE
1 PROSPERITY
I fi*^ES3
Bush: VS moeten leider
van de wereld blijven
Saddam: Kurden willen
heel Irak vernietigen
Bonn erkent activiteit neo-nazi's in Kroatië
Lusitania
nogmaals
naar Timor
Armenië: Officieren vrij
DONDERDAG 12 MAART 1992
Drutsc** Prrs*
Frontiijnstaten praten over referendum
lusaka De leiders van de 'frontiijnstaten' vergaderen vandaag
in Zambia over het blanke referendum in Zuid-Afrika en de
droogte in de regio. De Zambiaanse minister Mwaanga (buiten
landse zaken) zei gisteren dat het „een absoluut drama" zou
zijn, als de blanken in Zuid-Afrika zich op 17 maart tegen de
hervormingen van president De Klerk keren. Aan de top nemen
de staatshoofden deel van Botswana, Mozambique, Namibia,
Tanzania, Zambia en Zimbabwe. De president van Angola was
verhinderd. Het ANC en de kleinere zwarte oppositiegroep stu
ren waarnemers naar de top.
0 REFERENDUM
FOR
AND
III.17 MARCH
kaapstad De Zuidafrikaanse cabaretier Pieter Dirk Uys waarschuwt
in zijn rol als ex-president P.W. Botha leden van de Democratische
partij voor de gevaren van een ja-stem in het komende referendum
over de hervormingsplannen van Botha's opvolger De Klerk. Uys, die
ook regelmatig in Nederland optreedt, was te gast op een verkie
zingsbijeenkomst van de Democraten, die de hervormingen steunen.
fotoepa»
Vluchtelingen Haïti welkom in Cuba
havana De Cubaanse regering zal Haïtiaanse vluchtelingen
een verblijfsvergunning verlenen, indien zij daartoe een verzoek
indienen. Tot nu toe hebben volgens 62 Haïtiaanse vluchtelin
gen een verzoek ingediend om in Cuba te blijven of naar andere
landen door te reizen. De meeste vluchtelingen willen echter te
rug naar Haïti.
Rusland heeft 34 miljard gulden nodig
Washington,» Rusland heeft dit jaar bijna 34 miljard gulden aan
hulp nodig voor het kopen van voedsel en andere essentiële arti
kelen, om zijn schulden te kunnen aflossen en de roebel te sta
biliseren. Dat hebben deskundigen van het Internationaal Mo
netair Fonds (IMF) gisteren gezegd. De deskundigen zeiden dat
het meeste geld, zo'n 11 miljard gulden, nodig is voor een fonds
om de waarde van de roebel te stabiliseren. Het is onduidelijk
waar dat bedrag vandaan moet komen.
Bisschoppen van Malawi opgepakt
rome» Alle acht de roomskatholieke bisschoppen in de Afri
kaanse staat Malawi zijn aangehouden nadat zij kritiek hadden
uitgeoefend op het regeringsbeleid. De arrestaties werden ver
richt nadat in de katholieke kerken van Malawi een herderlijk
schrijven was voorgelezen waarin scherpe kritiek werd uitgeoe
fend op het regime van president Hastings Kamuzu Banda, die
regeert sinds de voormalige Britse kolonie in 1964 onafhankelijk
werd. In de pastorale brief werd gepleit voor een meerpartijen-
stelsel, vrije pers en open politiek debat.
Frankrijk krijgt munt van 20 frank
parus Frankrijk komt vanaf komende herfst met een munt van
20 frank. Op de nieuwe tweekleurige munt staat de Mont Saint
Michel afgebeeld. Het was gisteren niet duidelijk of de munt het
biljet van 20 frank gaat vervangen. Op het ogenblik zijn er mun
ten in omloop van tien, vijf, twee en één frank.
Bush sluit militaire actie niet uit
washington ap
De Amerikaanse president Bush
heeft gisteren behoedzaam ge
reageerd op een uitgelekt docu
ment van het Pentagon (minis
terie van defensie) waarin de
Verenigde Staten, als enig over
gebleven supermacht, worden
opgeroepen hun wereldheer
schappij veilig te stellen. Bush
erkende dat de VS „moeten
doorgaan met leiding geven",
maar nam afstand van de pas
sage waarin wordt gezegd dat
de VS „potentiële rivalen" ervan
moeten overtuigen dat zij geen
WASHINGTON GPD-Rtr
De Iraakse vice-premier Tariq Aziz heeft gisteren voor de
VN-Veiligheidsraad gezegd dat Irak geen massa-vernieti
gingswapens meer heeft en die ook niet meer kan ma
ken. De raad las Irak eerder gisteren in aanwezigheid van
Aziz drie uur lang de les over het niet naleven van de
resoluties van de Veiligheidsraad die onder meer betrek
king hebben op de ontmanteling van de voorraad nucle
aire, chemische en biologische wapens
gelogen over zijn nucleaire,
chemische, biologische en bal
listische wapens. „Dat bedrog
gaat door tot vandaag de dag.
Het is een spel van kat en muis,
bedrog en misleiding", aldus de
Amerikaanse ambassadeur Pic
kering.
Hij liet er geen twijfel over be
staan dat er van opheffing van
de sancties geen sprake kan zijn
zolang Irak niet volledig mee
werkt aan de ontmanteling van
zijn wapenpotentieel en zolang
het de mensenrechten van zijn
burgers niet respecteert.
De voorzitter van de Veilig-
grote rol op het wereldtoneel
behoeven te spelen. Gedeelten
uit het rapport werden zondag
gepubliceerd in de New York Ti-
Alstublieft, leg niet te veel
nadruk op uitgelekte rapporten,
en helemaal niet op rapporten
die ik niet heb gezien", zei Bush
tegen verslaggevers. Hij wees
erop dat hij door minister van
defensie Cheney op de hoogte
wordt gesteld van de inhoud
van het rapport, zodra dit de
status krijgt van een officieel
stuk.
Aziz, die pleitte voor opheffing
van de sancties tegen Irak, be
toogde dat zijn land alle mede
werking aan de Veiligheidsraad
geeft. „De wapens die Irak niet
mag bezitten zijn alle vernie
tigd, inclusief de raketten. Het
materiaal dat werd gebruikt
voor de produktie is allemaal
verzegeld door de waarnemers
van de VN", aldus Aziz.
De ambassadeurs van de Ver
enigde Staten en Groot-Brittan-
nië daarentegen betoogden dat
Irak systematisch liegt en heeft
Chili wil snel
einde conflict
over Honecker
BONN-SANTIAGO Rtr-DPA
Duitsland is optimistisch ge
stemd dat Chili de uitgeweken
Oostduitse leider F.rich Honec
ker zal uitleveren. Dat heeft een
woordvoerder van de Duitse re
gering gisteren verklaard.
In een brief aan bondskanse
lier Kohl laat de Chileense pre
sident Aylwin er geen twijfel
over bestaan dat hij eèn eind
wil maken aan de impasse rond
Honecker. Aylwin zegt in de
brief dat zijn regering nooit de
bedoeling had om Honecker
voor onbepaalde tijd in de am
bassade in Moskou te laten ver
blijven. De Chileense president
pleit voor een oplossing die
voor allen aanvaardbaar is en in
overeenstemming met het in
ternationale recht."
Honecker verblijft sinds de
cember in de Chileense ambas
sade in Moskou. De 79-jarige
Honecker moet in Duitsland te
rechtstaan wegens 'schietbeve
len' op de vluchtelingen die de
voormalige DDR probeerden te
Ontvluchten.
Duizenden
Zaïrezen
naar Uganda
Zware gevechten tussen rebel
len en regeringstroepen in het
oosten van Zaïre hebben de af
gelopen twee weken meer dan
12.000 mensen naar het buur
land Uganda gedreven. De re
bellen hebben de laatste tijd ge
regeld politiebureaus en leger-
bases aangevallen in Oost-Zaïre
en zijn volgens de vluchtelingen
sympathisanten van de Zaïrese
oppositie. Een opvangkamp
waar normaal 2000 Zaïrese
vluchtelingen verblijven is in
middels overbevolkt geraakt.
Gevreesd wordt dat epidemieën
uitbreken.
heidsraad, de Venezolaanse
ambassadeur Diego Arria. las
aan het begin van de zitting een
waslijst met voorwaarden voor
waaraan Irak niet heeft voldaan.
Het land heeft onder meer geen
steun gegeven aan VN-deskun-
digen die moeten toezien op de
vernietiging van Iraks nucleaire,
chemische en biologische wa
pens. Irak blijft verder in gebre
ke bij het betalen van schade
vergoeding aan slachtoffers van
de invasie in Kuwayt en heeft
niet alle gevangen genomen
Kuwayti's vrijgelaten.
De Amerikaanse president
Bush heeft gisteren gezegd dat
hij alle mogelijkheden in over
weging zal nemen en dat de VS
alleen genoegen zullen nemen
met een volledige naleving van
de VN-resoluties. De Britse pre
mier Major had zondag al laten
weten dat zijn land een militaire
aanval op Irak zal
voorwaarde dat de VN
tie goedkeuren.
Tientallen doden bij Turkse aanvallen
BAGHDAD-DIYARBAKIR Rtr-A
De Iraakse leider Saddam Hus
sein heeft de Kurden gewaar
schuwd dat hij de verkiezingen
voor een nieuw Kurdisch parle
ment volgende maand
toestaan tenzij ze
breken met de wes
terse machten. In
een toespraak, een
jaar na de mislukte
Kurdische opstand,
maakte Saddam de
Kurdische rebellen
leiders uit voor bui
tenlandse agenten
die Irak willlen ver
nietigen.
„Het volk en het
leger zullen het com
plot van deze verra
ders doen mislukken. Ze willen
Kurdistan in een termiet veran
deren om vervolgens heel Irak
te verslinden", sprak hij tot de
zogenoemde Kurdische wetge
vende vergadering, een door
Saddam zelf ingesteld instituut.
Bij een nieuwe Turkse aanval
op een kamp van Kurdische
strijders bij de stad Gene, in het
oosten van Turkije, zijn gisteren
zeker 28 Kurden omgekomen.
Turkse troepen openden de
aanval op het kamp van de Kur
dische Arbeiderspartij (PKK) na
dat eerder op de dag helikopters
de tenten hadden gebombar
deerd. Maandag en dinsdag
voerden de Turkse
strijdkrachten al
aanvallen uit op
Kurdische kampen
in het noorden van
Irak. Zondag wer
den de Kurden in
Noord-Irak be
stookt door Iraakse
troepen.
Uit protest tegen de
Turkse aanvallen
hebben Kurdische
activisten gisteren
in de Duitse steden
Mainz, Frankfurt. Nümberg en
Stuttgart Turkse consulaten en
banken aangevallen. Daarbij is
aanzienlijke schade aangericht
en hebben zich schermutselin
gen voorgedaan met veilig
heidspersoneel en politie. In
Londen bezetten zo'n 100 Kur
dische mannen, vrouwen en
kinderen een kantoor van de
Turkse luchtvaartmaatschappij.
Studenten en scholieren rennen door de straten van Belgrado, roepend om het aftreden van president Milosevic
bonn Rtr-AFP-DPA
Duitse neo nazi's hebben de afgelopen
maanden Kroatië geholpen in de Joegosla
vische burgeroorlog. Er zijn bovendien aan-
wijzigingen dat het Zwarte Legioen, een
korps van Westeuropese vrijwilligers in
Kroatië, onder bevel staat van een oud-offi
cier van het voormalige Oostduitse Volksle
ger. Dat heeft de Duitse regering gisteren in
een speciale verklaring bekendgemaakt.
Bonn zegt niet te kunnen bewijzen dat de
neo-nazi's daadwerkelijk aan de zijde van
de Kroatische Nationale Garde hebben
meegevochten. Het ministerie van buiten
landse zaken heeft geen exacte gegevens
over het aantal actieve Duitse neo nazi's in
Kroatië.
De mogelijke steun van neo-nazi's aan
Kroatië brengt Duitsland in verlegenheid.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hielp na-
zi-Duitsland het fascistische Ustasha-regi-
me in het zadel. De Ustasha's vermoordden
honderdduizenden Serviërs.
Belgrado heeft Kroatië er steeds van be
schuldigd opnieuw fascistische trekjes te
vertonen en steun te krijgen van neo nazi's.
Toen Duitsland in december vorig jaar als
eerste Europese land besloot Kroatië als on
afhankelijke staat te erkennen, beschuldig
de Servië Bonn ervan de oude banden weer
te willen aanhalen.
Sinds het uitbreken van de burgeroorlog,
in juli vorig jaar, zijn meer dan 6.000 men
sen in Kroatië om het leven gekomen.
In Begrado hebben enkele duizenden
scholieren zich gisteren aangesloten bij de
studenten die al drie dagen de straat op
gaan om het vertrek van president Slo
bodan Milosevic te eisen. Zo'n 10.000 stu
denten verzamelden zich dinsdagavond op
het Terazije-plein, dat vorig jaar het toneel
was van een grote studentendemonstratie.
Het plejn werd demonstratief uitgeroepen
tot „autonoom gebied van de geest", een
ironische zinspeling op alle Servische auto
nome gebieden die in Kroatië en in Bosnië-
Hercegovina zijn uitgeroepen. De studen
ten, die milosevic met Saddam Hussein ver
gelijken, stellen de president verantwoorde
lijk voor het uiteen vallen van Joegoslavië
door het conflict met Kroatië en Slovenië op
de spits te drijven.
DARW1N-USSABON iPS-RtT
De organisatoren van de vre
desmissie naar Oost-Timor zijn
van plan om opnieuw naar Dili
te varen. Dat hebben ze bij te
rugkeer in de Noordaustralische
havenstad Darwin aangekon
digd. Een nieuwe vertrekdatum
is echter nog niet vastgesteld
Jakarta heeft ai gewaarschuwd
dat het niet instaat voor de vei
ligheid van de opvarenden bij
een nieuwe actie. Met hun
nieuwe bootreis willen de actie
voerders de internationale pu
blieke opinie blijven mobilise
ren tegen de aanhoudende
schending van de mensenrech
ten in de door Indonesië gean
nexeerde Portugese taJonto
„Wij gaan net zo lang door tot
dat Indonesië door de knieën
gaat", aldus een zegsman
Gisteren moest het Portugese
schip Lusitania Expresso met
aan ooord 120 actievoerders uit
negentien landen onverrichter-
Utt terugkeren.
Het schip werd in intematio
nale wateren, ruim 26 mijl uit
de kust van Oost-Timor, opge
wacht door zes fregatten, een
onderzeëer en vanuit de lucht
in de gaten gehouden door twee
gevechtshelikoptcrs en vier
vliegtuigen met kikvorscom
mando's aan boord. De com
mandant van het Indonesische
fregat Apakulo dreigde de Lusi
tania „naar de bodem van de
Timor Zee te sturen" als kapi
tein Luis Dos Santos de steven
niet zou wenden.
De Portugese regering heeft
de onderschepping in de inter
nationale wateren scherp ver
oordeeld. „Dictators zijn bang
voor bloemen en ongewapende,
vreedzame jonge mensen die
willen protesterenverklaarde
de Portugese president Mario
Soares voor de radio in Lissa
bon.
Het Indonesische leger heeft
de Portugese regering er giste
ren van beschuldigd dat zij de
protesttocht van het 'vredes-
schip' heeft georganiseerd. De
Portugese regering en opposi
tieleiaers sympathiseren met de
actie, maar hebben herhaalde
lijk verklaard dat de missie van
de I iiMt.inia i OJBNBO860 p.uti
culier initiatief is.
Spanning Kenya
stijgt met de dag
nairobifrans van den houdt
correspondent
De Kenyaanse regering heeft de
oppositie ervan beschuldigd
een binnenlands leger van 300
tenoristen' op de been te heb
ben gebracht om sabotageacties
uit te vieren en zowel burgers
als politiemensen te doden.
Daarnaast zou de oppositie nog
eens 500 in het buitenland op
plekte must lappen ha tand
willen binnen brengen. Gisteren
zijn twee Kenyanen door de po
litie doodgeschoten.
Kenya's belangrijkste opposi
tiepartijen. het Forum voor het
Herstel van de Democratie
(FORD) en de Democratische
Partij (DP), hebben de beschul
digingen als nonsens \.m de
hand gewezen. Op hun beurt
lu bben FORD tl DP 48 n e
ring van president Moi ervan
beschuldigd chaos te creëren in
het land om vervolgens de
noodtoestand te kunnen uitroe
pen.
uitbreken.
en voor het eerst sinds de ver- duren. Alleen al het afgelopen stagnatie. De koopkracht begon zullen vallen voor d<
londen ce es van zweedenkiezingen van 1979 zijn de soci- r> 90^8 jaar schoot de werkloosheid van te dalen, en daarmee de ver- de soldaten van ki
olieton ninl hii nnnrln-jl Lanc. 1 fi 7 nrnrnnl nnnr Q 9 nrnrnnl llnr Lnniviifnri. van rif unnlrrk IL'. Hnnrkr.t.iL van I ui
Radicale Armeniërs hebben vandaag de tien gegijzelde legerofficie
ren van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) laten
gaan. De Armeniërs droegen hun gijzelaars in de hoofdstad Jerevan
over aan de GOS-strijdkrachten. De officieren werden afgelopen
weekeinde in gijzeling genomen bij een aanval op een voormalige
Sovjet-legerbasis in Artik, 65 kilometer ten noordwesten van Jere
van.
De gijzelnemers eisten wapens en munitie voor de strijd met
Azerbajdzjan om de Armeense enclave Nagomo-Karabach. Azerba-
jdzjaanse strijdkrachten hebben daar hun offensief onlangs opge
voerd. Volgens generaal Stoljarov, die onderhandelde over de vrijla
ting, wil Armenië dat het GOS zich met het conflict gaat bemoeien.
Volgens hem was dat voor de Armeniërs de belangrijkste reden om
de officieren te gijzelen.
„Als John Major vandaag geen
verkiezingen uitschrijft, is dat
een ramp voor hem", glim
lachte oppositieleider Neil Kin-
nock minzaam. „Maar ais hij
het wel doet, is het ook een
ramp voor hem." Major koos
voor de laatste 'ramp'. Na een
bliksembezoek aan de konin
gin verscheen hij gistermiddag
op de stoep voor zijn ambts
woning om het nieuws wereld
kundig te maken: het Britse
volk wordt op 9 april op de
stembureaus ontboden om een
nieuw parlement te kiezen.
Kinnock verwacht na die 9e
april zijn bescheiden twee-on-
der-een-kap woning in West-
Londen te kunnen inruilen te
gen het statige pand Dow-
ningstreet 10, dat de Majors nu
bewonen. Onder zijn leiding
heeft Labour de afgelopen ne
gen jaar een lange mars naar
het politieke midden gemaakt,
en voor het eerst sinds de
kiezingen van 1979 zijn de
alisten niet bij voorbaat kans
loos.
Na 13 jaar hebben de conser
vatieven hun betovering verlo
ren. Weliswaar vervingeh zij an
derhalf jaar geleden de impopu
laire Margaret Thatcher, maar
John Major moet de verkie
zingscampagne in met de erfe
nis van zijn illustere voorgang
ster: een economische recessie
die de langdurigste is sinds die
van de jaren '30.
Precies een jaar geleden pro
feteerde Majors regering dat de
economie begin '92 uit het tra
nendal zou kruipen. Maar in ja-
nuarj was reeds duidelijk dat de
deskundigen op het ministerie
van financiën zich danig had
den vergist. De economie bleef
stagneren, en wat erger was: er
gloorde voorlopig geen licht aan
het einde van de tunnel.
De enorme schuldenlast
waaronder de gemiddelde Brit
zucht, hoger dan waar ook in
Europa, is volgens de meeste
John Major gaat de verkiezingen
vol vertrouwen tegemoet foto
economen de voomaamstè
den waarom Groot-Brittannië
niet uit de recessie is gekomen.
Die recessie begon in Groot-
Brittannië eerder dan elders,
was dieper en dreigt langer te
duren. Alleen al het afgelopen
jaar schoot de werkloosheid i
6.7 procent naar 9.2 procent (ter
vergelijking: in Nederland daal
de de werldoosheid van 4,8 pro
cent tot 4,5 procent). En de
vooruitzichten luiden: meer van
hetzelfde, waarschijnlijk erger.
Maar het grootste probleem
voor Major is dat de economi
sche problemen goeddeels 'ho
me-motie' zijn. Door een com
binatie van belasting- en rente
verlaging veroorzaakte Thatcher
in 1987 een koopkrachtexplosie
die tot een moeilijk te beteu
gelen inflatie leidde. De huizen-
K rijzen stegen tot hemelse
oogten. en miljoenen staken
zich in de schulden volgaar
ne. want het economisch ge
sternte leek gunstiger dan OOR.
De kater volgde echter spoe
dig. De hoge inflatiecijfers
brachten het pond sterling in
gevaar, en de regering moest de
rentevoet verhogen om de
munt te beschermen. Maar de
hoge rente, ruim 15 procent,
was tevens oen recept voor
stagnatie. De koopkracht begon
te dalen, en daarmee de ver
koopcijfers van de winkels. Be
gin '90 begon duidelijk te wor
den dat Thatchers economi
sche wonder' het land ramp
spoed had gebracht.
In de aanloop naar de verkie
zingen zal Major zich moeten
verdedigen tegen de aanklacht
dat hij als ex-minister in That
chers regering zelf verantwoor-
detifk is xfK»r de economic he
misère. Maar dat is niet zijn eni
ge probleem. Ander» dan tij
dens de recessie aan het begin
van de jaren '80, vallen de
slachtoffers dit keer vooral in ei
gen gelederen. Het is in het
conservatieve Zuid-Engeland
waar de werkloosheid het snelst
groeide en de huizenmarkt het
verst inzakte.
Toch volst daar niet onmid
dellijk uit dat Major de verkie
zingen zal verliezen. De verkie
zingen worden niet beslist in
het 'blauwe' zuiden of het 'rode'
noorden. Weinig traditionele
burchten van conservatisme
zullen vallen voor de oprukken
de soldaten van Kinnock. Een
doorbraak van Labour in het
zuiden wordt nu-t WIWM hl
Het is in de kiesdistricten
waar de Conservatieven in 1987
een marginale meerderheid
haalden, waar het lol van het
land wordt beslist De meeste
daarvan liggen in de regio-Lon
den. Alleen als labour hier vol
doende winst boekt, mag Kin
nock op 10 april de verhuiswa
gen laten voorrijden. Maar de
opiniepeilingen wijzen erop dat
de Labour-leider daar beter
geen vergif op kan innemen.
Mocht hij falen in de 'margj
Data dbtifcten. dn btyft jorai
Major in Downing Street. On
danks zijn lange mars naar het
Cilitieke midden en met de
,u htlge wind ..Hl de re. es- ie
in de mg. zou Kinnock dan op
nieuw hebben verloren. Dat zou
ivn 'ramp' zijn die de Labour
leider vrijwel zeker met zijn po
litieke leven zou moeten beko
pen.
