Het is nu een heel
erg witte school'
Leidse Jordaan opnieuw in beeld
Straatmakers blijven toch
bij dienst civiele werken
Leiden
DONDERDAG 12 MAART 1992
Stedelijk Gymnasium op zoek naar buitenlandse leerlingen
Het Stedelijk Gymnasium wil er alles aan doen om bui
tenlandse leerlingen aan te trekken. Er wordt speciaal ge
worven op de basisscholen en er is zelfs een plan ge
maakt voor de opvang van allochtone kinderen. Het Ste
delijk Gymnasium is nu 'een heel erg witte school' vindt
rector Smits.
LEIDEN •JANETV
„Ik heb zelden zo'n 'witte'
school gezien als dit gymnasi-
zei M. Smits gisteravond
tegen raadsleden van de com
missie onderwijs. Smits begon
in het najaar in Leiden en werk
te daarvoor op een school waar
leerlingen zaten van 84 verschil
lende nationaliteiten. Ze zei
veel werk te willen verzetten om
de drempel voor allochtonen te
verlagen. „We zijn nog niet toe
gankelijk genoeg; het is nu heel
bijzonder als een buitenlandse
leerlingen zich aanmeldt."
Volgens de nieuwe rector be-
aan op veel basisscholen in
Leiden 'aarzelingen' om buiten
landse kinderen te adviseren
naar het gymnasium aan de
Fruinlaan te gaan. Die aarzelin
gen wil ze wegnemen door
meer voorlichting te geven.
ïieuwe rector vertelde dat
nog steeds wordt gewerkt aan
het verbeteren van de verhou
dingen binnen de school. Er zijn
de afgelopen jaren veel proble-
geweest die onder meer
hebben geleid tot het ontslag
van de vorige rector. „De do
centenvergadering vervulde in
het verleden een heel belangrij
ke rol. Maar ik heb gezegd: dat
is niet het platform waar allerlei
beslissingen kunnen worden
genomen,. Ook het andere per
soneel, leerlingen en ouders
hebben daar namelijk vaak mee
te maken."
Het is de bedoeling dat deze
geledingen meer inspraak krij-
Gescheiden
onderwijs
Het Stedelijk Gymnasium
gaat meer aandacht beste
den aan het meidenbeleid.
Onderzocht wordt of meisjes
en jongens gescheiden les
kunnen krijgen in exacte
vakken. In het kader van het
meidenbeleid wil de ge
meenteraad namelijk een
proef houden met geschei
den onderwijs.
Volgens rector Smits is het
gymnasium wel een 'buiten
gewoon vrouwvriendelijke
school', want er zijn veel
vrouwelijke docenten. Bo
vendien zitten in de school
leiding meer vrouwen dan
gen. Na een onderzoek zijn
voorstellen gelanceerd om de
medezeggenschap te verbete
ren. „De aanbevelingen die op
basis van een onderzoek zijn
gedaan, zijn niet door iedereen
met open armen ontvangen",
zei Smits. „Ik voer er veel ge
sprekken over, vooral met do
centen bij wie ik weerstand ont
moet."
Smits maakte gisteravond ook
duidelijk dat het gymnasium
zelfstandig wil blijven voortbe
staan. De school trekt zich niets
aan van de fusiegolf in het
voortgezet onderwijs. De leer
lingen kunnen allemaal onge
veer even goed leren en dat
komt de kwaliteit van het on
derwijs ten goede, aldus Smits.
Dat de school goed onderwijs
verzorgt, blijkt volgens haar on
der meer uit het feit dat het
Leidse gymnasium in Neder
land de meeste eindexamen
kandidaten heeft met meer dan
de zeven verplichte vakken in
hun pakket.
De school is met ruim 900
leerlingen bovendien het groot
ste gymnasium van Nederland.
„We kunnen alle vakkenpakket
ten aanbieden", aldus Smits. Ze
vertelde dat ze in het verleden
verschillende fusies heeft mee
gemaakt en daardoor 'geen ech
te fusie-fan' is geworden. „Fu
seren is ook wel een beetje lij
den", zei ze. „Het duurt lang
voordat je één familie bent en
daardoor komt het onderwijs
onder druk te staan."
De gebroeders Willem en Han Bouwman, die rond 1900 in de Langestraat als koper- en blikslager werkten. Zij hielden een kippenhok onder de
toonbank, van waaruit de kippen via het luikje naar buiten konden. foto
Opnieuw tentoonstelling over bewoners Noord-Rijnevest
LEIDEN»
De afdeling bestratingen van de
j gemeente Leiden zal niet uit de
dienst civiele werken worden
gelicht. Dit zei wethouder van
Bochove gisteren naar aanlei
ding van het rapport over de
kwestie, dat in opdracht van de
gemeenteraad is gemaakt. Van
Bochove: „Het rapport toont
aan dat overheveling niet de
goede weg is. De samenwerking
tussen de verschillende afdelin
gen van de dienst civiele wer
ken gaat zo goed, dat we daar
liever niet aan willen tornen. De
splitsing is definitief van de
baan."
Hoe de wijkgerichte aanpak,
een belangrijk doel van de reor
ganisatie van de gemeente, nu
gerealiseerd moet worden, is
nog onbekend. De wethouder:
„B en W komen nu met een
nieuw voorstel. De bedoeling is
dat de hele stadswerf nu onder
de dienst milieu komt te vallen.
Alle 'blauwe overalls', de afde
lingen groen, reiniging, bestra
ting enz., worden in het voorstel
gebundeld in een onderhouds
bedrijf. Dit onderhoudsbedrijf
komt in zijn geheel bij milieu.
Zo wordt in feite een nieuwe
dienst milieu en beheer ge
vormd."
Voorzitter van de medezeg
genschapscommissie van civie
le werken, M.C. Dingjan, is niet
direct enthousiast over de nieu
we plannen. „Het is duidelijk
dat de dienst civiele werken
goed draait; dat de zaken zoals
ze hier geregeld zijn, goed gere
geld zijn. Waarom zou je zoiets
dan veranderen? Het lijkt er veel
op dat het vooral politiek hob
byisme is, wat er nu gebeurt. Er
worden geen argumenten aan
gedragen, men lijkt te willen
veranderen om het veranderen.
En bovendien worden wij
steeds weer pas achteraf inge
licht. Dat irriteert." De straat-
makers voerden in december al
actie tegen een mogelijke over
plaatsing naar een andere
dienst. Toen werd het stadhuis
plein met vrachtwagens bezet.
LEIDEN EMIEL FANGMANN
Nostalgische foto's uit particu
liere verzamelingen, zeldzame
films en muziek uit vervlogen
tijden vormen de ingrediënten
voor twee bijeenkomsten over
de geschiedenis van de Leidse
jordaan in -het buurthuis
Noord-Rijnevest.
Koos van Kampen, voorzitter
van wijkvereniging Noord-Rij
nevest, kreeg na de tentoonstel
ling die in mei vorig jaar werd
gehouden een groot aantal re
acties. Daarom besloot het wijk-
bestuur opnieuw een tentoon
stelling op te zetten, die op de
zondagmiddagen 29 maart en 5
april in het buurthuis te zien is.
De eerste zondag worden er ook
films vertoond, een week later
video's.
Vorig jaar werd de tentoon
stelling, die in een reünie uit
mondde, door 500 Leidenaars
en oud-Leidenaars die veelal
vroeger in de wijk woonden
bezocht. Volgens Van Kampen
vroegen echter minstens zoveel
die niet konden komen
herhaling. Bovendien
werd zoveel 'nieuw' fotomateri
aal over de Leidse Jordaan inge
stuurd, dat een geheel nieuwe
tentoonstelling van de grond
kon komen.
Met name een collectie foto's
van Nico Bekooy over de wijk in
vroeger tijden springt er uit. Hij
ging het dak van de meelfabriek
op om panorama's te maken
van het gebied dat tussen Oude
en Nieuwe Rijn, Hooigracht en
Zijlsingel ligt. Het werd in de ja
ren zeventig grondig gereno
veerd, waardoor vele bewoners
naar elders vertrokken. Bekooy
schetste ook het leven van alle
dag in de Leidse Jordaan. Daar
onder ogenschijnlijk simpele,
maar kunstzinnige beelden van
wasgoed of in de gracht drij
vend meubilair. Melkman Piet
van Hartevelt, die in de jaren
zestig door de wijk reed, ont
breekt niet.
Oudere foto's tonen de werk
nemers en leerlingen die lo
den hamers smeden van de
Koninklijke Nederlandse Grof
smederij aan de Zuidsingel. Er
zijn groepsportretten van het
bevrijdingsfeest en verschillen
de jubilea. Een klassefoto werd
in 1931 gemaakt in de school
die nu buurthuis is. De groente-
handel van Schreuders en de
verdwenen VVeversgracht zijn te
zien. Fraai is de foto van bejaar
den van 't huis 'Op de Waard'
die zich aan hun hobby tui
nieren wijden.
Naast foto's zijn er oude
'voorwerpen' te zien. De wijk
vereniging wist een oude inge
metselde herdenkingssteen van
de ter ziele gegane katoenfa-
briek te achterhalen, een aantal
doeken van de gesloopte wolfa-
briek en een oude koperen brie
venbus.
Op de eerste zondag, 29
maart, worden bovendien in het
buurthuis vier films gedraaid.
Wegens succes wordt de verto
ning van 'De gracht' van E. Ti-
man uit 1940 geprolongeerd.
Net als vorig jaar wordt de film
ondersteund met toepasselijke
grammofoonmuziek van regis
seur Timan, een der eerste Leid
se smalfilmers. Die wordt ge
speeld vanaf een vijftig jaar ou
de dubbele draaitafel. 'De
gracht' geeft een beeld van de
Na 53 jaar sluit het sigarenwinkeltje aan
de kop van de Morsstraat. Er worden geen
sigaretten meer verkocht en voor de
seksblaadjes moeten Leidenaars nu ook
elders aankloppen.
In 1939 werd de
sigarenwinkel
tegenover de
Morschpoort in
bedrijf genomen.
Achter de zaak
woonde het
echtpaar Nievaart met vijf
kinderen in een huiskamertje
met twee slaapkamers. Een van
die kinderen Is de huidige
eigenaar. Na zijn schooltijd
werkte hij als beroepsfotograaf
bij de Rotogravure aan het
Galgewater. Toen vader er
midden jaren zestig mee stopte,
nam hij de winkel over. Hij
beperkte zich niet tot de handel
in tabak. „Daarmee alleen had
ik de kost niet kunnen
verdienen."
Plaatje
Heel langzaam deed het bloot
z'n intrede in de winkel. Eerst
nog keurige nudistenplaaties.
Maar al snel verschenen bladen
als Candy en Rosie op de markt.
Het was de eerste winkel in Lei
den waar ze werden verkocht.
Een gouden greep, het liep
storm. In eerste instantie waren
de mensen nog vrij schuchter
als ze zo'n blaadje kochten. Snel
wat geld neertellen, inpakken
en met hoogrode kleur wegwe-
Het waren lonende tijden. „Ei
genlijk is dit een buurtwinkeltje.
Als je alleen tabak verkoopt
moet je het hebben van omwo
nenden die een pakje sigaretten
komen halen. Maar door die
blaadjes kwamen ze uit de hele
stad en zelfs uit plaatsen als
Katwijk ('heel veel'), Rijnsburg
en Zoeterwoude hier r
Blaadje
Na verloop van tijd ging het wat
minder met de verkoop. „Te
genwoordig kun je die bladen
overal krijgen, bij boekhandels,
benzinestations en op het sta
tion." Het aanbod van bladen is
sinds die beginjaren enorm toe
genomen. „Het is echt onge
looflijk wat je binnenkrijgt.
Sommige voorplaten kun je ab
soluut niet in de winkel leggen.
Wij selecteren duidelijk op wat
we binnenhalen."
De klanten zijn in de loop van
de jaren gemakkelijker gewor
den. „Het taboe is duidelijk
doorbroken. Nu komen ook
vrouwen gewoon die lectuur
halen." Dat hangt ongetwijfeld
samen met de tabaksverkoop.
Zo heeft de winkel bekende Ne
derlanders als vaste afnemers
van seksblaadjes ('Nee, ik noem
geen namen'). Die balen er echt
van dat de winkel verdwijnt. „Ik
zei nog dat ze ook naar andere
adressen in Leiden kunnen.
Maar ze kunnen het zich niet
veroorloven daar te worden ge
zien. Hier kan altijd nog een
pakje sigaretten worden ge
kocht."
Natuurlijk was er ook andere
lectuur voorhanden in de win
kel. ,Wij verkochten een stuk of
Het winkeltje bij
de Morschpoort.
Op 4 april voor de
laatste keer open.
foto
hielco kuipers
vijf krantetitels." Naast de Leid
se bladen geeft hij de voorkeur
aan De Telegraaf. „Die leest lek
ker weg, NRC en Volkskrant zijn
zo saai. Die worden trouwens
bijna alleen gekocht door stu
denten. Het zijn prestige-objec-
ten. Het staat wel interessant als
je met zo'n ding onder de arm
in de trein wordt gezien. Maar
of ze snappen wat ze lezen...."
Praatje
Ongeacht het produkt dat je
verkoopt, in zo'n buurtwinkel i:
nog eens tijd voor een praatje.
Het echtpaar zal het missen. D<
meeste klanten kennen ze niet
eens van naam, maar toch is
met sommigen een band ont
staan. Dat heeft ook een keerzij
de. „Soms zie je mensen die al
jaren komen ineens niet meer
terug. Ik had er één die net te
voren had verteld dat-ie naar
het ziekenhuis moest. Nooit
meer teruggekomen. Je weet
niet wat er is gebeurd." Zijn
vrouw herkent de situatie:Als
mijn man dan thuiskomt vraag
ik of die klant is geweest. Het
blijft altijd een raadsel. We heb
ben geen naam van zo iemand,
geen telefoonnummer. Heel
vervelend."
Hij is bijna 61 en heeft het nu
wel een beetje gezien. ,A1 heb
ben we nog een goede boter
ham hoor, mede door de ver
huur van de bovenwoning aan
studenten." Maar een zeer aan
trekkelijk bod op het pand ver
snelde de beslissing om een
punt te zetten achter het werk.
Wat de nieuwe eigenaar, Aad
Huschka, met de winkel gaat
doen is nog onbekend.
Op 4 april is de winkel voor het
laatst geopend. Voor die tijd
moet de voorraad op zijn.
Waarschijnlijk gaat dat in de
laatste week gepaard met een
uitverkoopje. Dan breken rusti
ge tijden aan voor het echtpaar.
Hij zal zijn sigaretten voortaan
moeten kopen, terwijl hij ze nu
nog even uit de schappen kan
halen. Hij heeft al een adresje
op het oog.
„Bij ons in de buurt zit een klei
ne sigarenwinkel. Daar haal ik
ze liever dan bij de supermarkt.
Al heb ik mijn vrouw eigenlijk
beloofd te stoppen met roken."
(RK)
Roy Klopper loman L*ffmant
rond Oranje- en
Waardgracht, wier leven zich
veelal op straat afspeelde. Zij
plukten er de bonen voor de na
bijgelegen conservenfabriek en
maakten er danspassen bij de
draaiorgelmuziek van het
buurtfeest.
Op 29 maart worden tevens
andere bekendere films
over Leiden vertoond, zoals die
uit 1929 over de stadhuisbrand
en de kaasmarkt. De rolprent
'Leiden, zetel van kunst en we
tenschappen' laat zien hoe het
met cultuur en universiteit in de
jaren twintig en dertig was ge
steld. Videofilms over de wijk
zijn zondag 5 april op groot
beeld te zien. Die dag klinkt er
bovendien muziek en zang van
de gebroeders Helfensteijn die
accordeon, orgel en gitaar mee
brengen.
(Tentoonstelling Noord-RIJne-
vest. Zondag 29 maart (foto's
en films), zondag 5 april (foto's
en video's). Aanvang op belde
dagen 13.30 uur in buurthuis
Noord-Rijnvest. Groenesteeg
107 Leiden.
Inbraken in
tuinhuisjes
VRUETUD
Kruiswerk
Kruiswerk Leiden organiseert in
april een cursus 'ziekenverzor
ging thuis'. De cursus duurt zes
middagen en de kosten zijn 20
gulden. Inl. 071 -120144.
Bingo
In buurthuis Matilo
Zaan straal 126 slaat
om 20.00 uur een bingo op
programma. Inl. 412515.
Toekomst
X"
die (weer) maatschap
pelijk actief willen worden, kun
nen bij het Leidse Volkshuis een
cursus volgen. Onder het motto
'De draad weer oppakken'
wordt tijdens tien bijeenkom
sten geleerd toekomstplannen
te maken. Inl. Apothekersdijk
33a. tel. 149180.
Hobby
in het gebouw van de wijkvere
niging Staalwijk' aan de Heren
straat 45 hoek Drie October-
straat wordt op zaterdag 14
maart een niet-commerciële
hobbyteh toon stelling gehou
den. fad. 071-212244
KI edings beurs
In buurthuis Op Eigen Wieken
aan het Valkenpad 3 wordt
morgen en overmorgen een klc
dingbeurs gehouden. Er wordt
onder meer zomerkleding voor
kinderen en jongeren te koop
aangeboden. Inbreng: morgen
avond van 19.00 tot 21.00 uur.
Verkoop: zaterdagochtend van
10.00 tot 12.00 uur
Verkoopdag
Allerlei gebruikte spullen en
mooie handwerken worden za
terdag 14 maart verkocht op de
grote verkoopdag in het 'Hoog-
landsche Huys', Moriaaasteeg
3. Er wordt bovendien een rad
van avontuur gehouden. De op
brengst is voor de Hongaarse
minderheid in Roemenië en
voor het wijkwerk van de her
vormde kerk.
Expositie
Werk van cursisten van de op
leiding Ontwerpen/Vormgeven
wordt van 14 maart tot en met 4
april tentoongesteld in de foyer
van de Volksuniversiteit K&O.
De expositie is te bezoeken van
maandag tot en met vrijdag van
9.00 tot 17.00 uur en op zater
dag van 9.00 tot 12.00 uur. Tij
dens de expositie kan men zich
ook inschrijven voor de nieuwe
cursussen voor volwassenen
van de Stichting Kaderkursus-
sen Leiden: Kreatieve Hand
vaardigheid, Kreatieve Bezig
heidsbegeleiding en Ontwer
pen/Vormgeven, die in septem
ber beginnen.
Inloopmiddag
Jongerengroep The Lord's Folks
houdt zondagmiddag 15 maart
open huis in de Herensingel
kerk. De muziekgroep speelt
MD 14 00 to 10 00 uur.
Bij het volkstuincomplex 'Ons
Buiten' tussen de Hoven en de
Merenwijk is in de nacht van
dinsdag op woensdag bij een
achttal tuinhuisjes ingebroken.
De buit is omvangrijk. Koelkas
ten, gasstellen, accu's, tuinmeu
bilair, radio's, transformatoren
en andere apparatuur. De da
ders hebben ramen en deuren
van de huisjes geforceerd om
binnen te komen en hebben
vermoedelijk een vracht- of be
stelwagen gebruikt om de goe
deren te vervoeren. Van de in
brekers ontbreekt elk spoor.
Promotie van
West-Friesland
LEDEN
Een schip van de Stichting
West-Friesland Promotie deea
gisteren Leiden aari. Een kleine
honderd leidenaars namen
even een kijkje in de langs de
Zijlsingel afgemeerde boot. Wie
veilig de singel wist over te ste
ken. vond in het schip verschei
dene kraampjes met informatie
ova m reads In West i riet
land. Die voorlichting is hard
nodig, menen de organisatoren.
Velen weten niet eens waar dit
stuk Nederland op de landkaart
te zoeken. West-Friesland heeft
helemaal niets te maken met
die provincie in het noorden
van net land naast Groningen.
Het is een gebied dat ruwweg
door Enkhuizen, Hoorn, Alk
maar, Schagen en Purmerend
wordt begrensd. Op de boot
werden verscheidene musea
onder de aandacht gBÜWtltt,
zoals het Zuiderzee Museum in
Enkhuizen.
AGENDA
VRIJDAG 13 MAART
Leiden
Landelijke Sterrekijkdagen,
SterreWacht Leiden hoek Witte
Singel Kaïserstraat, van
19 00 tot 23 00 uur
Lezing door prof dr, Ouweneel
uit De Bilt: 'Christus ons doel',
in de Streekschool, Lammen-
schanspark 2, aanvang 20.00
Sjoelen, jokeren en competitie
klaverjassen bij Speeltuinvere
niging Stevenshof, C. van
Brpggepad 2, aanvang 20.15
uur.
Noordwijk
Inleveren van kleding voor de
Stichting 'Mensen in nood' bij
de Opslagplaats, Offemweg 24
én 't Trefpunt, Schoolstraat,
van 18.00 tot 20.00 uur.
Filmavond voor de jeugd, org.
HSV De Sportvisser, in het
clubgebouw aan de Bosweg,
aanvang 20.00 uur.
Swingavond georganiseerd
door Homoiongerendisco 'De
Roze Bollen', in Centrum Join,
Weteringkade 2, bar open
21.00 uur. disco van 22.00
tot 01.00 uur
Noordwijkerhout
Congres Nederlandse Vereni
ging van Zwem bad medewer
kers met grootste Zwembad
beurs in De Schelft, van 10 00
tot 17,00 uur.
Oegstgeest
Maandelijkse Ruilavond van
Postzegelver Oegstgeest in 't
Groot Proffijt, Boerhaaveplem,
aanvang 19 00 uur
Voorschoten
Filmvertoning door W. Dijk
man, 'de nog rijdende stoomlo-
komotieven in de voormalige
DDR', Vlietland College, v
Beethoven laan 10. aanvang
20.00 uur.
