[Kunst
Toon Teilegen wint
prijs jeugdliteratuur
Randy Crawford volwassen geworden
Unesco legt internationaal foto-archief aan
GOED/FOUT
Vrijdag 6 maart 1992
Redactie 071-161400 CHS VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNGA Eindredactie HENK VAN DER POST Vormgeving: PIET KOOREMAN
9
NIEUWSLIJN
Herman Pieter de Boer in Hillegom
HILLEGOM - De schrijver Herman Pieter de Boer geeft al op
donderdag 12 maart een lezing in de openbare bibliotheek van
Hillegom aan de Sportlaan 1. De Boer kreeg grote bekendheid
met zijn korte verhalen zoals die gebundeld zijn in boeken als
'Het damesorkest', 'De motorengel' en het recente 'De ver
dwaalde foto'. Een groot aantal verhalen is nu gebundeld in 'De
dikke De Boer'. Samen met tekenaar Pat Andrea maakte hij het
'Nederlands Gebarenboekje'. Daarnaast is De Boer ook nog een
succesvol liedjesschijver. Tijdens zijn optreden zal Herman Pie
ter de Boer op eigen wijze voordragen uit zijn werk en erover
vertellen. Aanvang 20.00 uur.
Kaarten 'Revue Revue' bij K&O
LEIDEN - Jos Brink en Frank Sanders zijn vanaf vrijdag 13 maart
tot en met zondag 22 maart met hun nieuwe musical 'Revue Re
vue' te zien in het Congresgebouw in Den Haag. Bij het Uitbu
reau van K&O, aan de Oude Vest 45 in Leiden, zijn vanaf heden
toegangskaarten te koop.
Filmregisseur Almendros overleden
NEW YORK - Filmregisseur Nestor Almendros, die vele malen
werd genomineerd voor een Oscar, is woensdag op 61 - jarige
leeftijd overleden. Hij wordt beschouwd als een van de invloed
rijkste persoonlijkheden in de internationale filmwereld. Almen
dros heeft meer dan veertig films gemaakt, waaronder 'Kramer
vs Kramer' en The blue Lagoon' die in Hollywood talrijke Oscar
nominaties kregen. Zijn eerste Academy Award kreeg hij in 1979
voor zijn werk over Terrence Malick 'Days of Heaven'.
Collectie Rembrandttekeningen slinkt
AMSTERDAM - Het British Museum in Londen, waar vanaf 26
maart een tentoonstelling is te zien van tekeningen van Rem
brandt en zijn tijdgenoten, heeft 24 tekeningen, die tot nu toe
aan de 17de eeuwse schilder waren toegeschreven, afgewezen
als zijnde niet-authentiek. Dat schrijft de conservator van het
museum, Martin Royalton-Kisch in The Art Newspaper. Het
gaat om de tekeningen uit de eigen collectie van het museum.
Bijna twintig jaar geleden.
Libris Woutertje Pièterse Prijs voor 'Juffrouw Kachel'
De Libris Woutertje Pieterse Prijs 1992, de hoogste on
derscheiding voor Nederlandstalige jeugdliteratuur, is
gisteren toegekend aan Toon Teilegen (1941) voor zijn
boek 'Juffrouw Kachel'. Aan de prijs is een geldbedrag
van 10.000 gulden verbonden. In het bekroonde boek,
dat is uitgegeven bij Querido, vertelt een jongen in de
vorm van een geheim dagboek over zijn tirannieke
schooljuffrouw. Het viel de jury op dat dit nog nooit eer
der door iemand is gedaan. Het boek is geïllustreerd door
Harrie Geelen.
1988 en de Zilveren Griffel 1990.
Naast kinderboekenschrijver
is Tellegen dichter en huisarts
in Amsterdam. „Het schrijven
is", zo stelt hij, „geen uit de
hand gelopen hobby. Ook ben
ik absoluut niet de schrijvende
dokter. Het schrijverschap en
mijn werk als huisarts zijn twee
verschillende zaken. Eigenlijk
heb ik twee werkplekken, die
door de tijd zijn gescheiden."
De keuze voor een fulltime
schrijverschap wil Tellegen niet
maken, omdat hij zich zowel li
terator als huisarts voelt. De
keuze hoeft hij ook niet te ma
ken. De combinatie gaat goed.
Eigenlijk besteedt hij meer
tijd aan het schrijven van ge
dichten dan aan het maken kin
derboeken. Poëzie stelt hij niet
op een hoger plan dan de
jeugdliteratuur, maar de uitda
ging ervan is wel groter. „Het
dichten is iets, wat ik eigenlijk
AMSTERDAM SANDRA JONGENELEN
„De namen en de straten in het
boek zijn echt. Die heb ik niet
verzonnen. Ook juffrouw Kachel
bestaat, al heette ze in werke
lijkheid anders. Zij was mijn la
gere schooljuf uit Den Briel, en
ze woonde ook echt in de Asyl-
straat. Verder is het boek slechts
gedeeltelijk autobiografisch."
Het heeft Toon Tellegen
enigszins verbaasd dat hij voor
dit boek de hoogste onderschei
ding op het gebied van de
jeugdliteratuur heeft gekregen.
Voor zijn andere vijf kinderboe
ken, waarin dieren de hoofdrol
spelen, had hij het veel meer
verwacht. Toch viel hij ook met
deze boeken in de prijzen. Voor
de bundels 'Toen niemand iets
te doen had' en 'Langzaam, zo
snel als zij konden' werd hij be
kroond met de Gouden Griffel
nét niet kan, terwijl ik weet dat
ik het schrijven van de verhalen
wél kan", zo zegt hij. „Elke dag
begin ik weer met die gedich
ten." In totaal zijn van hem ze
ven dichtbundels verschenen.
Hij debuteerde in 1977 in De
Gids.
Verdiende loon
Het nu bekroonde boek 'Juf
frouw Kachel' is een soort dag
boek of liever een notitieboek
over de juffrouw van de lagere
school. In het eerste hoofdstuk,
dat door de uitgever tot voor
woord van het boek is gebom
bardeerd. schrijft het getergde
jongetje dat het dagboek alleen
over de juf zal gaan. „Ik*schrijf
er in als ik zeker weet dat er nie
mand in de buurt is. Na
mijn dood mag iedereen het le
zen. Als juffrouw Kachel dan
nog leeft, dan hoop ik dat ze
haar verdiende loon zal krij
gen", zo begint het boek.
Juffrouw Kachel is een tiran.
Ze slaat op twee manieren. Met
haar vlakke hand en met haar
knokkels, en dat terwijl ze een
ring met steen aan haar vinger
heeft. Ze slaat iedereen, zonder
aanziens des persoons, want
lievelingetjes heeft ze niet.
Voordat Tellegen het boek
ging schrijven, is hij eerst nage
gaan of juffrouw Kachel echt
Vlammend
optreden
van trio
l'Archibudelli
in Alphen
RECENSIE UDY VAN DER SPEK
Concert: trio l'Archibudelli; Vera Betbs,
viool, Jürgen Kussmaul, altviool en Anner
Bijlsma, cello
Nieuw album van 40-jarige zangeres
En toch was het geen Mozart-
"^avond in de Oudshoomse kerk,
ook al stond hij vódr en na de
pauze op het programma. Bach
was zo absoluut en overtuigend
aanwezig in de 'bewerking' die
Mozart maakte van diens Pre
ludes en Fuga's uit het 'Wohl-
temperiertes Klavier', dat ik niet
weet wie ik de eer moet geven:
Bachs meesterwerk of het won-
dertalent van Mozart, die voor
de Prelude een Adagio compo
neerde geheel gericht op het
klankidioom van een strij
kerstrio, maar de Fuga 'slechts'
bewerkte.
Of geef ik de eer aan het trio
l'Archibudelli (letterlijk stokken
en darmen) dat deze Adagio's
en Fuga's (één naar Bachs oud
ste zoon Wilhelm Friedemann
en drie naar J.S. zelf) adembe
nemend mooi speelde? Met
enorme muzikaliteit en durf en
een groot technisch vermogen
speelde dit trio met name de
eerste en derde Fuga van Johan
Sebastian, beide fuga's met felle
thema's (beurtelings óf elkaar
overlappend), die indrukwek
kend. ijzersterk maar toch heel
doorzichtig gespeeld de luiste
raar in de ban hielden.
Zorgvuldig
Met haar glanzende, fijn gecise
leerde toon en gematigde tempi
met name in de Adagio's ont
wikkelde Vera Beths een intense
lyriek, en het derde Adagio deed
zelfs aan de Romantiek denken
(dan wel avant la lettre). Ook
viel in alle Adagio's haar zorg
vuldige afwerking van iédere
toon op.
Vergeleken met deze Bachbe-
werkingen was Mozarts Diverti
mento. zoals het woord al zegt,
ontspannende en lichte muziek,
die zijn hoogtepunt vond in het
tweede en vierde deel. het on
verwacht melancholieke zeer
verstilde Adagio en het Andante
met variaties, alle zeer divers
van karakter.
Het leverde vlammend spel
en tegenspel op van de strijkers,
afgewisseld met de meest tede-
re samenklanken. Alweer een
buitengewoon concert georga
niseerd door de Stichting Cor-
nelis de Vlaming.
AMSTERDAM RUUD RAMLER
Ze was lange tijd het 'meisje
van Streetlife'. Inmiddels heeft
Randy Crawford op eigen kracht
een carrière verwezenlijkt om
trots op te zijn. 'Streetlife' staat
nog altijd op haar repertoire,
maar Randy Crawford is anno
1992 meer.
De nieuwe langspeler
'Through the eyes of love' is in
een loopbaan van zestien jaar
pas haar tiende solo-album.
Randy Crawford is niet het soort
artiest dat hoe dan ook ieder
jaar een nieuw album wil uit
brengen. Crawford doet het op
haar gemak, stelt de kwaliteit
ver boven de kwantiteit.
Crawford is ook een beetje af
geslagen van het pad dat haar
de laatste jaren zo veel succes
opleverde. Vooral de verander
de manier van arrangeren, met
meer orkestratie, valt op. De
zangeres zegt dat dat het werk
van producer Michel J. Powell
is. Op het drie jaar geleden ver
schenen 'Rich and Poor' mocht
Powell slechts de produktie van
de single 'Knocking on heaven's
door' doen, dit keer is hij ver
antwoordelijk voor het hele al
bum.
„Ik bemoei me daar niet
mee", klinkt La Crawford stellig.
„Producers krijgen van mii de
vrije hand. Op de eerste plaats
omdat het hun vak is. Veel be
langrijker is dat ik het niet op
Randy Crawford: „Ik ben nu veertig jaar en heb een nieuw album in de
winkels liggen waar ik trots op kan zijn." foto gpo
PARUS HANS GERTSEN
Vanaf het begin van de twintig
ste eeuw hebben fotografen,
architecten, kunsthistorici en
andere wetenschappers ervan
gedroomd, maar nu lijkt het er
dan toch eindelijk van te ko
men: De Unesco gaat de ko
mende jaren een poging doen
het mondiale culturele erfgoed
in foto's vast te leggen. Het am
bitieuze project heeft de naam
Heritage 2001' ('Erfgoed 2001')
meegekregen.
Het project werd deze week
in Parijs gepresenteerd door
Federico Mayor, de algemeen gebracl
directeur van de culturele en
wetenschappelijke organisatie
van de Verenigde Naties en
door Juan Antonio Samaranch.
Samaranch is behalve voorzit
ter van het Internationaal
Olympisch Comité ook direc
teur van de Spaanse spaarbank
Caixa, de voornaamste sponsor
van het müjoenenproject.
Vele tientallen topfotografen
krijgen de komende vijf jaar de
opdracht gedetailleerde repor
tages te maken van zo'n twee
honderd monumenten, steden
en ruïnes in alle uithoeken van
de wereld. Van Dubrovnik tot
de dom van Keulen en van Ro
meinse aquaducten tot de Chi
nese Muur. Objecten die stuk
voor stuk wereldberoemd zijn,
maar die desondanks vaak
gebrekkig in beeld zijn
:nL
Toen een medewerker van
de Unesco onlangs op zoek
ging naar goed beeldmateriaal
over Dubrovnik - voor en na de
intense beschietingen door het
Joegoslavische leger - bleek de
oogst bijzonder schraal. Aan
toeristische kiekjes en ansicht
kaarten ontbreekt het door
gaans niet, maar kwalitatief
hoogstaande foto's die archi
tectonische details tot hun
recht laten komen, zijn
schaars. Zelfs van de Keulse
dom bestaan maar bitter wei
nig foto's waar bijvoorbeeld
kunsthistorici iets aan hebben.
Om nog maar niet te spreken
over de situatie in veel Derde-
Wereldlanden.
Beeldenbank
Het project Heritage 2001 be
oogt eeó beeldenbank in het
leven te roepen die zijn gelijke
in de wereld niet kent. Als het
legertje fotografen over vijf jaar
alle tweehonderd objecten op
de gevoelige plaat heeft vastge
legd, hoopt de Unesco te be
schikken over een archief van
minstens 40.000 uitstekende
foto's en dia's. Materiaal dat ie
dereen vrijelijk ter beschikking
staat in alle delen van de i
relde De Franse evenknie
KIT -Telecom werkt aan
per satelliet in enkele seconden
te versturen zónder enig kwali
teitsverlies.
zijn
De eerste vier reportages
intussen gereed. Vier fotogra
fen brachten de afgelopen
maanden onder meer de be
roemde tempel van Angkor
Wat in Cambodja, de stad Le
ningrad, Keltische overblijfse
len en Latijnsamenkaanse
goudschatten in beeld. Hun
werk was woensdag al te be
wonderen in het Parijse Unes-
co-hoofdkwartier.
ongetrouwd was gebleven, want
hij had het niet prettig gevon
den eventuele nabestaanden te
kwetsen. De juf - "ze is 85 jaar
oud geworden" - bleek inder
daad ongehuwd en kinderloos
te zijn gebleven.
Tellegen: „In Den Briel kent
iedereen de juffrouw. Ze hoorde
bij het dorp, zoals de Brielse
Dom er hoorde. In Den Briel
waren eind jaren veertig drie la
gere scholen: een christelijke,
een katholieke en een openba
re, en mijn juffrouw was aan de
laatste verbonden. Twee jaar
lang heb ik haar gehad, in de
eerste en tweede klas. Zij was
toen al een jaar of zestig."
Veel van de in het boek opge
nomen wandaden van de juf
frouw zijn ook in werkelijkheid
ZO gebeurd, erkent Tellegen.
„Het is absoluut niet zo dat ik er
een trauma van heb over ge
houden. Het was een aparte be
levenis, die ik ook als zodanig
heb ervaren. Hedentendage zou
zoiets niet meer worden getole
reerd. Maar toen, ach, die juf
frouw was al veertig jaar aan de
school verbonden, en ze gaf zo
goed les. zo luidde de redene
ring destijds."
kan brengen uren achter elkaar
in een studio te zitten. Natuur
lijk, ik heb goede oren. Mijn ob
jectieve mening wordt best op
prijs gesteld, maar ik heb geen
zin om me er constant mee te
bemoeien."
„Ik ben nu veertig jaar en heb
een nieuw album in de winkels
liggen waar ik trots op kan zijn.
Het is zowel muzikaal als artis
tiek verantwoordaldus een
zelfverzekerde Crawford. "De
stukken geven mijn 'vrouw-zijn'
en. belangrijker, mijn innerlijke
gedachten goed weer."
Toetsen tovenaar Joe Sample
behoort tot haar vaste vrienden
die geregeld op bezoek komen.
Hij levert een aandeel aan het
nieuwe album met een piano
solo op "Who's crying now'. De
Amerikaanse zangeres heeft in
middels ook Zucchero Fomaci-
ari in de armen gesloten. Tij
dens dienst concert 'Live in
Kremlin' kwam Randy Crawford
tweemaal op het toneel voor
een duet.
'Imagine' en 'Come il sole al
l'improviso' dat ze voor haar ei
gen album heeft herschreven in
'Like the sun out of nowhere".
Als tegenprestatie heeft Randy
Crawford de duetversie met
Zucchero van zijn hit 'Diaman-
te' op haar cd gezet. „Prachtige
man. Prima podiumartiest ook.
maar ik kan beter zingen",
klinkt het plagend.
ALPHEN A/D RI JN, De Koffer, Hoofdstraat 1 31-1 33
KATWIJK AAN ZEE, Baalbergen, Ambachtsweg 19. Haasnoot,
Princestraat 40 LEIDEN, V.d. Klugt, Haarlemmerstraat 256
LEIDERDORP, Wooncentrum Stoutenbeek, Meubelplein 1
Geen sterke
solo van
Vincent Bijlo
van en door Vincent Bfo Reg* Bert
KJunder
Genen S/3. Schouwburg.
le*Jen
Zijn eerste solovoorstelling
'Made in braille' werd vrij alge
meen positief tOt zelfs «thOU
siast ontvangen. Inmiddels is
het tweede solopmgramm.t \an
Vincent Bijlo enkele maanden
geleden in première gedaan. In
'De knal van half zeven' laat hij
zijn blindheid wederom ruim
schoots aan bod komen. En op
nieuw vallen er van alle kanten
lovende reacties te beluisteren.
Dat wil zeggen: men bewondert
zijn capaciteiten als cabaretier
die daarnaast zijn blindzijn als
onontkoombaar gegeven in de
voorstelling heeft verwerkt.
Aan de andere kant valt zijn
populariteit ook wel weer wat
tegen, want de Leidse schouw
burg was gisteravond slechts
voor de helft bezet. Opvallend is
dat. aangezien jonge cabaretiers
zich doorgaans mogen verheu
gen in grote publieke belang
stelling
Op het podium staat een per
soonlijkheid die zijn beperkin
gen duidelijk niet voor lief
wenst te nemen. Van medele
ven met of - nog erger - goede
bedoelingen ten aanzien van de
visueel gehandicapte mede
mens is hij al helemaal niet ge
diend. Bijlo laat daarover in /jjn
losse terzijdes en in zijn rode
draadverhaal over de blinde
zoon van een danseres en een
fotograaf geen twijfels be
staan.
Zo vertelt hij met een licht cy
nische ondertoon op wat voor
een onbeholpen manier men
sen (wii als toeschouwers dus)
op een blinde kunnen reageren.
Voorbeelden hiervan zijn onder
meer de routebeschrijving en
verkeersinfonu.il ie NB Ml
Utrechtse taxichauffeur of het
'gesproken' boek van de blin
denbibliotheek. zoals het door
een keurige bejaarde dame met
hoorbare géne op geluidsband
Ingesproken 1 una I tuk*. Vin
cent Bijlo haat kennelijk dit
soort goede bedoelingen, en dat
levert dan ook de beste |HO
menten in zijn solo op.
Toch moet je van zi|n hoekige
stijl.houden. Zijn nadrukkelijke
en staccato-echtige manier van
spreken kan maar moeizaam
een hele avond lang boeien. Bo
vendien zit er daarvoor toch te
veel mager tekstmateriaal in de
voorstelling en zijn er te weinig
tempovariaties. Ter afwivseiing
is er wat muziek, al blijft dat on
gepolijste zingen van Bijlo (Kik
ditmaal beperkt tot enkele lied
jes. Deze cabaretier met een on
miskenbaar eigen geluid heeft
tot nu toe terecht veel krediet
griONgM Bis hoera-geriK'p
daarentegen is wel erg voorba
rig-
Your Neighborhood Saxophone
Quartet (YNSQ) uit Boston treedt
morgenavond op In De Waag. De
In 1980 opgerichte groep bestaat
uit vier beroepsmuzikanten met
een uiteenlopende muzikale ach
tergrond. Het YNSQ heeft zich
met een fantasievolle repertoire
keuze (freefunk. bebop, rythm en
blues, latin, klassieke invloeden
en vrije improvisatie) een geheel
eigen plaats verworven tussen de
internationaal opererende saxo
foonkwartetten Het optreden, ge
organiseerd door door Jazzzpodi-
um Hot House, begint om 2130
uur. foto PR
NELLY FRIJDA KEEftOOLEN - INA VAN FAASSEN e.a.
van HAYE VAN DER HEYDEN
"Met meeiterti*nd tot leven gebracht" (NRC/Handekbiad)
aanwinst voor de toneelliteratuur" (De Telegraaf)
donderdag 12 maart
LEIDSE SCHOUWBURG, oud.vest 43. Lokten
TEL. 071-131943/131944
Het Cascade waterbed is een
natuurlijk en komfortabel
alternatief voor de gewone
matras met een geweldig
kwaliteitsnivo en een heel
eigen karakter. Cascade Is
niet zomaar een waterbed
C ascade staat aan de top.
Het Cascade waterbed biedt
een unieke slaapvorm die
past in cm temustei n nk«
gentel i leu - n l ra atfe
waterbedden treft u alleen
daar aan waar u een deskun
dig en objectief advies kunt
verwachten. Bij de slaapspe-
cialist! Een fraaie kleuren-
brochure over het slapen op
water en Cascade in het bij
zonder ligt voor u klaar.
CASCADE
watoteMen -
