Binnenland
Prijsafspraken in 1993 verboden
'De verloren erfenis': Handboek
voor gefrustreerde PvdA-politici
Akkoord over lagere
tarieven specialisten
Olievlekken op Noordzee
DRAAI-
KONTER
Nederland dreigt onaantrekkelijk
te worden voor multinationals
S leevtrend
Subsidie op
dorpswinkel
Noordgouwe
Artsen onderkennen moord niet altijd''
Donderdag 5 maart 1992
3-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FR1SART (dief) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving DRIES DE BOERS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
'Vergunning Kemira versoepelen'
Werknemers van de kunstmestfabriek Kemira in Pernis gaan be
zwaar aantekenen tegen de concept-lozingsvergunning die tus
sen het bedrijf en de overheid is afgesproken. Volgens het perso
neel zijn de eisen waaraan het bedrijf voor het behoud van de
vergunning moet voldoen, strenger dan aanvankelijk was afge
sproken. Als er niets verandert, wordt het moeilijk om nog een
kunstmestindustrie in Nederland in stand te houden, aldus het
personeel. Belangrijkste punt van de vergunning is dat de fa
briek vanaf het jaar 2000 geen afvalgips meer mag lozen op de
Nieuwe Waterweg.
Kosten GMD flink omhoog
De bedrijfs- en uitvoeringskosten van het GAK, de bedrijfsvere
nigingen, de Gemeenschappelijke Medische Dienst (GMD), de
Sociale Verzekeringsbank (SVB) en de sociale fondsen, zijn tus
sen 1986 en 1990 met 31 procent gestegen. De stijging was voor
al het grootst bij de bedrijfsverenigingen en de GMD, waar de
kosten respectievelijk met 37 en 31 procent gestegen. Dat zegt
de Toezichtkamer van de Sociale Verzekeringsraad in een twee
de nota over de uitvoeringskosten in de sociale zekerheid. In to
taal was met uitkeringen en uitvoeringskosten in 1990 ongeveer
80 miljard gulden gemoeid. Drie miljard gulden daarvan werd
besteed aan uitvoeringskosten, de rest aan uitkeringen.
Banenpools doen het steeds beter
Na een trage start doen de banenpools voor zeer langdurig
werklozen het steeds beter. Dat schrijft minister De Vries van so
ciale zaken en werkgelegenheid in antwoord op schriftelijke vra
gen vanuit de Tweede Kamer. Begin november 1991 werd het
aantal plaatsen in de banenpools nog geraamd op 4.250, maar
eind 1991 bleek het aantal banen te zijn opgelopen tot ongeveer
6.000. De Vries verwacht dat de stijging zich in het eerste kwar
taal van dit jaar zal doorzetten.
Oud-hoofdredacteur Typhoon overleden
Op 78-jarige leeftijd is gisteren Cees Meijer, oud-hoofdredacteur
van het voormalig Zaanse dagblad De Typhoon, overleden.
Meijer leidde de krant van de oprichting in 1945 tot zijn pensio
nering in 1979. Hij was daarnaast zestien jaar bestuurslid van de
journalistenbond NVJ. Meijer was ook mede-oprichter van de
Europese Pers Gemeenschap. In 1972 was hij als hoofdredacteur
nauw betrokken bij de fusie tussen De Typhoon en Damiate in
Haarlem, uitgever van onder meer deze krant. De Typhoon hield
vorige maand op te verschijnen, na een fusie met concurrent De
Zaanlander. De krant gaat nu verder door het leven als Dagblad
Zaanstreek.
Staatssecretaris Van Rooy van economische zaken wil
per 1 januari 1993 bij algemene maatregel van bestuur
vrijwel alle horizontale prijsafspraken verbieden. Dat zijn
overeenkomsten over de tarieven tussen aanbieders van
hetzelfde produkt of dezelfde dienst. Volgens een woord
voerder van Economische Zaken zijn daarmee vanaf die
datum ook de tariefovereenkomsten van artsen, tandart
sen, andere medici en notarissen verboden.
mer verstuurde brief.
De maatregel verbiedt alle
horizontale prijsafspraken van
ondernemers en vrije-beroeps-
beoefenaren. De belangrijkste
uitzonderingen op het verbod
betreffen verkooporganisaties
i van franchise (zelf-
Van Rooy zal het besluit Hori
zontale Prijsbinding snel door
spreken met de Tweede Kamer.
Daarna zal het kabinet zich er
over uitspreken, zo schrijft ze in
een gisteren aan de Tweede Ka-
RUSWUK ANP
Staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) heeft gisteren met
de medisch specialisten, de zie
kenhuizen en de drie organisa
ties van verzekeraars overeen
stemming bereikt over de verla
ging van de tarieven van de spe
cialisten. Aanvankelijk dreigde
ruzie tussen de vijf partijen en
de staatssecretaris, omdat Si
mons het niet eens was met de
berekeningen van de organisa-
VLISSINGEN ANP
Voor de Belgische kust drijven
sinds gistermiddag drie olie
vlekken van in totaal tien- tot
twintigduizend liter. De olie
kwam vrij bij een botsing tussen
twee schepen bij Zeebrugge,
gistermorgen. Volgens een
woordvoerster van het ministe
rie van verkeer en waterstaat is
de hoeveelheid olie 'behoorlijk'.
Er bestaat volgens haar echter
geen gevaar voor de Nederland-
se kust.
Twee Belgische oliebestrij-
dingsvaartuigen zijn al sinds
gisteren bezig de olie op te rui
men. Vanochtend kregen ze
daarbij assistentie van het Ne
derlandse oliebestrijdingsvaar-
tuig De Smal Agt. Het is nog
MEER RUST MET EEN
SLEEPTREND WATERBED
niet bekend om wat voor olie
het gaat.
De aanvaring tussen het Chi
nese schip Long Lin en de bulk
carrier Cast Muskox, die vaart
onder de vlag van de Bahama's,
gebeurde bij slecht zicht op een
drukke vaarroute voor Zeebrug
ge. De Long Lin heeft vermoe
delijk de meeste olie verloren.
Gisteren bleef men het on
eens over een bedrag van tien
miljoen gulden. Simons vindt
dat bedrag echter te klein om er
„messen over te trekken". Veel
belangrijker noemde hij de af
spraak dat zijn ministerie en de
vijf organisaties de komende
anderhalve maand samen gaan
onderzoeken hoe de doelmatig
heid van de specialistische zorg
kan worden vergroot.
De bereikte overeenstem
ming leidt er concreet toe dat
de particuliere tarieven van de
specialisten op 1 april 2,8 pro
cent omlaag gaan. Op 1 april of ven voor medische behandelin
i dalen ze met nog eens 0,3 gen omlaag gaan.
GOUDA, Klciwegilr. 26, 01820 12098
HAARLEM. Kruisweg 51, 023 318379
LEIDEN Korevoorstr 2e, 071 122476
IJMUIDEN. Morklplein 56, 02550 17877
y-rïrlï-aihaterbedden
Het is maar de vraag of Neder
land zijn positie van aantrekke
lijk land voor de vestiging van
houdstermaatschappijen van
multinationals in de toekomst
zal behouden. Dat stelt G. de
Soeten, belastingadviseur bij
het managementadviesbureau
Coopers en Lybrand in Rotter
dam, in de jongste uitgave van
het Weekblad voor Fiscaal
Recht.
Volgens hem dreigt Neder
land 'onaantrekkelijk' te worden
omdat er onvoldoende wordt
ingespeeld op Europese ontwik
kelingen. Daarnaast spelen ont
wikkelingen in andere EG-lan-
den een rol.
In een vertrouwelijk rapport
van het ministerie van financiën
staat dat Nederland de afgelo
pen vier tot vijf jaar al voor mil
jarden guldens aan investerin
gen van multinationals is mis
gelopen door gunstige fiscale
vestigingsvoorwaarden in voor
al België, maar ook in Luxem
burg, Ierland, Frankrijk en
Groot-Brittannië.
De Soeten noemt twee zaken
waarin snel verandering moet
komen, wil Nederland nog blij
ven meetellen. Zo bepleit hij in
krimping of afschaffing van de
kapitaalsbelasting, die houd
stermaatschappijen éénmalig
moeten betalen als ze zich in
Nederland willen vestigen. De
hoogte van die belasting is 1
procent van de waarde van alle
aandelen van de buitenlandse
vestigingen van het bedrijf. In
België bedraagt de belasting een
half procent.
Handhaving van de belasting
op haar huidige hoogte zal vol
gens De Soeten ernstige econo
mische gevolgen hebben. Uit
eigen ervaring weet De Soeten
te melden dat de belasting voor
veel Britse concerns een duide
lijke belemmering vormt om
voor een Nederlandse holding
BROUWERSHAVEN
Dankzij een gemeentelijke sub
sidie heeft het dorpje Noord-
gouwe op Schouwen -Duiveland
vanaf vandaag weer een dorps
winkel. De laatste levensmidde.-
lenzaak in het 726 zielen tellen
de dorpje verdween eind vorig
jaar, na pensionering van de ei
genaar.
Volgens de gemeentesecreta
ris van Brouwershaven, waartoe
Noordgouwe behoort, is de slui
ting van deze winkel aanleiding
geweest een subsidieregeling in
het leven te roepen. De wees
bestond dat de leefbaarheid in
denpfe In het geding zou komen
na het verdwijnen van de laatste
winkel.
De regeling geldt voor alle
dorpen in de gemeente Brou
wershaven. en heeft betrekking
op een winkel voor eerste le
vensbehoeften als brood, vlees,
melk en groenten. Een winkelier
die het aandurft, krijgt maxi
maal 50.000 gulden subsidie.
Het nog te openen jongerencafé 'Spoor 3' aan het Zoetermeerse Stadshuisplein biedt de toekomstige be
zoekers een bijzonder zitje. De gasten kunnen in het café plaatsnemen in deze afgedankte Poolse treinwa
gon, die eerst nog grondig zal worden opgeknapt. Er was een grote kraan voor nodig om de wagon op zijn
plek te krijgen. eoto anp
standigen die in hun bedrijf de
naam en het assortiment van
een groot bedrijf voeren), waar
bij kleinere bedrijven schaal
voordelen bereiken die hun po
sitie'tegenover (grote) concur
renten, leveranciers en afne
mers versterken.
Om misbruik te voorkomen,
moet worden aangetoond dat
het gaat om produktieve vor
men van samenwerking. Daar
naast komt er een uitzondering
voor kortere reclame-acties van
hooguit een maand, die boven
dien gemeenschappelijk moe
ten worden gevoerd. Coöpera
ties in de agrarische sector wor
den vrijgesteld van het prijsaf-
sprakenverbod. Tenslotte komt
er een vrijstelling voor prijsaf
spraken van zeer geringe eco
nomische betekenis.
Een systematische uitzonde
ring op het verbod zal worden
gemaakt voor de bouw. en voor
prijsafspraken die al op grond
van een andere wet goedkeu
ring vooraf behoeven. Er komt
evenmin een verbod zolang er
een ontheffing van de Europese
Commissie is verleend. Bij hoge
uitzondering kan ook ontheffing
worden verleend in het alge
meen belang.
De Nederlandse notarissen
gaan er van uit dat zij niet on
der het verbod komen te vallen.
Voorzitter I. Klinkenberg van de
Koninklijke Notariële Broeder
schap (KNB) stelt dat bij het op
stellen van de nieuwe Notaris-
wet een tariefregeling zal wor
den ingebouwd. ..Vanaf dat mo
ment behoren wij tot de uitzon
deringen die in dit verband zijn
genoemd."
Mocht die tariefregeling niet
in de nieuwe wet worden opge
nomen, dan zal de KNB een be
roep doen op een ontheffing in
het algemeen belang. ..Het no
tariaat verricht ambtelijke werk
zaamheden. Het is In bet alge
meen helang dat die op een
aanvaardbaar prijsniveau wor
den uitgevoenr', aldus Klinken*
berg.
Volgens het ministerie van
wvc blijven de tariefovereen
komsten in het kader van de
Wet Tarieven Gezondheidszorg
fWTG) bestaan. De WTG geeft
alleen maximumtarievcn. Het
verbod op horizontale prijsaf
spraken is wel van toepassing
op artsen en andere beroeps
groepen die onder de WTG val
len en die onderling afspreken
alleen het maximum tarief toe te
passen of <>p m pnu ent man
te gaan zitten. Het verbieden
van dergelijke afspraken vindt
WVC voor de beoogde markt
werking in het nieuwe MbImI
(het plun-Simons) „zeer ge
wenst
procent. De ziekenfondstarie
ven gaan dan met met 3,85 pro
cent omlaag.
De vijf partijen hebben in
1989 afgesproken dat de uitga
ven voor specialistische hulp
drie jaar lang zouden worden
bevroren. Eventuele overschrij
dingen zouden door tariefsver
lagingen worden gecompen
seerd. De berekeningen van Si
mons en de organisaties over
1990 liepen echter zover uiteen,
dat veelvuldig overleg nodig
was om tot overeenstemming te
komen.
De voorzitter van het vijf-par-
tijenoverleg, oud-minister Van
Aardenne, is verheugd over de
doelmatigheidsafspraak. Ook
voorzitter Mulder van de Lan
delijke Specialisten Vereniging
(LSV) was zeer positief over de
uitkomst. „Het is nog niet zo
vaak voorgekomen dat zo'n
moeilijk probleem in harmonie
kon worden opgelost", zei hij.
De Consumentenbond toonde
zich eveneens verheugd. Hij
denkt dat de consument er
voordeel bij heeft dat de tarie-
1
In het Groningse Kolham zetten boze boeren gisteren zo'n dertig trekkers In om demonstratief mest uit te rijden, en daarmee de nieuwe, strenge
regels van het ministerie van landbouw te negeren. In Groningen en Drenthe werd gisteren overal actie gevoerd tegen het mestbeleid. De boe
ren zijn boos, omdat de strenge regels volgens hen ten onrechte in het hele land gaan gelden. Daardoor zouden zij worden gestraft voor het
mestoverschot dat vooral in het zuiden van het land bestaat. De noordelijke boeren houden bij hoog en bij laag vol dat er bij hun geen sprake Is
van een teveel aan mest. De politie hield zich bij de acties van gisteren afzijdig. foro anp. karei zwanivild
te kiezen.
Een andere maatregel die Ne
derland volgens De Soeten lelijk
kan opbreken is de EG-richtlijn
voor winstuitkeringen die op 1
januari van kracht is geworden.
De maatregel bepaalt dat de
winsten, die een moedermaat
schappij ontvangt van een
dochtermaatschappij in een an
dere EG-land, niet onder de
vennootschapsbelasting vallen.
Nederland kende al lang een
dergelijk regime, dat bovendien
op veel punten nog iets ruim
hartiger uitpakt. Zo vallen ook
vermogenswinsten uit deelne
mingen in andere bedrijven on
der de vrijstelling.
Landen die op dit punt een
ongunstiger regeling kenden
dan Nederland, zullen nu op
zijn minst een eind in de Ne
derlandse richting opschuiven,
verwacht De Soeten. Daardoor
zal Nederland volgens hem een
stuk aantrekkingskracht verlie-
GRONINGEN
Artsen In Nederland stellen
soms ten onrechte vast dat ie
mand een natuurlijke dood is
gestorven. Ze hebben te weinig
kennis om aanwijzingen te
zien waaruit ze zouden kun
nen afleiden dat er sprake is
van een onnatuurlijke
doodsoorzaak. Het is daarom
dringend nodig dat artsen in
hun opleidingen weer cursus
sen forensische geneeskunde
volgen. Dat is de geneeskunde
die onderzoekt of er mogelijk
geweld in het spel is geweest.
Dat stelt de Groningse foren
sisch toxicoloog dr. D. Uges,
verbonden aan het Acade
misch Ziekenhuis in Gronin
gen. Hij heeft het intitiatief ge
nomen tot een nieuwe cursus
forensische geneeskunde voor
studenten geneeskunde. De
cursus de enige in Neder
land gaat eind deze maand
van start. De belangstelling on
der studenten is groot.
Volgens Uges was forensi
sche geneeskunde in Neder
land vroeger een verplicht on
derdeel van de opleiding tot
arts. Na de oorlog is het vak
overal verdwenen uit het stu
diepakket. Volgens Uges is het
hoog tijd dat medicijnen sin
denten het vak weer terug krij
gen in hun pakket
„Daardoor worden ze tijdens
de uitoefening van hun beroep
ook alerter. Het komt In Ne
derland vaker voor dan ge
dacht dat ten onrechte een
'natuurlijke dood' wordt ge
constateerd", vermoedt Uges.
De studenten in Groningen le
ren In hun nieuwe cursus ook
seksueel geweld en mishande
ling binnen het gezin te onder
kennen.
DEN HAAG HENRI KRUITHOF
Het grootste probleem waarmee de PvdA
worstelt is de vraag: hoe heeft het zover
kunnen komen dat we de helft van ons
electoraat zijn kwijtgeraakt? Het is een be
langrijke vraag omdat een oplossing van de
malaise alleen maar kan worden gevonden
als het probleem duidelijk in kaart is ge
bracht.
Velen in en buiten de partij hebben daar
de afgelopen maanden hun zegje over ge
daan. 'Wc zijn niet links genoeg meer' of
'we zijn te links voor de veranderde kiezers'.
'We praten te weinig met de achterban' of
'we praten teveel met onszelf. Het zijn alle
maal uitingen, waarin velen zich kunnen
vinden, maar een samenhangend beeld van
de oorzaken van de rampspoed die zich in
de Pvd heeft voltrokken, ontbrak bijna vol
ledig.
Er zijn rapporten en nota's verschenen.
Zowel over de inhoud van het PvdA-beleid
als over de structuur van de partij wordt tij
dens het congres in maart gesproken en be
sloten. Maar of het allemaal tot een oplos
sing zal leiden, weet nog niemand en me
nigeen twijfelt daar ook sterk aan.
Onlangs verscheen het boek 'De verloren
erfenis' van de journalisten Max van Weezcl
en leonard Ornstein van het weekblad Vrij
Nederland Van Weezcl is zo langzamer
hand een bekend PvdA-iid, omdat hij vaak
discussies leidt over de toekomst van de
Omstein en Van Weezei hebben zich er
niet gemakkelijk van afgemaakt. Ze hebben.
om het bock te kunnen schrijven, een zeer
groot aantal personen gesproken. Van mi
nisters tot gewone kiezers en van kamerle
den tot politieke strategen. Een deel van de
stukken heeft het afgelopen jaar in Vrij Ne
derland gestaan, maar een aanzienlijk deel
is geheel nieuw. Het resultaat is een zeer
leesbaar en lezenswaardig boek, vooral voor
al diegenen die op een of andere manier
verantwoordelijkheid dragen voor het uit
hei moeras tra ken van de Pvd
Het beeld dat uit de 200 pagina's weer
slag van de gesprekken opdoemt is vrij
eensluidend: de afstand tussen de politici
en de achterban van de PvdA is zo groot ge
worden, dat het onmogelijk is om die kloof
nog te overschreeuwen Kiezers en partij
bonzen verstaan elkaar eenvoudig niet
meer. ook al omdat de beroepspolitici van
de PvdA niet de moeite nemen om bij de
'gewone' mensen te gaan luisteren.
De Rotterdamse burgemeester en vroege-
re partijstrateeg Bram Peper beschrijft de
sfeer van 'intellectuele luiheid' en de gees
telijke onvrijheid die jarenlang de dienst
uitmaakte in de PvdA ..Bijna alles was ta
boe. Als je een afwijkende mening had.
werd je meteen voor rechts uitgemaakt."
Het zouden woorden kunnen zijn van een
gefrustreerde eenling maar na lezing van
De Verloren Erfenis van de beide VN jour
nalisten doemt een heel ander beeld op.
(Kt*r Wim Kok bijvoorbeeld zijn bijna alle
geïnterviewden het eens. Die man is niet in
slaat of niet bereid te luisteren naar wat er
in het land gebeurt, naar ideeën die in de
parti| nog best voor handen zijn PvdA-be
stuurders als Van Thijn, Meijer, Peper, Van
Kemenade en Van der Louw zijn roependen
in de woestijn Zij hebben ook in het verle
den gewaarschuwd voor het dogmatische
in de partij, zonder dat daarnaar werd ge
luisterd.
Dat is overigens niet alleen een verwijt
aan Wim kok >ok in de lijd au de nu al Ie
gendarische loop den Uyl liepen zij tegen
een muur van onbegrip of onwil op Maar
van hem accepteerden ze dat. omdat hij
een i hansmatis< li leider vs.is die grole aan
trekkingskracht op het electoraat ui toefen-
dt Mtll ook lil) kri|gt hel \er\M|t Ie be
nauwd te zijn geweest voor grote koerswij
zigingen, ook ai zag hij soms dat die nood
zakelijk waren
Hei hoofdstuk dat Wim Kok zéker moet
lezen, is het eerste Daarin komen de 'ge
wone kiezers aan het woord De mensen
die zich nog net niet of al wel gefnistrecrd
van de PvdA hebben afgi wi nd l hl die ge
■eïd op var
die vroeger een gezeiligneidsvcreniging
sprekken doemt het bcelt:
een partij
was. waarin ook heftig over de politieke is
sues werd gediscussieerd. Tegenwoordig
wordt in do partij alleen nog maar door eti
keic halve en hele beroepspolitici gepraat,
waarbij gezelligheid verboden is.
De vroeger zo actieve gewone PvdA-leden
voelen zien bijna verjaagd uit de partij. Zij
komen niet meer aan de bak. De partij laat
ook niets mecT aan hen gelegen liggen. Het
omgekeerde gebeurt nu ook.
Max van Wmtei m Leonard Ornstrin, De
verloren erfenis. Uitgeverij Ren Rakker.
