Rtv show
'Het Jeugdjournaal is mijn huis
V
'25 cent': Het toilet van Sjaan
RTL 4 brengt live
Grand Prix-races
motoren en TT Assen
Donderdag 5 maart 1992
Redactie 023-150191/023-150192* INEKE V
R MEER GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: JAN KLINGE
VOOR HET JEUGDJOURNAAL zitje altijd meteen op
twee sporen, je moet om de inhoud denken èn constant in
de gaten houden of iemands verhaal nog wel begrijpelijk
is. Je kunt tijdens een gesprek, als je het even niet snapt,
dus niet denken dat je de geïnterviewde dan maar even
door laat praten. Dat valt onmiddellijk op. Bij kinderen val
je veel gauwer door de mand. (Marga van Praag)
14
Marga van Praag, specialist in berichtgeving voor jongeren
HILVERSUM ANNEMIEK
f e zegt ontzettend ge-
W Interesseerd te zijn
M A in mensen. En vooral
in wat hen drijft, stelt ze be
lang. „Daar gaat het toch alle
maal om in het leven? Waarom
doen mensen iets, uit jaloezie
of om erbij te horen?"
Een gesprek met Marga van
Praag is een meeslepende erva
ring. De verslaggeefster en pre
sentatrice van het NOS Jeugd
journaal praat graag en veel en
ondertussen ontsnapt er heel
weinig aan haar opmerkzame
blik. Haar professionele nieuws
gierigheid paart ze aan een gre
tige belangstelling voor de mens
in het algemeen. Aan het eind
van het interview worden de
rollen dan ook omgedraaid en is
zij degene die de vragen stelt.
Samen met collega Frank du
Mosch is Marga van Praag (45)
het gezicht van het Jeugdjour
naal. In het echt straalt ze de
zelfde betrokkenheid en energie
uit als op het televisiescherm.
Gezeten aan een tafeltje in de
kantine van het NOS-videocen-
trum het gebouw waar het
Jeugdjournaal wordt opgeno
men begint ze een lofzang op
haar collega's. „Het Jeugdjour
naal is mijn huis. Er heerst grote
collegialiteit en saamhorigheid.
Als ik er een dag niet ben, mis ik
die mensen. Ik ben gewoon een
psychiatrisch patiënt die gehos
pitaliseerd is, die zonder hen
niet meer op eigen benen de
wereld in kan. Ik bespreek alles
met ze, het werk, mijn kind. Een
ziekte is het", besluit ze bijna
verontschuldigend.
Bofkont
Marga van Praag werkt bij het
Jeugdjournaal vanaf het begin
in 1981Vier jaar geleden stopte
ze met het maken van de snelle
nieuwsreportages. Sindsdien
presenteert ze drie maal per
week het nieuws en maakt ze
samen met o.a. redacteur Kees
van de Ven de langere specials
voor 'Extra', de zaterdagse
nieuwsbijlage van het Jeugd
journaal. „Het komt er in feite
op neer dat ik een eigen pro
gramma heb binnen het Jeugd
journaal. Welke bofkont heeft
dat nou? Vanaf het begin van
het Jeugdjournaal heb ik geroe
pen dat er een achtergrondru
briek voor kinderen zou moeten
komen vergelijkbaar met Het
Capitool op de zondagochtend.
Het aantrekkelijke van zo'n pro
gramma-onderdeel is dat je niet
gebonden bent aan de waan
van de dag. Je hebt tijd om over
achtergronden na te denken en
je kunt meer de diepte in door
extra aspecten aan het nieuws
toe te voegen."
Een heel bijzonder voorbeeld
van zo'n 'Extra' was de special
waarin Marga van Praag haar
ouders interviewde over de
tweede wereldoorlog. Aan het
onderwerp liggen persoonlijke
motieven en maatschappelijke
betrokkenheid ten grondslag.
„Ik had er heel lang over nage
dacht of dat nu wel of niet kon.
Maar ik moest die documentai
re maken. Vanuit mijn achter
grond heb ik het gevoel dat ik
moet waarschuwen tegen dis
criminatie en tegen hetze, wan
neer dat te pas komt. Zo ben ik
opgevoed, uit zo'n milieu kom
ik. Ik ben zelf een kind van
overlevenden, dus ik voel dat
een beetje als mijn taak."
„In een documentaire moet je
om diepte en spanning te krij
gen een aantal lagen proberen
aan te brengen en deze bevatte
er een heleboel. Hij ging over
het heldendom van het verzet,
over het avonturisme ervan, en
over het feit dat mensen hun
hele leven dankbaar moeten
blijven omdat ze indertijd heb
ben kunnen onderduiken. Ook
de tweede generatie, tot welke
groep ik behoor, kwam erin
voor; dat zijn de mensen die al
tijd moeten horen dat wat zij
hebben meegemaakt niks voor
stelt. En hij ging over het ver
driet dat nooit ophoudt, zolang
je leeft. Dat zat allemaal in twin
tig minuten geperst, heel afge
wogen en niet sentimenteel. Ik
ben blij dat ik dat gedaan heb.
Het jaar daarop, afgelopen zo
mer, is mijn vader overleden."
Specialisme
Nieuws brengen voor kinderen
is een specialisme. De groep
jeugdigen waarop het Jeugd
journaal zich met name richt, is
tussen de tien en twaalf jaar,
een kritische categorie derhalve.
Interviewen voor kinderen
wordt door de 'grote mensen-
journalistiek' onderschat, vaak
op het neerbuigende af, is de
ervaring van Van Praag. „Bij
volwassenen kun je je op de in
houd concentreren. Termen als
racisme of WAO hoef je niet uit
te leggen. Maar voor het Jeugd
journaal zit je altijd meteen op
twee sporen, je moet om de in
houd denken èn constant in de
gaten houden of iemands ver
haal nog wel begrijpelijk is. Je
kunt tijdens een gesprek, als je
het even niet snapt, dus
denken dat je de geïnterviewde
dan maar even door laat praten.
Dat valt onmiddellijk op. Bij
kinderen val je veel gauwer
door de mand."
Bij elk onderwerp weer staat de
vraag centraal wat de relevantie
ervan is voor kinderen. „Het
gaat er steeds weer om dat je in
gewikkelde kwesties helder kunt
uitleggen. Dat kost heel veel
moeite. Als ik in een gemak
zuchtige bui ben, maak ik me
wel eens van een onderwerp af
door te roepen dat ik het maat
schappelijke belang ervan voor
kinderen niet inzie. Maar de bu
reauredacteuren gaan meteen
enorm zitten knarsen op bij
voorbeeld de gevolgen voor de
Rotterdamse Droogdok Maat
schappij, nu de levering van
duikboten aan Taiwan niet
doorgaat. Dan zit ik thuis te kij
ken naar wat mijn collega's
hebben gemaakt en denk: wat
kunnen ze het knap uitleggen.
Wat ik zo goed vind, is de juiste
dosering van informatie, terug
blik en duiding. Daar kunnen
dagbladen soms een voorbeeld
aan nemen. Daar staat vaak al
leen het harde nieuws in, maar
dat is al lang tot je doorgedron
gen via de snelle berichtgeving
van CNN of het Journaal. Als
krant moet je je werpen op het
geven van meer achtergrondin
formatie. Ik vind het Jeugdjour
naal een schoolvoorbeeld van
hoe dat zou móeten. Wat schep
Jonghonderigheid
Ooit wilde Marga van Praag ac
trice worden. Maar op haar rap
port van de toneelschool in Am
sterdam vermeldde een docente
dat haar leerlinge 'leed aan
volkse jonghonderigheid', een
blijkbaar ongewenste eigen
schap op het podium. „Dat
kwam omdat ik veel meer geïn
teresseerd was in het imiteren
van het groentevrouwtje buiten
de school en omdat ik de hele
dag smartlappen zong en ook
cabaretliedjes. Dat laatste vind
ik nog steeds leuk. Volgens mijn
moeder had ik gewoon naar het
cabaret moeten gaan, maar ik
wilde niets met kleinkunst te
maken hebben. Met mijn vader
(de zanger Max van Praag, a.h.)
was ik altijd vier handen op een
buik, maar als puber schaamde
ik me voor de liedjes die hij
zong. Dat was toen een beetje
een fobie, vandaar' die hang
foto dijkstra
naar het grote toneel." Ge
noemde karaktertrek komt haar
overigens best van pas bij een
programma als het Jeugdjour
naal. Ze heeft hem trouwens
niet van een vreemde. „Ik ben
wel een beetje onaangepast
voor mijn leeftijd, maar dat is
mijn moeder, die nu achtenze
ventig is, ook."
(Jeugdjournaal, elke dag om
18.30 uur; Extra, elke zaterdag
om 18.30 uur)
Vlakke documentaire van de VPRO
HILVERSUM FRED VAN GARDEREN
Het geluid van een vallend
kwartje op een schoteltje komt
altijd na de opluchting. In de
toiletten van het Amstelstation
en ook op tv. Als het laatste
kwartje is betaald, mag de tv uit.
De VPRO zendt de korte do
cumentaire '25 Cent' uit. Het is
het verhaal van een dag uit het
leven van tante Sjaan. de toilet
juffrouw van het Amsterdamse
Amstelstation. En zo'n dag ziet
er nog minder opwindend uit
dan je als kijker vooraf mag ver
moeden.
Sjaan begint 's morgens om 7
uur en eindigt haar dagtaak om
3 uur 's middags. In de tussen
tijd ontstopt ze pisbakken,
maakt ze we's schoon, kankert
HILVERSUM
Dirk van Egmond (38 jaar) is
benoemd tot eindredacteur vaji
de actualiteitenrubriek AVRO
Televizier. Officieel zal hij per 1
mei in dienst treden. Van Eg
mond werkte onder meer als ra-
ze op graffiti-jeugd, babbelt ze
wat met vaste klanten en filoso
feert ze wazig voor zich uit over
het leven. Elke dag weer. Ditte-
ke Mensink vond dit zo'n aparte
daginvulling dat zij met een tv-
ploeg een dag in de plee van
Sjaan meeliep.
Ondanks het feit dat de film
maar een half uur duurt, lijkt er
geen einde aan te komen. Al
vanaf de eerste minuut kabbelt
de film door met beelden van
vallende kwartjes, Sjaan aan het
werk, Sjaan aan de praat en
Sjaan aan het naaien. Verder
beelden van een wassende gas
te, een om hulp en aandacht
smekende junk, binnenlopende
en vertrekkende treinen en bin
nenlopende en vertrekkende
passagiers. '25 Cent' wil maar
diocorrespondent voor NCRV,
VOO en I ROS.
Bij de TROS was hij bureaure
dacteur en presentator van
TROS Aktua Radio en vervol
gens plaatsvervangend hoofd
actualiteiten/sport radio. Hier
na stapte Van Egmond over
niet spannend worden.
Naast het feit dat de film ver
keerd gemonteerd is (het einds-
hot is halverwege te zien en de
wassende gast is al vertrokken
als ze later opeens weer haar
tanden staat te poetsen), heeft
Mensink een kans gemist. Ze
had een film kunnen maken die
in de traditie van Netty van
Hoorn, Ireen van Ditshuyzen of
het duo Schmidt Doebele had
gepast, maar deed dat niet. Ze
was schijnbaar te snel tevreden
met het resultaat en is niet die
per op de zaak ingegaan. Over
blijft een hele vlakke film over
een niet bijster interessante
(Uitzending: zondag 8 maart,
22.45 uur, Nederland 2).
naar Veronica, waar hij eindre
dacteur werd van nieuwsradio
en later hoofd informatieve pro
gramma's radio. Op dit mo
ment is Dirk van Egmond werk
zaam bij RTL 4 als eindredac
teur van het nieuwsprogramma.
HILVERSUM
RTL 4 zal de komende drie jaar
rechtstreeks verslag doen van
de Grand Prix-races voor moto
ren. Het station heeft hiertoe
een overeenkomst gesloten met
Dorna Promocion del Deporte
uit Barcelona. Met dit contract,
en het onlangs gesloten con
tract voor de Formule 1 Grand
Prix, staat de komende tijd bijna
elke zondag bij RTL 4 in het te
ken van de auto- en motorsport.
Afhankelijk van de plaatselij
ke tijd in de landen waar de ra
ces worden gereden, zijn de uit
zendingen 's middags, 's avonds
of 's nachts te zien.
Aan de wedstrijden in de
125 cc-klasse nemen onder
meer de Nederlanders Hans
Spaan en Arie Molenaar deel.
Spaan (twee keer vice-wereld
kampioen) is één van de grote
kanshebbers, maar kan wel seri
euze concurrentie verwachten
van de Italianen Fausto Gresini
en Alessandro Gramigni. de
Spanjaard Jorge Martines en de
Japanner Noboru Ueda.
Wilco Zeelenberg is één van
de favorieten voor de titel in de
250 cc-klasse. Hij zal echter
moeten afrekenen met Helmut
Bradl, Carlos Cardus en Loris
Capirossi. Tot de deelnemers in
deze categorie horen ook Luca
Cadalora en de Nederlandse
broers Patrick en Jurgen van
den Goorbergh.
In de 500 cc-klasse tenslotte
moet Waine Rainey zijn wereld
titel verdedigen. Tot zijn voor
naamste tegenstanders horen
Eddy Lawson, Randy Mamola,
Kevin Schwantz en Mike
Doohan. Voor Nederland komt
Cees Doorakkers uit in de 'ko
ningsklasse'.
In de zijspanraces hoort het
Nederlands/Engels team Egbert
Streuer en Peter Brown tot de
favorieten. Streuer is drievoudig
wereldkampioen en winnaar
van de TT in Assen in 1991. An
dere kanshebbers hier zijn de
duo's Webster/Simmons uit En
geland en Biland/Waltisperg uit
Zwitserland. Uit Nederland ne
men ook Theo van Kempenen
Geral de Haas deel.
De eerste Grand Prix-races
starten op 29 maart in Japan.
Het commentaar bij de wed
strijden wordt geleverd door
Hans van Loozenoord.
Dirk van Egmond eindredacteur van AVRO Televizier
w
Ex-cat Piet Veerman gaat een so
lo-carrière beginnen. foto ar
chief
'Doet-ie 't of doet-ie 't met'. Na
een optreden in 'Doet-ie 't' helpt
er geen stomerij meer aan om
Peter Jans smoking nog toonbaar
te maken. Het pak is zo smerig,
drijfnat van transpiratie en in ne
gen van de tien gevallen zit er
ook nog een scheur of winkel
haak in. Stomen heeft dan geen
enkele zin meer. Producent John
de Mol betaalt per jaar zo'n
15.000 gulden voor de kledij van
Peter Jan. en dat is nog niet al
les. Voor 'De grote Meneer Kak-
tus show' verslijt Peter Jan drie
pyjama's. Bij elkaar *jjn dat er
STARDOM
S Maurice Hermans, zoon van
Toon, is bijna negen ton rijker.
Dat is te danken aan de verkoop
van zijn optrekje dat staat in het
villa-dorp Bosch en Duin. Dat
geldnood de reden voor de ver
koop van de kapitale villa zou
zijn, wordt door Hermans ten
stelligste ontkend. Nee, het is
gewoon zo dat zijn dochter op ka
mers is gegaan en paps vond het
landhuis nu te groot.
JY Het is definitief gebeurd met
de Volendamse popgroep The
Cats. Lead-zanger Piet Veerman
zijn stem heeft het begeven. Lo
gisch als je vijfentwintig jaar in
het vak zit. En met beschadigde
stembanden komt je stemgeluid
niet boven de muziek van de
band uit natuurlijk. De ex-Cat
gooit het nu over een andere
boeg. Hij gaat werken aan een
solo-carrière.
Het gebeurt maar zelden dat
een droomwens in vervulling
gaat. Laat dat restaurateur Joop
Braakhekke nu tóch zijn overko
men. Van kinds af aan wilde hij
al acteur worden, maar verder
dan wat zingen en piano spelen
kwam het me'Nu heeft Jules
Croiset de jongensdroom van
Braakhekke werkelijkheid laten
worden. In een door Croiset zelf
geschreven toneelstuk mag de
restaurateur zijn acteertalent la
ten zien in de rol van Truman
Capote.
Acht smokings per jaar, veer
tig smokinghemden, acht paar
schoenen en veertig paar sokken.
Wie gebruikt dat nu in hemels
naam? Juist. Peter Jan Rens in
honderdvijftig per jaar. die hij
overigens wél zelf moet betalen.
>Y 'Karin in concert' was eigen
lijk bedoeld als tussendoortje
Gewoon, voor een paar maanden.
Bedoeld om na de financiële pro--
blemen van haar vorige manager
de periode na een volgende thea-
tershow te overbruggenDe nieu- -
we show 'Onverbloemd' was voor
het komende najaar al aan de
theaters aangeboden, maar hals-
overkop heeft Karin Bloemen be
sloten die een jaar uit te stellen.
Het is tenslotte zonde zo'n kas
succes na een paar maanden al 'f-
te stoppen.
,Y Zo af en toe. als hij in goede
bui is, geeft de Franse minister
van Cultuur, Jack Lang, prijzen
aan kunstenaars. Een bijzondere
prijs: een medaille voor de Fran
se Orde van Kunst en Letteren.
Het komt dus neer op een soort
van 'in de adel worden verheven'.
Mijnheer Lang was weer eens
een keer vrijgevig. Deze keer is
Sylvester Stallone 'in de adel ver
heven'.
,Y Binnenkort zal Luciano Pa-
varotti uit een minder volle borst
zingen: de wereldberoemde Itali-
aanse tenor is op dieet. Van de
140 kilo zijn er al vier af, en er
moeten er nog 57 volgen. Over
28 dagen is Pavarotti slechts te
herkennen aan de rode anjer in
zijn knoopsgat. Hij is niet bang
dat zijn stem te lijden zal hebben
als hij in snel tempo vermagert.
BOLLEBOOM
Gehoorschade
door walkman
STRIPS
BOES
HILVERSUM
Over tien a twintig jaar zal 25
tot 50 procent van de jongeren
die nu meer dan vier uur per
week hun walkman op hebben,
lijden aan min of meer ernstige
gehoorbeschadigingen. Deze
zal er uit bestaan dat zij moeite
zullen hebben met het verstaan
van de normale dagelijkse
spraak.
Dat is de mening van de heer
O. van Hees, bedrijfsarts bij de
GG GD in Amsterdam in het
televisie-programma 'Door het
geluid'. Van Hees pleit voor een
betere 'geluidshygiène' hetgeen
er op neerkorót dat mensen
zorgvuldiger met geluid om
moeten gaan.
In 1991 werden er in ons land
924.000 walkmans verkocht.
Ruim 70 procent van de jonge
ren tussen 14 en 22 jaar hebben
een walkman danwel een
draagbaare CD-speler. Dit per
centage is het hoogste van de
hele wereld.
In hetzelfde programma zegt
dokter Passchicr van het Neder
landse Instituut voor Preventie
ve Gezondheidszorg (TNO) in
Leiden dat er in Nederland,
evenals in Amerika en Japan,
structureel teveel lawaai wordt
gemaakt. De internationaal
aanvaarde norm van 70 decibel
wordt overschreden tot 73 deci
bel. Deze overdosis geluid heeft
sterke negatieve gevolgen op de
gezondheid: stress, hartziekten
en slapeloosheid.
Uitzending: vrijdag 6 maart,
22.51 uur Nederland 1.
Leerlingen van het Amsterdams
Lyceum luisteren naar hun favo
riete muziek op hun walkman.
foto pr
