Kunst
'Wat wij uitgeven,
trapt hij de grond in'
Vastgoed BV' verbaast door
grofheid en geweld van spel
Sonsbeek 'buiten de perken'
Woensdag 26 februan 1992 Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNCA Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: PIET KOOREMAN
9
NIEUWSLIJN
Filmfestival vrouwelijke cineasten
LEIDEN - In het kader van de internationale Vrouwendag orga
niseert het LVC filmhuis een filmfestival waarin vrouwelijke ci
neasten centraal staan. Van donderdag 5 tot en met zondag 8
maart worden er vier films van verschillende regiseuses ver
toond. Op 5 maart is dat 'Die Jungfrauenmachine van Monika
Teut, op 6 maart Sweetie" van lane Campion, op 7 maart 'Rosa
Luxemburg' van Margarethe von Trotta en op 8 maart 'Born in
flames' van Lizzie Borden. De aanvang van de filmvoorstellingen
is steeds 20.45 uur.
Agatha Westerbos exposeert
LEIDEN - Agatha Westerbos exposeert in de maand maart aqua
rellen in de blauwe gang van het Holiday Inn hotel in Leiden. In
haar werk probeert ze door het veelvuldige gebruik van abstrac
te kleurvlakken de natuur weer te geven. Al de geëxposeerde
landschappen heeft ze buiten gemaakt.
Cursus 'Hoe maak ik een cd'
LEIDEN - Platenproducer en concertorganisator Fer Abrahams
geeft op donderdag 19 maart de spoedcursus 'Hoe maak ik een
cd en word er beroemd mee' in het Leidse Vrijetijds Centrum.
De cursus is vooral bedoeld voor muzikanten en managers die
op het punt staan een plaat uit te brengen. De aanvang van de
spoedcursus is 19.30 uur.
Chanson Noire in The Duke
LEIDEN - De Leidse troubadour Kees Ouwejan opent op zondag
1 maart de 7e Chanson Noire middag in cafe The Duke aan de
Oude Singel. Verder is er die middag poëzie van Hans Calis te
beluisteren en is er een optreden van Ries van Walraven. Het
programma wordt afgesloten met een surprise-act, verzorgd
door pianist Philip Paar. De bijeenkomst in The Duke begint om
15.00 uur.
Kopie Nachtwacht nog net te zien
De imposante kopie van Rembrandts 'Nachtwacht' is aanstaan
de zondag voor het laatst te bezichtigen in de Taffehzaal van het
Rijksmuseum van Oudheden. De kopie is gemaakt door de kun
stenaar Jan van der Horst uit Dalfsen. Om vier uur zal de vrouw
van de kunstenaar de trekking verrichten van de prijsvraag rond
de expositie. Tevens zal zij het bedrag in ontvangst mogen ne
men dat is ingezameld voor het projgkt 'Operasi Sumbing'.
Uitgever Wouter van Oorschot verklaart Hans Warren oorlog
Uitgever Wouter van Oorschot heeft de oorlog verklaard
aan de schrijver en recensent Hans Warren. Aanleiding
daarvoor is de negatieve recensie die Warren schreef over
'Twee jaargetijden minder', het door A. Alberts geschre
ven Boekenvveekessay 1992. In een brief aan dertien dag
bladen, waaronder deze krant, noemt hij Warren „een
gefrustreerde muis, die niet alleen ieder boek van A. Al
berts vermorzelt, maar ook vrijwel ieder ander boek dat
bij Uitgeverij Van Oorschot verschijnt de grond in trapt."
leiden/amsterdam cees van hoore
Warren weigert in te gaan op de
aantijging van Van Oorschot en
doet de zaak met één zin af:
„Hans Warren antwoordt déze
Van Oorschot niet."
De aangeschreven kranten
zijn aangesloten bij de Gemeen
schappelijke Pers Dienst (GPD)
in Den Haag. die de literatuur
recensies van de schrijver Hans
Warren - de vaste recensent van
de Provinciale Zeeuwse Courant
- landelijk verspreidt. Van War
rens recensies maakt een aantal
GPD-bladen gebruik.
Wouter van Oorschot weigert
nog langer Warren en de GPD-
bladen die zijn stukken plaat
sen, gratis recensie-exemplaren
van de boeken uit zijn fonds ter
beschikking te stellen. Van Oor
schot: „Ik heb er geen zin meer
in langer actief mee te werken
aan de stukjes van die zuur
pruim, die nu al sinds jaar en
dag onder de ogen van miljoe
nen lezers komen. Het is War
rens goed recht om elk boek dat
hier verschijnt af te kraken,
maar het is mijn goed recht om
hem dan geen boeken meer te
sturen. Ik vind het prima dat hij
via de Provinciale Zeeuwse
Courant Zeeland met zijn ge
schrijf vergiftigt, maar ik vind
het niet te pruimen dat dit dan
via de GPD het hele land door
gaat. Als die andere bladen be
sluiten mijn boeken niet meer
door Warren te laten bespreken,
stuur ik ze gewoon weer gratis
exemplaren ter bespreking toe.
Daarmee probeer ik Warren
niet het zwijgen op te leggen,
zeker niet. We leven in een vrij
land en hij mag schrijven wat
hij wil, maar ik voel me niet ver
plicht aan een brede versprei
ding daarvan mee te werken.
Het is echt zo dat bijna alles wat
hier verschijnt door hem wordt
neergesabeld. /Ms ik ook maar
enigszins het idee had dat mijn
boeken bij hem een eerlijke
kans hadden, zou ik niet tot de
ze maatregel zijn overgegaan.
Wat hij bijvoorbeeld schrijft
over de dierenverhalen van P.C.
Hooftprijswinnaar Anton Kool
haas, is ronduit kwaadaardig.
Zo'n opmerking dat het zuur
vrije papier waarop die verhalen
zijn afgedrukt het waarschijnlijk
langer zal uithouden dan het
proza van Koolhaas! Moet ik die
man nog gratis van boeken
voorzien? Nee dus."
Gemma Nefkens, de compag
non van Wouter van Oorschot,
kan zich de woedende reactie
wel voorstellen:,.Niet alleen Al
berts, maar ook auteurs als Rogi
Wieg en Willem-Jan Otten zijn
door Warren genadeloos neer
gesabeld. Ik zou niet zo ver wil
len gaan om te zeggen dat alle
boeken uit ons fonds in zijn
ogen geen genade kunnen vin
den. maar de negatieve tendens
is wel héél erg opvallend. Waar
aan dat ligt. weet ik niet. Ik denk
dat Willem-Jan Otten in ons
tijdschrift Tirade de plank niet
ver misslaat als hij schrijft dat
de dagboekschrijver Hans War
ren een man is die als recensent
in een boek alles uit en te na be
schreven wil zien en niet houdt
van proza dat nog wat te raden
over laat, zoals in de boeken
van Alberts."
De schrijver A Alberts, wiens
gezondheidstoestand volgens
uitgeverij Van Oorschot op het
moment nogal „wankel" is, was
niet bereikbaar voor commen- De tragikomedie Vastgoed BV laat c
taar.
*rv-
allerlaatste
voorstelling van
LIEFDESBRIEVEN
met PETRA USEUR
én JEROEN KRABBÉ
vr. 28 februari
Perspektiefprijs
1992 voor
choreograaf
Ted Brandsen
amsterdam «anp
De Perspektiefprijs 1992 is
toegekend aan de choreo
graaf Ted Brandsen. De Per-
spektiefreizen gaan naar de
toneelschrijver Don Duyns
en de poppenspeler/vormge
ver Elout Hol. Dit heeft de
Stichting Aanmoedigings
fonds voor de gunsten, die
de prijzen jaarlijks toeként,
gisteren meegedeeld.
De Perspektiefprijs bestaat
uit een bronzen object, een
geldbedrag van 7.500 gulden
en twee vliegretours New
York. De winnaars van de
Perspektiefreis krijgen ieder
twee vliegretours naar Lon
den of Parijs en duizend gul
den.
Staatsballet Istanbul
Ted Brandsen (32) heeft bij
Het Nationale Ballet gedanst.
Hij maakt sinds 1985 choreo
grafieën. Vorig jaar creëerde
hij zijn eerste ballet voor het
reguliere programma van
Het Nationale Ballet. Bin
nenkort vertrekt Brandsen
naar Turkije om er bij het
Staatsballet van Istanbul een
nieuw werk in te studeren.
Don Duyns (25) schreef on
der meer 'Ziekte die Muzak
heet', 'De Jaren Twintig' en
'Memoires van een Zak'.
Elout Hol (32) richtte in 1987
Theater Gnaffel op. Sinds
dien heeft hij vier kinder-
theaterprodukties op zijn
naam staan. De prijzen wor
den 22 maart uitgereikt in
het Cultureel Centrum Am
stelveen tijdens de traditio
nele Matinee van het Jaar.
Gratis juwelentaxatie
leiden
Het Amsterdamse veifinghuis
Christie's zal op woensdag vier
maart in Hotel des Indes in Den
Haag kosteloze taxaties verzor
gen van zilver en juwelen. Ex-
perst zullen adviseren omtrent
gespecialiseerde veilingen in
Amsterdam, Genève of Londen.
Rectificatie
In de recensie van 'De thuis
komst van Pinter' gespeeld door
het Rondtheater. gisteren in de
ze krant, stond vermeld dat de
voorstelling nog vanavond en
morgenavond zijn té zien in bij
het Leidse Vlietlandcollege. Dit
moet zijn 27 en 28 februari.
AMSTERDAM Een
door Lucebert vervaardig
de muurschildering, geti
teld 'Caecilia temidden
der apostelen', werd on
langs ontdekt in het
buurthuis 'De Binding"
aan de Amsterdamse De
Wittenstraat De muur
schildering, die zich in het
kinderiokaal bevindt is
gedeeltelijk 'onthoofd'
door een plafond, aange
bracht tijdens een slecht
uitgevoerde verbouwing.
De schildering is in 1947
gemaakt en laat een Lu
cebert zien die nog niet
door de geest van Cobra
en de Vijftigers is aange
raakt. De apostelen en
Caecilia hebben de klas-
siek-zedige, wat sippige,
gelaatsuitdrukking die wij
wel meer op dit soort
schilderingen aantreffen.
Het leuke is dat de mis-
dienaartjes op de voor
grond kinderen van deze
tijd zijn. Alsof Lucebert
bij het schilderen heeft
gedacht aan de jochies
uit de Kinkerbuurt.
FOTO ANP
recensie conny van der zande
oorsteflmg Vastgoed BV, door de Toneel
groep Amsterdam.
Gezien 75/2 Schouwburg.
Zelden zullen in de keurige
Leidse Schouwburg zoveel
scheldwoorden over net toneel
zijn gevlogen als gisteravond In
Vastgoed BV van Toneelgroep
Amsterdam werd het grove
woord niet geschuwd. Deze tra
gikomedie laat ons zien hoe het
er op een makelaarskantoor aan
toe gaat. Vijf werknemers pro
beren onroerend goed aan de
man te brengen en ze verkeren
in een stress-situatie. Degene
die de beste omzet draait, krijgt
een bonus, maar hij/zij die te
weinig verkoopt moet verdwfj-
nen. De ingrediënten jaloezie,
list, achterbaksheid en bedrog
maken het tot een spannend
stuk. Met de bezetting die regis
seur lohan Doesburg voor zijn
stuk koos, kan het op spelge-
bied onmogelijk fout gaan. De
tirades van de acteurs balance
ren op het randje van overdrij
ving en dat maakt dat ie als toe
schouwer bang wordt dat er
werkelijk iemand zal ontploffen.
De mooiste scènes zijn die
waarin Piene Bokma en Joop
Admiraal samen spelen. Bokma
heeft als meedogenloze make
laar een stuk grond aan rabbi
Bruins verkocht (Joop Admi
raal). Admiraal moet nu van zijn
vtouw komen vertellen dat de
koop niet doorgaat. In zijn rol
van zielige timide rabbi, die met
zijn houding geen raad weet,
biedt hij prachtig tegenspel aan
de razende en zwetende Bok-
De benauwende sfeer die het
stuk oproept wordt nog eens
versterkt door het decor Het
verbeeldt een k—HOOt m« t v»t!
deuren waardoor het zonlicht
gedempt binnenkomt. Dat geeft
Je het gevoel dat je naar bulten
moet om te kunnen ademen
De vele deuren vormen een aar
digc knipoog naar het genre van
de kJucht. Alleen verwijncn de
acteurs er niet achter. Ze staan
bijna doorlopend met de klink
in de handen, klaar om te ver
trekken. maar ze gaan nooit
echt. Het stuk bl«*ef de hele
voorstelling lang boeien, als
toeschouwer moest je je her
sens gebruiken om nissen de
schcldkanonades door de ver
haallijn te volgen Ex werd ook
wel gelachen /oals gebruikelijk
bij een komedie. Maar de lach
was vaak vermengd met een gi-
voel van verbazing. Verbazing
ovor de grofheid, tie woorden
en het geweld van het spel.
Artistiek directeur wil ook beelden en projecten buiten park
De nieuwe Sonsbeek beelden-
tentoonstelling, die in de zomer
van 1993 in Arnhem wordt ge
houden, zal zich ditmaal niet
beperken tot het Arnhemse
stadspark alleen. De uit New
York afkomstige artistiek direc
teur Valerie Smith (36) is van
plan ook buiten het park. in de
stad zelf en misschien zelfs ver
daarbuiten, beelden te laten
plaatsen of projecten te starten.
Zij gaat daarbij uit van een mo
del met drie cirkels: de eerste
voor het park. de tweede voor
de stad en de derde voor de
omgeving. Daarmee treedt
Sonsbeek. zij het op beperkter
schaal dan in 1971 toem VVim
Beeren artistiek directeur was,
opnieuw 'buiten de perken'.
Valerie Smith werd gekozen
nadat vijf tentoonstellingsma
ker
cht i
ept
t voor de beelden -
tentoonstelling. Smith is de eni
ge niet uit Nederland afkomsti
ge kandidaat die werd bena
derd. I laar concept voor de ten
toonstelling sprak het bestuur:
met daarin onder anderen de
museumdirecteuren Evert van
Straaten (Kröller Müller). lan
Debbaut (Van Abbe Museum)
en de Arnhemse cultuurwet
houder loke van Doorne. het
Geen kunstpaus
Debbaut en Van Straaten heb
ben zich vooral bezig gehouden
met de keus van een artistiek
directeur. Van Straaten: „Wij
hadden daarbij geen zin om
weer een kunstpaus te kiezen
voor de tentoonstelling, van
daar de keus voor de relatief on
bekende Valerie Smith. Ze is wel
iemand met zeer goede kontak
ten".
Bij de keus voor een artistiek
directeur is het bestuur uitge
gaan van slechts enkele uit
gangspunten. Van Straaten:
..Belangrijk'voor ons was de ac
tualiteit en het avontuur. Bo
vendien mogen er wat ons be
treft best bekende mensen
meedoen. Die actualiteit heeft
te maken met een hernieuwd
politiek bewustzijn onder kun
stenaars in de Verenigde Staten,
het opengooien van Midden-
Europa en ontwikkelingen el
ders in de wereld. Smith stond
het meest open voor die ideëën
en is daar zelf ook mee bezig.
Het betekent zeker.niet dat zij
op zoek zal gaan naar nieuwe
'exotische talenten'. Ze zal meer
uitgaan van de situatie hier en
van kunstenaars die al langere
tijd hier wonen".
Opdrachten
De nieuwe directeur, die werkte
r bij Artists Space
in New York en de laatste hand
legt aan haar doctoraalscriptie
kunstgeschiedenis, is inmiddels
met de werkzaamheden voor
Sonsbeek begonnen. Haar be
langrijkste werkzaamheden be
staan vooralsnog uit het bezoe
ken van kunstenaars in de ge
hele wereld. Er zullen ongeveer
50 beeldend kunstenaars deel
nemen aan de manifestatie. Een
aantal van de deelnemers zal
een opdracht krijgen om voor
de tentoonstelling een beeld te
maken. Bovendien kunnen pro
jecten in het kader van Sons
beek zjch in het hele land gaan
afspelen. „Ie moet dan niet
denken aan beelden die ergens
worden neergezet, maar aan
psychologische verbanden of
netwerken van communicatie
middelen", aldus Van Straaten
De exacte data van de Sons-
becktentoonstelling zijn nog
niet bekend, maar de manifes
tatie speelt zich af rond de zo
mer van 1993. Het ligt in de be
doeling om. als daar aanleiding
toe is. een deel van het park
door middel van hekken af te
sluiten. Reden daarvoor is dat
bij dé laatste tentoonstelling in
1986 een aantal beelden werd
vernield. Bi| deze expositie was
een groot deel van de kunstwer
ken met het oog daarop al in af
sluitbare glazen paviljoens ge
plaatst.
Valerie Smith: geko
zen nadat vijf ten
toonstellingsmakers
was verzocht een
concept in te leveren
voor de beeldenten
toonstelling.
CONGRESGEBOUW
vanal 13 maart
Kuil 070-354 (O 00
B**pr«*fcbu'**u HMfKtw Crt
070 JltUM
Land Re*afwertifn070-)4i rr u>
