Een jaar om te overleven
Alleen in Italië en Spanje ligt nog het grote geld
WIELRENNEN
VOORAF
Profpeloton zonder Pino,
Criquielion en Winnen
Dit wordt een jaar om te overleven, en vooral de 'klassie
ke' aprilmaand belooft straks meedogenloos te zijn. De
profWielersport staat voor één van de meest cruciale sei
zoenen in zijn moderne geschiedenis.
ROTTERDAM PETER OUWERKERK
GPD-VERSLAGGEVER
FICP-ranglijsten en de wedstrij
den-cyclus om de wereldbekers
waren handige middelen om te
werken aan de hoogstnoodza
kelijke face-lift van kalender en
peloton. Maar, met die bijstel
ling alleen ben je er nog niet.
Er wordt tegenwoordig meer
'om den brode' gekoerst dan in
het vorige decennium: in 1980
waren er nog maar 700 profs uit
15 landen, vorig jaar werden er
934 licenties uitgegeven, op dit
moment staan er zo'n 850 ren
ners als prof geregistreerd en
aan het eind van dit jaar zal de
grens van 900 wel weer zijn
overschreden. Renners getooid
met 31 verschillende nationali-
In zoverre is de mondialise
ring geslaagd. Al geldt de kant
tekening dat een groot deel van
het succes is toe te schrijven
aan het opengooien van de
oostblokgrenzen: zo'n 70 ren
ners uit de voormalige Sovjet-
Unie, Polen en DDR zijn tegen
woordig beroeps.
Ook de FICP-lijsten en het
WB-klassement zijn inmiddels
ingeburgerd. Niemand zal ooit
begrijpen hoe de puntentelling
tot stand komt, maar, net als
met tennis, is het aardig te we
ten dat Breukink nu 13e staat,
en Krajicek bij voorbeeld 24ste.
Profwielersport bestaat, net
als een aantal andere takken
van profsport-amusement, bij
de gratie van sponsoring. Het
'cyclisme' nog het meeste van
al, want daar wordt geen cent
terugverdiend aan entreegel
den. Een sponsor investeert, al
dan niet via een meerjarenplan,
krijgt daar niets concreets voor
terug, kan alleen constateren of
zijn naamsbekendheid stijgt.
De respons valt in de praktijk
overigens niet tegen: voor wie
het goed doet legt de wieler-
sponsoring geen windeieren. Z-
baas Roger Zannier zingt alle
lof, ex-Histor-sponsor Paul de
Smedt is lyrisch over zes jaar
sponsoring, bij Buckler zeggen
ze midden in de roos te hebben
geschoten. Wielersport lijkt
duur, maar is in verhouding een
goedkope vorm van reclame,
tenzij er grove tegenwerking is
van de moderne media.
De sponsors kunnen, kortom,
tevreden zijn. Toch staan ze
niet in de rij om de fakkel ver
der te dragen. En dat is voor
menig werknemer in die (sport-
)bedrijfstak een onrustige ge
dachte. Ook al is de profwieler
sport vanaf de jaren vijftig al va
ker het doodsbed opgepraat.
Er is een aantal redenen aan
te voeren voor de knellende
sponsormarkt in, met name de
traditionele wielerlanden als
Nederland, België en Frankrijk.
Alleen in Italië en Spanje groei
en de bomen nog tot in de he
mel, net als in het voetbal.
De oorzaken:
1) de wereldeconomie staat er
niet te best voor, er wordt we
reldwijd (even?) minder geld
uitgegeven aan reclame.
2) 1992 is een jaar van grote
tot zeer grote sportevenemen
ten: Olympische Winter- en Zo
merspelen, pré-olympische
toernooien, EK voetbal, alle
aandacht voor Grand Slam-ten-
nis; naar die absolute pu
bliekstrekkers gaan momenteel
de miljoenen.
3) wie uit reclame-oogpunt
wil scoren moet de besten heb
ben, en die zijn er niet te veel.
Zodat het beperkte aanbod de
hoge prijs dikteert; de schaarse
toppers kunnen salarissen vra
gen van 2 tot 3 miljoen gulden,
bedragen die (bijna) alleen nog
door Zuideuropese ploegen zijn
op te brengen.
Met name om die laatste re
den ontstaat vanzelf de door
Verbruggen c.s. zo gepropageer
de 'elite-kaste', de eredivisie
met ploegen en renners, die ga
rant staan voor spektakel, uit
straling en heroïek. Ploegen van
tien mijoen gulden en meer.
Gatorade, Banesto en ONCE -
het AC Milan, Barcelona en Real
Madrid van de wielersport.
De focus op de topploegen,
maar ook op de top-organisa-
ties. De drie grote ronden en de
twaalf wereldbekerwedstrijden,
met als absolute uitschieters de
Tour en het WK. Bij dat soort
grote wedstrijden valt al het an
dere in het niet. Maar of dat
nou helemaal de bedoeling is?
Ballast
Er is wel eens gezegd, dat de
profwielersport makkelijk zou
kunnen volstaan met 200 cou
reurs. Dat de rest eigenlijk maar
ballast is. Zoals de eerste divisie,
de 'tweede nationale', in het
voetbal ook minder serieus
wordt genomen. Iedere toe
schouwer/organisator wil Bug-
no aan de start; Luca Gelfi inte
resseen hem niet. Kan zijn,
maar de profwielersport is voor
al ook gebaat bij continuïteit.
Want als er straks geen kleino
ploegen meer zijn voor kleine
renners, dan heeft de moeder
van alle wielerveldslagen haar
eigen kinderen opgegeten. Dan
is de toch al steeds moeilijker
overstap van amateurs naar
profs helemaal onmogelijk ge
worden.
Als 200 renners aan de top ge
noeg is, dient er, ondanks die
superliga, ook werk te zijn voor
de andere 700 modale profcou
reurs. Als 10 miljoen gulden te
veel is voor kandidaat-sponsor
X, dan zal er op nationaal/re
gionaal niveau speelruimte
moeten worden geschapen voor
sponsors van 2 tot 5 miljoen. De
kweekvijver van jonge profs,
van nieuwe vedetten, van kam
pioenen in spé, mag niet achte
loos worden gedempt. Daar ligt
de grootste taak voor de UCI-
/FICP in de laatste jaren van de
ze eeuw: de kar is in beweging
gezet, maar nu is het zaak de
gang er in te houden. Wie zijn
basis verloochent geeft zijn ei
gen voortbestaan uit handen.
Eindredactie: Ad Heesbeen. Ka-
rel Jansen, Patricia Jimmink. Ad
van Kaam. Edwin Struis.
Vormgeving: Marco Kroes
Foto's: ANP, ERA. GPD
Woensdag 26 februari 1992
Het peloton staat voor een cruciaal seizoen. Op de eerste rij van links af Hampsten, Bouwmans em Ekimov. foto cpd cor vos
Veel renners laten fiets in stalling staan
ROTTERDAM GPD
Vorig jaar reed hij al geen Tour
meer, maar dit jaar zal de herin
nering aan Claude Criquielion
nog weemoediger zijn voor de
Belgen. Criquielion is gestopt,
de beste ronderenner bij de zui
derburen sinds Merckx. Beperkt
overigens, want slechts eindze
ges in Midi Libre (2x), Roman-
dië en de Catalaanse Week (bei
de lx). Maar als je vijf keer ein
digt in de toptien van de Tour
de France, dan heb je een ere
lijst om op terug te zien.
Criquielion, 35 inmiddels, zal
dus nooit Luik-Bastenaken-Luik
meer kunnen winnen: vijfmaal
bij de eerste vier is zijn schrale
troost. De Waal moet het doen
met zijn wereldtitel, zijn kam
pioenschap van België en zijn
overwinningen in de Ronde van
Vlaanderen, Frankfurt, de Waal
se Pijl en de GP Merckx.
Een overwinning die tot nog
toe ook is uitgebleven, is de uit
spraak in de 'zaak-Ronse', over
de vermeende 'kwak' die hij
kreeg in de eindsprint met Steve
Bauer, ontknoping van het WK
1988. „Voorheen had ik goeie
contacten met de Canadees, er
na heb ik hem nooit meer ge
sproken. Misschien mijn boe-
renkarakter. Ik kan het hem
nooit vergeven."
Criquielion werd nooit posi
tief bevonden bij een doping
controle, was minder een baas
dan hij wellicht had moeten
zijn, reed 13 seizoenen bij de
profs, geniet voorlopig van zijn
vrije leven en zal ongetwijfeld
terugkeren in 'het milieu', waar
in hij het grootste deel van zijn
leven al heeft gesleten: de wie
lersport. In een soort Hinault-
functie. in de pr en organisatie
van wedstrijden.
Criquielion gestopt, maar hij
was niet de enige, die we niet
meer terugzien op de fcbersfiets
in 1992. De bekendste afstap-
pers verder in België: Frank
Hoste (assistent-ploegleider La
William, en rijvvielimporteur),
Jef Lieckens (cafébaas) en uiter
aard Fddy Planckaert (boer),
maar die was al eerder gestopt.
Het Nederlandse profpeloton
zal het vanaf heden moeten
doen zonder Peter Winnen, de
man die in het begin van de ja
ren tachtig nummer 3, 4 en 5
werd in het eindklassement van
de Tour, en die, via het NK
1990, op. weg leek naar een
mooie herfst van ziin loopbaan.
Maar een onschuldige aanrij
ding aan de vooravond van de
Tour. datzelfde jaar, betekende
het begin van het definitieve
Claude Criquielion, de beste Belgische ronderenner sinds Eddy Merckx.
zien we dit seizoen niet meer terug in het profpeioton.
foto ger dijkstra
einde. Een té hardnekkige rug
blessure dwong hem af te stap
pen. Winnen, 12 jaar prof. zien
we wellicht ooit terug als kunst
schilder. Geen KNWU licentie
ook meer voor o.a.: Maarten
Ducrot (bedn)fsleven), Gerard
Veldscholten (zoekende) en Pa
trick Tolhoek (amateur).
De fiets in de st.illmg in
Frankrijk: oud gclctrui l Al)
Pascal Simon, Dominique Ar-
naud, Fréderic Brun, Domini
que Garde, Bruno Bonnet en
Philippe Chevallier. In Italië ko
men Pirnmt.ava/zi (41. de
oudste prof), Emanuele Bombi-
ni en Danilo Gioia niet terug; de
Italiaanse Pool Ixch Piasecki
(ook oud-gelctrui) is van de fiets
de polltM (ngMtapc. In Spmta
heet de bekendste 'stopper' AJ-
varo Pino (winnaar Vuelta
1966 m "ii'int'i.i he. ti i
Parra de stalling opgezocht, om
eveneens een politieke carrière
te beginnen.
ROTTERDAM PETER OUWERKERK
Europa zonder grenzen en dat
geldt dus voor de profwieler
sport. Van de eerste 25 ploegen
in het FICP-klassement, de elite
die startgerechtigd is in de wed
strijden voor de wereldbeker, is
er niet één die zich een volledig
autochtone mag noemen.
Spanje en Italië zijn tegenwoor
dig financieel veruit de meest
draagkrachtige wielerwerkge-
vers: elf ploegen in Spanje, tien
in Italië, twaalf onder de eerste
25 van het FlCP-ploegenklasse-
ment, dertien van de individue
le top-25 in Spaans/Italiaanse
dienst.
Vijf ploegen, waarvan vier in
ternationaal: Buckler, PDM,
Panasonic en TVM. Elro is voor
de criteriums. De enige echt
grote transfer realiseerde TVM:
Priem trok Robert Millar aarr
om Theunisse door de cols te
loodsen. Breukink kreeg bij
PDM hulp van de Duitser Mario
Kummer uit de ploeg van Bug-
no.
De Nederlandse profwieler
sport staat voor een belangrijk
jaar. Buckler en PDM verdwij
nen, voor Panasonic komt wel
licht ook een ander. TVM zoekt
een co-sponsor en André Bos
kamp is bezig met een nieuwe
ploeg. Met zri allen op zoek
naar zo'n 30 miljoen gulden.
Duitsland
Waar Hennie Kuiper nooit de
gelegenheid voor kreeg, mocht
Walter Godefroot wèl, namelijk
investeren. Er kwam geld vrij
voor een potentiële Duitse top-
ploeg. Een voortzetting van Te
lekom. Vanaf nu gaat het mis
schien beter met dertien Duit
sers, drie Belgen en twee Fran
sen. Op Schur, Kummer, Lud-
wig, Raab, Gölz en Hunder-
marck na heeft hij ze 'allemaal',
met Ampler en Kappes als blik
vangers. En met De Wilde en
Mark Madiot.
Belgie
Het grote geld is verdwenen uit
de Belgische profwielrennerij.
Vijf ploegen, waarvan één ei
genlijk Nederlands (Tulip) is,
drie voor de kermiskoersen (La
William, Collstrop en Assur) en
eentje op redelijk internationaal
niveau (Lotto). Histor stopte na
zes jaar, evenals SEFB. Wein-
mann zette er na vier seizoenen
een streep onder. Tonton Tapis
loste na één jaar op in de com
binatie met Italiaanse licentie
GB-MG Boys.
Van de 15 Belgen bij de FICP
top-100 staan er 11 onder bui
tenlands contract. Zo raakte
Lotto Bruyneel aan het Spaanse
ONCE kwijt en besloot Dirk de
Wolf zijn benen te 'verkopen'
aan Bugno. Een Fransman werd
binnen de puur Belgische Lot
to-ploeg gehaald, Martial
Gayant, goed voor 368 FICP-
punten. Immers, vanaf mei tel
len de punten van Criquielion
(gestopt) en Bruyneel niet meer
mee. Johan Museeuw draagt de
ploeg, die in ieder geval door
gaat tot en met 1994. Budget;
4,5 miljoen gulden.
Tulip (Van der Poel/Roosen)
versterkte zich met wat Histor-
restanten: Holm, Lilholt en
Frison, die in het voorjaar al de
directie gunstig moeten zien te
stemmen. Budget: 5 miljoen.
Zwitserland
Helvetia is een ploeg die mee
telt, al morst de geldkraan nog
slechts druppelsgewijs. Ruè
ging terug naar Castorama, Ri
chard en Gianetti trokken naar
Lotus. Oudgedienden als
Maechler en Müller kwamen in
hun plaats. Koechli gokt op het
talent Laurent Dufaux, op zijn
neoprof Beat Zberg, èn op een
fysiek minder broze Gilles Dè-
lion.
Frankrijk
In 1984 waren er zeven Franse
profploegen. In 1992 zijn het er
nog maar vier. Toshiba leerde
niet van de oude fouten en
hield ondanks de successen van
Rominger en Jalabert op. Het
gaf ruimte aan een nieuwe
ploeg met de publicitair onmo
gelijke naam 'Chazal Vanille et
Mure, Vetta'. Budget: 2 miljoen.
Roger Zannier heeft inmid
dels genoeg naambekendheid
voor zijn kinderkleding, en gaat
in '93 de jaarlijkse 12 miljoen
anders besteden. Met Greg Ic-
Mond tracht hij nog wel de
maximale publiciteit te halen
door diens poging het wereld
uurrecord van Moser te verbe
teren. Gepland tussen Tour en
WK. Millar en Forest vertrok
ken. Claveyrolat. Bezault, l>ance
en Collotti zijn nieuw.
Bij RMO is ook minder geld.
Voor Claveyrolat, Marc en Won
Madiot, Bouvatier en Brun was
geen plaats meer. Kopman
Charley Mottet kreeg slechts
Pensee en Vichot terug.
Bij Castorama werd Laurent
Fignon weggepest. Pascal Si
mon stopte en Riis, Garde en
Vichot vielen af. Luc Leblanc
verwelkomt Ruè, Bouvatier en
lx Clerc als nieuwe ploegmaats
Het driftigst roerde zich Gatora
de, de sportlimonade van de ja
ren negentig. Aan geld geen ge
brek. Van een supercoureur
(Gianni Bugno) wellicht ook
naar een superploeg. Twee
Duitsers (Schur cn Kummer)
verdwenen. Italianen als Gio-
vannetti. Fidanza en Volpi ble
ven en er kwam heel wat bij:
I-aurent Fignon. Abelardo
Rondon, Pello Ruiz-Cabestany
(voor de bergen), Dirk de Wolf,
Rudy Verdonck en Wim van
Eynde. Ook Carrera besloot
kopman Claudio Chiappucri
een 'luxe knecht' te schenken:
Stephen Roche. Flavio Giuppo-
ni vertrok naar Marcatone, dat
ook Emonds en Leali op de
loonlijst plaatste.
Roger de Vlaeminck is terug
in zijn tweede vaderland. Na het
vliegend tapijt bij Tonton vindt
hij wellicht meer rust, inspiratie
en talent m de Italn-Belga-mix
\.tn htoodoH BaMnl en >-
pollini met Bomans, Goessens
en Van Itterbeeck. MG-GB Boys
biedt tevens onderdak aan twee
Polen: hardijder Zenon fcnkule
en ex-wereldkampioen bij de
amateurs. Joachim Halupczok.
Bij Ariostea sloten Jono. Jar-
mann en Riis zich aan bij het
sterke Argentin/Sörensen col
lectief. De getalenteerde Vene
zolaan Leonarda Sierra gaat iets
'groter', van GIS naar Zó Mobi-
li. cn wellicht ook m IDM
koenen.
Spanje
Het rijkste wielerland van het
ogenblik. Zes ploegen bij de
top-25, vijf renners in de top-25.
Elf ploegen met een totaalbud
get van 60 miljoen gulden. Zo'n
200 profs en onder hen Tour
winnaar Indurain en Pedro Dcl-
gado die goed zijn voor 23 mil
joen gulden de man per jaar.
Van de vijf internationaal
opererende ploegen ging met
name Ixtus Festina de boer op.
Lotus (Hermans/Suykerbuyx)
legde krllv vast. akm. RJ
chard. Gianetti en WegmüUcr.
Ook >N(.F met Vuelta winnaar
Melchior Mauri, was actief. Het
moest Mauri het viervoudige
gaan betalen, maar er konden
toch ook nog aardige vergoc
dingen af voor Johan Bruyneel
en Laurent jalabert. de nummer
twee in de B-rindsta
zas vertrok naar Artiach (met
Nijboer en Alfonso Gutierrez).
Banesto-ploegleider Echavarri
had het DM M p
Pedro Delgado zijn nadagen el
ders was gaan slijten want Mi
guel Indurain heeft geen 24 ka
raats livrciknecht meer nodig.
Maar de sponsor/bankdirecteur
kan het zo goed vinden met 'Pe-
rico', dat hij hem nog grif voor
twee jaar vastlegde.
Bij Clas vertrokken Cabestany
en Emonds naar Italië, maar
voegde Ionv RomtPgW ddl bfl
Fchave/lnaki Gaston. Seur heeft
de amateur wereldkampioen
1991 \ïkor Kjaksinkj gecontrac
teerd. Amaya krimpt in van 21
naar 18 en heeft een Colom
biaanse kopman, Oscar Vargas.
Verenigde staten
Het profwiclrennen komt daar
steeds meer van de grond. Mo
torola is er de topploeg. maar
ook Subaru en Coors bght mo
gen er zijn. Hennie Kuiper werd
blij verrast door Motorola.
Naast Anderson. Bauer en
Hampsten. dragen dit jaar ook
Zanoli. Dernies, Schur, Sciandri
en de Ik-lgiM hr MÉ g bf
de amateurs. Greg Moens (50x
eerste in '91), de blauw rode tri
cots.
Colombia
Drie ploegen; Postobon. mèt
H error a/ijn opvolger Mcjia cn
liefst acht Litouwers. Dan Kcl-
me. de Spaanse sportschoenen-
fabnkant. met 10 Spanjaarden
en 9 Colombianen onder wie
Farfan en Rincon En dan nog
üascoaa Glacial met het trio
W'ikhcs: Pablo, Gustavo cn
Marcos.
