Binnenland
Geen straf arts
voor euthanasie
L i liT li iiniJbk
Firma licht pop- en
Chippendalefans op
Bouwbonden stellen
AVBB ultimatum
Valentijnsdag: van hoofs briefje tot favoriete cd
Nederlander
kust op stoep
en is tevreden
Sluiting bedreigt
fietsenhandelaren
NS: Kans op brokken
bij overgang groter
Vrijdag 14 februari 1992 Redactie: 023-1
N ERDOGAN RONALD FRISART (chef)
SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving:
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
Arts handelde 'buitengewoon zorgvuldig'
Een neuroloog uit Delft die vijf jaar geleden actieve le
vensbeëindiging toepaste op een comapatiënt, wordt
niet vervolgd. De arts van het Delftse Reinier de Graaf
Gasthuis heeft volgens de procureurs-generaal buitenge
woon zorgvuldig gehandeld. Het Openbaar Ministerie
heeft dan ook besloten geen vervolging in te stellen.
DEN HAAG GPD
Het is de eerste keer dat bekend
wordt gemaakt dat een arts niet
vervolgd wordt, omdat hij een
eind aan het leven van een pa
tiënt heeft gemaakt, zonder dat
deze daarom heeft verzocht.
De patiënt, een 70-jarige
man, verkeerde na een ver
keersongeval in een zogeheten
onomkeerbaar coma. Volgens
de kabinetschef van de procu
reur-generaal in Den Haag, H.
W. Zuur, heeft de arts het uiter
ste gedaan om zo veel mogelijk
aan de wil van de patiënt tege
moet te komen.
De neuroloog had contact op
genomen met de familie, om
erachter te komen hoe de pa
tiënt zou hebben gereageerd als
hij zijn wil wel kenbaar gemaakt
zou kunnen hebben. Daarnaast
heeft hij onafhankelijke artsen
geraadpleegd. Na de ingreep
heeft de neuroloog direct de of
ficier van justitie op de hoogte
gesteld.
Kabinetschef Zuur benadruk
te gisteren dat het besluit geen
vervolging in te stellen niet be
tekent dat er nu een nieuw cri
terium is voor euthanasie bij
'wilsonbekwame' patiënten.
„Het kan best zijn dat het
Openbaar Ministerie in de toe
komst in een min of meer ver
gelijkbaar geval tot een andere
conclusie komt", aldus Zuur.
„Het raadplegen van de familie
is niet altijd voldoende."
De advocaat van de neuro
loog, mr. E. Sutorius, vindt het
jammer dat de zaak niet aan de
rechter is voorgelegd. „Ik geef er
de voorkeur aan als rechters
hiernaar kijken. Tenzij de ver
antwoordelijke minister met dit
besluit bedoelt dat als euthana
sie volgens dit protocol wordt
toegepast, het wat hem betreft
altijd mag."
Het Delftse ziekenhuis is blij
dat er geen strafvervolging
wordt ingesteld. „De arts heeft
zich zeer open opgesteld door
het overlijden van de patiënt
niet als natuurlijke dood te mel
den bij de officier van justitie",
aldus medisch directeur W.
Schellekens. „Het gevolg was
dat hij jaren met de dreiging
van een strafproces heeft moe
ten leven." Het gerechtelijk
vooronderzoek tegen de neuro
loog werd in 1989 gestart.
De Staatkundig-Gereformeer
de Partij (SGP) meent overigens
dat minister Hirsch Ballin van
justitie de neuroloog alsnog
moet laten vervolgen. In schrif
telijke vragen stelt de SGP-frac-
tie dat hier in juridische termen
sprake is van moord.
Deze F16 steeg gisteren op van de vliegbasis Twenthe voor een oe-
fenvlucht De gemeenten Hengelo, Enschede, Oldenzaal, Losser en
Weerselo hebben in een brandbrief aan de Tweede-Kamercommissie
voor defensie gevraagd of het vliegen van de Koninklijke Luchtmacht
over en langs de bebouwde kom direct kan worden gestopt De brief
is een reactie op het neerstorten van de F16, dinsdag in de Hengelo
se wijk Hasseler Es. De gemeenten eisen ook dat er een einde komt
aan het zogenoemde drcuitvliegen. Daarbij vliegen piloten in oplei
ding tijdens het oefenen van stijgen en landen vaak boven woonwij
ken. foto anp
Heineken stopt
leveranties
van bier aan
Casa Rosso
DEN HAAG GPD
Heineken heeft de leverantie
van bier aan het Amsterdamse
live-pornotheater Casa Rosso
gestaakt. Het concern weigert
sinds januari zaken te doen
met Casa Rosso na „sterke ge
ruchten" dat het seksconcern
door twee ontvoerders van
Freddie Heineken is overgeno-
De nieuwe eigenaren, die
opereren onder de naam Be
leggingsmaatschappij Brou
wersgracht BV, werden in 1987
tot elf jaar gevangenis veroor
deeld voor hun aandeel in de
Heineken-ontvoering, maar
zijn inmiddels weer op vrije-
voeten.
Heineken-woordvoerster H.
Schoonveld spreekt van „een
emotionele zaak. We hebben
geen werkelijke aanwijzingen
dat ze er achter zitten, maar
handelen uitsluitend op grond
van de sterke geruchten die in
Amsterdam de ronde doen".
Heineken en zijn chauffeur
Doderer werden in 1983 ont
voerd en tegen een losgeld van
35 miljoen gulden vrijgelaten.
Van het losgeld is acht miljoen
gulden nooit meer teruggevon-
justitie in Den Haag is een on
derzoek begonnen naar een
grootscheepse fraude met de
verkoop van kaartjes voor op
tredens van onder meer de Dire
Straits, Genesis en de mannen-
stripshow Chippendales. Vol
gens Justitie zijn daarbij waar
schijnlijk duizenden mensen
benadeeld. Een aantal van de
gedupeerden heeft inmiddels
aangifte gedaan van oplichting.
De zaak is in de publiciteit ge
bracht door- Mojo Concerts die
de optredens organiseert. Het
impresariaat ontdekte een aan
tal weken geleden dat via adver
tenties in onder meer De Tele
graaf, het Algemeen Dagblad,
de Brabant Pers en het Nieuws
blad van het Noorden door de
Zoetermeerse firma 'Party Dog
Promotions' kaartjes werden
aangeboden voor concerten van
deze groepen. De klanten werd
verzocht geld over te maken. En
hoorden vervolgens niets meer
van Party Dog Promotions.
Volgens Mojo Concerts, dat
inmiddels zelf een onderzoek
naar de zaak verrichtte, is een
medewerker van Party Dog Pro
motions inmiddels met enkele
tonnen met de noorderzon ver
trokken. De optredens van de
Chippendales vinden plaats in
maart, Genesis en de Dire
Straits komen deze zomer naar
Nederland. De prijzen van de
kaartjes variëren van enkele
tientallen guldens tot tegen de
honderd gulden pier stuk.
Er zijn nog geen aanhoudin
gen verricht
ZAANDAM» GPD
NIEUWSLIJN
Meldingsplicht fraude uitkeringen
De Tweede Kamer wil alle gemeenten verplichten „gegronde
vermoedens" van fraude met uitkeringen onmiddellijk te mel
den aan alle betrokken instanties. Vooral vreemdelingendien
sten kunnen op die manier snel illegale buitenlanders opsporen.
Tijdens een kamerdebat ging staatssecretaris Ter Veld van socia
le zaken gisteren akkoord met deze eis.
Cao-overleg zuivel verloopt stroef
De eerste onderhandelingsronde over een nieuwe cao voor de
zuivelindustrie (19.000 werknemers) is gisteren uitermate stroef
verlopen. „Het belooft niet veel goeds", aldus een woordvoerster
van de Voedingsbond FNV. De meningen van de werkgeversor
ganisatie FNZ en de bonden lopen op een groot aantal punten
ver uiteen. De Voedingsbond FNV wil onder meer een 32-urige
werkweek. De FNZ voelt daar niets voor.
Ritzen naar Rusland
Minister Ritzen van onderwijs en wetenschappen zal van 29 fe
bruari tot 5 maart een bezoek brengen aan Rusland. De be
windsman gaat op uitnodiging van zijn Russische collega Dne-
prov. Beide ministers zullen tijdens het bezoek besprekingen
voeren over samenwerking op het gebied van onder meer leer
middelenontwikkeling, het landbouwonderwijs en lerarenoplei
dingen.
Record handelsoverschot
Nederland heeft vorig jaar een record handelsoverschot van 14,2
miljard gulden geboekt. Dat heeft het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) gisteren gemeld. Vorig jaar bedroec het handels
overschot nog 9,6 miljard gulden. De stijging is te danken aan
een stijging van de export en import. De export steeg met 4 pro
cent van 239,2 tot 248,8 miljard gulden. De invoer nam met 2
procent tot tot 234,6 miljard gulden. Duitsland bleef ook in 1991
de belangrijkste handelspartner. De uitvoer naar dat land steeg
met 10 procent tot 73,3 miljard gulden, goed voor 29 procent
van de totale export.
Weekeinde wordt beslissend
De werkgeversorganisatie
AVBB is inmiddels een eind op
geschoven. De AVBB wil nog
slechts gedurende de eerste zes
ziekteweken een betaling van
80 procent van het loon. Bij elke
ziekmelding zouden bouwvak
kers nog maar één dag moeten
inleveren.
Eerst eisten tie werknemers
dat bij ziekte slechts zeventig
procent ziekengeld wordt uitge
keerd, en dat de werknemers bij
elke ziekmelding een atv-dag
inleveren, met een maximum
van 4 per jaar. Voor de bonden
was dit onverteerbaar.
Districtsbestuurders en ka
derleden van de bonden heb
ben de afgelopen weken hon
derden projecten in Noord-Hol
land bezocht. Volgens FNV-dis-
trictsbestuurder C. Mol is het
mogelijk om een 'snelle klap
per' te maken. Hij is buitenge
woon optimistisch: „Als we de
ze actiebereidheid omzetten in
klinkende stakingsmunt is de
zege nabij."
De bonden in het bouw- en
houtbedrijf bereiden zich voor
op stakingsacties. Op een zeer
druk bezochte bijeenkomst van
kaderleden van de bouw- en
houtbonden van FNV en CNV
en de vakbond van kraanma
chinisten 'Het Zwarte Corps'
gisteravond in Zaandam, bleek
de actiebereidheid zeer groot.
De bouw staat voor een be
slissend weekeinde. Mor
genochtend komen onderhan
delaars van werkgevers en
werknemers voor wéér een in
formeel gesprek bij elkaar om
na te gaan of hervatting van de
echte cao-onderhandelingen
nog zin heeft. Mislukt het ge
sprek, dan zijn stakingen zo
goed als onvermijdelijk.
Gisteren werden op grote
projecten bij Schiphol en Hoog
ovens spontaan vergaderingen
gehouden. Vakbondsvertegen
woordigers gaven daar tekst en
uitleg over de vastgelopen cao
onderhandelingen.
Uit zichzelf rijdt ze niet meer. Daarom werd de stoomlocomotief 'De Bergkoning' gisteren op een goederenwagon gehesen. De locomotief uit 1928
gaat naar Klostermansfeld in Duitsland voor een grondige restauratie. Het gevaarte dankt zijn naam Sri Gunung in het Bahassa Indonesia aan
de tochten over de bochtige sporen op het voormalige koloniale Java. De Indonesische regering stuurde de locomotief in 1981 als geschenk voor
het Spoorwegmuseum naar Nederland. foto anp henk tukker
Vrijdag de veertiende voelen
velen vlinders in hun buik.
Want dan is het Valentijnsdag.
De PTT verwacht vandaag
maar liefst drie miljoen wens
kaarten rond te brengen. Dat
is een half miljoen méér dan
vorig jaar. Kaarten met
hartjes, maar vooral met bloe
metjes. Want op Valentijnsdag
telt de taal der bloemen.
Een blauw viooltje betekent
dat je de vrouw van je dromen
bewondert. Een tulp wil zeggen
dat je haar ogen mooi vindt.
Een witte chrysant is een teken
dat zij 'de ware' is. En het
sneeuwklokje geeft aan dat er
nog een sprankje hoop is voor
de zielepiet-met-liefdesverdriet.
Valentijnsdag is een van de
weinige dagen dat mensen de
kans krijgen op grote schaal
hun emoties te tonen. Zélfs de
geheime liefde mag vandaag de
dag worden geopenbaard. Het
is geaccepteerd, de kans om af
te gaan is gering. Succes is na
tuurlijk niet gegarandeerd.
Maar de kans op contact is gro
ter dan ooit.
De commercie speelt er vro
lijk op in. De wenskaarten wor
den luxer en groter. Kaarten
met ingebouwde speeldoosjes
en opflikkerende gekleurde
lampjes zijn geen uitzondering.
Het chocoladehart op Valen
tijnsdag lijkt' net zo gemeen
goed te worden als de chocola- 104.
deletter met Sinterklaas. Een „Slecht het rationele telde in
landelijke opererende slijter die dagen. Niet het emotionele,
heeft de flessenpost bedacht: zoals nu. Het ging er niet om of
een mooie fles in een versierde je kapot was van iemand, maar
doos moet het hart van de a;
bedene sneller doen kloppen.
met de man die men voor je
had uitgekozen'. De bruidsschat
was belangrijker dan de bruid".
Daarop is het geven van in
goud verpakt chcoladegeld met
of het goed zat met het geld, de Sinterklaas terug te
godsdienst, de komaf, de kun- Goedheiligman is de schutspa-
de. Of een vrouw goed kaas kon troon van de ongehuwde
Intieme wens
De platenhandel heeft de
muziekdoos ontdekt, een
fraai verpakte compact disc
met de favoriet geachte
deun van de aanbedene.
Daarnaast desgewenst
een intieme wens. De in
vijfhonderd muziekwinkels
verkrijgbare doos moet het
versieren van de geliefde
vergemakkelijken. Om de
drempel zo laag mogelijk te
houden, worden zowel
drank als muziek als pak-
ketpost aangeboden.
Vroeger, niet eens zo lang
geleden, diende het aanbid
den in het geheim te ge
beuren. Een liefdesbrief op
Valentijnsdag mocht, maar
uitsluitend anoniem. Het
openlijk belijden van de
liefde was vroeger niet
'hoofs': niet galant.
Dat blijkt uit een onder
zoek dat Ineke Strouken
van het in Utrecht gevestig
de Nederlands Centrum voor
Volkscultuur hield onder een
aantal mensen boven de negen
tig, de oudste ondervraagde was
maken i
i belang, niet of
ze kon vrijen. Of zoals een van
de ondervraagden het uitdruk
te: 'je was ais vrouw al goed af
Het verhaal wil dat Sin
terklaas drie dochters van
een verarmde adellijke
heer, die door het ontbre
ken van een behoorlijke
bruidsschat tot prostitutie
dreigden te geraken, uit de
nood hielp door hen een
zakje met gouden dukaten
te bezorgen. De speculaas
pop, die op het heerlijk
avondje wordt genuttigd,
moet gezien worden als
een door de Sint be
schermde vrijer.
Vrijers op Valentijnsdag ge
nieten eveneens een derge
lijke bescherming. Dat was
ook zo in een tijd dat de
liefde niet zo openlijk kon
worden bedreven als thans.
In bepaalde streken was
het gebruikelijk dat vrijers
in spé op Valentijnsdag de
kans kregen hgn liefde te
uiten door te verschijnen
op een koffiemaaltijd waar
huwbare dochters aanza
ten. De vrijgezellen moes
ten achterom komen. En wel
precies om vijf uur. Als ze een
later arriveerden, bete
als het accordeerde klikte kende het dat de door hen be
geerde dames tweede keus wa-
Want ze konden alleen maar
zijn verlaat doordat ze op een
andere koffiemaaltijd de bons
hadden gekregen, een blauwtje
hadden gelopen. 'Bons' en
'blauwtje' moeten volgens Ineke
Strouken letterlijk worden ge
nomen. „Wie niet in de smaak
viel werd soms van het-erf afge
schopt."
Valentijnsdag is niet toevallig
medio februari. Het heeft met
vruchtbaarheid en ontluiken te
maken. Sneeuwklokjes laten
hun kopjes zien. Vogels, konij
nen en muizen maken aanstal
ten tot paren.
Wie Valentijn precies was, is
niet duidelijk. Mogelijk was het
de door de Romeinse keizer
Claudius II ter dood gebrachte
man die in de gevangenis ver
liefd werd op de blinde of dove
dochter van een cipier. Op de
avond vóór zijn executie zou hij
haar volgens de overlevering
een afscheidsbrief hebben ge
stuurd, ondertekend met 'Je Va
lentijn'. Een aardige bijkomstig
heid was dat de geëxecuteerde
zielsveel van bloemen hield.
Een ander verhaal wil dat de
in de Tower opgesloten Charles
due d'Orléans zijn vrouw brief
jes deed toekomen die hij "Va
lentines' noemde. Met "Vale'
ondertekenden de Romeinen
hun intieme post. Het beteken
de zoiets als 'veel liefs'.
LONDEN Rtr
Nederlanders krijgen genoeg
zoenen. Zij delen deze tevre
denheid met Italianen, Ameri
kanen en Spanjaarden. In
Frankijk, Groot-Brittannië,
Duitsland, Australië en Grie
kenland echter klagen naar
passie hunkerende romantici
dat zij niet genoeg worden ge
kust.
Dit blijkt uit een onderzoek
van de Londense uitgeverij
Mills and Boon and Harlequin,
die gespecialiseerd is in ro
mantische fictie. Maar liefst
4500 aan deze boeken ver
slaafde personen uit elf landen
werkten er aan mee.
Veel japanners vinden, zo
blijkt uit de studie, dat hun
partners het kussen onvol
doende beheersen. Duitsers
zijn van mening dat de perfec
te kus op het strand, bij zons
ondergang, moet worden ge
geven. Britten geven de voor
keur aan een vrijpartij bij de
open haard. Vaak zoenen de
'meeste Nederlanders, Duitsers
en Britten echter de eerste
keer op de stoep, aldus onder
zoekers. Gezoen in de regen
heeft op de meeste Scandina-
viërs een enorme aantrek
kingskracht.
'Plannen Van Rooy kosten banen'
de afspraken tussen fabrikanten
en detailhandel geen gevolgen
voor de prijs die de consument
Voor een fiets moet betalen.
„Het zijn individuele prijsaf
spraken tussen beide partijen,
wat leidt tot adviesprijzen. Dat
gebeurt in veel andere branches
ook. Het is echt niets bijzon
ders", zegt hij. Bovendien wor
den volgens hem lang niet altijd
prijsafspraken gemaakt. „Dus is
er voldoende onderlinge con
currentie waardoor de prijs laag
kan blijven", meent Wijkhuizen.
Zet staatssecretaris Van Rooy
haar voornemen om de prijsaf
spraken af te schaffen door, dan
verwacht Wijkhuizen dat in ie
der geval de service aan de con
sument een stuk minder wordt.
Wijkhuizen: „Er komen dan
waarschijnlijk grote discount
winkels die tegen stuntprijzen
fietsen gaan verkopen. De ser
vice die ze verlenen, zal mini
maal zijn."
DEN HAAG GPD
De helft van de kleine fietsen
handelaren dreigt te verdwijnen
als staatssecretaris Van Rooy
(economische zaken) de prijsaf
spraken tussen de fabrikanten
en de detailhandel verbiedt. Dat
zegt F. Wijkhuizen, secretaris
van de Rijwielhandelarenbond.
Als gevolge van het verbod
zullen in deze branche enkele
duizenden banen verdwijnen.
Ook zal de consument nauwe
lijks nog service krijgen bij de
aflevering van een nieuwe fiets.
Voorts wordt het moeilijker
fietsreparaties te laten uitvoe
ren, verwacht Wijkhuizen.
Staatssecretaris Van Rooy wil
zo snel mogelijk af van de vaste
prijzen voor fietsen. Zij vindt
dat de afspraken tussen de fiets-
fabrikanten en detailhandelaren
in strijd zijn met het algemeen
belang.
Volgens Wijkhuizen hebben
Als de treinen straks harder
gaan rijden 160 in plaats van
140 kilometer per uur wordt
de kans op brokken bij overwe
gen groter.Door de grotere
snelheid wordt ook de kans gro
ter dat treinen ontsporen als ze
op de overweg in botsing ko
men met een auto.
Daarmee stijgt ook de kans
dat een trein uit de andere rich
ting op de ontspoorde trein in
rijdt. Extra beveiliging van de
overwegen kost NS minimaal
1,4 miljard gulden.
Dat blijkt uit een onderzoek
dat een ingenieursbureau (Sa
ve) in opdracht van het ministe
rie van verkeer
heeft verricht.
De NS willen de i
snelheid van de treinen op een
groot aantal trajecten verhogen
van 140 tot 160 km per uur. Op
die baanvakken bevinden zien
verschillende installaties voor
de beveiliging. Bij aanrijdingen
op die overwegen vallen jaar
lijks gemiddeld de meeste do
den: 36 van de in totaal vijftig
slachtoffers op het hele NS-net.
Om de risico's van botsingen te
beperken wil NS de knipper
lichten en onbeveiligde overwe
gen zo veel mogelijk vervangen
door halve spoorbomen. De NS
hebben in het toekomstplan
Rail 21 1,5 miljard gulden be
groot om spoorbanen, beveili
gingen, overwegen en bovenlei
ding aan te passen aan hogere
snelheden.