Zandstra: 'Prachtig
voor een beginneling'
Geir Karlstad: de aanhouder wint
OLYMPISCHE
WINTERSPELEN
Yvonne heeft het moeilijk, maar ze komt hier doorheen
Zweden en VS in
de kwartfinales
albertville anp
Zweden en de Verenigde
Staten zijn na de derde
speelronde van groep A al
zeker van een plaats in de
kwartfinales van het olym
pische ijshockeytoernooi.
Zij voegden zich bij Canada
en Tsjecho-SIowakije, die in
groep B nog zonder punt
verlies zijn.
De Amerikanen zorgden
voor het meest aanspreken
de resultaat door de sterk
geachte Finnen met 4-1 te
verslaan. Zweden deed het
rustig aan tegen Duitsland
en hield de score van 3-1,
die in de eerste periode al
was bereikt, in de daarna
volgende speeltijden moei
teloos in stand. Italië be
hield een kleine kans op een
plaats in de kwartfinales
door Polen met 1-7 terug te
wijzen.
VRIJDAG 14 FEBRUAR11992
I Redactie: 023-150187
Tim Brouwer de Koning, Ad
Heesbeen, Karei Jansen, Patricia
Jimmink, Ad van Kaam, Rob
van der Zanden.
Petrenko eerste
bij kunstrijden
albertville anp
■Het olympische kunstrijtoer-
nooi beleefde gisteren zijn eer
ste hoogtepunt. Na het originele
programma, hoogkaraats, mo-
gen nog slechts drie deelnemers
zich een kans op de gouden
medaille toedichten. Viktor Pe-
j trenko, tweede bij de WK, bezet
voorlopig de eerste plaats. De
rijder uit het GOS heeft nog
slechts de concurrentie te duch
ten van Petr Barna (Tsj) en Paul
Wylie (VSt).
De combinatie van een drie
voudige axel met een drievoudi
ge toe-loop kostten de 22-jarige
kunstschaatser uit Odessa al net
zo weinig moeite als de drie
voudige lutz. Voor zijn artistieke
impressie kreeg de Oekraïner
zevenmaal het rapportcijfer 5,9.
DE OOSTENRUKSE SKISTER
Sabine Ginther, die bij de
laatste training voor de afda
ling viel en een lendenwervel
brak, is in Innsbruck met succes
geopereerd. Het herstel zal
evenwel nog maanden duren.
Eerste schaatsmedciilles met gemengde gevoelens ontvangen
De Zilvervloot, die de afgelopen dagen veel weg had van
een lekke schuit, is eindelijk Albertville binnengevaren.
Het kletsnatte Oranje-legioentje nam de gouden coup
van Geir Karlstad voor lief en was al lang blij dat er na de
eerste olympische huilpartijen eindelijk wat te vieren
viel. Hoewel de lucht boven de Alpen gistermiddag don
ker gekleurd was, verdwenen de ergste donderwolken
boven de Nederlandse schaatsploeg.
albertville covert wisse
Falko Zandstra (zilver) en Leo
Visser (brons) sleepten op het
ploeterijs van Albertville de eer
ste twee Nederlandse schaats-
medailles aan boord. De reac
ties op de lang verwachte suc
cessen liepen uiteen van dolge
lukkig (Zandstra) tot teleurge
steld (Visser).
De Europees kampioen uit
Friesland ijlde op zijn bekende
spillepoten naar een nieuwe
verrassing. „Prachtig toch, dat
ik als beginneling meteen in de
prijzen rijd. Al heb ik nog steeds
niet het idee deelnemer te zijn
aan de Olympische Spelen. Ik
vind de hele entourage tegen
vallen."
Piloot Visser was heel wat
minder enthousiast dan de 'ge
spierde spijker'. De parttime
schaatser loopt al een tijdje lan
ger mee en weet wat het is om
plakken (zilver en brons van
Calgary) thuis in een kast te
hebben liggen. Visser was dan
ook aangeslagen na weer een
mislukte aanval op het goud en
zocht, nadat Zandstra als eerste
zijn tijd had verbeterd, de een
zaamheid van een parkeer
plaats op om de zaken op een
rijtje te zetten. „Ik wilde even
geen gezeur aan mijn hoofd."
Bart Veldkamp deed een paar
minuten eerder hetzelfde als
zijn ploeggenoot en ging, terwijl
er nog druk geschaatst werd,
buiten de muren van het sta
dionnetje in afzondering. De
Haagse favoriet was ontgoo
cheld, verbitterd en niet aan
spreekbaar, nadat hij door de
vooral voor hem slechte om
standigheden van het dek was
getuimeld.
Veldkamp, rijfde, huilde ook
een minuutje uit op de schou
ders van Ab Krook. Twee uur na
zijn race kookte de melk echter
nog over. Een eigenwijze me
vrouw, die hem geen toegang
tot het perscentrum wilde verle
nen, omdat hij niet de goede
kaart om zijn nek had hangen,
werd door Veldkamp toege
schreeuwd, dat ze 'maar in el
kaar moest worden geslagen'.
Een typische Veldkamp-reac
tie. De nationaal recordhouder
op de rijf kilometer heeft altijd
al moeite gehad om na een te
leurstelling zichzelf onder con
trole te houden. De emotionele
Haagse stayer schijnt na het EK
zelfs berispt te zijn vanwege zijn
agressief gedrag. Hij wilde, zo
luiden de berichten. Thialf ver
bouwen, toen hij de mist was
ingegaan op de tien kilometer.
Ab Krook ontkent het bericht
ten stelligste.
Hoewel zijn reactie niet op
zijn plaats was, is wel begrip op
te brengen voor Veldkamps
woede-aanval tijdens en na de
rijf kilometer in Albertville.
Maanden aan voorbereiding
gingen gistermiddag in iets
meer dan zeven minuten naar
de Filistijnen doordat hij, net als
Johann Olav Koss, op stroef ijs
voor zijn olympische kansen
moest vechten. De Noor en de
Nederlander troffen het slechter
dan de later startende concur
rentie, die een hardere ijsvloer
aantrof. Bovendien nam de
wind af.
De Nederlandse en Noorse
ploegleiding verzochten drie
uur voor het begin vergeefs om
uitstel van de wedstrijd bij
scheidsrechter Eklund. Herige
regenbuien teisterden de ijs
baan van Ernst Eidloth. Krook
c.s. voorzagen toen al het erg
ste. Krook: „Ik heb acht jaar
nauw samengewerkt met Eid
loth en weet dus, dat hij een
goeie ijsmeester is. Maar als het
regent hebben we altijd mot.
Daar weet hij geen raad mee.
Bertus Butter (voormalige ijs
meester in Haarlem, red.) wel.
Daarom had die hier moeten
zitten."
Ard Schenk viel Krook voor de
wedstrijd bij: „Dit is rampzalig.
Als het zo doorgaat heeft de eer
ste groep het slechtste ijs en
komt de winnaar uit een van de
laatste paren."
Zover kwam het gelukkig niet.
hoewel de laatst gestarte rijders
opvallend voorin het klasse
ment terug te vinden waren.
Nadat Veldkamp en Koss rich
stuk hadden gereden ojymct
moeilijk begaanbare ijs, troffen
achtereenvolgens Visser, Zand
stra en Karlstad ongeveer de
zelfde omstandigheden.
Visser, die met het Kneie-
mann-principe 'de dood of de
gladiolen' van start was gegaan,
dacht even goud in handen te
hebben. „Maar twee ronden
voor het einde van Zandstra's
rit wist ik genoeg. Het deed wel
even pijn. ja. Als je naar Frank
rijk afreist met goud als doel.
kómt het hard aan, als je met
minder genoegen moet nemen.
Maar ik sta er niet te lang bij
stil. Zondag krijg ik op de 1500
meter een tweede en laatste
kans."
Falko Zandstra („Ik was met
mijn stijl op dit ijs in het voor
deel, ik kon blijven gaan") tor
pedeerde als eerste Vissers gou
den illusie. De Fries nam vervol
gens plaats op het middenter
rein om te zien hoe Geir Karl
stad op zijn beurt de Noren
weer tot leven bracht. Zandstra:
„Ik was even zenuwachtig bij de
gedachte aan goud. Maar na
één ronde wist ik al dat Karlstad
me zou pakken. Ik ben meteen
naar hem toe gegaan en heb
hem gefeliciteerd. Ik ben dolge
lukkig met het zilver. En boven
dien heb ik nu eindelijk wel be
wezen, dat ik niet alleen uit de
voeten kan in een hal. Dat doet
me ook veel genoegen.
Volkomen kapot valt Falko Zandstra na zijn vijf kilometer in de armen van coach Ab Krook. Hij heeft Leo Vis
ser van de eerste plaats verdrongen. Geir Karlstad zou dat op zijn beurt later met Zandstra doen.
foto anp antonisse/kluiters
Goud voor 'redder' Noorse schaatsen
albertville wybren de boer
gpd-verslaggever
Voor het eerst sinds 1976 klonk
op een olympisch schaatstoer
nooi weer het Noorse volkslied.
Geir Karlstad voorkwam een
Hollandse coup en trad in de
voetsporen van de legendari
sche Sten Stensen, die zestien
jaar geleden in Innsbruck even
eens de vijf kilometer won. Voor
Karlstad kwém de titel als een
bevrijding. Sinds jaar en dag
geldt hij als een koning op de
lange disciplines, maar de belo
ning in de vorm van een olym
pische kroon ontbrak. Tot giste-
Het is nog even afwachten
voor de Noren of de kurken
echt van de champagneflessen
kunnen knallen. Want nog altijd
speelt de affaire rond de be
ruchte 'dopingbrief die Karl
stad sinds kort op zak heeft. Dat
medisch geschrift zou als ver
klaring moeten dienen voor een
mogelijk afwijkende hormoon-
spiegel in zijn lichaam. De uit
slag van de plas, die de Noor
gisteren bij de dopingcontrole
afleverde, wordt binnen drie da
gen bekend. Maar Karlstad
maakt zich niet druk. „Ik ben
nog nooit boven de maximaal
toegestane verhouding (1:6) ge
weest."
Leo Visser en Ab Krook lieten
zich ook niet verleiden tot wilde
speculaties. „De beste heeft ge
wonnen", zei de KLM-vliege-
nier. En Krook zei geen smet te
willen werpen op de overwin
ning van de kampioen. In Noor
wegen zal helemaal niet getwij
feld worden aan de oprechtheid
van de volksheld. Geir Karlstad
staat in zijn vaderland te boek
als een groot strijder tegen het
kwaad van de anabolica.
Vier jaar geleden werd hij bui
ten medeweten gebruikt als
koerier van dopingpreparaten,
waarin zijn landgenoot Stein
Krosby en de Rus Goeljajev een
handeltje hadden opgezet. Toen
Karlstad bij toeval ontdekte dat
hij in duistere handel verzeild
was geraakt, meldde hij zich
vrijwillig bij de politie. Maar de
hele affaire liet een onuitwisba
re indruk op hem achter en
kostte hem bijna zijn sportieve
carrière.
Geir Karlstad was die winter
(1987-'88) de onbetwiste kam
pioen op de rijf en tien kilome
ter. Op grond van zijn wereldre
cord op de tien kilometer, een
maand voor de Olympische
Spelen, werd hij uitgeroepen tot
favoriet voor Calgary. Enkele
weken voor het olympisch vuur
werd ontstoken kwam de do-
pinghandel aan het licht, waar
na Karlstad volledig van de
kaart was en gedesillusioneerd
naar Canada afreisde.
De vijftiende Winterspelen
werden een ramp voor hem. Na
zijn achtste plaats op de rijf ki
lometer kwam de Noorse favo
riet op de tien kilometer ten val.
Als een zielig hoopje mens keer
de hij terug naar Noorwegen.
„Ik had het gevoel alsof mijn
wereld was ingestort. Ik nam
mij voor nooit meer een ijsbaan
te betreden." Het leek menens,
want Karlstad meldde zich on
middellijk af voor het WK in Al
ma Ata en boekte een cruise
naar het Caraïbisch gebied.
Finn Hodt, de vroegere trai
ner van Sten Stensen, en Hans-
Trygve Kristiansen, de Noorse
bondscoach, wisten hem bij zijn
terugkeer toch over te halen zijn
schaatsloopbaan voort te zet
ten. „Hans-Trygve heeft me
overtuigd dat ik nog niet mijn
plafond had bereikt", zo betrok
Karlstad gisteren zijn coach na
drukkelijk in het succes. En
Kristiansen stak zijn bewonde
ring voor de nestor van zijn
ploeg evenmin onder stoelen of
banken. „Zonder Geir was het
Noorse schaatsen nu dood ge
weest. Hij was onze enige ve
dette, onze enige topper. Zijn
wilskracht hield het schaatsen
in ons land levend."
De opgeleefde Karlstad trok
in zijn spoor de talenten Koss
en Sondral mee. Eerstgenoem
de streefde hem zelfs binnen af
zienbare tijd voorbij. Maar dat
veranderde niets aan de rolver
deling binnen de groep, zo liet
Koss weten. „Ik ben de wereld
kampioen, maar Geir is onze
kopman. Dat ik een topschaat-
ser werd, heb ik voor een groot
deel aan hem te danken." Tus
sen de twee schaatshelden, af
komstig uit Lilleström, ontwik
kelde zich een innige band. Bei
de studenten wonen inmiddels
in eikaars nabijheid in Oslo en
zijn in zomer en winter onaf
scheidelijk.
De bijzondere teamgeest kon
niet beter worden geïllustreerd
dan door het intense meeleven
van Koss tijdens de race van
zijn boezemvriend. Elke ronde
tijd werd door Koss met gejuich
begroet en het rechte stuk voor
de hoofdtribune holde hij klap
pend en aanmoedigingen
schreeuwend met zijn makker
mee. Toen Karlstad de finishlijn
passeerde sprong Koss zeker
een meter de lucht in, snelde
het middenterrein over en vloog
zijn vriend in de armen. „Ik heb
geen medaille, maar het kan me
niks schelen. Geir heeft gewon
nen en hij verdient het. Dit is
een prachtige dag voor het
Noorse schaatsen."
Zelfs Karlstad, die het schaat
sen combineert met een studie
bedrijfskunde aan de universi
teit van Oslo, was ontdaan door
zoveel kameraadschap. Toen
tijdens de persconferentie zijn
relatie met Koss ter sprake
kwam, had de 28-jarige Viking
de grootste moeite zijn tranen
te bedwingen. „Dat een groot
kampioen als johann-Olav mij
de zege gunt, dat beschouw ik
als een teken van onze bijzon
dere vriendschap. Dat maakt
deze medaille heel speciaal."
En dan te bedenken dat de
Noren er samen met Ab Krook
Falko Zandstra is
feliciteert hij Geir Karlstad met zijn gouden medaille.
en Ard Schenk bij scheidsrech
ter Lars Eklund nog op hadden
aangedrongen om de wedstrijd
vanwege het slechte weer uit te
stellen tot vandaag. Het tekende
de sportman Geir Karlstad, dat
hij gisteravond erkende dat de
omstandigheden niet in zijn na
deel waren geweest. „Veldkamp
en Koss hadden duidelijk na
deel. Zij reden op zacht ijs", was
zijn conclusie.
Daarmee deed hij zijn eigen
prestatie te kort. Want wie op
een laaglandbaan als Albertville,
in de buitenlucht, als enige in
staat is onder de zeven minu
ten-grens te blijven en de num
mer twee bijna twec-en-cen-
halve seconde achter zich laat,
die mag zichzelf een stayer van
uitzonderlijke klasse noemen
Dat bleek bovendien uit de
woorden Falko Zandstra, de
man van het zilver. „Geir in hel
voordeel op mij? Nee hoor. on
ze omstandigheden waren ge
lijk."
'Koningin van Calgary' nu 'de joker van Albertville'
albertville wybren de boer
Yvonne van Gennip, hier in een geanimeerd gesprek verwikkeld met de Amerikaanse Bonnie
Blair (rechts), blijft hét onderwerp van gesprek in Albertville. Chef de mission Ard Schenk; „Het is
belachelijk dat ze door het volk zo wordt afgebrand." foto epa
gpd-verslaggever
„Het is belachelijk dat ze door het volk zo
wordt afgebrand. Dit heeft Yvonne zeker
niet verdiend. Het probleem is dat ze ooit,
in een superweek, drie keer olympisch
goud heeft gewonnen. Nu wordt zomaar
verwacht dat ze weer een hoofdrol gaat
spelen. Da's niet reëel. Haar prestaties hier
liggen geheel in de lijn van dit seizoen." Ard
Schenk, chef de mission van de Nederland
se olympische ploeg in Albertville, weet in
middels hoe de stemming 'thuis' is. Hij
springt in de bres voor Van Gennip.
De 'koningin van Calgary' is de 'joker van
Albertville' geworden. Een zesde plaats op
de drie kilometer en een valpartij op de
1500 meter hebben de 27-jarige Haarlemse
in enkele dagen van haar olympische troon
doen tuimelen. Maar er is natuurlijk meer.
Van Gennip doet met haar eigenzinnige
teksten pers en publiek voortdurend ver
steld staan. Haar uitspraken leidden zelfs
tot enkele binnenbrandjes in het Oranje
kamp.
De extreem-ambitieuze coach Arie Koops
kon zondagavond zijn teleurstelling niet
verbergen, toen Van Gennip 'slechts' zesde
werd op de drie kilometer. „Ze kan beter,
veel beter. In Davos reed ze met twee vin
gers in de neus 4.28. En in Inzeil heeft ze tij
den gereden die ze in de drie, vier jaar niet
meer heeft gehaald. Ze is bang om pijn te
lijden."
Die woorden schoten de prima donna
van het Nederlandse schaatsen danig in het
verkeerde keelgat. „Ik had toch een braam
op mijn schaats. Ik heb echt alles gegeven.
Ik sta hier toch zeker niet aan de start om
laatste te worden." Daarmee sterkt ze an
dermaal het vermoeden dat haar relatie
met Koops verre van optimaal is.
's Nachts vielen harde woorden in Bri-
des-les-Bains, het olympisch dorp waar de
Nederlanders gehuisvest zijn. „Het binnen
brandje is geblustmeldde Koops een dag
later. En Van Gennip voegde er aan toe dat
zij het allemaal niet zo bedoeld had.
Ard Schenk achtte niettemin de tijd geko
men voor een gesprek onder vier ogen met
de drievoudig olympisch kampioene. Zelf
maakte hij na zijn olympische goudjacht in
Sapporo kennis met de massahysterie die
rond een topsporter kan ontstaan. „In zo n
gesprekje kan je natuurlijk niet direkt lot
het diepst van iemands ziel doordringen,
maar ik weet dat ze het deze dagen heel,
heel moeilijk heeft. Zo'n opmerking over
Koops is meer een uiting van haar twijfels
en onzekerheden. Ze moet door deze perio
de heen, dat is moeilijk, maar het lukt haar
wel."
Tot voor kort was Tjaart Kloosterboer dé
vertrouwensman van Van Gennip. De ex-
borrdscoach liet echter weten dat zijn oog
appel hem vanuit Frankrijk niet om raad
heeft gevraagd. „Sinds het seizoen '88/'89
heb ik geen bemoeienissen meer met Yvon
ne. Ten minste op schaatsgebied, we blij
ven natuurlijk goede vrienden."
De CIOS docent uit Heerenveen was
voor Albertville reeds voorzichting in zijn
voorspellingen ten aanzien Van Gennip.
Het neemt niet weg dat ook Kloosterboer
enigszins teleurgesteld de balans van de
Haarlemse opmaakt. „Wat er mis is gegaan
kan ik vanuit m'n huis niet beoordelen, Wat
me op televisie opviel, was dat zo erg ge- j
spannen was. In Calgary was ze juist heel
ontspannen. Ik kan me voorstellen, dat ze
geprobeerd heeft hei gevoel van Calgary te
rug te vinden. Maar die zoektocht is niet re
eel, dat moet zc niet doen. Dat komt eens
in je leven voor."
Het vaderland mag dan hevig tcleurge
stcld zijn in de verrichtingen van de voor
maligc ijsvorstin, uiteindelijk zal Van Gen
nip haar vroegere status terug krijgen. Dat
vermoedt althans Ron Mulder, die na het
succes van Calgary de zakelijke belangen
van de olympisch kampioene behartigde
k11k naai Hein Veraser Die was voor I .ii
gary twee keer wereldkampioen geworden
en beleefde een dramatisch olympisch
toernooi. Hij kwam terug als een zielig
hoopje mens. Het publiek zag hem op dat
moment niet staan Maar zo gaat het altijd,
het is de teleurstelling van het moment
Maar dat gaat voorbij. Ook voor Yvonne. De
geschiedenis verandert niet. ze blijft de ko
ningin van Calgary."
