Leidsch Dagblad
Lidmaatschap
EG veel duurder
Mijn moeder riep: Er ligt een vliegtuig in de
Milieubeleid niet individueel voeren
VS sturen
oud voedsel
naar GOS
Woensdag. 12 februari 1992
Opgericht 1 maart 1860
Nr. 39774
Losse nummers 1,50
FEITEN EN MENINGEN BINNENLAND
Sneeuw en water
zegen en vloek
voor Israël
BUITENLAND
China houdt Ie- Verkiezingen Aanslagen extra Bloemenrijder
veranties aan Tai- Punjab in teken hoog door foute niet bang voor
wan toch tegen van terreur taxaties maatregelen
Nog geen abonnee
nri 071 - 161400
DCL! 071 - I 6 I 353
««Sjfiift
Nederland in 1997jaarlijks twee miljard extra kwijt
HET WOORD IS AAN
Beter is het helemaal blind te zijn
dan een zaak van slechts één kant
te bekijken.
Indiaas spreekwoord
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland
Cultuur
Er moet wat worden gedaan tegen de vervuiling van de Maas door de
Belgische industrie. Vooral de lozingen bij Luik en Namen vormen een
probleem. Om de Belgische politici en milieuorganisaties te mobilise-
NIEUWSLIJN
ren, probeert Greenpeace volop bewijzen te verzamelen. Hier gebeurt
dat ter hoogte van Luik. De watermonsters worden in een laboratorium
in Rotterdam onderzocht op de giftige stoffen. foto anp
Nederland zal de komende jaren veel meer contributie
aan de Europese Gemeenschap moeten overmaken. In
1997 is dat 1,7 tot 2 miljard gulden meer dan de 8,8 mil
jard gulden die Nederland dit jaar kwijt is aan de EG. Dat
is het gevolg van het EG-financieringsplan voor de ko
mende vijf jaar, dat vandaag door EG-commissievoorzit-
ter Delors in Straatsburg is gepresenteerd.
vorm van landbouwsubsidies
en bijdragen uit de regionale
fondsen.
Volgens Nederlandse rege
ringskringen staat niet zonder
meer vast dat Den Haag de
vastgestelde contributieverho
ging zal aanvaarden. Wel heeft
het kabinet rich in Maastricht
verplicht wat meer bij te dragen
en dat moet gebeuren door een
herschikking van de zogenoem
de 'buitenland-uitgaven'. Het
kabinet stuurt in april tegelijker
tijd met de Voorjaarsnota een
rapport daarover naar de Ka-
STRAATSBURG HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
De plannen van Delors, vervat
in het rapport 'De middelen van
onze ambities', vormen de fi
nanciële uitwerking van de
plannen voor een economische,
monetaire en politieke unie, die
de EG-regeringsleiders in de
cember in Maastricht hebben
opgesteld. Als gevolg van de
plannen wordt Nederland voor
het eerst een 'netto-betaler'.
Dat wil zeggen dat de bijdrage
aan de EG-kas hoger zal zijn
dan wat Nederland aan inkom
sten uit de EG ontvangt in de
De EG-inkomsten zullen als
Delors rijn zin krijgt worden op
getrokken tot 1,37 procent van
het Bruto Nationaal Produkt
(bnp - wat wij allemaal samen
verdienen) van alle lidstaten sa
men. Dat betekent dat de I G-
begroting, die voor dit jaar 154
miljard gulden groot is, in 1997
zal zijn gestegen tot 200 miljard
gulden.
Die contributiestijging is vol
gens Delors mogelijk omdat de
economische groei in de EG de
komende jaren 2,5 procent be
draagt. Als de groei tegenvalt,
zullen diverse lidstaten moeite
hebben om de verhoging te be
talen. Vooral de noordelijke EG-
landen kampen met hoge be
grotingstekorten. „Dat geeft ex
tra problemen", aldus een Ne
derlandse diplomaat. De arme
re zuidelijke lidstaten zullen
daarentegen juist van de verho
ging van de EG-inkomsten pro
fiteren. Zij strijken er een flink
deel van op.
Feiten en meningen
RTV Show
Sport
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Wat zon
Vannacht naar het oosten weg
trekkende regen en minimumtem
peratuur omstreeks 7 graden
Overdag wisselend bewolkt en
een enkele bui. Middagtempera-
tuur ongeveer 9 graden Zuidwes
tenwind, matig, kracht 4, aan de
kust en op het IJsselmeer af en toe
krachtig, 6.
Politiek Den Haag niet interessant
De politieke belangstelling onder jongeren tussen de vijftien en
achttien jaar is veel groter dan over het algemeen wordt aange
nomen. Dat stelt drs. Karin Wittebrood, die namens de vakgroep
Politicologie van de Katholieke Universiteit in Nijmegen een on
derzoek heeft gedaan. Wittebrood ondervroeg in het najaar ruim
tienduizend havo- en vwo-scholieren. Bijna 70 procent ant
woordde weinig of geen belangstelling te hebben voor politiek,
maar daaronder bleken zij „alles wat zich in Den Haag afspeelt"
te verstaan. Ruim 60 procent liet zich namelijk wel informeren
over milieu, criminaliteit, discriminatie, racisme en mensen
rechten. Vrijwel alle scholieren antwoordden overigens niet ge-
interesseerd te zijn in partijpolitiek.
Bush: Irak blijft dreiging
Economische sancties tegen Irak blijven gerechtvaardigd, omdat
van dat land een „ongewone dreiging" blijft uitgaan. Dat staat in
een rapport dat de Amerikaanse president Bush aan het Congres
heeft gestuurd. De sancties, aldus het rapport, hebben sinds het
einde van de Golfoorlog steeds de bedoeling gehad de Iraakse
president Saddam Hussein te dwingen zich aan de VN-resolu-
ties rond de wapenstilstand te houden. Maar Irak probeert nog
steeds onder die resoluties uit te komen, zo schrijft de president.
Conflict Barentszzee ten einde
Een conflict tussen Rusland en Noorwegen over de precieze
grens in de Barentszzee zal binnenkort worden opgelost. Begin
volgende maand komt de Russische minister van buitenlandse
zaken naar Noorwegen om, naar wordt verwicht, het definitieve
akkoord te tekenen. Het geschil had betrekking op de grensafba-
kening in de Barentszzee. Het meer dan een miljoen vierkante
kilometer grote gebied is bijzonder rijk aan vis en mineralen.
Bush: Produktie
cfk's sneller
stopzetten
WASHINGTON-DEN HAAG GPD-ANP
De Amerikaanse president Bush
heeft gisteren gezegd dat Ame
rika per 31 december 1995 een
eind zal maken aan de produk
tie van chemicaliën die de
ozonlaag aantasten, de cfk's.
Dat is vijf jaar eerder dan de VS
op grond van internationale af
spraken verplicht zijn. Bush riep
andere landen op het Ameri
kaanse voorbeeld te volgen.
Critici van het milieubeleid
van Bush noemen de maatregel
„een stap in de goede richting".
Maar de Democratische .senator
Gore wees er op dat de VS nog
altijd achterblijven bij landen
als Duitsland, die al veel verder
zijn gegaan bij het uitbannen
van cfk's. Nederland wil het ge
bruik van cfk's bij de produktie
van polyurethaan isolatie-
schuim versneld beëindigen. In
elk geval op 1 oktober dit jaar,
maar als het technisch haalbaar
is al op 1 juli. De ckf-commissie
heeft dit meegedeeld aan minis
ter Alders (milieubeheer). De
commissie heeft daarover al
met zes grote producenten en
leveranciers van isolatieplaten
en -panelen overeenstemming
bereikt.
Wereldhandelsorganisatie GA TT:
Helft 9-jarigen
in grote steden
zwemt slecht
AMERSFOORT
DEN HAAG GPD
„Het is niet langer mogelijk om
als land op eigen houtje een
zinvolle milieupolitiek te voe
ren." Dat zegt het secretariaat
van de wereldhandelsorganisa
tie GATT in eer
schenen rapport.
„Zelfs bij milieuproblemen
van puur binnenlandse aard
zullen pogingen om deze pro
blemen alléén op te lossen
vroeger of later leiden tot
conflicten met handelspart
ners", aldus het onderzoek. Het
betreft hier een voorpublikatie
die onderdeel uitmaakt van het
onderzoek 'International Trade
1990-1991' van de GATT, dat
volgende maand verschijnt.
De studie van het GATT-se-
cretariaat toont zich bezorgd
over een toename van eenzijdi
ge, nationale handelsmaatrege
len (vooral heffingen aan de
grens) om concurrentie uit lan
den met lagere milieu-eisen te
gen te werken. De onderzoekers
gaan nog een stapje verder met
hun waarschuwing: „Er bestaat
een serieus risico dat krachten
die pleiten voor handelsbe
scherming en protectionisme,
de zorgen om het milieu voor
hun doeleinden gaan misbrui
ken."
De regels van de GATT (alge
meen verdrag over handel en
tarieven) verbieden overigens
dat een land de import uit een
ander land frustreert op basis
van de milieu-politiek die in het
exporterende land wordt ge
voerd. Maar dat lijkt allerminst
een garantie dat het daarom
ook niet gebeurt.
De aanmoediging om in deze
gevallen als landen dan maar
liever samen te werken bij het
Een deel van de Amerikaanse
militaire voedselrantsoenen die
in het kader van de luchtbrug
'Breng Hoop' naar de voormali
ge Sovjetunie worden gevlogen,
heeft de uiterste consumptieda
tum al overschreden. Het voed
sel kan volgens een Amerikaan
se legerwoordvoerder nog wel
worden gegeten. Woordvoerder
Woodhouse benadrukte dat de
betrokken rantsoenen speciaal
waren gecontroleerd. Hij zei dat
geleidend schrijven waariji
wordt verklaard dat het veilig is
het voedsel te eten. Woodhouse
voegde eraan toe dat voor de
medische hulpgoederen geldt
dat zij alle ruim binnen de ter
mijn zijn waarin zij verstrijken,
met marges van zes tot negen
maanden. De woordvoerder
wees erop dat de voedingsmid
delen die vorig jaar ter beschik
king werden gesteld van Kurdi-
sche vluchtelingen in het zuid
oosten van Turkije, ook de ui
terste consumptiedatum had
den overschreden. Bij die actie
werden rantsoenen verstrekt
de uiterste termijn al
was verlopen.
Hoteleiland voor kust Egmond
Een halve kilometer uit de kust
van Egmond aan Zee moet een
groot complex worden ge
bouwd met viersterren-hotelka-
mers en luxe (koop-)apparte-
menten. Verder voorziet het
'hoteleiland' in winkeltjes, hore
ca, een dancing, vergaderzalen,
fitnessruimten, parkeergarages
voor tweehonderd auto's en
zelfs een platform voor helikop
ters. Kosten: honderd miljoen
gulden. Er hebben al verschil
lende buitenlandse investeer
ders interesse getoond, zo is gis
teren bekendgemaakt.
Het eiland heeft in het ont
werp van het ingenieursbureau
Van Nierop en Van den Hoeven
uit Capelle aan den IJssel, de
i het project,
dik 80 meter
35 meter bo-
initiatiefhemer
een diameter
en een hoogte
ven NAP.
B. en W. van Egmond menen
dat het project goed past in het
plan van de gemeente om de
komende jaren de boulevard in
grijpend op te knappen. De Eg-
mondse gemeenteraad staat in
meerderheid achter de plannen.
De badplaats rekent op een
sterke economische impuls
voor het toerisme. Volgens bur
gemeester E. Brommet levert
het project ongeveer tweehon
derd manjaren werk op.
Het plan kan eind 1994 zijn
uitgevoerd, na een bouwtijd van
anderhalf tot twee jaar. Rijkswa
terstaat heeft vooralsnog geen
bezwaren.
bestrijden van milieu-proble
men, is makkelijker gezegd dan
gedaan, zo erkent het bureau.
Maar aan de andere kant ligt de
conclusie voor de hand dat in
ternationale samenwerking (fi
nanciële hulp, overdracht van
milieuvriendelijke technologie,
oplossen van de schuldenpro
blematiek in de Derde Wereld
en toegang tot eikaars markten)
veel effectiever is dan handelsb
elemmeringen.
Veel concrete ruzies op dit
terrein heeft de GATT nog niet
op tafel gehad. In twee gevallen
werd een beroep gedaan op de
uitzonderingsclausule van het
handelsakkoord, dat een im
port- of exportverbod toestaat
wanneer de natuurlijke bron
nen uitgeput raken. De VS
mochten echter op basis daar
van de import van tonijn uit Ca
nada niet verbieden. In een an
der geval wilde Thailand de im
port van sigaretten verbieden
wegens de gevaren voor de
volksgezondheid. Maar het we
ren van buitenlandse sigaretten,
terwijl de binnenlandse tabaks
industrie geen enkele beperking
werd opgelegd, ging de GATT te
Het is slecht gesteld met de
zwemkunst van 9-jarigen in de
grote steden. De helft van de
kinderen uit groep vijf van de
basisscholen in Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag cn
Utrecht heeft nog geen zwem
diploma. Dat is des te schrijn
ender aangezien in heel Neder
land het aantal 9-jarigen met
een zwemdiploma de afgelopen
jaren is gestegen, van 74 pro
cent in 1985 naar 83 procent vo
rig jaar.
Dit blijkt uit het rapport
'Schoolzwemmen en zwem-
vaardigheid' van dr. B. Crum.
Het onderzoek is verricht in op
dracht van de werkgroep
Schoolzwemmen, waarin onder
meer de Koninlijke Nederlandse
Zwembond en de Koninklijke
Vereniging van Leraren Licha
melijke Opvoeding zijn verte
genwoordigd. Aanleiding voor
het onderzoek was de zorg van
de werkgroep over de toekomst
van het schoolzwemmen. Voor
al allochtone kinderen zijn al
leen daarop aangewezen.
HOELANG
KUNTU ij
NOG ZONDER?
J«. ik noem aan introductia-
abonnemant art ontoog da krant
da aarsta twee weken gratis.
HENGELO. JOSV
Johan Kopp zegt niet te kunnen omschrijven wat
hij enkele uren eerder heeft meegemaakt. Kijkend
uit het slaapkamerraam van zijn woning in de
Hengelose wijk Hasseler Es zag hij gistermorgen
een F-16 in een speelveldje bij zijn woning plof
fen. Die explosie, die fractie van een seconde,
daar kan hij geen enkele buitenstaander deelge
noot van maken.
„Ik hoorde een onbeschrijflijk gierend geluid.
Een heel groot brok ijzer scheerde op centimeters
langs ons dak. De straaljager klapte tegen de
grond. Het was een zware klap. Tegelijkertijd
voelde ik een waanzinnige luchtverplaatsing. Een
grote vuurbal kwam er als een soort tornado ach
teraan. Het vuur klapte tegen de gevels van de
huizen aan de overkant en vloog er overheen. De
vlammen sloegen uit de kamers van de huizen."
Johan Kopp zegt wat iedereen in Hengelo zegt:
„Het is een wonder, een Godswonder dat er geen
doden zijn gevallen. Ik vind dat het nu afgelopen
moet zijn met het vliegen boven woonwijken."
Maar hij voegt er meteen aan toe: „Denk niet dat
ik die dingen haat. Zo'n laag overvliegende F-16,
dat was altijd een heel mooi gezicht. Ook het ge
luid had iets moois."
Van de speelinstrumenten op het plantsoentje
is niet veel meer over. Alleen wat vrachtautoban
den bungelen nog aan de kettingen. De klauter-
muur, de wip en een houten hutje bestaan niet
meer. Brokstukken van de F-16 liggen overal. De
len van het chassis zijn zelfs in de hele wijk te vin
den, tot in de zitkamers van sommige woningen
aan toe. Een enkele uitgebrande auto smeult nog
na. Flinke modderklodders, die tot dakhoogte op
enkele gevels kleven, geven samen met de krater
enig inzicht in de hevigheid van de Grote Klap.
De broers Bilan en Aho Tun<; kunnen i
meepraten. Zij bewoonden een van de huizen
waar de vuurbal overheen sloeg. Aho: „Ik dacht
dat het een aardbeving was. Ik heb het hele huis
bij elkaar geschreeuwd, maar mijn broer en mijn
moeder waren al buiten. 'Er ligt een vliegtuig in
de tuin', schreeuwde mijn moeder. De hele ka
mer lag overhoop. Overal lagen scherven", zegt
hij. Even later komt een medewerkster van de
luchtmacht de schade opnemen.
Overnachten moeten ze de komende dagen in
een hotel of bij familie. Met Gerrie Gemser en
Manon Bodewis zal het niet anders gaan. Zij zit
ten ook te wachten totdat ze naar hun huis terug
kunnen. „Ik ben naar buiten gerend. Ik weet niet
hoe het er binnen uitziet", zegt Gerrie Gemser. Ze
heeft geprobeerd haar familie telefonisch te waar
schuwen, maar is daar vanwege een overbelast
telefoonnet niet in geslaagd.
's Middags zijn ze even naar het tot opvangcen
trum ingerichte wijkgebouw geweest om naar de
fensie-minister Ter Beek te luisteren. En om te
horen dat ze in geval van psychische nood altijd
terecht kunnen bij de afdeling slachtofferhulp van
de politie. Nu zitten Gerrie en Manon, bijgestaan
door hun rillende cocker spaniël en poedel, weer
met de ziel onder hun arm op de koude en natte
stoep. „Ik ben mijn schuurtje kwijt", zegt Manon
lachend. Ze lijkt er nog niet helemaal van over
tuigd dat ze het ook nooit rrjeer zal terugvinden.
Ze kijkt naar de hemel en zegt dromerig: „Het is
écht een wonder."
Pagina 5: 'Paradepaard' F-16 stelt hoge eisen
aan piiooL
Reddingswerkers bekijken de restanten