Regio
'Onderhoud aan
vaarwegen in gevaar'
'Je kan wel eens slechte wegen treffen'
'Verlies tanden door ontsteking onnodig'
'Hoe lang blijven ze gedogen?'
Bestuur vuiloven naar
adminstratieve rechter
'Valkenburgse Orion
totaal ander toestel'
Woensdag 12 februari 1992
Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDIJK MEINDERT VAN DER KAAU CAROLINE VAN OVERBEEKE JAN WESTERLAKEN MONICA WESSELINC Eindredactie: KEES VAN HERPEN Vormgeving: RUTCERJ HOOGERDUK
18
Alplrense tandarts signaleert:
Terughoudende reacties op brief milieu-inspecteur
JACOBSWOUDE/LEIDEN .RUUD SEP
,,Ze moeten nou niet zitten ouwehoeren. Wat
gaat er nu daadwerkelijk gebeuren? Komt het
stil te liggen? We zijn pas tevreden als ze echt
sloppen met storten van bagger. Er wordt nu
nog dagelijks klasse 4 gestort uit Delfland»"
Voorzitter Erick Bosch van de stichting tot be
houd van het Braassemermeer is niet van plan
te vroeg te juichen. De regionale inspecteur voor
de milieuhygiëne mag dan vinden dat de pro
vincie met de baggerstort de wet overtreedt,
Bosch is er nog niet van overtuigd dat dit ook
het definitieve einde van de omstreden stort in
luidt. Voor hem geldt: eerst zien dan geloven
De inspecteur is van mening dat de provincie
ten onrechte gedoogt dat er in de Braassem bag
ger wordt gestort zonder afvalstoffenwet-ver
gunning. Zij heeft dit vorige week gemeld bij de
officier van justitie in Den Haag. Die moet nu
beslissen of justitie een onderzoek moet instel
len naar de gang van zaken rond de Braassem.
De inspecteur is niet de enige die de afgelo
pen dagen naar justitie is gestapt om onrecht
matigheden bij de baggerstort te melden. Vorige
week deed de stichting tot behoud van de
Braassemermeer aangifte van het storten zon
der vergunning van de Dienst der Domeinen, de
eigenaar van de plas. Gisteren kwam daar nog
de aangifte van Jacobswoude bij. Deze gemeen
te wijst justitie op het ontbreken van een afval
stoffen -wetvergunning voor de stort.
De Jacobswoudse burgemeester D. Brouwer
de Koning verbaast zich over het trage tempo
van de gang van zaken. „We zijn al sinds april
vorig jaar bezig met deze zaak maar zonder suc
ces. Ie vraagt je af waarom er nu pas gereageerd
wordt." Ook de inspecteur moet al langer gewe
ten hebben dat er iets mis is met de stort in de
Braassem, meent de burgemeester.
Omwonenden van de Braassem meldden dat
afgelopen weekeinde dat voor het eerst op een
zaterdag is gestort.
Provincie houdt vast aan stort in Braassemermeer
Het onderhoud aan Zuidhollandse provinciale vaarwe
gen wordt onmogelijk indien de stortplaats in de Braas
sem wordt gesloten. Ook het andere depot in Zuid-Hol
land moet dan worden gesloten. De provincie kan in dat
geval geen kant op met de baggerspecie.
ALPHEN AAN DEN RUN
MONICA WESSELINC
Verlies van tanden en kiezen
door ontsteking van het tand
vlees gevolgd door botverlies, is
in de toekomst niet meer nodig.
De tandarts heeft de beschik
king over steeds geavanceerder
technieken waarmee de ziekte
parodontics beter kan worden
bestreden. „In de zeer nabije
toekomst kunnen we zelfs pa
tiënten met ernstig botverlies
toch helpen", aldus T.L.J.M.
Kroon, werkzaam in de Kliniek
voor Parodontologie in Alphen
aan den Rijn.
De afgelopen decennia is het
gebit van de gemiddelde Neder
lander steeds beter geworden.
De halfjaarlijkse controle, goed
poetsen en flossen maar zeker
ook de fluoridering van de tand
pasta hebben ertoe bijgedragen
dat er steeds minder tandbederf
is. De Nederlander houdt tot op
steeds hogere leeftijd zijn eigen
tanden en kiezen. „De cariës
hebben we goed onder contro
le, het tandvlees is het volgende
probleem", zegt Kroon.
We poetsen over het alge
meen niet slecht. Waaraan het
wel schort is het schoonmaken
van de ruimte tussen de tanden.
Er blijven bacteriën zitten
Handplak) die ontsteking van
het tandvlees veroorzaken. Van
de volwassenen heeft naar
schatting 90 procent een min of
meer ernstige vorm van tand
vleesontsteking. Bij de jeugd
komt het ook voor. soms in een
erg agressieve vorm.
Het grootste deel van de vol
wassenen houdt jaren achter
een een lichte vorm van tand
vleesontsteking. Er is niets te
zien, behalve als de tandarts
met een pocketsonde tussen
tandvlees en tand of kies gaat
friemelen. Ontstoken tandvlees
gaat dan bloeden.
Botverlies
Zón 15 procent van de volwas
senen Krijgt echterernstiger
kwalen. Het tandvlees raakt zo
sterk ontstoken dat het van de
wortels gaat wijken. Er ontstaat
een ruimte tussen tandvlees en
wortel. Dat gat vult zich met
bacteriën waardoor de ontste
king steeds verder naar bene
den gaat. Daardoor wordt het
kaakbot rondom de wortels af
gebroken, het tandvlees wijkt en
min of meer ernstige vorm van
FOTO HIELCO KUIPERS
trekt soms terug. Als er niets
wordt gedaan is verlies van tand
of kies onvermijdelijk.
Tot voor niet al te lang gele
den kon er niets worden ge
daan. „Dat ligt nu anders", zegt
Kroon. Tandartsen kunnen nu
met succes een aantal nieuwe
technieken toepassen.
De behandeling hangt sterk af
van de fase waarin de ontste
king zich bevindt. In het begin
van de ziekte is het tandvlees
losgekomen van de wortel. In
zo'n geval kan 'simpelweg' de
ruimte worden gereinigd.
„Wonderlijk genoeg hecht het
tandvlees zich, als dat gat goed
schoon is, vanzelf weer aan de
wortel. Mits de patiënt daarna
de zaak goed schoonhoudt, is
het leed geleden
De zaak kan echter ook te ver
zijn om nog goed te kunnen rei
nigen. Kroon zet uiteen dat in
zo'n geval het tandvlees wordt
opengesneden en weggeklapt
waarna de wortelomgeving
goed kan worden gereinigd. Het
kaakbot dat door de ontsteking
verdwenen is. komt door een
fiap-operalie alléén niet meer
terug.
Groeien maar
De tandarts heeft echter een
nieuw wapen in handen gekre
gen: de zogeheten GTR-metho-
de. Het botweefsel wordt gesti
muleerd te groeien. Nadeel van
de methode is de belasting voor
de patiënt; het membraan moet
na enkele weken weer worden
verwijderd. Bovendien is het
een dure ingreep en zijn de re
sultaten niet altijd voorspelbaar.
Kroon verwacht echter dat er
binnen afzienbare tijd oplosba
re membranen op de markt zul
len zijn.
Tot voor enkele jaren geleden
was een aantal vormen van
tandvleesontsteking niet te ge
nezen. Ondanks schoonmaken
bleef het tandvlees ontsteken
met alle gevolgen van dien.
Kroon: „Dank zij uitgebreid on
derzoek weten we nu dat de
bacteriën die dit veroorzaken,
duidelijk anders zijn. Ze zijn
veel agressiever. De normale
behandelng combineren met
een anti-bioticakuur blijkt hier
voor de oplossing tfe zijn".
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAU
WILLEM SPIERDIJK
Het provinciebestuur heeft gis
teren het ultimatum van Ja
cobswoude naast zich neerge
legd. Het gemeentebestuur eiste
van Zuid-Holland dat op 6 fe
bruari een einde zou komen
aan de baggerstort in het onder
waterdepot van de Braassem.
Burgemeester D. Brouwer de
Koning heeft vervolgens bij de
rijkspolitie in Leiderdorp aan
gifte gedaan van overtreding
van de afvalstoffenwet.
Het milieubureau van Leider
dorp wist vanmorgen nog niet
wat er met die aangifte wordt
gedaan. Het is mogelijk dat er
een nader onderzoek wordt in
gesteld. Volgens woordvoerder
Bastiaanse kan ook na overleg
met de officier van justitie be
sloten worden dat met de aan
gifte niets wordt gedaan. Een
besluit hierover wordt in de
loop van vandaag verwacht.
Persofficier van justitie Den
Hollander zegt dat er al eerder
justitieel onderzoek is gedaan
naar de stort. Er is toen gekeken
of de Wet Verontreiniging Op
pervlaktewater werd overtre
den. Dat bleek niet het geval te
zijn. Jacobswoude baseert zijn
aangifte nu echter op de stren
gere Afvalstoffenwet. Volgens
recente rechtspraak moet deze
wet ook bij dit soort stort wor
den gehanteerd.
Volgens de provincie is er geen
sprake van een overtreding. „Er
is sprake van volstrekt verant
woord handelen", zo stelt
woordvoerster M. Westeneind.
Volgens de vergunning die de
provincie heeft afgegeven aan
het Hoogheemraadschap van
Rijnland moet het oppervlakte
water worden gecontroleerd.
„Dat gebeurt nu ook. En we
doen zelfs meer. Met behulp
van een computerprogramma
wordt ook de kwaliteit van het
grondwater in het oog gehou
den."
Wel moet volgens de provin
cie de huidige vergunning per 1
oktober worden omgezet in een
strengere Afvalstoffen wet-ver
gunning. Tot 1 april, de datum
waarop het stortseizoen sluit,
zal tijdelijk nog met de oude
vergunning gebruik worden ge
maakt van de Braassem. „Eer
dere besluiten door de rechter
wijzen uit dat een depot nooit
van de ene dag op de andere
dag wordt gesloten omdat er
een vergunning moet worden
aangepast", aldus woordvoer
ster Westeneind.
De provincie heeft voorlopig
met het hoogheemraadschap
afgesproken dat de baggerspe
cie extra wordt gecontroleerd.
Vier weken voor de uitvoering
van het baggerwerk worden op
nieuw monsters genomen. De
gemeente Jacobswoude wordt
ook in de gelegenheid gesteld
om een contra-expertise uit te
voeren.
De SA VA, waarin 35 gemeenten
zijn vertegenwoordigd voor de
bouw van een vuilverbranding,
stapt naar de administratieve
rechter. Zij wil dat de gemeente
Leidschendam, waar de vuilver
branding moet komen, alsnog
alle procedures rond dit bouw
werk afmaakt. Het gaat daarbij
met name om de zogeheten an
ticipatieprocedures die nodig is
voor het verlenen van een
bouwvergunning en de bestem
mingsplanprocedures.
Vorige maand besloot de ge
meente Leidschendam om deze
procedures stil te leggen. Reden
daarvoor was dat Leidschen
dam eerst de resultaten wil af
wachten van het onderzoek
naar eventuele alternatieven
voor de vuilverbranding. De SA-
VA vindt nu dat dit geen steek
houdende reden is om direct
met alle procedures te stoppen.
Het bestuur van de SA VA gaat
er vanuit dat het onderzoek zal
uitwijzen dat de alternatieven
niet deugen en dat toch een
vuilverbranding moet worden
gebouwd. Mocht dat inderdaad
het geval zijn, dan heeft het be
sluit van Leidschendam inmid
dels wel tot een aanzienlijke
vertraging geleid. Wanneer
blijkt dat de alternatieven toch
haalbaar zijn. kan volgens de
SA VA alsnog met de procedures
worden gestopt.
Vorige week maakte het Afval
Overlegorgaan (AOO) bekend
geen rekening meer te houden
met de komst van een vuilver
branding in Leidschendam. Het
AOO is een landelijk adviesor
gaan dat de vuilstromen van
Nederland in kaart brengt en de
minister moet adviseren over
maatregelen op dit gebied.
DORITH LIGTVOET
De kans dat een Valkenburgse
Orion door een motorstoring op
een woonwijk neerstort is zeer
klein. Dat /.egt een woordvoer
der van het marinevliegkamp
Valkenburg als reactie op het
neerstorten van een F-16 giste
ren op een woonwijk in Henge
lo.
„De F-16 heeft één motor,
terwijl een Orion over vier mo
toren beschikt. Als er een uit
valt, kan de piloot het toestel
nog gemakkelijk terugbrengen",
aldus de woordvoerder. De Ori-
ons zijn vanaf 1982 op Valken
burg gestationeerd. In Neder
land zijn nog geen ongelukken
gebeurd met deze toestellen. In
de VS, waar al vanaf de jaren
zestig met de Orion wordt ge
vlogen, zijn wel enkele ongeval
len bekend.
De zegsman van het marine
vliegkamp durft overigens niet
zonder meer aan te geven dat
de Orions veel veiliger zijn dan
de F16's. „Met de straaljagers
wordt op een heel andere ma
nier gevlogen, met veel hogere
snelheden. Het is flitsender. Een
Orion is een totaal ander type
toestel".
HAARLEMMERMEER E*en 27-jarige automobiliste uit Zaandam
raakte gisteravond gewond toen ze vanaf de snelweg A9 de afslag
naar de A4 wilde nemen. De vrouw kon een botsing niet meer
voorkomen toen de wagen van een 26-jarige Amsterdamnier dwars
op de rijbaan kwam te staan. De vrouw is met verwondingen naar
het ziekenhuis gebracht.
Bloemenrijders hebben vaak lak aan rij- en rusttijden IKW houdt
spreekuur voor
vrouwen met
borstkanker
Met de hand op z'n hart zegt
hij: „Wij sjoemelen niet met de
rij- en rusttijden." Om een tel
later te relativeren: „Nou ja, je
kunt wel eens in de file staan of
slechte wegen treffen. Dan ge
beurt het dat je langer in de au
to zit dan wettelijk is toege-
Ton Zandbergen uit Rijnsburg
is bloemenrijder. Die bloemen
rijders, zegt de rijksverkeers
dienst (RVI) van het ministerie
van verkeer en waterstaat, heb
ben lak aan de wettelijk vastge
stelde rij- en rusttijden. Eén op
de vier moddert maar wat aan.
Aanleiding voor de RVI om de
controle strakker aan te halen.
Justitie gaat de overtreders ver
volgen. Worden ze veroordeeld,
dan krijgen ze een strafpunt.
Drie punten kan het intrekken
van de vergunning tot gevolg
hebben.
Zandbergen kijkt daar wat sip
bij. Voor hem zijn die strengere
controles niet nodig en de drei
ging dat de vergunning kan
worden ingevorderd vindt hij
alle perken te buiten gaan.
„Neem nou deze periode. We
zitten vlak voor Valentijnsdag.
Een drukke tijd voor de bloe
menrijders. Ze vertrekken later,
maar moeten de bloemen wél
op tijd bij de verkoper afleve-
Zandbergen kan het nauwe
lijks geloven dat één op de vier
van zijn collega's de rij- en rust
tijden aan zijn laars lapt. Zelf
doet hij dat werk nu 20 jaar. In
al die jaren werd hij vier keer
gecontroleerd. „Ik ben nooit er
gens op gepakt. Eén keer in
Duitsland zeiden ze dat ik fout
zat. Ik weigërde de bekeuring te
betalen en ben direct naar de
rechter gestapt. Hij gaf mij ge
lijk, ik hoefde niet te betalen."
Twee man
Zandbergen rijdt met twee
chauffeurs op de wagens die
naar het voormalige Oost-
Duitsland gaan. „Je komt dan
Het Integraal kankercentrum
West (IKW) houdt elke tweede
maandag van de maand in het
pand aan de Schipholweg een
inloopspreekuur voor vrouwen
met borstkanker. De vrijwillig
sters die de vrouwen opvangen,
hebben zelf borstkanker (ge
had) en kunnen dus uit ervaring
meedenken, -praten en -voelen.
Zij zijn aangesloten bij het lan
delijk contactorgaan begelei
ding borstkankerpatiënten.
Voorlichtster C. de Ruiter van
het IKW denkt dat er grote be
hoefte bestaat aan deze manier
van opvang. „Met name de fac
tor tijd maakt verwerking van
borstkanker extra moeilijk. Als
op een borstfoto iets verdachts
wordt gesignaleerd, wordt de
vrouw binnen enkele weken op
genomen'voor een biopsie. Nog
tijdens de operatie wordt het
weefsel onderzocht en in geval
van kanker wordt de borst veel
al direct geamputeerd. Veertien
dagen later is de vrouw weer
thuis en dan komen de vragen."
Ton Zandbergen: „Met die strafpunten maken ze gezonde bedrijven kapot."
wel rond met je tijd. Mijn men
sen vertrekken vroeg en zijn al
uren voor de bloemenwinkels
opengaan op de plek van be
stemming. Daar kunnen ze dan
nog een uurtje of wat slapen. De
RVI mag wat mij betreft de
touwtjes strakker aanhalen. Als
ze een heksenjacht op ons wil
ontketenen doet ze dal maar. Ik
ben niet bang want we doen
niks verkeerd. Maar als ze wat
willen vinden, vinden ze dat
ook."
Het meest windt Zandbergen
zich op over het feit dat de kans
bestaat dat de vergunning
wordt ingetrokken. De bloe
menrijder: „Ik ben het daar in
het geheel niet mee eens. Dat
riekt er toch naar dat er jacht
wordt gemaakt op ons? Het
komt op mij over alsof ze ergens
een zondebok voor zoeken. Drie
keer veroordeeld, vergunning
weg. Stel je voor dat het je, om
wat voor reden ook, overkomt.
Nou. dan pakken ze wel een be
drijfstak die hard wil werken.
Op die manier helpen ze een
bloeiend bedrijf naar de knop
pen."
Ton Zandbergen draait er niet
omheen: de bloemenrijders lo
pen best eens tegen een bekeu
ring aan. „Voor te hard rijden
zegt hij. „Maar dat heeft niks
met rijtijden te maken. Nee. we
jakkeren niet de hele dag boven
de honderd kilometer. Ik zie wel
een probleem op ons afkomen:
FOTO JAN HOLVAST
de snelheidsbegrenzer. Dan kun
je niet harder dan 85 kilometer
rijden. De bloemen moeten wél
op tijd bij de afnemer zijn. Heb
je tegenslag en je kunt niet wat
meer gas geven, dan raakt de
bloemenrijder écht in de pro
blemen. Je werkt op die manier
in de hand dat de chauffeurs
het niet zo nauw meer nemen
met de rijtijden wet. Of je 100 ki
lometer kunt rijden of maar 85.
Op lange afstanden ga je dat
merken."
Hoewel het IKW volop infor
matie over kanker, de risico's,
de behandelingen en de ang
sten verschaft, is dit niet vol
doende. „Met name het uitwis
selen van ervaringen is heel be
langrijk. De vrijwilligsters weten
wat het is om in de kou te staan
en nergens met vragen terecht
te kunnen", aldus De Ruiter.
Overigens zijn de patiënten zelf
niet de enigen die vragen heb
ben. De familie en vrienden
hebben veelal ook behoefte aan
informatie. „Zij mogen dan ook
gerust met de patiënt meeko
men". Familie en vrienden die.
zonder dat de patiënt daaraan
behoefte heeft, willen praten
over kanker, kunnen zich aan
melden voor de speciale ge
spreksgroepen.
Het inloopspreekuur wordt
gehouden van 9.30 tot 11.30 uur
en is gratis toegankelijk.
