'Oh jee, de binnenbocht'
OLYMPISCHE
WINTERSPELEN
Qiaobo Ye rekent af met dopingverleden
'Ze heeft iedereen hiermee gewoon in zijn hemd
DINSDAG 11 FEBRUAR11992
Redactie: 023-150187
Pauline Blom Hein Flach
Ad Heesbeen Karei Jansen
(chef)
Edwin Struis Covert Wisse
Redactie-assistente:
Patricia Jimmink
Ex-spion Stasi
mag bobsleeën
llarald Czudaj mag van het
Duitse nationale Olympische
Comité aan de start verschijnen
in AlhertviJle. Opmerkelijk, om
dat de 28-jarige Europese kam-
pioen bobslee voorheen als in
formant van de vroegere Oost-
duitse geheime dienst Stasi fun
geerde. Hij zegt onder druk ge
spioneerd te hebben voor de
geheime politie nadat zijn rijbe
wijs was ingetrokken. Hij kon
het papier terugkrijgen indieft
hij voor de dienst wilde werken.
Lillehammer wil
het beter doen
De organisatoren van het
schaatsen tijdens de Olympi
sche Spelen van 1994 in Lille
hammer zijn bereid hun colle
ga's in Albertville een lesje te le
ren. Thormod Moum, de voor
zitter van de schaatscommissie
van het toernooi in Hamar, pleit
voor verplaatsing van de lange
afstanden naar de avonduren.
Gisteren moest de 500 meter
vrouwen een uur worden uitge
steld. Door de hoge tempera
tuur, regen in de ochtenduren
en de geringe vriescapaciteit
was het ijs te zacht. Nu een uur
uitstel geen probleem is geble-
ken, hoopt Moum dat de orga
nisatoren tot meer bereid zijn."
Loopjongen
Hij is na drie dagen
Olympische Winter
spelen ongetwijfeld
de tobberigste NOC-functiona-
ris. Frits Suèr, afgelopen zater
dag 52 jaar geworden, is in Al
bertville part-time perschef Be
ter gezegd: loopjongen.
Suèr wordt stapelgek van alle
klachten, problemen en aanvra
gen voor perskaarten, die - wat
de Nederlandse (schrijvende)
pers betreft - minimaal gehono
reerd worden. Persconferenties
worden voortdurend verplaatst,
uitgesteld en weer verplaatst.
Schaatsers mopperen, omdat ze
geen t rek hebben in weer een
confrontatie met de verslagge
vers en verslaggevers mopperen,
omdat de sporters niet op tijd
verschijnen. Suèr zit tussen die
twee vuren. Hij heeft er al één
slapeloze nacht op zitten. Er vol
gen er meer.
Amstelveener Suèr - ex-sport-
journalist van De Tijd. AVRO's
Sportpanorama en nu hoofd
i>an de afdeling sportsponsoring
van Nationale Nederlanden -
had zich zijn job wel anders
voorgesteld. „Ik dacht het NOC
naar buiten toe te moeten pre
senteren. De pers voorzien van
aardige berichtjes, zoals de
komst van minister Maij-Weg
gen, en dat soort dingen. Maar
ik ben niet meer dan een kaar
ten-regelaar. En dat, terwijl de
organisatie Nederland helemaal
niet ziet staan. We tellen echt
niet mee. Voor de belangrijkste
hockeywedstrijden en kunst
schaats-evenementen bij voor-
Iteeld krijgen we maar een pers
kaart. Die gaat naar het ANP.
De rest van de kranten komt niet
binnen. De problemen bij het
schaatsen zijn gelukkig voorbij.
Suèr steekt ook de hand in eigen
boezem. Albertville geldt eigen
lijk als 'warmdraaier' voor het
evenement in Spanje. „Achteraf
moet ik zeggen, dat het NOC Al
bertville heeft onderschat en dat
ik me beter had moeten voorbe
reiden.
De klachten, kritiek en proble
men van zijn ex-collega's komen
Suèr niet helemaal vreemd voor.
Hij was voor De Tijd vier keer in
d<? Tour de France en bezocht als
verslaggever de Spelen van
Müncnen '72. „Ik ken de hectiek,
hoewel die toen op een wat an
der vlak lag. Wij hadden in mijn
tijd vooral problemen om een
goede telefoon-verbinding te
krijgen. Soms moest ik tot vijf
uur 's morgens wachten voor ik
een lijn te pakken had. Het vin
den van een hotel was toen ook
een grotere zorg dan nu. Er wa
ren er destijds nog niet zoveel.
Soms sliep ik gewoon op straat
of in mijn auto. Of ik zocht het
hotel op van een ploeg, die al
wat renners was kwijt geraakt.
„Hé Frits, heb je al een kaart
voor me inxtr...De perschef pro-
beert de vragensteller geduldig te
helften. Nog twee weken, dan
mag hij naar huis.
COVERT WISSE
20
Aaftink verspeelt zoveelste belangrijke toernooi
„Weer geen feest", zei Christine Aaftink droog. De race,
die zij de afgelopen maanden in gedachten honderden
keren met goud beloonde, leverde gisteren op het mo
ment suprème niet meer op dan een vijfde plaats. „Dit is
het zoveelste belangrijke toernooi dat ik verspeel door de
binnenbocht", was haar veelzeggende analyse, nadat
Bonnie Blair voor de tweede keer in haar carrière de
olympische sprinttitel binnen had gehaald.
WYBREN DE BOER
Christine Aaftink rijdt teleurgesteld uit na haar 500 meter. „Weer geen feest." foto anpantonissf/kluiters
Onmiddellijk na haar race wist
Aaftink al dat het foute boel
was. „Ik kwam door de finish,
keek naar het scorebord, zag die
40,66 staan en dacht: dit is het
niet. Al'blijf je natuurlijk hopen.
Maar Ye kwam direkt na mij en
reed 40,51, terwijl ze op de krui
sing gehinderd werd. Toen ge
loofde ik niet meer in een me
daille. Dit is een tegenvaller. Ik
weet dat ik een plak had kun
nen halen. Hier train je jaren
voor en in een flits is het over."
Dat Bonnie Blair en Qiaobo
Ye haar te vlug af waren, kwam
niet als een verrassing. De Ame
rikaanse en Chinese kaapten dit
seizoen bij nagenoeg alle wed
strijden het goud en zilver weg.
Maar dat Aaftink ook Christa
Luding, met haar 32 jaar de ve
terane onder de sprintsters,
voor moest laten gaan, moet de
Baambrugse flink pijn hebben
gedaan. Temeer daar de Duitse
dit seizoen zelden in haar buurt
wist te komen.
Aaftink weet maar al te goed
waar voor haar de problemen
liggen. „Ik loop gewoon geen
goeie binnenbocht. Ik mis de lef
om daar vol in te gaan. Kijk naar
Bonnie, die trapt gewoon kei
hard door, ik durf dat niet. Nie
mand is sterker dan ik, maar ik
zet mijn kracht niet optimaal
om in snelheid. Op de kruising
kan ik enorm aanzetten, maar
toen het vandaag zover was,
dacht ik: oh jee, de binnen
bocht. En dan komen weer de
twijfels."
„Voor Lillehamer (Olympi
sche Spelen '94, red.) moet ik de
binnenbocht toch onder de knie
hebben", concludeerde Aaftink.
In samenspraak met coach
Wopke de Vegt heeft ze reeds
uitgevogeld hoe over twee jaar
een succesvolle greep naar
olympisch goud kan worden ge
daan. Aaftink zal komend sei
zoen haar trainingsuren niet
uitsluitend op een 400 meter-
baan spenderen, maar ook de
shorttrack-piste opzoeken.
Het aarzelende binnenbocht-
je was niet de enige reden dat
Aaftink gisteren buiten de prij
zen viel. De loting en het weer
speelden haar eveneens parten.
Om vier uur lag de Olympic
Oval nog te bakken in de zon
(bijna 15 graden). Daarom werd
de wedstrijd een uur uitgesteld.
Coach Wopke de Vegt stond
op dat moment allerminst met
een gerust hart langs de baan.
Om vijf uur was het ijs volgens
hem nog verre van optimaal.
„Om vier uur kon ik zo met
mijn vinger in het ijs drukken.
Een half uur later was de baan
nog vreselijk zacht."
Voor De Vegt stond het als
een paal boven water dat de lo
ting zijn pupil minimaal brons
had gekost. Niet alleen vanwege
het weer, maar vooral door die
laatste binnenbocht. Akkoord,
Christine beheerst de binnen
bocht niet goed, daar moeten
we aan werken. Maar dat neemt
niet weg dat het een nadeel is
als je bij de loting de buiten
baan treft", zei de Friese bonds
coach. Met de blik al richting
Lillehamer, overweegt De Vegt
daarom een rapport naar de
ISU te sturen, dat moet leiden
tot een wijziging in de regle
menten.
„Ik vind dat we twee 500 me
ters moeten gaan schaatsen. Ie
dereen start een keer in de bin
nen- en in de buitenbaan. Op
het WK-sprint gebeurt het ook,
waarom dan niet bij de Olympi
sche Spelen?"
Bij Christine Aaftink kon er op
dat moment alweer een grapje
af. „Een keer binnen- en een
keer buitenbaan? Ik heb liever
een lang recht stuk."
Sandra Voetelink voelde gis
teren precies aan wat Aaftink
daarmee bedoelde, want halver
wege haar 500 meter ging ze
hard onderuit. In de binnen
bocht. Dat was haar in Davos
ook al twee keer overkomen.
Huilend verwerkte Voetelink
haar emoties. „Ik voelde me bij
het inrijden in topvorm", treur
de de ranke allrounder uit Heer-
hugowaard. „Ik reed goed en op
het moment dat ik daaraan
dacht, viel ik. Als ik op de been
was gebleven, had ik mijn per
soonlijke record van 41,00 kun
nen verbeteren. Het moet nu
maar op de 1500 meter gebeu-
Met de elfde plaats (41,31)
toonde Herma Meijer, de derde
Nederlandse deelneemster, zich
als enige niet ontevreden. „Ik
ben bij wereldbekerwedstrijden
nooit hoger dan de negende
plaats geëindigd", gaf de bloe
menverkoopster uit Assen aan.
„Dit was het sterkst denkbare
deelnemersveld, dus ik mag niet
klagen. Mijn tijd komt nog wel."
Bonnie Blair is er al. „Ze is dit
seizoen oppermachtig", erken
den Aaftink en De Vegt nadat zij
en een legioen dol-enthousiaste
Yankees op de tribune de 27-ja-
rige inwoonster van Champaign
haar titel van Calgary hadden
zien prolongeren. Hevig geëmo
tioneerd maakte Blair tijdens de
persconferentie duidelijk dat
het goud gisteren voor haar wel
een hele bijzondere waarde
had. „Deze titel draag ik op aan
mijn vader, die twee jaar gele
den is overleden. Toen ik klein
was, zei hij altijd: jij wordt een
groot kampioene. Ik weet dat
hij vreselijk trots op me zou
zijn."
Tijdens opzienbarende en emotionele persconferentie in Albertville
De Olympische Spelen zijn pas drie da
gen oud, maar het leidt nu al geen twijfel
welke persconferentie de geschiedenis in
zal gaan als de meest imponerende van
de zestiende Winterspelen. Qiaobo Ye,
gisteren winnares van het zilver op de
500 meter, legde ten overstaan van de
internationale pers een emotionele ver
klaring af over haar carrière, haar plotse
linge verdwijning van het sprinttoneel
vier jaar geleden en haar opzienbarende
rentree. Het centrale thema bij dat alles:
doping.
Vier jaar geleden, vlak voor de start
van de Olympische Spelen in Calgary,
verdwenen de Chinese sprintsters Qiao
bo Ye en Xiuli Wang plotseling uit beeld
om pas in de winter van 1990 weef hun
gezicht te laten zien. De afmelding van
het duo werd door de Chinese autoritei
ten afgedaan met de mededeling dat Ye
en Wang geblesseerd waren.
De ware reden kwam pas later aan het
licht. De Chinese dames waren kort voor
Calgary, bij het WK-sprint in het Ameri
kaanse West-AJlis, betrapt op het gebruik
van verboden stimulerende middelen.
Beiden werden door de ISU voor vijftien
maanden geschorst. Op het i
de uitspraak zaten Ye en Wang al weer
thuis. De reden waarom zij van de Spe
len werden teruggeroepen en de reden
van hun schorsing kreeg het tweetal niet
te horen.
Ye en Wang hadden zelfs niet het ge
ringste vermoeden dat er sprake van do
ping geweest zou kunnen zijn. „Er stond
niets in de kranten in China. Geen trai
ner, geen coach, geen official wilde iets
tegen ons zeggen. Ik was wanhopig. Wat
moest ik tegen mijn ouders zeggen, te
gen mijn vrienden, tegen mijn zus. Ik
schaamde me diep." Het enige wat ze
uiteindelijk van de Chinese schaatsbond
te horen kreeg, was dat ze voor tien jaar
geschorst zou worden. „Op dat moment
wilde ik echt stoppen."
Geheel onverwacht kreeg ze in de zo
mer van '90 te horen, dat ze die winter
weer terug zou mogen keren op de inter
nationale ijsbanen. Ye had aanvankelijk
geen trek in een rentree, maar werd
overgehaald door de vele brieven die ze
kreeg en door haar ouders en zus. Een
maal terug tussen haar vroegere colle
ga's werd Ye langzaam de waarheid rond
haar 'duistere verleden' gewaar. „Meisjes
uit andere landen vertelden me dat ik
doping had gebruikt. Ik was stomver
baasd. Geschokt."
Ye ging zelf op onderzoek uit, stuitte
op een muur van zwijgzaamheid, maar
kreeg de waarheid stukje bij beetje bo
ven tafel. Haar voormalige ploegarts
bleek de kwade genius in het hele spel.
„Die man heeft ons jarenlang verboden
middelen toegediend, zonder dat wij het
wisten. Natuurlijk vroegen we wat voor
pillen het waren die hij ons gaf. Volgens
hem waren het onschuldige pillen. Hij
zei: „Jij bent een bloem. En een bloem
heeft water nodig om tot bloei te ko-
Ye: „Er waren volgens de dokter twee
soorten pillen: A en B. De eersten kwa
men uit China, de anderen uit een ander
land in Azië. A moest je nemen, die wa
ren in orde: B stond op de verboden lijst.
Het waren hele gewone pillen. Je kon ze
in elke apotheek kopen. Honderd stuks
voor een dollar."
Goedkope pilletjes, maar de inhoud
was bepaald niet onschuldig. „Ik ben
naar de fabriek gegaan waar de zoge
naamde goede pillen gemaakt werden.
Ik had een doosje met A en een doosje
met B-pillen bij me. Die heb ik daar la
ten onderzoeken. Het bleken dezelfde
pillen te zijn. Het waren hormoonprepa
raten. Pure doping. Hoe het kan dat het
nooit ontdekt is? Omdat in China niet op
doping wordt gecontroleerd."
Nadat de uitkomst van haar onderzoek
bekend was geworden, werd het comple
te begeleidingsteam van de Chinese
schaatsploeg ontslagen. Toen ook durf
den Chinese kranten eindelijk het ver
haal rond Ye te publiceren. „Ik heb twee
jaar lang tevergeefs allerlei kranten ge
beld met de vraag of ze me wilden hel
pen."
Westerse journalisten klopten regel
matig bij haar aan om opheldering te
vragen over haar verleden. Steeds luidde
het antwoord 'nee'. Tot gisteravond. Be
wust wachtte de 27-jarige, in Chang-
chung geboren schaatsster, op een gele
genheid waarbij ze de wereldmedia te
woord zou kunnen staan. In een stamp
volle perszaal in Albertville haalde Qiao
bo Ye huilend haar gram op de Chinese
autoriteiten, die haar carrière bijna had
den geruïneerd.
Bijna, want gisteren schreef ze ge
schiedenis door als eerste Chinese bij
Olympische Winterspelen een medaille
te halen. „Niemand weet wat deze zilve
ren plak voor mij betekent", zei ze. „Nu
weet ik zeker dat ik doorga met schaat- Qiaobo Ye, zilveren medaillewinnares op de 500 meter, wrijft de tranen
sen. Schaatsen is mijn leven." Waarna Ye uit haar ogen tijdens de persbijeenkomst van gisteren. „Meisjes uit an-
onder luid applaus de zaal verliet. dere landen vertelden me dat ik doping had gebruikt." foto epa
Arie Koops krijgt geen hoogte van Yvonne van Gennip
ALBERTVILLE COVERT WISSE
Het is al vaker gezegd en ge
schreven: Yvonne van Gennip is
en blijft een apart mens. Een
even sympathiek als onpeilbaar
fenomeen, vol grillen en nuk
ken. Tot zijn ongenoegen heeft
ook vrouwencoach Arie Koops
dat inmiddels aan den lijve on
dervonden. De Amsterdammer,
een jaar ouder dan zijn enige
vedette, krijgt maar geen hoogte
van 'La Van Gennip'. En dqar
baalt hij van.
Zoals zondagavond in Albert
ville. Het is half acht; persconfe
rentie van de Nederlandse vrou
wen, die net een teleurstellend
optreden op de drie kilometer
achter de rug hebben. Van Gen
nip (zesde) neeft het zoals ge
bruikelijk over Het Gevoel en
meldt en passant liever niet te
starten op de vijf kilometer.
Haar gehoor kijkt de Haarlemse
niet begrijpend aan. De Olym
pische Spelen zijn wat anders
dan een IJsselcup. Arie Koops
kruipt een paar meter verderop
het liefst onder zijn stoel. Hij, de
verantwoordelijke coach, weet
niks van Van Gennips planne-
tje.
's Avonds nog roept Koops
Van Gennip in net olympisch
dorp bij zich. Behalve haar los
lippigheid tegen de media ver
wijt hij haar vooral haar lakse
houding op de drie kilometer.
Koops over het binnenbrandje,
zoals hij het gisteren zelf om
schreef: „Dat hebben we snel
geblust. Yvonne en ik hebben
zondagavond het droompje van
haar over die vijf kilometer uit
de wereld geholpen. Ze start ge
woon. Ze kwam tijdens ons ge
sprek zelf ook tot de conclusie,
dat ze rare dingen heeft gezegd.
En bovendien op een gek mo
ment, want zoiets hoort niet
thuis op een persconferentie.
Bovendien kun je niet midden
in een olympisch toernooi plots
gaan roepen, dat je geen trek
hebt om te starten. Er zijn het
hele jaar door selectie-wedstrij
den en als je je dan geplaatst
hebt, moet je je verantwoorde
lijkheid nemen. Als je niet wilt
rijden op een bepaalde afstand,
meld je dat niet nu, maar een
paar weken eerder. Niet alleen
ik, maar de hele begeleiding
plus het NOC wordt hiermee in
zijn hemd gezet. We hebben het
niet over iemand die net komt
kijken, maar over een 27-jarige,
die aan haar derde Spelen bezig
is. Die moet inmiddels weten
hoe het spel in elkaar zit."
Koops en Van Gennip spra
ken voorts op de late zondag-
Yvonne van Gennip doceert, coach Arie Koops luistert. Koops o
wat er in dat koppie van haar rondgaat"
avond in Brides-les-Bains over
de drie kilometer-race, waarin
ze op het oog ongeïnspireerd
naar een zesde plaats koerste.
Koops ween „Het had natuurlijk
veel sneller gekund. Toen ze
over de finish kwam, was Yvon
ne, niet leeggereden. Dat verwijt
ik haar. Als je er geen plezier in
hebt en als het zo'n opgave is
om pijn te lijden moet je niet
rijden. Het kan niet lopen, oké,
maar vecht wel."
Van Gennip heeft het vaak
over Het Gevoel. Over lekker rij
den. Over plezier. Koops heeft
daar tot op bepaalde hoogte alle
begrip voor. „Ik kan ver met
haar mee gaan. Maar op een ge
geven ogenblik moet het wel
stroken met mijn stellingen en
ideeën. En dat gebeurt helaas
niet altijd."
Vier jaar geleden dweepte
Van Gennip met Tjaart Kloos
terboer. Haar verhouding met
Koops is veel minder hecht, om
niet te zeggen uiterst matig.
Zondagavond noemde de Haar
lemse de naam van Koops niet,
toen ze sprak over vertrouwens
mensen, tegen ze wiè ze haar
antipathie ten opzichte van de
vijf kilometer al voor Albertville
had bekendgemaakt. „Ze hoeft
me niet in vertrouwen te ne
men. Er zijn sowieso maar heel
weinig mensen, die goed con
tact met haar krijgen. Bijna nie
mand weet precies, wat er in
dat koppie van haar rondgaat.
Dat is soms niet te filmen.
Kloosterboer? Nee hoor, die ook
niet", aldus Koops. die nog
steeds boos is, dat Kloosterboer
en Van Gennip onlangs tijdens
de NK afstanden in Heerenveen
weer contact met elkaar zoch
ten. „Er bestaat een beroepsco
de tussen trainers, dat je als
bondscoach niet in je rug wordt
aangevallen door een collega,
pardon een ex-coach...wat zeg
ik...een ex-docent." Koops heeft
jaren geleden op het CIOS te
Heerenveen les gehad van
Kloosterboer.
Gemser, Krook, Kloosterboer,
Van 't Oever of Koops: wie er
langs de baan staat doet er niet
zoveel toe, als de atleet zelf
maar wil. Van Gennip moet uit
eindelijk zelf pootje over en als
het even kan zo hard mogelijk.
Koops: „Ze zal het zelf moeten
doen. Voor een coach houdt het
op een gegeven moment op. Ik
ben een steunpilaartje, meer
niet. Van Gennip is nu vier jaar
bezig om een bepaald proces te
verwerken. Voor haar als mens
is dat misschien een goede
zaak. Maar het kan gaan botsen
met mijn instelling, mijn ambi-
•tie om voor het hoogste te gaan.
Als dat er dan niet uitkomt heb
ik het recht teleurgesteld te zijn.
Ze weet na ons dialoogje hoe ik
erover denk. We hebben er een
dikke punt achter gezet. Ik ga
ervan uit dat Yvonne er op de
1500 meter weer is."
