Cultuur
Barton Fink: Juweel van 'n film
Klassieke scènes in Python-film
Frankie Johnny: ongelukkige
casting nekt een goed verhaal
DONDERDAG 16 JANUAR11992
FILMS
BIOSCOPEN
AMSTERDAM
ALFA 1
tel. 6278806
Barton Finka l 14, 18.45,21.30;
za zo 13. 15.30, 18.45,21.30
ALFA 2
Toto Ie heros a l.. 14, 19.30.22; za
C zo 13.30, 16, 19.30,22
ALFA 3
Drop dead Fred a.l 14, 19,21.30;
Za zo 13, 15.30,19,21.30
ALFA 4
Paris is burning 16 j., 14, 19.30,22;
za zo 13.30. 16.19.30,22
ALHAMBRA 1
tel. 6233192
Thelma Louise 12 j 18.45,
21 30. vrmadi do ook 14/Fievel in
I het wilde westen al .zazowo 14
ALHAMBRA 2
Dances with wolves a.l., 13.30,
19.30
I BELLEVUE CINERAMA
tel. 6234876
The Addams family a.l., 14, 19.15,
'l 22, zo 13.30, 16.15, 19.15,22
CINERAMA 2
The fischer king 12 j., 13.45, 18.45,
21.30. zo 13.15, 16. 18.45,21.30
I CALYPSO 1
tel. 6266227/6234876
Frankie Johnny a I.. 13.45, 18.45,
2.1.30, zo 13.15, 16. 18.45, 21.30
CALYPSO 2
The silence of the lambs 16 j 14.
19.15, 22; zo 13.30, 16.15, 19.15.
22
CINECENTER-CORALINE
tel. 6236615
Merci la vie 12 j„ 14.30,17, 19.30,
22.15
CINECENTER-PEPPE-NAPPA
Delicatessen a.l., 14.30,17,19.30,
22
CINECENTER-PIERROT
La double vie de Veronique 16].
14.30,17.15,19.45,22
CINECENTER-JEAN VIGO
Daddy Nostalgie a l 14.30. 17.15.
19.45. 22.15
CINEMA 1 INTERNATIONAL
tel. 6151243
Hot shots al. 19.30, 22. zazoook
14.30
j CINEMA 2 INTERNATIONAL
The Addams family a.l.. 19. 21.30
CINEMA OSCAR
The naked gun 27* a.l., vr za wo
20/White room 16 j., ma di 20/Bingo
a.l., zazowo 14.30
CITY 1
tel. 6234579
Ricochet 16 j., 14. 19, 21.30, zo
13.15, 15.45, 19.21.30
CITY 2
-{•«aPon'ttell mom a.l.. 13.45,19,
™1.30. zo 13.15. 15.45, 19,21.30
- CITY 3
Harley Davidson the Marlboro man
12 j.. 14.15, 19. 21.30, zo 13.15,
^15.45. 19,21.30
CITY 4
Curly Sue a.l., 14.15, 19,21.30, zo
13.15, 15.45, 19,21.30
CITY 5
Doe Hollywood a.l 14.15, 19,
21.30, zo 13.15, 15.45, 19,21.30
CITY 6
Terminator 2 12].. 18.45,21.30, vr
ma di do ook 13.45
I CITY 7
A kiss before dying 16 j., 14.15.19.
21.30.-zo 13.15. 15.45, 19. 21.30
I DESMET.
tel. 6273434
Ik, de slechtste aller vrouwen, 19.
21zo ook 14.15/My father is
coming. 20, 22, zo ook 12.15/Late
night movie, 23, zo 12
KRITERION 1
tel. 6231708
Piano mecanique, 17.30,
19.30/Oblomov a.l. ,21.30
Daantje de wereldkampioen a.l.. za
zo wo 15/Pippi in Taka Tuka land a.l..
za zo wo 15/Pinokkio a.l., za zo
13/Lucky Luke a.l., za zo 13
STUDIO K
Pink narcissus, 18/De Grap. 20,22
RIALTO 1
tel. 6623488
Schemering. 18/Muren, 19 45/Ma-
nuscript, gevonden te Saragossa. 22,
zo ook 15/Snuitjea.l..zo 13/Jungle
book a.l., zo wo 15
RIALTO 2
Les cousins, 18/Le Mépris, 20,22,
zo ook 15.15
THE MOVIES 1
tel. 6245790
Delicatessen. 17.45, 22/Jimi Hen-
drix, 20, zo ook 15, vr za ook 00.15
THE MOVIES 2
Nocturne indien. 17 30, 22/Stanno
tutti bene. 19.30, zo ook 15/Mirakel
in Valby, a.l. za wo 15, zo 12.30
THE MOVIES 3
De laatste sessie, 10 15/Moving ob
jects. 20.15. zo ook 15/Van Gogh's
ear. 22.15/Karlsson Duimpje a.l., za
wo 15, zo 12.30
TUSCHINSKI 1
tel. 6262633
Hot shots al, 14. 18.45,21.30,20
13.15, 16, 18.45,21.30
TUSCHINSKI 2
The evil empire 16 j., 14, 18.45,
'21 30. zo 13.15, 16, 18.45,21.30
TUSCHINSKI 3
V.l. Warshawski a.l 14.18.45,
21.30, zo 13.15, 16, 18.45.21.30
TUSCHINSKI 4
Curly Sue a.l., 14,18.45.21.30; zo
13.15, 16.18.45,21.30
TUSCHINSKI 5
Robin Hood a l.. 14. 18.45,21.30,
zo 13.15, 16, 18 45,21.30
TUSCHINSKI 6
Guilty bij suspicion a.l.. 18 45.
v21.30, vrmadi do ook 14/Fievel in
het wilde westen a.l., za wo 14, zo
13.45, 16
TUSCHINSKI CINEAC
Terminator 2 12 j„ 18.45,21.30, vr
ma di do ook 14
DE UITKIJK
tel. 6237460
- Latarea 16] 18.22.15/Madame
Bovary 16] 19.45
Het programma van Leidse en
Haagse bioscopen.staat op de
pagina 'Info'.
John Turturro als toneelschrijver Barton Fink (links) en John Goodman als zijn buurman die verzekeringspolissen verkoopt.
Toen bekend werd dat de gebroeders Joel en Ethan Coen
op het festival van Cannes met zowat alle grote prijzen
aan de haal gingen, werd het me even bang te moede. Ze
zouden immers niet de eerste onverschrokken begonnen
'independents' zijn die maar wat graag chic willen wor
den en in ras tempo hun weerbarstigheid verliezen (want
dat waren hun eerdere films Blood Simple, Raising Arizo
na en Miller's Crossing). Maar de Coens bewijzen dat het
nog kan: Barton Fink is een juweel van een film, com
mercieel en artistiek een succes.
Hoofdpersoon is een toneel
schrijver, Barton Fink (John
Turturro), die begin jaren '40,
na z'n eerste succes op Broad
way, ingaat op een verzoek naar
Hollywood te komen. Barton
neemt z'n intrek in een shabby
hotel en vanaf het moment van
z'n entree weet de toeschouwer
dat dit een andere film wordt
dan die we over deze periode
gewend zijn. Dit is geen epos
dat de Gouden Tijden van
Hollywood verheerlijkt Good
Morning Babilonia) of van een
kritische noot voorziet (TheLast
TycoonHet is ook geen poging
tot waarheidsgetrouwe recon
structie van de manier waarop
veelbelovende of zelfs wereld
beroemde schrijvers ten onder
gingen aan de slechte smaak en
de grillen van studiobonzen.
Wat is Barton Fink dan wel?
Volgens mij is het een film over
lijm. Eerst nog in overdrachtelij
ke zin, in de plakkerige traag
heid waarmee een bel blijft rin
kelen, de hotelboy z'n plichtple
gingen vervult en een stokoude
man de lift bedient, maar ver
volgens wordt het concreet:
door de benauwde hitte laat het
behang in Bartons kamertje los.
De lijm loopt langs de naden en
plakt aan Bartons handen en
haar bij diens vergeefse pogin
gen het weer vast te plakken. De
Coens maken van die steeds
weerkerende scènes geen slap
stick: het is serieus, een beetje
viezig en beslist verontrustend.
Want dit loslatende behang
blijkt vanzelfsprekend een voor
bode van veel meer onheil.
Barton is aangenomen om een
worstelfilm te schrijven ('Je
weet wel, dikke mannen in nau
we pakken', zegt de studiobaas)
maar hij krijgt geen zin op pa
pier. Een ontmoeting met een
beroemde, maar alcoholische
schrijver wordt een deceptie en
een avontuurtje met diens
maitresse eindigt zelfs in een
bloederige catastrofe. Over de
wending die het verhaal dan
neemt mag hier niets anders
worden verraden dan dat de
Coens de plot briljant en bloed
stollend hebben verfilmd.
Steeds blijft er voor de toe
schouwer iets te raden over.
nooit komen we achter de
'waarheid' in dit steeds vreem
dere universum rondom Barton
Fink. De enige bij wie Barton
steun vindt is z'n buurman, een
dikke goedzak (schitterend ver
tolkt door John Goodman), die
huis aan huis verzekeringspolis
sen verkoopt. Barton heeft wei
nig trek in zijn verhalen, en dat
redt hem het leven, want na
tuurlijk is ook deze dikkerd niet
wat hij lijkt wat dat betreft is
alles net als het behang: bij de
Coens is niets wat het op het
eerste gezicht lijkt, de lijm laat
werkelijk overal los.
Dat resulteert in een prachtige
slotscène, waarin Barton met
een doos (waarin we een huive
ringwekkende inhoud vermoe
den) over het strand zeult. „Wat
zit er in de doos?", vraagt een
passerende schoonheid. „Ik
weet het niet," antwoordt Bar
ton Fink in alle eerlijkheid. In de
films van de gebroeders Coen
blijven er altijd blinde vlekken:
beeld en betekenis zijn niet
simpel en onzichtbaar aan el
kaar geplakt, zoals bij vrijwel al
le films. Het gaat de Coens juist
om de lijm er tussen, dat is het
wezen van hun kunst. Wat
daardoor wel blijft plakken is de
film zelf: Barton Fink staat nog
lang op ons netvlies.
'Milou en Mai' van Malle in Het Kijkhuis
Monty Python's Meaning of Life. Te zien
van vandaag t/m za 18 januari: LVC, Lei
den. Milou en Mai Te zien woensdag 22
januari: Kijkhuis, Leiden.
De gevolgen van de kersttijd
zijn in de filmwereld, en dus
ook in Leiden en Alphen, nog
steeds merkbaar. Veel nieuwe
films gaan de komende week
nog niet in première en dus ook
niet in de regionale bioscopen.
Het Lido-theater is wel zeer ac
tief en programmeert twee
nieuwe films, Frankie 8e Johnny
en V.l. Warshawski (Detective
op Hoge Hakken).
Het LVC heeft voor komende
week Monty Python's Meaning
of Life van stal gehaald, de
laatste film van het volledige
Python-team (1983). De zes En
gelse komieken wilden in deze
film graag op satirische wijze
iets meedelen over de Zin van
het Bestaan, maar slaagden er
deze keer niet in om een sa
menhangend verhaal te presen
teren. Zij maakten er daarom
een vierluik van, waarin zij de
verschillende levensfasen van
de mens van hun eigenzinnige
commentaar voorzien.
Meteen de eerste sketch van
The Meaning of Life is al klas
siek geworden: De Geboorte.
Een totaal ongeïnteresseerde
gyneacoloog (John Cleese) moet
in het ziekenhuis een baby ha
len, maar kan tussen alle high
tecli-apparaten (waaronder het
apparaat dat ping doet) de pa
tiënt niet ontdekken. Als de ge
boorte een feit is, smijt hij
meteen de video's die ervan ge
maakt zijn op de buik van de
uitgeputte vrouw („ook verkrijg
baar op VHS en Betamax"). An
dere beroemd geworden scènes
zijn de Live Organ Transplant,
waarin een artsenteam een le
ver komt ophalen bij een pa
tiënt die nog leeft en de sketch
met de monsterlijk dikke Mr.
Creosote, die aan het eind van
zijn gargantueske maaltijd ex
plodeert.
In het Kijkhuis draait volgen
de week de vorig jaar versche
nen film Milou en Mai van van
de nu 60-jarige Louis Malle. De
film gaat over de studentenre
volutie van mei 1968, een strijd
tegen de gevestigde orde die
voornamelijk in Parijs werd uit
gevochten. Malle laat echter
geen beelden van die opstand
zien, maar plaatst de handeling
in een klein dorpje op het Fran
se platteland. Daar komt, nadat
oma is overleden, een familie
bijeen op het voorvaderlijk
landgoed. De (klein)kinderen
zijn bij elkaar om de erfenis te
verdelen, maar zij hebben de
aandacht er eigenlijk niet bij:
berichten uit het verre Parijs
verstoren steeds de intieme
sfëer. Het ene moment vrezen
ze de ontwikkelingen, het ande
re moment worden ze meege
sleept door de vrijheidsroes.
De hoofdpersoon in de film is
de al wat oudere zoon van de
gestorven dame. Milou (een
prachtige rol van Michel Picco-
li). Hij heeft het ouderlijk huis
nooit verlaten en heeft een dro
merig, wat wereldvreemd ka
rakter. Hij is vriendelijk en be
scheiden en fungeert daarom
als rustpunt temidden van de
echtelijke twisten, de ruzies en
het geflirt dat de familieleden
met zich meebrengen.
Milou en Mai is een leuke,
ironische en luchtige film. Mal
le, die in 1968 zelf ook bij de
studentenrevolte was betrok
ken, is nu in staat het Franse
verleden met een relativerend
oog te bestuderen. Het goede
aan Malle s benadering is nu
dat hij, ondanks die afstand,
van Milou en Mai geen kille,
maar juist een warme en be
trokken film heeft gemaakt.
FILMTIPS VOOR VOLGENDE WEEK
oslecht oomatig oooredelijk oooogoed ooooouitstekend
TOTO LE HEROS KIJKHUIS ooooo
Mooie film van de Belgische regisseur Jaco van Dormael. Een oude
man, Thomas, denkt terug aan zijn twee jeugdliefdes, zijn stiefzusje
Alice en Evelyne. Beide zijn echter afgepakt door rijkeluis-buurjongen
Alfred, met wie hij vlak na de geboorte verwisseld zou zijn. Thomas
besluit Alfred op te zoeken om zijn 'gestolen jeugd' op te eisen.
LE MAITRE DE MUSIQUE LAK oooo
De geliefde operazanger Dalleyrac (Johan Leysen) maakt aan het be
gin van deze eeuw bekend dat hij stopt met optreden. In plaats daar
van wil hij zijn krachten wijden aan het muziekonderricht van zijn
leerlinge Sophie. Maar voor die tijd besluit hij zijn rivaal, Prins Scotti,
met zingen eens en voor altijd te overtreffen. Prachtige muziek van
Verdi, Mozart en Mahler
RICOCHET LIDO OOOO
Spannende en inventieve actiefilm van filmproducent Joel Silver.
Denzei Washington speelt een politieagent, die het moet opnemen te
gen de gemene en gewetenloze psychopaat Silen (John Lithgow). De
psychopaat wordt gearresteerd, maar wacht zeven jaar in de cel op
wraak. Een duizelingwekkende finale volgt.
DROP DEAD FRED. LIDO ooo
Anarchistisch-vrolijke film van Ate de Jong. Elizabeth (Phoebe Cates)
betrapt haar vriendje met een andere vrouw en gaat terug naar haar
moeder om haar verdriet te verwerken. Zij krijgt daarbij steun van de
onzichtbare gifkikker Drop Dead Fred, die iedereen belachelijk maakt
en die de omgeving in een chaos verandert.
BAGDAD CAFE KIJKHUIS OOO
De gezette Duitse Jasmin Münchgstettner (Marianne Sdgebrecht)
wordt door haar man midden in de woestijn van Arizona uit de auto
gezet. Ze vestigt zich in een motel in het gehucht Bagdad, waar ze na
een serie komische incidenten iedereen voor zich in weet te nemen.
Uiteindelijk boekt ze groot succes met een merkwaardige goochel-
show.
V.l. Warshawski
Kathleen Turner
verdwaalt in
mislukte thriller
FILM
RECENSIE HENK MAURITS
V.l. Warshawski. Te zien vanaf vrijdag 17
januari: Studio, Leiden
Na een jaartje op Broadway to
neel te hebben gespeeld is Ka
thleen Turner weer terug in de
bioscoop. Ditmaal als privé-de-
tective in de thriller V.l. Wars
hawski Een titel die doet den
ken aan de oude films van Ei-
senstein, maar die niks met de
Russen te maken heeft. Het is
gewoon de naam van de vrouw
waar het in deze film allemaal
om draait: Kathleen Turner dus.
Een private eye zoals je ze niet
elke dag tegenkomt: slim en
sexy, met een uitgesproken
voorkeur voor hoge hakken. Een
moderne Cinderella die pro
bleemloos mannen versiert,
maar die ook haar mannetje
staat als de kerels het haar lastig
maken.'
Meer moeite heeft ze met de
tienerdochter van haar toevalli
ge minnaar BoemBoem, die op
haar 13e al meer van het leven
denkt te weten dan al die stom
me volwassenen bijelkaar. Maar
als BoemBoem onverwachts
vermoord wordt, zijn ze opeens
bondgenoten en gaan samen op
zoek naar de moordenaar. Ze
hoeven niet ver te zoeken, want
Fiet is al een tijdje hommeles
binnen de familie van Boem
Boem. Een van zijn broers heeft
niet alleen zijn vrouw van hem
afgepakt maar wil ook hun be
drijf verkopen aan de Japanners
om zelf uit de schulden te ko
men. BoemBoem's dochter
wordt daarbij als speelbal ge
bruikt, maar gelukkig heeft ze
V.L achter de hand om erger
onheil te voorkomen.
Het is jammer voor Kathleen
Turner dat ze zich door regis
seur Jef Kanew liet strikken voor
deze film. Op papier misschien
een leuke rol: een soort Lauren
Bacall die Humphrey Bogart
mag spelen. Maar dan wel in de
verkeerde film. Het ligt ook niet
aan Tumerdat V.l. Warshawski
nauwelijks kan boeien. Ze heeft
genoeg sex appeal en uitstra
ling. maar wat er om haar heen
Kathleen Turner als privé-detective: slim en sexy, met een uitgesproken voorkeur voor hoge hakken.
gebeurt is nodeloos ingewikkeld
en onzinnig. Voor een actiefilm
wordt er veel te veel gekletst en
voor een thriller is er veel te
weinig spanning. Zelfs een ach
tervolging per speedboat door
de grachten van Chicago kan de
film niet echt verlevendigen.
Dat deden ze in Amsterdamned
toen een stuk beter, bedenk je
zelfs-met enige trots.
Maar wie van Kathleen Turner
houdt, moet natuurlijk zeker
gaan kijken naar deze nonsens-
film. al zijn er van haar absoluut
betere films te vinden in de vi
deotheek.
Michelle Pfeiffer en Al Pacino: twee van i
RECENSIE MARK VAN DEN TEMPEL
Franky Johnny. Te zien vanaf vrijdag 17 januari: Lido 1Leiden
Soms kun je maar beter van te voren niet te veel
over een film weten. Neem nou Frankie Johnny.
De wetenschap dat dit een succesvol off-Broad-
way theaterstuk is geweest Frankie Johnny in
the Claire de Lune), met glansrollen voor F. Mur
ray Abraham en Kathy Bates, maakt deze filmver
sie gelijk verdacht.
Want niet alleen is de intrigerende titelingekort
tot een beter bekkende variant, maar ook gingen
de oorspronkelijke rollen van Oscar-winnaars
Abrahams (Arnadeus) en Bates (Miser)') naar res
pectievelijk Al Pacino en Michelle Pfeiffer. Ook
niet de eerste de besten, natuurlijk, maar wie het
verhaal hoort, beseft dat voor de casting geen
prijzen hoeven worden uitgedeeld.
Frankie is een alleenstaande serveerster van ach
ter in de dertig, ongelukkig in de liefde en cynisch
over haar amoureuze vooruitzichten. Afspraakjes
wimpelt ze af met: „I'm retired from dating". In
plaats daarvan bespiedt ze haar buren en schaft
ze zichzelf een video aan. Johnny heeft het ook
niet bepaald gemaakt. Hij draaide de gevangenis
in voor fraude, en tegen de tijd dat hij vrij kwam
was hij zijn gezin kwijtgeraakt. Nu is hij kok, en
komt terecht in de Griekse diner waar Frankie
werkt. Twee eenzame, gedesillusioneerde men
sen: een verhouding lijkt niet uitgesloten. Johnny
wil ook wel, graag zelfs. Wanneer het hem niet
snel genoeg gaat, begint hij alvast maar met Fran-
kie's collega. Maar Frankie. geremd door een
ïkkelijke acteurs uit het Hollywood-bestand gecast als
traumatisch huwelijksverleden, houdt de boot af.
Tot ze beseft dat Johnny wel eens haar laatste
kans op een beetje geluk kan zijn.
Laat ik eerst een paar dingen op een rijtje zetten.
Frankie 8e Johnny is een zeer goed geschreven,
bijzonder grappig en soms ontroerend verhaal,
met zorg verfilmd door Pretty Wbmn/i-regisseur
Gary Marshall. De dialogen zitten vol vaart en hu
mor, en ook de bijrollen zijn tot in de puntjes uit
gewerkt. Goed, de film is te lang, en sommige scè
nes zijn erg toneelmatig, maar al met al is dit een
eersteklas Hollywood-produkt. Maar daar zit hem
nou net de kneep: Hollywood. Alleen in de
droomfabriek presteren ze het om de rollen van
twee cynische levens-veteranen, getekend door
teleurstelling en eenzaam slovend in een snack
bar, te geven aan twee van de meest aantrekkelij
ke en charmante acteurs uit het bestand.
Michelle Pfeiffer speelt voorbeeldig, en haar ver
driet doet echt pijn, maar wie kan geloven dat
deze beelschone vrouw al in geen vier jaar mee
uit eten is gevraagd? „Wat zijn dat nou voor mis
selijke vooroordelen," zult u zeggen, "moeten
eenzame mensen per definitie onaantrekkelijk
zijn?" Natuurlijk niet, maar het komt het realisme
wel ten goede wanneer een slovende serveerster
ook fysiek getekend is door het leven. Wat ik maar
wil zeggen is dat ondanks alle aandacht en goede
bedoelingen, Frankie 8e Johnny in niets verschilt
van een irreeël filmsprookje als bij voorbeeld
Pretty Woman. Hoe sombertjes het er ook af en
toe mag toegaan, we weten natuurlijk hoe het zal
aflopen. Een voorspelbaarheid die de oorspronke
lijke acteurs misschien hadden kunnen vermij
den.