Rtv show
'Ik was veel liever een
echte zanger geworden'
'Geen vrees voor
toekomst, maar ik
ben wel bezorgd'
T
Joop Doderer wellicht terug als Swiebertje
STER laat
Koot en Bie
ongemoeid
Raad van State verwerpt
besluit zendtijd RVU
Woensdag 15 januari 1992
Redactie: 023-150191/023-150192 INEKE VAN DER MEER JAN VAN DER NAT GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: DRIES DE BOERS
8
ONZE TOEKOMST is niet onbewolkt. Maar er is
geen reden voor paniek. Ik laat mij niet aanpraten dat
het allemaal slecht wordt. Ik voorzie voor de publieke
omroep hele pnoeilijke tijden. Maar als je al begint
met te zeggen: ik heb het verioren, dan heb je het
ook verloren. (Wereldomroep-directeur Dijkstra)
DEN HAAG* ELS SMIT
Als begroeting had Dolf Brou
wers, alias Sjef van Oekel, het
volgende gedacht: „Zullen we
maar gelijkzoenen. Wij doen
hét toch dadelijk bij het weg-
gaamcbpk.)'.' Waarop volgt: „Je
hêbfjje,» toch wel warm genoeg
gekleed,kind. Laat ik je maar
gelijk als een van mijn dochters
behandelen."
De 79-jarige heeft pas een
carnavalsplaat gemaakt: 'Koe
koek'. Moest dat nou weer, een
carnavalsplaat?
„Ach ja. Het is toch zo dat ik om
de paar maanden een plaat
maak. Het was weer tijd en toen
dachten we dat we deze dan
maar meteen voor het carnaval
moesten bestemmen. Ik vind
het eigenlijk een hele prestatie
op mijn leeftijd."
Dat is het zeker. En dan altijd
nogio leuk doen.
„Ik heb daar nooit zo'n erg in
gehad. Ben altijd maar doorge
gaan. Ik heb nooit gedacht: Nu
moet ik maar eens volwassen
zijn. Daar schuilt een gevaar in.
Dat realiseer ik me de laatste
tijd. Want nu dringt de realiteit
van het leven zich aan je op.
Mijn vrouw is ziek, ze is 82. De
dokter zegt: Ze is nog jong voor
haar leeftijd, maar de ouder
dom doet zich toch gelden. Ik
moet haar verzorgen, ik was, ik
kook. Net heb ik de tafel nog ge
zeemd. Maar kom* Daarvoor is
u niet hier gekomen, is het wel?
Dat toontje, heeft u dat altijd
gehad?
„Ja, ik denk het wel. Ik ben de
laatste tijd een beetje aan het
beschouwen en ik vermoed: die
manier van doen van me, soms,
't is een beetje uitsloverij... of
uitsloverij ik doe er een be
roep op als ik me geen houding
weet te geven. Net zoals vorige
week. Ik was in het programma
van Bart B.O.O.S. om m'n car
navalslied te laten horen. Vraagt
Bart: 'En wat is de titel van uw
plaat?' Kan ik me daar toch met
geen mogelijkheid op de titel
komen. Kan je 't je voorstelleh:
Koekoek en ik weet het niet. Ik
denk: Hoe red ik me hier nu
weer uit'. En ja, op zo'n moment
roep ik: 'Maar beste Bart, waar
om moet jij mij dat vróéégen.
Dat is toch vragen naar De Be
kende Weg...' Enfin, toen start
ten ze de band en toen wist ik
het wel weer. 't Was trouwens
nog playrback ook..."
U bent toch ooit
zanger geweest?
„Dat bep ik nog. Kijk, je wordt
bekend, nomdat je een typetje
doet dat aanslaat. Ik ben daar
blij mee, dat wil ik nooit ont
kennen. Maar vanaf het begin
ben ik een echte zanger willen
worden. Toen ik herenkapper
was al. Dan stond ik te knippen
en dan dacht ik: 'Als ik toch zo
zou kunnen zingen als Willy
Derby'. Die was mijn voorbeeld.
Ik ben toen zelf ook gaan zin
gen. Ik heb in de Bouwmeester
Revue gezongen. Daar heb ik
mijn vrouw ontmoet. Die zat in
het corps de ballet. Ik heb ope
rette gezongen. Ik had mijn ei
gen programma. Ik ben reislei
der geweest. Overdag was ik
gids en 's avonds zong ik m'n
liedjes. Dat deed ik ook op de
Holland Amerika Lijn. Ik heb al
le schépen meegemaakt: de Sta
tendam, de Rijndam. Ik zong
operette-melodieën en Neder
landse liedjes. Zestig jaar gele-
deiv zong ik al bij de VARA. Ik
heb glasplaten gemaakt. Vlak na
de oorlog heb ik, ook bij de
VARA, bij het accordeon-orkest
van Jan Vogel gezongen. 'Eens
zal de Betuwe in bloei weer
staan.' Ken je dat nog: Eéééns
zal De Béétuwe...
In de begintijd van de televi
sie stond ik bij de KRO in Jos
van der Valks Zaterdagavondak
koorden. Maar opeens was het
over. Ja, ik heb ups en downs
meegemaakt. Ik heb zelfs op
een bepaald moment m'n oude
vak weer opgenomen. Ik had
een gezin om voor te zorgen.
Ben ik weer kapper geworden.
In een ziekenhuis hier in Den
Haag. Moest ik de mannen
knippen en scheren, 's morgens
om vier uur. Soms had ik een
plaatopname. Stond ik in die
studio te zingen: 'Ga nooit weg
zonder te groeten'. En dan
dacht ik: Niemand weet dat ik
vanochtend al veertig mannen
heb geknipt en geschoren."
En toen kwam de VPRO.
„Ia, en dat bracht de grote be
kendheid. Samen met Barend
Servet en Fred Hachéi Die ge
bruikten trouwens al de uit
drukkingen 'Reeds' en 'Ik word
Wereldomroep-directeur Dijkstra:
«THEODERSJANT
I erwijl het rommelt in
I het 'binnenlandse
M publieke omroepbe
stel', reikt de stem van Radio
Nederland Wereldomroep
(RWN) schijnbaar ongestoord
tot in alle uithoeken van de
wereld. Maar de rust die de
Wereldomroep omgeeft, is
schijn en schijn bedriegt. Mi
nister d'Ancona gaf in haar
Pinksternotitie aan dat onder
zocht moet worden of NOS en
Wereldomroep niet intensiever
kunnen samenwerken. De NOS
kijkt al met een schuin oog
naar de zeventig miljoen gul
den die de Wereldomroep jaar
lijks uit Den Haag ontvangt
„Ik vrees de toekomst niet,
maar je mag best bezorgd
zijn", zegt directie-voorzitter
M. Dijkstra.
Hoe zijn Wereldomroep er
over vijf jaar uit zal zien, weet
hij niet, maar één ding staat
voor hem als een paal boven
water. „De komende vijf jaren
zullen voor de Wereldomroep
meer veranderingen te zien ge
ven dan de afgelopen 45 jaar.
Als je kijkt naar de historie is
RNW bijna nooit het onderwerp
van nieuws geweest. Op dit mo
ment staat in de politieke dis
cussies de Wereldomroep in
derdaad nog maar aan de rand
van het probleem. Maar als je
denkt aan de eerstkomende ja
ren moet je er rekening mee
houden dat we meer in de dis
cussie betrokken zullen worden.
de vraag: hoe
moet de publieke radio er in de
toekomst uitzien. En dan komt
vervolgens de vraag aan de or
de: wat is daarin de plaats van
de Wereldomroep?"
Probleem
„Je moet jezelf ook afvragen hoe
het gaat met de Financiering van
de omroep. Op dit moment lijkt
het grootste probleem van de
binnenlandse omroep: hoe
houden we het betaalbaar?
Maar ik vind het grootste pro
bleem: hoe maak je het bestel
zo, dat het bij de tijd blijft?
Daarachter zit een financieel
vraagstuk. Dat raakt ons direct,
want wij worden uit dezelfde
pot betaald als de andere om
roepen."
De programmatische samen
werking met de NOS zal, voor
spelt Dijkstra, de komende ja
ren worden geïntensiveerd.
Daar blijft het wat hem betreft
de eerstkomende tijd ook bij.
Minister d'Ancona gaf in haar
Pinksternotitie aan dat NOS en
Wereldomroep moeten onder
zoeken of er bestuurlijk, organi
satorisch en/of programmatisch
samengewerkt kan worden om
op die manier geld uit te spa
ren. Maar op bestuurlijk niveau
wil Dijkstra graag baas in eigen
huis blijven. Evenmin is het
voor hem bespreekbaar dat an
deren iets te zeggen krijgen over
de organisatorische opzet van
de Wereldomroep.
„Op ons bestuur bezuinigen
levert niet veel op. Als je het
RNW-bestuur afschaft, bespaar
je jaarlijks slechts vijfduizend
gulden. En als ik met de NOS
Wereldomroep-directeur Dijkstra: „De bruikbaarheid v
een andere drager kiezen, de satelliet."
spreek over het in elkaar schui
ven van de organisaties, komt al
snel de vraag op: welke onder
delen moet je dan in elkaar
schuiven? Onze studio's zijn ge
schikt voor kortegolf uitzendin
gen en volledig bezet. Bij de
nieuwsvoorziening zie ik die sa
menwerking met de NOS ook
niet goed. De nieuwsvoorzie
ning van de omroepen is geba
seerd op minstens elk uur
nieuws. Wij zenden ook ieder
uur uit, maar voor een publiek
dat niet voortdurend weet wat
hier gebeurt. Zou je nu echt be
tere en doelmatiger uitzendin
gen maken als je de organisaties
in elkaar schuift? Daar geloof ik
niet in."
Blijft over de vraag of er pro
grammatisch kan worden sa
mengewerkt. Dijkstra denkt van
wel, al gelooft hij niet dat een en
ander een besparing van mil
joenen zal opleveren. „Maar
aan die samenwerking wordt
gewerkt. Dan kun je denken aan
gezamenlijke correspondenten,
gezamenlijke sportverslagge
ving, opnemen van gezamenlij
ke muziekuitvoeringen, versla
gen van evenementen. Dat staat
overigens nog los van de vraag
met welke NOS je dan zou moe
ten samenwerken. Willen we de
NOS zoals ie nu bestaat? De
NOS als samenwerkingsorgaan
van de omroepen of de NOS
zoals ie in de politiek wordt
voorzien, $en zelfstandig pro
grammatisch orgaan."
„Op het departement van
wvc", weet Dijkstra, „wordt er
kend dat de huidige NOS een
organisatie is die op de helling
moet. Zie de Pinksternotitie.
Het kan toch niet de bedoeling
zijn dat je met een organisatie
nauw gaat samenwerken waar
van iedereen zegt: het moet an
ders. En met een organisatie die
nog niet bestaat praten over
toekomstige vormen van sa
menwerking is een toer die ik
nog niet helemaal kan maken."
Tegelijkertijd erkent Dijkstra
dat er bij de NOS mensen ja
loers kijken naar de zeventig
miljoen gulden die de Wereld
omroep jaarlijks ontvangt. „Ge
redeneerd wordt: als ik finan
cieel krap zit en weet dat het
straks nog krapper gaat worden
omdat de inkomsten terug gaan
lopen, waarom zou de Wereld
omroep dan niet hoeven in te
leveren? Dat is een verkeerde
probleemstelling. Men hoeft op
dit moment nog niet in te leve
ren. En is het probleem bij de
Wereldomroep ontstaan? Nee!
Het probleem is ontstaan bij de
publieke omroep die moet con
curreren met commerciële aan
bieders. Moeten wij dat? Nee!
Dus het is niet logisch te zeg
gen: de budgetten van RNW
moeten omlaag."
De Wereldomroep heeft zich
inmiddels op een toekomst ge
stort waarin niet de kortegolf,
maar de satelliet eert cruciale
rol speelt. Zo ligt er het voorstel
van RNW om een Europees ra
diostation via de satelliet te be
ginnen. „Wij willen het graag
initiëren, maar je moet het niet
niet goed'. Maar om de een of
andere reden schrijven mensen
die aan mij toe."
'Pollens' niet.
„Nee, 'Pollens' was van IJf
Blokker, Barend Servet dus.
Daar ben ik nooit aangekomen.
Hij kon er ook het enig juiste
gezicht bij trekken. En ik heb al
tijd geweigerd om te vloeken.
Wim Schippers wou dat wel,
maar ik heb er een draai aange
geven. Dat zei ik dus niet gvd,
maar dan maakte ik er zoiets
van als 'Pooootver, pootver...'
Sommige dingen doe je niet.
Net zoals in die strip Van Oékel:
dat je in een weiland een pla-
stich opblaaspop betast. Dat
doe je niet...ja, hier op de bank.
Nou ja, bij wijze van spreken,
maar niet in het openbaar."
Sinds die VPRO-tijd bent u
bekend gebleven.
„Zal ik je eens iets zeggen: er
is zo veel vraag naar de lp 'Voor
en Na' dat-ie nu op CD is uitge
komen. De liedjes uit die pro
gramma's doen het nog steeds:
'Ik ben Gerrit' van Gerrit Dek
zeil en 'Vette jus'."
Ik vind ze om te gillen, maar
't is toch een heel ander genre
dan 'De Betuwe'.
„Ik denk nog steeds, iedere
dag, wat zou ik toch graag als
zanger bekend zijn geworden.
Hier, ik heb op een bandje een
lied van ver voor de oorlog. Heb
ik gekregen van Herman Em-
mink. Ik maak daar nu zelf een
tekst op: 'Liefste, zullen wij ooit
nog samen door het leven gaan?
Ik heb m'n hele leven teksten
geschreven liedjes gemaakt. Ik
heb er ooit eens een aan Bob
Scholte aangeboden. Die man
was populair... Hij heeft het nog
gezongen ook: 'Schaam je toch
nooit voor je moeder.'
En People. Dat heb ik in het
Nederlands gezongen. Mensen
die voor andere mensen iets
over hebben... Dat zijn toch aar
dige mensen. Maar, laat je niks
wijsmaken: voor anderen iets
betekenen: dat kan je niet leren.
Dat heb je of dat heb je niet.
Enfin, ik hoop dat ik zo'n mooi
lied nog eens op de plaat kan
zetten. Ik heb al tegen de pla
tenmaatschappij gezegd: Wat
kan jullie het nou schelen. Laat
het dan m'n laatste zijn."
HILVERSUM GPD
De kans dat Joop Doderer
als de beroemde zwerver
Swiebertje terugkeert op de
televisie wordt steeds gro
ter. Volgens Henk Bos, film
en tv-producent en in deze
ook adviseur van Doderer,
wordt op dit 'moment ge
werkt aan een scenario voor
een proefuitzending van
één uur. Naar aanleiding
van deze pilot zal gepraat
worden met verschillende
zendgemachtigen over het
weer oppakken van de
Swiebertje-reeks.
„Maar er hebben zich op
dit moment nog geen gega
digden gemeld", zegt Bos.
„Het scenario is waarschijn
lijk pas over een maand af.
Dan gaan we met mensen
rond de tafel zitten. Pas als
iedereen het een goed idee
vindt kunnen we definitief
melden of, en bij welke om
roep de nieuwe Swiebertje
wordt uitgezonden."
De laatste aflevering werd
op 25 april 1975 bij de
NCRV uitgezonden.
Joop Doderer, binnenkort mo
gelijk terug op tv als Swieber
tje. ARCHIEFFOTO
alleen willen doen. De radio is
een vergeten medium. Maar het
is ook het enige medium dat je
internationaal kunt gebruiken
om je te laten horen. Wij heb
ben de mogelijkheden om het
te doen. Binnen een jaar. Maar
dan moeten de NOS en de re
gionale omroepen wel zeggen:
daar zien wij ook wat in en wij
leveren materiaal aan. Wij ver
wachten dat er binnen enkele
jaren satellieten zijn die je met
een draagbare radio kunt ont
vangen. Dan wordt het zeer in
teressant; want dan heb je cd-
kwaliteit op je portable. Dan
zou Europese reclame tot de
mogelijkheden behoren."
Met het satelliet-plan sluit de
Wereldomroep aan bij de ver
wachting van Dijkstra dat de
kortegolf althans in Europa nog
slechts een korte periode voor
zich heeft. „De bruikbaarheid
van het medium kortegolf
neemt af. Dus moet je een an
der drager kiezen. Dat laatste
doen we nu in Europa. In 2015
is er alleen nog maar satelliet. Je
moet wel een overgangstijd
hebben van kortegolfzenders
naar satellietontvangers. En dat
duurt zo'n twintig jaar. Onze
toekomst is niet onbewolkt.
Maar er is geen reden voor pa
niek. Ik laat mij niet aanpraten
dat het allemaal slecht wordt. Ik
voorzie voor de publieke om
roep hele moeilijke tijden. Maar
als je al begint met te zeggen: ik
heb het verloren, dan heb je het
ook verloren."
HILVERSUM GPD
Reclameblokken zullen in de
toekomst het 'samenwerkings
verband' tussen het NOS-Jour-
naal en Keek op de Week niet
verstoren. De VPRO heeft tij
dens infornjatieve gesprekken
over invoering,van réclame op
zondag de STER laten weten dat
een blok tussen die twee pro
gramma's hinderlijk is, omdat
Van Kooten en De Bie altijd op
het laatste nieuws reageren.
De STER heeft alle begrip
voor hèt verzoek getoond en zal
de creatieve invulling van het
programma niet in de weg
staan. Besloten is om nu na
Keek op de Week een reclame
blok van vijf minuten te pro
grammeren.
Reclame op zondag wordt op
2 februari ingevoerd, de dag dat
Keek op de Week terug is van
kerstreces. Na 5 april, als Keek
op de Week met zomervakantie
gaat, wordt deze afwijkende
programmering van de STER
opgeheven en wordt het Jour
naal op Nederland 2 wel ge
volgd door een reclameblok.
STRIPS
BOLLEBOOM
De Raad van State heeft een be
sluit van het Commissariaat van
de Media vernietigd. Het vonnis
betreft de wijziging van het uit
zendtijdstip vai
Educatieve
Omroep/RVU
van 22.45 uur
naar 23.15 uur
op Nederland 3.
De stichting
zendt uit op
maandag, dins
dag en donder-
dag - onder
meer Teleac - aansluitend op
NOS-laat. Het Commissariaat
bekrachtigde vorig jaar een be
sluit van het NOS-bestuur om
de aanvangstijd van de educa
tieve avondprogramma's te ver
schuiven. De NOS had de ver
andering met ingang van 5 no
vember 1990 doorgevoerd, om
dat vanaf die dag de program
mering van de actualiteitenru
briek NOS-laat een half uur is
verschoven.
De Raad van State is van oor
deel dat het Commissariaat zich
ten opzichte van de NOS te te
rughoudend heeft opgesteld. De
'de stichting NOS kan volgent de Arob-rech-
ter hooguit een
wigging van
zendtijd voorstel-
Commissariaat voor len. wijzigingen
de Media in de
■gaMK!-
'AH i PIT POET M'H OUWE
schaatsers hart <soec>{
HST VRIEST CJ4T
•V/1
'i«« KKAK!
1 j I kK4AKT I
Mediawet voorbe
liet ongelijk gesteld houden aan het
O <J rnmmiccnnnnt
Commissariaat.
De Raad van State
acht het onjuist
dat het Commissariaat het
NOS-besluit motiveerde. Het
had daarentegen een onafhan
kelijk standpunt moeten inne
men, omdat het NOS-voorstel
betrekking had op haar eigen
zendtijd, vindt de Arob-rechter.
Dat is temeer van belang, om
dat de stichting Educatieve Om
roep niet is vertegenwoordigd
in het NOS-bestuur.
BOES
