RTV SHOW
Af
n
'Van Onze Lieve Heer mocht
ik blijkbaar nog even leven
\/A
Te huur: tv-testbeeld
Positie Van der Reijden
bij Veronica ter discussie
Zuidafrikaanse abonnee-zender
treedt toe tot FilmNet-groep
Dinsdag 14 januari 1992
Redactie: 023-150191/023-150192 INEKE VAN DER MEER JAN VAN DER NAT GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: HANS BOEZELUN
9
IK HEB DIT JAAR nog de muziekjes achter Loeki de
Leeuw gedaan. Als zodanig ben ik al twintig jaar de
meest beluisterde man van Nederland. Directeur
Smeekes is weg bij de STER. Er is nu een nieuwe. Die
wil het allemaal anders gaan doen. Het schijnt dat ik
niet meer hoef te komen. Ik krijg nog bericht (Willy
Langestraat)
'fotocpd
DEN HAAG STELLA LEENDERS
Het testbeeld is te huur. Iedereen die iets op televisie wil uitzenden,
kan dat doen tijdens de zogenaamde 'restzendtiid' op Nederland 1,
2 en 3. Die zendtijd per week 150 uur worat verhuurd door de
Pressline Stichting, die van het ministerie van wvc een zendmachti
ging heeft gekregen voor vijf jaar.
Het is niet zo dat heel Nederland van deze programma's kan
meegenieten, want voor de ontvangst is een decodeerapparaat no
dig. Aangezien een uitzending van een uur in totaal rond de 50.000
gulden kost, zullen voornamelijk grote ondernemingen geïnteres
seerd zijn in deze vorm van abonnee-tv.
Het eerste bedrijf dat zich voor 'DM Abonnee TV heeft aange
meld, is de KLM. (DM staat voor 'Direct Marketing Bij wijze van
proef wil de nationale luchtvaartmaatschappij vanaf maart voor
een klein deel van haar werknemers elke zaterdagochtend een be-
drijfsvideojoumaal gaan uitzenden. Zij krijgen een 'decoder' thuis
waarmee het signaal van het videojoumaal wordt losgemaakt van
het testbeeld en de bedrijfsuitzending zichtbaar wordt. De rest van
Nederland blijft op zaterdagochtend het testbeeld zien.
Voor de verkoop van zendtijd heeft de Stichting Pressline het be
drijf Media Impact Europe (MIE) in de arm genomen. Half novem
ber is men begonnen met het werven van klanten. Tot nu toe met
weinig resultaat. Dirk Jan Meijer, verantwoordelijk voor het alge
mene beleid van MIE: „Bedrijven reagerend erg afwachtend, con
servatief. Zij moeten eerst bekijken of het wel past binnen hun be
leid". Hij is in ieder geval optimistisch: „Ik weet dat veel bestuur
ders op zoek zijn naar nieuwe vormen van elektronische media.
Een uur DM Abonnee TV kost ongeveer 20.000 gulden. De pro-
duktiekosten zijn hier nog niet bij inbegrepen. Afhankelijk van het
soort programma schommelt het totaalbedrag voor een uitzending
van een uur rond een halve ton. Per decoder, die overigens door
Pressline zelf is ontwikkeld, betaalt de klant een eenmalig bedrag
van honderd gulden. En het abonnementsgeld bedraagt 25 gulden
per kijker per jaar.
Om de kosten te drukken, mogen klanten per uur negen minuten
reclame uitzenden. Dit is sinds kort mogelijk op grond van de wet
op de commerciële televisie. Van de reclame-opbrengst gaat de
helft naar de Pressline Stichting. De tarieven van de reclametijd
worden gebaseerd op de tarieven van de STER en RTL 4.
ZOGEZEGD
Willy Langestraat een ander mens na hartstilstand
Adam Curry, Patricia Paay en Christina Valerie
„Voor mij is leeftijd in onze rela
tie van geen belang. Ik hou nu
eenmaal van oudere wijven."
(Adam Curry, echtgenoot van Patri
cia Paay, in Story)
„Sport is het leven in een no-
tedop: van teleurstelling tot tri
omf, van koele berekening tot
spontane overgave. Alle aspecten
van het leven zijn in topsport
aanwezig." (Studio Sport en NOS
Laat-presentator Victor Deconinck
in NCRV Gids).
„Vroeger kwam ik weieens met
mijn moeder in de kerk. In de
pauze van dit religieus theater
schoof de koster zwijgend een
lange stok onder de neus van de
gelovigen. Aan het eind van de
stok was een groen vilten zakje
bevestigd, waarin de kerkganger
werd verondersteld een financië
le bijdrage te storten voor het on
derhoud van de kerk. Sinds die
tijd wantrouw in elke particuliere
geldinzameling Aan de neus
van de pastoor te oordelen, werd
archieffoto
het geld bovendien niet gebruikt
voor het onderhoud van de kerk,
maar van de pastoor." (Paul Wit-
teman in VARA's TV Magazine).
„Brave August, homoseksueel en
de enige - zeg maar normale -
van het hele stel, die namelijk
gewoon zijn werk goed doet en
zich niet bemoeit met de tijd- en
energieverslindende relatieperi
kelen van zijn zogeheten normale
collega's, de enige stabiele van
het span: wordt heteroll De ma
kers laten hem verliefd worden
op een vrouwelijke patiënt! Zo
kras zie je ze zelfs bij de EO niet
meer opereren, maar bij de TROS
zitten ze nergens mee." (Ingrid
Harms over Medisch Centrum
West in Primeur)
„Ik heb een boerderij gekocht en
een paar koeien en een jaar als
een boer gewerkt en geleefd. Het
is zeker de moeite waard ge
weest, omdat ik nu weet wie ik
zal zijn op de dag dat het publiek
mijn smoel beu zal zijn." (Acteur
Mel Gibson in HUM0)
Vraaggesprek met Margriet en Pieter
intensief bekeken
Ruim tweeënhalf miljoen Nederlanders hebben zondagavond ge
keken naar het vraaggesprek met prinses Margriet en mr. Pieter
van Vollenhoven. Het interview, ter gelegenheid van hun 25-jarig
huwelijksfeest afgenomen door Maartje van Weegen, werd op Ne
derland 3 uitgezonden.
Tijdens de uitzending werd ook gesproken met de vier zonen van
Margriet en Pieter: de prinsen Maurits, Bemhard, Pieter-Christiaan
en Floris.
Tweeënhalf miljoen kijkers komt overeen met een kijkdichtheid
van 19,2 procent. Het NOS-programma haalde daarmee een mark
taandeel van 41 procent. De uitzending werd door de kijkers hoog
gewaardeerd: het kreeg een waarderingscijfer van 7,5.
10 meest bekeken programma's
van de afgelopen week
41% kijkdichtheid is ca. 133.000 kijkers van 6 jaar en ouder
j'dajj]
I ZO.j
programma
Journaal 20.00 uur
omroep
NOS
f'kdh
33%
1x1000!
4.340
IM
za. i
Zeg 'ns Aaa
VARA
124%
13.140j
1 3.
vr. j
Medisch Centrum West
TROS
22%
-2.890
1 4- 1
|z°.
Studio Sport
NOS
j 21%
12.820
ÖD
za. i
Flying Doctors
VARA
j 20%
Ï2.710
OD
zo.
Prinses Margriet
NOS 19%
2 550
PI
i do.
Wedden dat...
RTL-4
19%
12.490
PI
di.
Goede Tijden,
RTL-4
li 19%
12.480
pn
j vr.
TV-Show
TROS
|l 17%
Ï2.300
|10.
ma.;
Spijkerhoek
RTL-4
116%
j 2.110
arp/btxiAGB Media/NOS
oor musicus en
V oud-orkestleider
Willy Langestraat is
1991 een opmerkelijk jaar ge
weest. Een jaar om op terug te
kijken in vele opzichten: 55
jaar beroepsmusicus, 50 jaar
lid van BUMA-STEMRA, 45
jaar jaar getrouwd, 40 jaar in
een en hetzelfde huis aan de
Amsterdamse Paramaribos-
traat en 20 jaar de muzikale
verpersoonlijking van STER's
Loeld de Leeuw.
Maar dat was niet alles; 1991
was ook het jaar waarin Willy
Langestraat een hartinfarct op
liep, gevolgd door een hartstil
stand. Hij mag van geluk spre
ken. De veelzijdige muzikant
Willy Langestraat, alias La-
guestra en Billy Longstreet is er
nog. Nog steeds rusteloos en
ondernemend en vooral ie
mand met haast. Want hij is be
gonnen aan een boek, dat gauw
af moet. Geen boek alleen over
Langestraat, maar over een tijd
perk, „waarin goede muziek be
langrijk werd gevonden."
Het moet ook een boek wor
den dat hier en daar een filoso
fische ondertoon draagt. Hij
weet dat het leven een broos
bezit is. Laguestra is blij dat de
waarschuwing van zijn hart niet
te laat is gekomen.
„Het was begin april. Ik was
net jarig geweest, 77 geworden.
Op de Looiersgracht pikte ik
een terrasje en bestelde een
pilsje. Ineens een enorme pijn
in mijn borst Ik strompelde
naar binnen en viel op een
stoel. Er is iets, zei ik. Een man
had in de gaten wat er aan de
hand was en gaf me een paar
aspirines. De vrouw achter de
bar zei: als je maar niet op de
grond gaat liggen, want dat
kunnen we hier niet hebben. Ik
ben toen maar opgestaan en
weggegaan. Bij een winkel ver
derop stond een vrouw buiten.
Die heeft een taxi gebeld. Een
maal thuis was de dokter er in
een paar minuten. Ik ben
meteen naar het AMC gebracht.
Vanaf dat moment weet ik niets
meer."
Langestraat knapte op en
werd naar het ziekenhuis Zon
nestraal gebracht om te revali
deren. Na drieëneenhalve week
mocht hij weer naar huis.
Geluk
„Daags voordat ik naar huis
mocht gebeurde het. Ik zou
juist naar bed gaan en ik liep op
de gang te fluiten, blij als ik was
dat ik de volgende morgen naar
huis mocht. Halverwege de
gang hield alles op. Geen pijn,
geen beweging, gewoon niets."
.Iemand die juist uit een ka
mertje de gang opkwam zag
hem vallen en sloeg meteen
alarm. Op tien passen afstand
zat de avonddokter in een ka
mertje. Onmiddellijk werd met
reanimatie begonnen.
„Na meer dan tien uur kwam
Willy Langestraat: „De muziek is stukken minder. Je wordt doodgegooid met popmuziek, gespeeld door gita
risten met blote borsten. Eigenlijk hebben we sinds de Beatles niets nieuws meer gehoord." foto cpd
ik bij. Mijn vrouw en dochter
stonden aan mijn bed. Het
drong niet meteen tot me door
wat er gebeurd was", vertelt
Langestraat.
„Ik had blijkbaar geluk. Ik
mocht van Onze lieve Heer nog
even blijven leven. Op mijn ver
zoek ben ik weer naar het AMC
gebracht, want daar vond ik het
heerlijk. Ze waren daar naar
mijn idee bovendien beter toe
gerust. In het AMC stond een
prachtige piano. Daar heb ik
dagelijks op gespeeld. Na drie
weken mocht ik naar huis."
„Toen ik thuis kwam ben ik
aan dat boek begonnen. Ik had
er nooit bij stilgestaan dat ik in
eens dood kon zijn. Alles wat ik
gedaan had in mijn leven, alles
wat in mijn werkkamer stond...
het zou allemaal ineens weg
zijn. Een stuk vergeten omroep-
geschiedenis, muzikaal pio
nierswerk..."
Dat was een van de twee les
sen, die Willy Langestraat leerde
van zijn hartstilstand. De ande
re was de betrekkelijkheid der
dingen. In zijn boek schrijft hij:
„Muziek maken in welke vorm
dan ook is in wezen geen pres
tatie. Alle hoogmoed daarbij is
misplaatst en de getalenteerde
mag slechts dankbaar zijn zich
hierin te kunnen uiten en zich
te kunnen waarmaken. Heel
dikwijls verheft hij zich boven
de a-muzikalen, zich niet reali
serend dat wanneer alle compo
nisten een jaar zouden staken,
niemand hier iets van zou mer
ken. Zouden alle arbeiders het
werk een jaar neerleggen, ons
land was vast en zeker een grote
vuilnisbelt waar de ratten de
heerschappij zouden voeren en
menselijk leven gauw tot het
verleden zou gaan behoren."
Deze pluim op de hoed van al
len die op hun eigen manier
een bijdrage leveren aan onze
samenleving illustreert de gees
telijke verandering die zich bij
Laguestra heeft gemanifesteerd.
„Ik ben aardiger geworden. Niet
dat ik een onaardige man was,
maar ik heb veel meer begrip
gekregen voor andere mensen.
Ik ben ook een stuk gemakkelij
ker geworden. Vroeger schoot ik
veel vlugger uit mijn slof. Terug
kijkend moet ik vaststellen dat
ik veel bereikt heb, ondanks het
feit dat ik alleen maar lagere
school heb gehad."
Veel musici van de oude om-
roep-garde hebben in de orkes
ten van Willy Langestraat of met
hem in allerlei radio-ensembles
gespeeld. Langestraat kwam be
gin jaren vijftig, na de turbulen
te na-oorlogse periode bij de
AVRO.
„Frans MurilofF van de AVRO,
die ik van voor die tijd kende,
zag me bij De Bonte Dinsdag-
avondtrein in De Zaaiers van
Jos Cleber zitten en vroeg of ik
solo-klarinettist wilde zijn. Na
tuurlijk wilde ik dat, maar het
gaf wel wat scheve gezichten,
want ik was er nog maar twee
maanden. Korte tijd later wilde
jan Koopman dat ik een soort
Benny Goodmansextet ging
formeren. Toen kwam Henk de
Wolf, de AVRO-directeur, nog
met het voorstel om voor de
omroep een Zuidamerikaans
orkest te vormen. Het werd wel
een beetje druk allemaal. Zo
zijn het Willy Langestraat Sextet
en het Tipica orkest van La
guestra ontstaan. Ik had het
eerste orkest dat met vier slag
werkers werkte."
Hij heeft vrijwel alle radio-uit
zendingen van de verschillende
Tipica-ensembles en van het
sextet op geluidsband bewaard.
Natuurlijk ook zijn compositie
Utopia, die hij later bewerkte
voor het Metropole Orkest. Veel
beluisterd waren ook de uitzen
dingen voor de TROS radio met
de titel „Van Heinde en Verre."
De serie liep acht jaar bij deze
omroep.
Blote gitaristen
Willy Langestraat heeft veel be
reikt, behalve een goed pen
sioen. Hij stelt vast dat de om
roep een fantastisch bedrijf is
geweest. „Ik heb het in die tijd
misschien niet zo gewaardeerd,
maar nu zie ik dat de huidige
tijd niet zo geweldig is. De mu
ziek is stukken minder. Je wordt
doodgegooid met popmuziek,
gespeeld door gitaristen met
blote borsten. En allemaal de
zelfde liedjes. Ons soort mensen
wordt er gek van. Eigenlijk heb
ben we sinds de Beatles niets
nieuws meer gehoord. Dat is
triest, vooral omdat er zulke
goede muzikanten nu zonder
werk lopen."
Tenzij het onverwachte als
nog met hem op de loop gaat,
gaat Langestraat ervan uit dat
de laatste noten van zijn muzi
kale oeuvre enige tijd geleden
aan het papier zijn toever
trouwd. „Dit moet maar mijn
afscheid zijn. Ik heb dit jaar nog
de muziekjes achter Loeki de
Leeuw gedaan. Als zodanig ben
ik al twintig jaar de meest be
luisterde man van Nederland.
Directeur Smeekes is weg bij de
STER. Er is nu een nieuwe. Die
wil het allemaal anders gaan
doen. Het schijnt dat ik niet
meer hoef te komen. Ik krijg
nog bericht..."
HILVBSUM RENATE VAN IPEREN
De positie van Veronica-voor-
zitter Joop van der Reijden is ui
terst wankel geworden na uit
spraken die hij heeft gedaan in
het weekblad Elsevier van vori
ge week. Bij Veronica zou het
personeel zich er volgens door
gaans betrouwbare informan
ten vooral aan hebben gestoord
dat Van der Reijden zichzelf de
vooraanstaande positie heeft
toebedeeld in de commerciële
produktie-vennootschap Vero-
nica-VARA.
Naar aanleiding van deze af
faire is intern afgesproken dat in
elk geval tot 27 januari geen na
dere mededelingen worden ge
daan over een eventuele com
merciële toekomst van Veroni
ca. Op die dag presenteert de
commissie-Donner namelijk
haar rapport over de mogelijk
heden om de bestaande publie
ke omroepen een voorkeursbe
handeling te geven bij het aan
vragen van een commerciële
zendmachtiging voor een ether
net.
Dat er bij Veronica meer aan
de hand is dan de officiële
woordvoerder naar buiten wil
brengen, zoveel is wel duidelijk.
Uit zeer goed ingelichte bron
nen blijkt dat Van der Reijden
binnen Veronica slecht ligt. Ook
bij de VARA heerst irritatie over
•de voortvarende wijze waarop
Van der Reijden via Elsevier in -
de publiciteit is getreden. Vol
gens die bronnen is het einde"
van het voorzitterschap van Van-
der Reijden nog slechts een
kwestie van tijd. Van der Reij-
den was niet beschikbaar voor
het geven van commentaar.
STRIPS
BOLLEBOOM
HILVERSUM. GPD
De Zuidafrikaanse abonnee-tv-zender M-Net is
toegetreden tot het consortium dat eigenaar is
van het Europese FilmNet. Dat heeft algemeen
directeur F. Bisschop van FilmNet Nederland
bevestigd. Hoeveel procent van de aandelen
het vijf jaar oude M-Net in handen krijgt, is
vooralsnog onbekend.
Vorig jaar nam het Zwitserse bedrijf Riche-
mont driekwart van de FilmNet-aandelen over
van het Zweedse Esselte. Daarbij heeft Riche-
mont ook nog eens een optie vóór het resteren
de kwart. Richemont verklaarde bij de overna
me nadrukkelijk op zoek te zijn naar andere
participanten in het nieuwe consortium. Naast
Richemont en M-Net heeft ook het FilmNet-
management zitting in het consortium. Volgens
Bisschop is het niet uitgesloten dat de komende
tijd nog meer bedrijven zullen toetreden.
Het Engelstalige M-Net, dat vijf jaar geleden
in Zuid-Afrika begon, heeft in die tijd 650.000
abonnees weten te krijgen en heeft daarmee
een penetratie van twintig procent in een land
waar nog geen kabelsysteem bestaat. Daarmee
is het bedrijf een van de grootste abonnee-sta
tions ter wereld. M-Net staat in Kaapstad aan
de beurs genoteerd.
Volgens Bisschop wordt thans bekeken welke
'synergetische' effecten haalbaar zijn door sa
menwerking met M-Net. Beide stations zouden
samen de uitzendrechten van speelfilms kun
nen aankopen. Daarmee wordt de combinatie
een van de grootste speelfilm-inkopers ter we
reld.
M-Net zou een kleine tweehonderd miljoen
gulden op tafel hebben gelegd om in het Film-
Net-consortium te kunnen toetreden. Alge
meen directeur Bisschop van FilmNet Neder
land beweert dat het niet de bedoeling is beide
bedrijven te laten fuseren.
BOES