Economie
Gejammer
over Duitse
'Wirtschaft'
Robeco wikt eer ze beschikt
Eén belastingstelsel in EG nog een droom
In Bintulu, Oost-Malaysiê, wordt op het ogenblik druk gebouwd aan een nieuwe raffinaderij. Door middel
van een uniek proces zal de raffinaderij aardgas kunnen omzetten in vloeibare kerosine en dieselolie. Het
hart van de fabriek bestaat uit vier 'proceskolommen' die door het Nederlandse transportconcem Mam
moet Transport zijn vervoerd en geplaatst Voor de kust van Malaysië wordt veel aardgas gewonnen. fo-
to ANP
Vrees voor 'fiscaleprijzenslag' na wegvallen grenzen
CORRESPONDENT
Ook al vallen de binnengrenzen weg, weinig mensen
zullen in een ander EG-land gaan wonen en werken
omdat ze daar minder belasting hoeven te betalen. An
ders ligt dat bij ondernemingen. Meer dan de gewone
burger zal de ondernemer zich bij zijn besluiten om te
investeren laten leiden door de hoogte van de belastin
gen.
Lage belastingen, goedkope arbeidskrachten, daar
gaat het om. Landen die investerende ondernemers
gunstige fiscale tarieven bieden, hebben een streepje
voor. Nederland gold jaren als belastingparadijs voor
ondernemers, maar die tijd lijkt voorbij. Secretaris-ge
neraal L. Geelhoed van het ministerie van economische
zaken waarschuwde onlangs in zijn nieuwsjaarsrede in
het economenblad ESB tegen scherpe concurrentie van
EG-landen met lage belastingtarieven.
De Nederlandse fiscus slokt heel wat geld op. Zorge
lijk, want na 1992 worden lage vennootschapsbelasting,
inkomstenbelasting en sociale premies meer dan ooit
lokkertjes voor de ondernemer. Wie dus geen aantrek
kelijke belastingtarieven heeft, snijdt zich dadelijk dus
lelijk in de vingers.
De Europese Commissie voorzag in 1975 al dat er een
fiscale prijzenslag zou losbarsten als de binnengrenzen
wegvielen en kwam met voorstellen voor harmonisatie
van het belastingstelsel. Maar behalve wat kruimelwerk
is nog steeds niet veel bereikt. De btw-tarieven en ac
cijnzen groeien langzaam naar elkaar toe, maar daar
houdt het wel zo'n beetje mee op.
De Commissie heeft de hoop op één Europese ven
nootschapsbelasting inmiddels opgegeven en probeert
via schaaf- en knutselwerk de bestaande belastingstel
sels ietwat op elkaar af te stemmen. Vorig jaar werd
daartoe een speciale adviescommissie in het leven ge
roepen onder leiding van de Nederlandse oud-minister
van financiën Ruding. Het eindrapport van de commis
sie wordt over enkele weken verwacht.
Wat de inhoud ook zal zijn, een complete herziening
van de belastingstelsels zal niet worden aanbevolen. De
meeste lidstaten zijn niet toe aan vergaande maatrege
len en zullen onwelgevallige voorstellen dan ook boy
cotten.
Enorme verschillen
De verschillen op belastinggebied binnen de EG zijn
enorm. Een voorbeeld: de vennootschapsbelasting be
draagt in Ierland 10 procent (ongeveer het laagste tarief
in de wereld), in Groot-Brittannië 35 en in Duitsland 50
procent In Nederland en Luxemburg worden dividen
den (het aandeel in de winst dat aandeelhouders aan
het eind van een boekjaar krijgen uitgekeerd) meer be
last dan in de andere EG-lidstaten.
Overigens kijken ondernemers niet alleen naar be
drijfsbelastingen. Ook de hoogte van de inkomstenbe
lasting en de sociale premies spelen een rol in het in
vesteringsklimaat van een land. Inclusief sociale lasten
betalen ondernemers in Frankrijk het meest, in Dene
marken het minst, hoewel dat laatste land de hoogste
belastingen kent.
De inkomstenbelasting varieert ook sterk. De belas
tingdruk voor de laagste inkomens is in België, Spanje
en Portugal het gunstigst, maar in Ierland betaalt ieder
een minimaal 35 procent van zijn inkomen. De hoogste
inkomens betalen in Ierland, Duitsland en Frankrijk het
minst. De meeste belasting moet worden betaald i
België (maximaal 79 procent) en Nederland.
België kent weer geen vermogensbelasting, waardoor
steeds meer Nederlanders met geld of dure bezittingen
de grens over gaan. Ook wordt spaargeld bij de zuider
buren veel minder belast. Over sommige spaarsaldi
hoeft slechts 10 procent belasting te worden betaald.
Wie een aardig vermogentje heeft, kan de rente daarop
zo buiten de inkomstenbelasting houden.
Pogingen om de belasting op spaargelden te harmo
niseren, zijn de laatste jaren al net zo vastgelopen als
die om de bedrijfs- en inkomstenbelastingen in het ver
enigde Europa op één lijn te brengen. Zolang dat zo
blijft, zullen ondernemers genoodzaakt blijven slinkse
(wat niet wil zeggen illegale) wegen te zoeken om
min mogelijk belasting te betalen.
Europa's grootste beleggingsgroep neemt geen risico's
ROTTERDAM HANS ROODENBURO
Log, langzaam en middelmatig.
Zo praten sommige beleggers
over Robeco, weliswaar de
grootste beleggingsgroep in Eu
ropa, maar zeker niet de enige.
Juist doordat er tegenwoordig
zoveel beleggingsfondsen zijn,
begint het op te vallen dat een
aantal fondsen van Robeco niet
meer de lijst aanvoert van de
beste beleggingsresultaten.
De Rotterdamse beleggings
groep moet in mindere tijden
extra laten zien dat het nog
steeds de moeite waard is om in
Robeco-fondsen te beleggen.
Wat maakt Robeco zo uniek?
Dat ze een veilige belegging is,
zegt prof. dr. P. Korteweg stellig.
Hij zwaait sinds 1986 de scepter
over Robeco's belegd vermogen
van 42 miljard gulden. „Als je
korte termijnwinsten wil ma
ken, maak je ook op korte ter
mijn verliezen. Dat zouden we
kunnen doen, maar we willen
het niet. We zijn geen beleggen
de cowboys die uit de heup
schieten."
Robeco neemt geen risico's is
de overduidelijke boodschap.
Korteweg: „Daarvoor moeten
beleggers bij anderen zijn. Het
is natuurlijk ook niet zo dat on
ze aandelenfondsen risicoloos
zijn. Als je volstrekt veilig wilt
beleggen dan moet je je geld op
een spaarrekening zetten. Dan
krijg je slechts een paar procent
rente en moet je er ook nog be
lasting over betalen. Maar je
bent wel zeker van je zaak.
Maar wil je een appeltje voor de
dorst hebben, dan moet je echt
in aandelen gaan. Die kunnen,
zoals de afgelopen jaren, hard
bewegen en je kunt er soms
goed verkeerd mee zitten, maar
op de lange duur doen ze het al
tijd beter dan een spaarreke
ning."
Log
Een veel gehoorde klacht tij
dens jaarvergaderingen van Ro
beco is dat de fondsen van de
Rotterdamse beleggingsgroep
door hun omvang log zijn. Er
zou te weinig doorstroming
plaatsvinden en niet alert ge
noeg worden gereageerd op de
ontwikkelingen in de markt.
Korteweg: „Die opmerking is
volstrekt ten onrechte. Er zullen
natuurlijk altijd wel specialisti
sche fondsjes zijn die het beter
doen dan wij, maar dat we log
zijn is absoluut niet waar. Bij
ons is elke manager in principe
in staat binnen één dag zijn hé
le portefeuille te verkopen. Zo
iets gebeurt echter niet want we
staan een duurzaam beleg
gingsbeleid voor, met een sta
biel resultaat over een langere
periode. Onze aandelenfondsen
Robeco en Rolinco bijvoor
beeld, hebben de afgelopen tien
jaar een beleggingsresultaat be
haald van respectievelijk 205 en
165 procent. Dan kom je uit op
een gemiddelde winst van on
geveer 10 tot 12 procent per
jaar, niet gek als je bedenkt dat
er hele roerige periodes bijza
ten."
Op het gebied van buiten
landse beleggingen in onroe
rend goed gaat Robeco haar
krachten bundelen met het
ambtenarenpensioenfonds
ABP. Ook het pensioenfonds
PGGM voor de gezondheids
zorg heeft belangstelling ge
toond met Robeco in zee te
gaan.
Wat het Heerlense ambtena-
renfonds betreft, is besloten dat
het ABP voor 2,5 miljard gulden
gaat deelnemen in Rodamco,
het vastgoedfonds van Robeco.
Korteweg: „We zagen gebeuren
dat de grote pensioenfondsen
meer in onroerend goed in het
buitenland wilden beleggen.
Het is echter moeilijk daarvoor
zelf een apparaat op te bouwen.
Het ABP hebben we erop gewe
zen dat wij het apparaat wereld
wijd al hadden."
Het mes snijdt echter aan
twee kanten. Door de deelname
van het ABP is de koers van het
aandeel Rodamco, dat vorig jaar
een dieptepunt bereikte, weer
fiks gestegen.
Visboer
Timmerde Robeco vroeger in
alle stilte aan de weg, nu maakt
de beleggingsgroep zelfs ge
bruik van tv-reclames en grote
advertenties in bladen om be
leggers te lokken. Korteweg:
„Dat we meer aan marketing
doen, is juist. Sinds het midden
van de jaren tachtig hebben
bartken eigen beleggingsfond
sen, terwijl ze daarvoor gewoon
onze 'produkten' aanboden. We
waren dus wel verplicht een ei
gen verkoopapparaat op te bou
wen."
„U kent het verhaal van de
visboer? Die had een uithang
bord met daarop: 'Hier verkoop
Robeco-topman Korteweg: Wij zijn geen cowboys die vanuit de heup schieten. foto cpd niels van der hoeven
van verse vis'. Zegt een klant te- ook logisch en veranderde zijn niet weg." Verandert die visboer het al op honderd meter af-
gen die visboer, verwijzend naar bord: Hier verkoop van vis', zijn uithangbord opnieuw, in stand." Vervolgens haalt die vis-
het bord: „Dat is nogal wiedes. Komt er weer een vent voorbij, 'Hier vis'. Komt er weer een boer zijn bord weg. Daarna ging
Vis is vers, anders koopt nie- stapt binnen en zegt: „Ja na- vent voorbij, en die zegt: „Ja lo- hij failliet...Je moet dus wel la-
mand die." De visboer vond dat tuurlijk verkoopt u, u geeft het gisch, dat er hier vis is, je ruikt ten weten datje er bent."
Dinsdag 14 januari 1992 Redactie: 023-150224 •JANINEBOSMA* Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
JOSEF NECKERMANN is gisteren op
79-jarige leeftijd in Frankfurt overle
den aan longkanker. In het bedrijfsle
ven verdiende de Duitser zijn sporen
met de bekende postorder- en reisor
ganisatie Neckermann
Naar verwachting zal de economische groei in de voormalige DDR dit jaar 10 procent bedragen. Inmiddels zijn in Oost-Duitsland veel staatsbedrij
ven verkocht Op de foto de bruinkoolindustrie bij Espenhain, nabij Leipzig. •foto bert verhoeff
van economische organisaties
staat vast dat er een eind komt
aan de Westduitse economische
toptijd.
Nog maar drie jaar geleden
bereikte de Bondsrepubliek een
ongeëvenaarde economische,
financiële, sociale en technolo
gische standaard. De conjunc
tuur 'boomde'. Wat ging er mis?
Niets, Duitsland heeft gewoon
teveel hooi op zijn vork geno
men. Behalve aan een succes
volle hereniging van de beide
Duitslanden, moest ook worden
gewerkt aan het ideaal van de
Europese economische eenwor
ding, waarbij het sterke Duits
land zichzelf een hoofdrol heeft
toebedacht
De eenwording kostte niet al
leen veel meer geld dan de re
gering had gedacht, het hele
proces van het economisch van
de grond tillen van de ex-DDR
heeft ook de inflatie (geldont
waarding) aangewakkerd. De
vraag naar produkten steeg
enorm, maar de produktie niet
Integendeel. In de ex-DDR sluit
het ene bedrijf na het andere de
poorten. De prijzen stegen
daardoor.
Van oudsher worden de Duit
sers panisch op het moment dat
de geldontwaarding de kop op
steekt. Vooral politici en bank
directeuren krijgen visioenen
van de jaren twintig, toen een
tas ml bankbiljetten nog niet
voldoende was om een doosje
tuctfen ts kopen.
De inflatie bedraagt nu 3,5
procent. De vakbonden zeggen
daarom: inflatie maakt ons geld
minder waard, dus eisen wij 10
procent extra loon. Als die eis
wordt ingewilligd en de hogere
lonen leiden tot prijsstijgingen
en een verdere groei van de in
flatie, dan zou de Bundesbank
kunnen besluiten de rente, die
nu al boven de 9 procent
schommelt, nog verder te ver
hogen.
Renteverhoging wordt im-
mere gezien als een geijkt mid
del om inflatie te bestrijden. De
consument leent bij een hogere
rente minder en beteugelt dus
zijn uitgaven, waardoor de prij
zen (en dus de inflatie) na ver
loopvan tijd weer gaan dalen.
De Bundesbank heeft al di
verse renteverhogingen doorge
voerd, .zonder dat de inflatie be
vredigend daalde. De geldont
waarding tast de stabiliteit van
de D-mark aan in het jaar dat
het Duitse politieke en financië
le streven erop is gericht de ei
gen munt tot het kernstuk van
de nieuwe Europese munteen
heid te maken. Of die oude sta
biliteit van de D-mark weer kan
worden bereikt, hangt voor een
groot deel van de sociale part
ners af. De druk op de vak
bondsleiders wordt dan ook
steeds groter en het koor jam
meraars groeit met de dag.
NIEUWSLIJN
Aantal faillissementen neemt toe
Het aantal faillissementen in Nederland is vorig jaar met 16 pro
cent gestegen tot 4.065. In 1990 werden 3.519 faillissementen
uitgesproken. Vooral bij ondernemingen nam het aantal faillis
sementen toe. Vooral in de sectoren handel en horeca vielen re
latief veel slachtoffers: 1.307. Bij particulieren daalde het aantal
faillissementen met 2 procent.
Kabinet ziet af van persfusies
Het kabinet ziet zeer waarschijnlijk af van een regeling ter con
trole van persfusies. WVC en Economische Zaken kunnen het
onderling niet eens worden over zo'n regeling, die in het regeer
akkoord werd aangekondigd en de pluriformiteit van de pers
moest waarborgen. Vooral vanuit Economische Zaken is erop
gewezen dat de trend naar grotere concentraties in de kranten
wereld niet heeft geleid tot het wegvallen van krantentitels. De
pluriformiteit is dus niet aangetast.
Maxwell-broers zwijgen
De gebroeders Maxwell hebben gisteren geweigerd om vragen te
beantwoorden van een Lagerhuis-commissie over de verdwij
ning van honderden miljoenen ponden uit het pensioenfonds
van het dagblad The Daily Mirror. De verdwijning van dit geld
kwam aan het licht na de dood van hun vader, Robert Maxwell,
begin november vorig jaar. De commissie beraadt zich nu op
verdere stappen. Op 'minachting van het parlement' staat ge
vangenisstraf.
MGM verdubbelt verliezen
De Amerikaanse filmmaatschappij MGM/Pathé Communica
tions heeft in het derde kwartaal van het lopende boekjaar haar
verliezen meer dan verdubbeld van 36 miljoen dollar tot 73,3
miljoen dollar. MGM was tot voor kort eigendom van de omstre
den Italiaanse zakenman Giancarlo Parretti. De forse verliezen
zijn volgens de filmmaatschappij grotendeels toe te schrijven
aan de uitgaven voor juridische procedures die zijn aangespan
nen door Parretti. De Italiaan is overigens sinds vrijdag weer op
vrije voeten. Hij werd enkele weken geleden aangehouden in de
Italiaanse stad Siracusa op beschuldiging van contacten met de
maffia en belastingontduiking.
'GATT-overleg snel afronden'
De 108 landen die deelnemen aan het overleg voor de liberalise
ring van de wereldhandel in het kader van de GATT (algemene
overeenkomst inzake handel en tarieven) hebben gisteren in Ge-
nève besloten de onderhandelingen voort te zetten en ze zo snel
mogelijk met succes af te sluiten. De meningen verschillen ech
ter nog over de mogelijkheid om wijzigingen aan te brengen in
het ontwerpakkoord dat vorige maand door GATT-directeur-ge-
neraal Dunkel is gepresenteerd.
Economische grootmacht heeft zich vertild
Duitsland verkeert in groot gevaar. De belastingen en de
lonen zijn te hoog, de werkweek is te kort, de milieuvoor
schriften zijn te streng en de infrastructuur is te duur.
Dat roepen tal van Duitse politici, ondernemers en we
tenschappelijke bureaus al weken. Stevent Duitsland af
op een recessie? Waarschijnlijk niet. Het lijkt er meer op
dat de Duitsers zich een complex aanpraten.
BONNHANS HOOGENDUK ""g™" P™*1"
correspondent vlrgeleken bij de economie-
Naast alle onheilstijdingen, zijn en in de rest van de wereld, is
er ook deskundigen met posi- de voorspelde groei van de
tieve meldingen: de wereldeco- Duitse 'Wirtschaft' opmerkelijk,
nomie is door het diepste dal aldus Schlesinger. Voor Oost
heen en in de ex-DDR is het Duitsland wordt een groei voor-
ergste achter de rug. De presi- zien van ongeveer 10 procent,
dent van de Duitse centrale Maar onbestreden blijft dat er
bank (Bundesbank), Helmut gevaren dreigen. Het begro-
Schlesinger, voegde zich afgelo- tingstekort van Bonn dreigt uit
pen weekeind bij het koor van de hand te lopen. En krijgen de
positieve boodschappers, met vakbonden hun zin, dan zullen
de mededeling dat de economi- ook de loonkosten drastisch
sche groei van Duitsland dit jaar stijgen, in sommige sectoren
zelfs met 10 pro
cent
In zijn nieuwjaars-
persconferentie riep
bondskanselier Kohl
de sociale partners
op de loonstijgingen
beperkt te houden.
Daarnaast beloofde
hij dat 1992 het jaar
wordt waarin Bonn
de Duitse economie
naar nieuwe hoog
tepunten stuwt.
Geen zorgen? Voor
de industrie en tal
