Feiten
'Tolerantie is
een deugd, toegeeflijkheid een zwakte'
Streven naar vreedzaam samenleven
Arabieren en joden is
Groothandel in generaalspetten
Zaterdag 11 januari 1992 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRJSART (dief) ONNO HAVER/WANS PATRICK VAN DEN HURK HANS JACOBS JOLANDA OUKES JAN PREENEN SI AAK SMAKMAN
Vertalingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANT5VERDRIET Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
EN MENINGEN
Een van de stellingen die Israëli
sche regeringswoordvoerders, on
der wie onderminister van buiten
landse zaken Benjamin Neta
nyahu, blijven verkondigen is dat
een akkoord over de Westelijke
Jordaanoever en Gaza alleen
denkbaar is als daarin wordt vast
gelegd dat joden het recht krijgen
zich in deze gebieden te vestigen
„net zoals Arabieren zich vrij kun
nen vestigen in de staat Israël."
Weinig uitspraken zijn zo mislei
dend en onjuist als die paar woor
den.
WASHINGTON RAMI TAL
De Arabieren in Israël, zelfs degenen die
Israëlisch staatsburger zijn, hebben juri
disch noch in de praktijk de vrijheid om
zich overal te vestigen binnen de gren
zen van het Israël van voor de Zesdaagse
Oorlog van 1967. De Israëlische regering
is eigenaar van 90 procent van het Israë
lisch grondgebied, en verhult nauwelijks
dat zij vastbesloten is om de Arabieren te
concentreren in de dorpen en stadjes
waar ze sinds de oprichting van de staat
Israël in 1948 woonden.
De Arabieren die wonen in de gebieden
die door Israël in de Zesdaagse Oorlog
zijn veroverd zijn nog slechter af. Vol
gens de Israëlische wetgeving is het hun
niet eens toegestaan om de nacht door
te brengen binnen de grenzen van voor
de Zesdaagse Oorlog. Daarom is het on
denkbaar dat Israël de Palestijnen zou
toestaan om in Israël land te kopen, laat
staan hun het recht te geven om nieuwe
nederzettingen te stichten in Israël, zoals
de jpodse kolonisten nederzettingen
stichten op de Westelijke Jordaanoever
en in Gaza.
Maar zelfs als die beperkingen niet voor
de Palestijnen zouden gelden, zou iedere
kans' op vreedzame coëxistentie tussen
joden en Palestijnen in groot gevaar ko
men als de joodse kolonisten een onver
vreemdbaar recht zouden krijgen om
zich in de bezette gebieden te vestigen.
Fanatici
Veel joden die naar de Westelijke Jor
daanoever en Gaza zijn verhuisd, zijn
geharnaste fanatici religieuze natio
nalisten die rotsvast geloven in hun god
Een Palestijnse vrouw
roept verwensingen
naar joodse jongeren
die hun intrek nemen
in haar huis. Onge-
ren betrokken n
december vorig jaar
vijf huizen in het Ara
bische Oost-Jeruza-
lem. Vier van de hui
zen stonden leeg, de
Arabische familie die
in het vijfde huis
woonde was kort te
voren het huis uitge
zet. FOTO EP A
delijk recht op Eretz
Israël (Groot Israël)
en die met niets
minder genoegen
nemen dan met vol
ledige annexatie van
deze gebieden. Van
sommige van hun
leiders, onder wie
rabbi Moshe Levin-
ger uit Hebron, staat
vast dat ze geen
been zien in het mishandelen van Ara
bieren. Levinger is zelf schuldig bevon
den aan de moord op een koopman in
Hebron, maar kwam er met een lichte
straf vanaf.
Tenzij er maatregelen worden genomen
om aan deze activiteiten paal en perk te
stellen, zullen deze militante joden zich
ontwikkelen tot een gevaarlijke bron van
verzet in de bezette gebieden. Het staat
vast dat zij zullen proberen om ieder ak
koord met de Palestijnen om zeep te hel
pen, zelfs het halfhartige aanbod van be
perkt Palestijns zelfsbestuur dat de Li-
kud-regering heeft gedaan. Radicale
joodse kolonisten zullen extra-territoria
le rechten eisen, en naar alle waarschijn
lijkheid ook krijgen. Dat betekent dat het
hun wordt toegestaan om in Arabische
steden wapens te dragen, en om in de
buurt van joodse nederzettingen gewa
pend te patrouilleren. Het resultaat daar
van kan alleen maar zijn dat de Arabi
sche wrok en de haat blijven voortbe
staan.
De Israëlische ultra-nationalistische ko
lonisten hebben hun haat jegens de Ara
bieren nooit onder stoelen of banken ge
stoken. De Israëlische kranten beschrij
ven regelmatig hoede kinderen van de
kolonisten de minachting voor de Ara
bieren met de paplepel krijgen ingego
ten. De joodse kolonisten hebben ook
nooit geprobeerd om in de economie
van de Westelijke Jordaanoever en Gaza
te integreren laat staan in het sociale
of culturele leven. De meerderheid van
de joodse kolonisten werkt niet eens in
de bezette gebieden, maar reist iedere
dag op en neer naar een baan in het Is
raël van voor 1967. Als zij al Arabieren in
dienst nemen, gaat het om ongeschool
de arbeid, op dagloon-basis, en altijd
zonder de secondaire voorzieningen die
de werknemers in Israël zelf krijgen.
Dergelijke praktijken maken duidelijk
wat de oproep om „joden en Arabieren
in vrede te laten samenleven" werkelijk
is onversneden, schaamteloze propa
ganda. De kolonisten hebben niet het
minste verlangen om met de Arabieren
samen te leven; in tegendeel, ze willen
niets liever dan helemaal zonder de Ara
bieren leven.
Het grootste gevaar is momenteel dat de
joodse kolonisten zich ingraven, de strijd
voorzetten, en niets zullen nalaten om
STANDPLAATS BERLIJN
hun droom te verwezenlijken: annexatie
van de Westelijke Jordaanoever en Gaza
en het verdrijven van de Arabische inwo
ners. Ze hebben overduidelijk gemaakt
dat ze nooit zullen accepteren dat ze een
etnische of religieuze minderheid wor
den. In tegendeel, ze zullen zich blijven
gedragen zoals de Duitsers in Tsjechos-
lowaaks Sudetenland tussen de twee we
reldoorlogen. Ze zullen niet rusten voor
dat hun droom van een Groot-Israël
werkelijkheid is geworden, zelfs als de
prijs een nieuwe en bloedige oorlog is.
De Likud-regering is op de hand van de
ultra-nationalistische kolonisten, en doet
haar best om hun acties in een zo gun
stig mogelijk daglicht te plaatsen. Dit be
leid wordt gecompleteerd met de ver
spreiding van voor de media op maat ge
sneden slogans als .Arabieren en joden
zouden met elkaar moeten kunnen sa
menleven". De wereld zou moeten in
zien welke grimmige waarheid achter
dergelijke leuzen schuilgaat.
Rami Tal is Israëlisch journalist en cor
respondent in Washington voor het Is
raëlische dagblad Yediot AhronoL Dit
artikel is op persoonlijke titel geschre-
Wat doet iemand die gaat ver
huizen en de transportkosten
wil drukken? Juist, die laat zo
veel mogelijk achter. En als je
denkt dat die spullen nog te
goed zijn om bij het grof vuil te
zetten, dan probeer je ze te
verkopen.
Zo ongeveer moeten ook de
generaals van het Sovjet-leger
in de ex-DDR hebben gedacht.
Een maand geleden hebben ze
namelijk in de oude Duitse
garnizoensstad Potsdam, on
der de rook van Berlijn, een
verkoophal geopend waar zo
ongeveer alles verkocht wordt
wat het leger niet meer nodig
heeft.
Het is even zoeken, want ook
al zijn er intussen meer dan
150.000 soldaten teruggekeerd
naar moedertje Rusland, in en
rond Berlijn barst het er nog
van. Maar na een zwerftocht
dwars door straten en kazer
nes, die een paar jaar geleden
gegarandeerd zou zijn geëin
digd met minimaal een arres
tatie en maximaal een kogel, is
het doel bereikt.
Achter een in smerig grijs ge
verfde vervallen poort, bewaakt
door twee brave moesnjiks,
Russische dienstplichtigen,
zwaait kolonel Wladimir Pe-
tutsjow de scepter over de uit
verkoop. Er is niet veel te doen
vandaag en dus heeft hij wel
even tijd.
Wapens verkoopt hij niet. Wel
gasmaskers, rubberboten,
ABC-beschermpakken, en pilo-
tenhelmen, maar vooral bouw
materialen. En hij weet dat zijn
aanbod gemiddeld een derde
kost van wat er in de groothan
del voor wordt gevraagd. De
zaken lopen niet slecht, meldt
de kolonel, maar het zou toch
nog wel een iëtsie pietsie beter
kunnen. Van de opbrengst
worden in Rusland huizen ge
bouwd voor terugkerende mili
tairen. Wie bij Waldimir Pe-
tutsjow koopt, steunt in feite
dus een goed doel.
Wat loopt het best in deze bi
zarre uitverkoop? De kolonel
hoeft niet lang te denken: ca
mouflagepakken voor 30 mark
per stuk. Maar ook generaals
petten liggen goed in de markt
Het Sovjet-leger schijnt over
een onuitputtelijke voorraad te
beschikken, want deze rood
bebiesde hoofddeksels worden
al sinds de val van de Muur in
groten getale afgezet door
straathandelaars bij de Bran
denburger Tor en het vroegere
Checkpoint Charly.
De kolonel heeft de wetten van
het kapitalisme snel geleerd:
„Bij mij zijn ze veel goedkoper.
Hier krijg je er een voor een
tientje. Daarmee kunnen we
de Turken in de stad makkelijk
beconcurreren". Hij heeft ge
lijk. In het centrum doen de
petten tussen de 25 en 35
mark.
Maar een filiaal van de Red Ar
my Shop onder de Branden
burger Tor zien de Russen niet
zitten. Het roemrijke Rode Le
ger mag dan wel veel van zijn
glans verloren hebben, zo open
en bloot op straat deze vreed
zame nederlaag toegeven, gaat
toch nog iets te ver. En dus zul
len koopjesjagers zich moeten
vervoegen bij kolonel Wladimir
Petutsjow, Brentanoweg-hoek
Tieckstrasse in Potsdam. Ope
ningstijden: woensdag tot vrij
dag van tien tot vijf. Haast is er
niet bij, want Petutsjow blijft
open tot de laatste soldaat is
vertrokken en dat is in 1994.
HANS HOOGENDUK
van procureur-generaal Gonsal-
ves heeft nu een plan ontworpen
om de zware criminaliteit aan te
pakken. Een van de voorstellen
is om te komen tot een betere sa
menwerking tussen de verschil
lende landelijke diensten en de
politiekorpsen. Waarom was en
is deze samenwerking nodig?
„Er zijn 148 gemeenten met een
eigen en zelfstandig gemeente
lijk politiekorps. In plaatsen met
minder dan 25.000 inwoners is
rijkspolitie werkzaam. Wat ik en
de minister van binnenlandse
zaken nastreefden, was het for
meren van speciale teams uit
gemeentepolitie en rijkspolitie
onder gezag van het Openbaar
Ministerie die de opsporingson
derzoeken voor langere tijd
zouden doen.
Het is ongelooflijk inefficiënt
om met een verbrokkelde poli-
tie-organisatie de georganiseer
de criminaliteit aan te pakken.
Het alternatief dat andere lan
den daarvoor hebben, is een
criminele of een justitiële poli
tie. Daar willen we in Neder
land, en'dat geldt zeker voor
mij, om allelei redenen niet aan.
Het is in de eerste plaats duur
der om aparte soorten politie
naast elkaar te laten bestaan. In
die landen lopen de verschillen
de politiekorpsen elkaar vrese
lijk voor de voeten. Hier zie je
dat in het klein bij de politie en
de Binnenlandse Veiligheids
dienst. Het past ook gewoon
niet in de Nederlandse tradities.
Het idee van de toenmalige mi
nister van binnenlandse zaken
Rietkerk en mij om te komen
tot een regionale samenwer
king, was eigenlijk een voorlo
per van de regionale politie
zoals die nu structuur krijgt."
Meer agenten inzetten tegen de
zware criminaliteit, is dat zin
vol?
„Er is één groot probleem. De
politie brengt nu al veel meer
zaken tot oplossing dan het
Openbaar Ministerie kan ver
volgen. Het Openbaar Ministe-
„Moeilijk te zeggen. Ik zie de
capaciteit van de Nederlandse
drugsmarkt niet groeien. Het
enige waar Nederland mee zou
kunnen worden geconfron
teerd, is nog meer doorvoer van
drugs. Nederland is vanuit
Zuid-Amerika en Azië gezien dé
ideale aanvoerplek. Dat was het
en dat blijft het.
Wat ik wel als een groot pro
bleem zie, is dat ons achterland
veel groter is geworden door het
wegvallen van de communisti
sche regimes in Oost-Europa.
Die mensen daar hebben nu
nog niet zoveel geld, maar als je
ze verslaafd maakt, gaan ze
drugs zoeken. Via Turkije en de
Balkan een al bestaande in-
voerroute van drugs zal nóg
veel meer binnenkomen.
Misschien dat de rest van Euro
pa er meer van gaat merken
dan Nederland. We zullen van
deze landen wél de Zwarte Piet
toegespeeld krijgen. Er is in de
jaren zeventig door Nederland
inderdaad een toegeeflijk beleid
gevoerd op drugsgebied. Een
tolerant beleid is een deugd,
een toegeeflijk beleid is een
zwakte. Dat zal ons nog lang
worden nagedragen.
Er zijn meer problemen met de
rechtshandhaving te verwach
ten bij het wegvallen van de
grenzen. Niemand weet hoe
groot de rem van de huidige
grenzen is. Maar het aantal jon
geren uit Osst-Europa dat naar
Amsterdam komt zonder mid
delen van bestaan, omdat men
denkt daar het Mekka van de
drugs te vinden, zal toenemen.
Dus niet meer drugs, maar
meer overlast van mensen die
drugs zoeken. De rekening zal
worden betaald door de Am
sterdammers, de gemiddelde
toeristen en de dagjesmensen
in Amsterdam.
Korthals Altes deed zijn sombe
re voorspelling in het beleids
plan Samenleving en Criminali
teit. „'Waar haal je dat vandaan?
vroeg men. 'De bron staat er
bij', zei ik toen, 'het zijn uitla
tingen van politiechefs. En die
hebben binnen het overheids
apparaat het best de vinger aan
de pols van de criminaliteit.
Ik moet helaas erkennen dat die
groeiverwachting bewaarheid
is. Zeker in de sfeer van de ver
dovende middelen, cocaïne en
heroïne, maar ook bij milieucri
minaliteit en wapenhandel en -
criminaliteit, is in de laatste ja
ren de georganiseerde en zware
misdaad toegenomen."
Was deze constatering aanlei
ding uw beleid te wijzigen?
„Ja, er is toen de eerste aanzet
gegeven om te komen tot de
speciale middelen: de BOP-pot
werd ingesteld, de Bijzondere
Opsporingskosten Politie. Daar
konden we toen een klein begin
mee maken, ondanks alle be
zuinigingen. In het regeerak
koord van 1986 is die BOP-pot
uitgebreid."
Iets later volgde een presentatie
van de Amsterdamse gemeente
politie. Daar werd de werkwijze
van drie professionele georgani
seerde criminele groepen
een Turkse, een Chinese en een
Nederlandse (van de inmiddels
vermaarde Bruinsma, red.)
uit de doeken gedaan door door
allelei landelijke diensten als de
Centrale Recherche Informatie
dienst (CRI), in samenwerking
met de hoofdstedelijke gemeen
tepolitie.
Korthals Altes: „Bij die presen
tatie 'fcat een tekening met d'e
opbouw van de politie-rganisa-
PDIMINAIITCIT
unimiiinu i £i I
Nederland maakt pas een
jaar of tien serieus werk
van de aanpak van de
zware criminaliteit. In
1985 waarschuwde de
toenmalige minister van
justitie Korthals Altes dat
de georganiseerde
misdaad ernstige vormen
zou gaan aannemen. Deze
week kwam de
werkgroep-Gonsalves met
de eerste voorzichtige
voorstellen. In deel vier
van Criminaliteit in
Nederland vertelt de
huidige WD-senator over
de maffia, de Kokerjuffer
en het Mekka van de
drugs.
tie, waar op een aantal punten
stond aangegeven waar men
ernstige verdenkingen had van
corrupte politie- of douane
ambtenaren. Er zijn geen men
sen veroordeeld, maar de politie
had de overtuiging dat er zeker
sprake was van corruptie."
Maffia, bestaat dat dan al in Ne
derland?
Ach, maffia was een van de
eerste en ernstigste vormen van
georganiseerde misdaad. Je
komt in de Nederlandse situatie
al aardig in die richting. Er zijn
organisaties die inderdaad zo
strak hiërarchisch zijn opge
bouwd als bekende maffiagroe-
pen uit Amerikaanse films. Ga
ten die vallen door arrestaties of
afrekeningen worden opgevuld.
Structuren worden via een ei
gen disciplinair stelsel gehand
haafd.
Het gebrek aan geld voor de
handhaving van orde en gezag
is Korthals Altes als rechtgeaard
WD'er altijd een doom in het
oog geweest. De partij hamert
van oudsher op meer financiële
ruimte voor politie en Justitie.
„Er was in het begin van mijn
ministerschap te weinig geld
voor criminaliteitsbestrijding. Ik
wilde in 1983 een beleidsplan
opstellen, maar er was gewoon
geen geld. Het was een periode
van bezuinigen: drie procent
minder voor de ambtenaren bij
voorbeeld. Op dat moment was
het niet te verkopen om meer
geld te vragen voor criminali
teitsbestrijding."
Wel kreeg de kersverse minister
voor elkaar dat de rechterlijke
macht in drie jaar tijd met dui
zend plaatsen kon worden uit
gebreid. „Ik heb toen vooral ge
kozen voor een uitbreiding van
de rechterlijke macht en voor
speciale acccountants en boek-
houdkundigen die aan de CRI
werden toegevoegd voor de
fraudebestrijding. Op het mo
ment dat je op een strenge ma
nier de vermogenscriminaliteit
van de kleine man (uitkerings
fraude bijv. red.) wilt aanpak
ken, moet je tegelijkertijd stap
pen ondernemen tegen de frau
de van de grote man. Met de
aanpak van de blauwe boorden
ook de witte-boordencriminali-
teit aanpakken, dat was de ge
dachte."
Een werkgroep onder leiding
NATARISSENGEMEENSCHAP NAUTA DUTILH
In mijn tijd speelde overigens
ook nog eens het probleem van
het cellentekort. Dat is gelukkig
bijna opgelost. Alhoewel, tijde
lijk. Misschien is er nu alweer
een cellentekort, maar de tijd
dat 50 tot 60 procent van de
verdachten moest worden weg
gestuurd, is voorbij. Ik heb tij
dens mijn ministerschap samen
met staatssecretaris Korte-Van
Hemel het aantal cellen verdub
beld van ruim 3.000 tot 7.400.
Maar we wisten toen al dat er in
1993 of 1994 alweer een tekort
zou zijn."
Onder meer de CRI verwijt poli
tici dat zij begin jaren '80 vooral
de aanpak van de drugscrimi
naliteit heeft laten sloffen. Bent
u het daar mee eens?
„Begin jaren '80, toen het kabi
net Lubbers-I begon, was het
mij volkomen duidelijk dat er
geen maatschappelijk en poli
tiek draagvlak was voor een har
dere aanpak van drugs. Eerlijk
gezegd wist ik toen van straf
rechtelijke handhaving nog niet
erg veel af. Ik was advocaat in
het civiele recht en had bijvoor
beeld nog nooit een drugshan
delaar verdedigd. Ik verbaasde
mij er over wat er op drugsge
bied allemaal mocht.
De eerste zaak die ik op mijn
bord kreeg, in november 1982,
was de beroemde Kokerjuffer in
Enschede. Daar zat een huis
dealer die vooral hasj verkocht.
De officier van justitie daar
overigens mr. Gonsalves wil
de de Kokerjuffer sluiten en
kreeg het meteen aan de stok
met de burgemeester.
De stemming in het parlement
was toen van 'Kalm aan. We
moeten niet meteen gaan mep
pen'. Toen die dealer toch weer
met Duitse jongeren ging han
delen, heeft Gonsalves de tent
gesloten.
Met steun van Korthals Altes
werd mr. Gonsalves niet lang
daarna procereur-generaal in
Den Bosch. Hij begeleidt nu de
landelijke aanpak van de zware
criminaliteit.
Verwacht u dat na het wegval
len van de binnengrenzen in de
Europese Gemeenschap volgend
jaar de drugscriminaliteit in Ne
derland zal toenemen?
FOTO ADVOCATEN- EN
rie op zijn beurt doet nu meer
zaken af dan de rechtbank kan
verwerken. Er zijn gewoon te
weinig rechters. Als je kijkt naar
de puur bedrijfsmatige kant van
de rechtshandhaving, zal eerst
de capaciteit van zowel het OM
als de rechtbanken moeten
worden vergroot.
Wanneer inzet van meer agen
ten echter leidt tot grotere pre
ventie, het terugdringen van cri
minaliteit en het uitwijken van
criminelen naar het buitenland,
dan kan het effectief zijn. Crimi
nelen die uitwijken, belasten
het rechtssysteem niet.
