Toerisme
Turkije en Griekenland favoriet
Naar de
bollen
ofiets
verder weg:
Hotelkamers in en rond Barcelona onbetaalbaar
Zaterdag 11 januari 1992
Redactie: 023-150268 ROB VAN DEN DOBBELSTEEN Eindredactie: JAN VAN DER NAT Vormgeving: HENK GEIST
REISBERICHTEN
Cruise-passagiers bestaan niet (1)
Han van 't Hooft, directeur van Holland Cruise Centre (HCC) in
Heemstede, wil afrekenen met twee vooroordelen: a) dat er typi
sche cruise-toeristen bestaan, en b) dat het vakantievieren per
schip een dure aangelegenheid is. Uit marktonderzoek blijkt dat
meer dan de helft van de Nederlanders belangstelling heeft voor
een dergelijke vorm van reizen. Tegelijkertijd veronderstellen
veel mensen echter dat het een peperdure vakantiebesteding is.
Niet is minder waar, zegt Van 't Hooft. Een rekenvoorbeeld moet
z'n gelijk bevestigen: een traditionele 4-persoonreis naar de VS
komt volgens zijn cijfers uit op totaal 1200, terwijl bij HCC niet
meer dan 1156 voor een vergelijkbaar reisje wordt betaald.
Cruise-passagiers bestaan niet (2)
Er mogen dan veel misverstanden over bootvakanties bestaan,
Holland Cruise Centre heeft geen gebrek aan klandizie. Niet
minder dan 28 toeroperators hebben de arrangementen van het
bedrijf in Heemstede in hun pakket opgenomen. De brochure
1992 is in een oplage van 6,1 miljoen exemplaren gedrukt. Afge
lopen jaar maakte HCC een groei in de verkoop van 41 procent
mee. De vloot die het bedrijf in Nederland vertegenwoordigt be
staat uit 22 schepen: van zeekastelen (2600 passagiers) tot sim
pele kaiks (16 passagiers). Het al zeer omvangrijk assortiment
reizen is opnieuw uitgebreid. Wie meer wil weten bestelt de
HCC-gids: 023-29 03 04.
Gidsen van NZH Travel
Tijdens Tour-91 heeft NZH Travel een drietal programma's ge
presenteerd voor de komende zomer. Allereerst zijn dat de tou-
ringcarreizen, waarbij de gidsen Zomer, Steden en Oost-Europa
zijn samengevoegd. Daarnaast is het aantal reizen voor alleen-
gaanden uitgebreid met ondermeer trips naar Dinant, Hongarije
en Nice. Fameus zijn natuurlijk de dagtochten met als populair
ste de winkeldagtocht naar een stad in Nederland, België of
Duitsland.
Olympische Spelen en kamperen
De Olympische Spelen zullen komende zomer zeer veel extra
toeristen naar Barcelona trekken. Velen zullen rond de Catalaan
se hoofdstad hun tent willen opzetten. Speciaal daarvoor is on
langs een campingreserveringscentrale geopend. De bedoeling
is alle kampeerders te verzekeren van een staanplaats. De cen
trale beschikt over ruim tienduizend plaatsen, verdeeld over drie
categorieën en is te bereiken 09-34 34125955 of per fax 09-
34 33021336. Wacht niet te lang met bellen, want in 1991 brach
ten liefst 1.2 miljoen Nederlanders hun vakantie in Catalonië
door.
Rust en ruimte in Denemarken
Denemarken is een van de weinig Europese landen waar de va
kantieganger nog rust en ruimte vindt. Vooral in het noordelijk
gedeelte lijkt het - zelfs in het hoogseizoen - of je in een andere
wereld bent. Denemarken is natuurlijk geen goedkoop land,
maar daar staat veel tegenover. Meer in elk geval dan de meeste
Nederlanders denken. Alles over Denemarken is te vinden in
een speciaal magazine, een lijvige, in kleur uitgevoerde gids. Het
boekwerk is te bestellen bij het Deens Verkeersbureau in Den
Haag: 070-3603297.
Peperdure luxe
m MÊÊËS
Villa Margarita in de Portugese Algarve. Een van de trekpleisters van
Villa Holidays. Kost in het hoogseizoen wel 4625 gulden per week.
Wie eens heel luxueus op vakantie wil en niet op een paar dui
zend gulden hoeft te kijken, doet er verstandig aan de gids aan
te vragen van Villa Holidays. Deze organisatie verhuurt in Spanje
en Portugal een aantal schitterende villa's met uiteraard alles er
op en eraan. Riante woningen met fraaie tuinen en uiteraard
veelal een eigen zwembad. De gids (verkrijgbaar bij de reisagent)
telt 32 pagina's met glamourfoto's van droomhuizen, maar zeer
belangrijk zijn de laatste bladzijden, die met de prijzen...
Extra service bij JAL
Japan Airlines heeft een aantal nieuwe diensten geïntroduceerd
voor zakenreizigers. De JAL Narita Waltz Service is bedoeld voor
snellere afhandeling van passagiers die haast hebben. Dat leidt
normaal op de chaotische luchthaven Narita tot flinke stress,
maar nu is er een speciale balie. Maar er is meer. Reizigers naar
de VS of Canada kunnen voor 150 dollar een week lang een
draagbare telefoon huren en wie niet met koffers wenst te sjou
wen en First- of Business Class reist, kan zijn bagage tegen een
gëringe vergoeding thuis of in het hotel laten bezorgen.
Bed Breakfast in Holland
Bed Breakfast mag dan een Engelse term zijn, de speciale ma
nier van logeren is inmiddels ook aardig ingeburgerd in landen
als Frankrijk en Duitsland. In de Benelux slaat het systeem ook
goed aan. Dit jaar verschijnt voor de de derde keer een speciale
gids, uitgegeven door Holiday Service in Groningen en Taxistop
in Gent. Wie interesse heeft om als gastgezin te fungeren of
eventueel zijn huis tijdelijk te verhuren, kan contact opnemen
met Holiday Service: 050-133535.
Snel naar centrum van Londen
Wie per vliegtuig in Londen arriveert kan tegenwoordig in een
kwartiertje het centrum van de stad bereiken. Vanaf London City
Airport, in het vroegere havengebied, rijdt elke tien minuten een
shuttlebus, die in acht minuten op Canary Wharf is. Vandaar
vervoert de Dockland Light Railway u in acht minuten naar de
'City'. Iets langer duurt een overigens erg aardig boottochtje.
Maar ook dan bent u in twintig minuten bij Westminster.
Nieuws aan boord van vliegtuig
Passagiers van Singapore Airlines hoeven geen moment meer
het wereldnieuws te missen. Als eerste introduceerde SIA vorig
jaar de nieuwsbulletins van ITN World News. Nu worden ook de
uitzendingen van CNN doorgegeven. Door het tijdsverschil van
de programma's van ITN en CNN blijven de passagiers steeds
op de hoogte van het laatste nieuws. Op alle vluchten naar en
vanuit Amsterdam worden de bulletins vertoond.
- -• Een heel aparte bele-
i venls: op de motor
door Califomlë en
Arizona. foto pr
De wereld wordt steeds
kleiner. Toverden de inko
pers van Nederlandse reis
organisaties in de afgelo
pen jaren de vaderlandse
toerist de ene na de andere
exotische bestemming
voor de neus (Cancun,
Puerto Plata, Montego Bay,
Phuket, Holguin...) deze
keer valt er in de zojuist
verschenen zomergidsen
weinig opzienbarends te
ontdekken.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Ongetwijfeld heeft de teruglo
pende interesse in verre reizen
daar iets mee te maken (op dit
moment bedraagt de 'plus' in
vergelijking met vorig jaar
slechts 3 procent) maar niet uit
gesloten moet worden dat er
ook even pas op de plaats wordt
gemaakt ten einde de te ver
wachten stormloop op Zuid-
Afrika, die straks ongetwijfeld
zal losbreken, in goede banen te
leiden.
Hoe het ook zij: de toeristi
sche branche lijkt dit jaar in het
bijzonder te gokken op Grieken
land en Turkije. Vooral dat eer
ste land zal naar het zich laat
aanzien worden overstroomd
door Nederlanders. Het aanbod
van de gezamenlijke reisorgani
saties is zo groot dat Grieken
land als vliegbestemming Span
je reeds heeft overvleugeld en je
mag je afvragen of de Neder
landse touroperators ook maar
een eiland (hoe klein ook) over
het hoofd hebben gezien bij
hun strooptocht door de He-
leense wateren. Daarbij wisten
zij zich danig gesteund door het
feit dat er verspreid over heel
Griekenland nu al zo'n twintig
vliegvelden liggen. Met andere
woorden: zo goed als elke
Griekse vakantiebestemming
kan nu rechtstreeks worden
Rhodos is en blijft één van de mooiste plekje van Griekenland.
te maken heeft met het onmis
kenbare feit dat Portugal voor
toeristen flink duurder is gewor
den. Een ontwikkeling die in de
geschiedenis eerder is voorge-
aangevlogen. Vaak nog vanaf komen. Ook Griekenland en
regionale, om de hoek liggende Spanje dachten in het verleden
vlieghavens als Twente, Eindho- de prijzen fors te kunnen verho-
delijk van zich te hebben afge
schud/ Vooral Trans (trein)
heeft een uitgebreid aanbod,
maar er ook andere reisorgani-
zeer veel gidsen. Beide landen
staan niet bepaald bekend als
goedkoop, maar zeker Dene
marken heeft op het gebied
Hoevelaken trouwens (03495 -
36621) dat het helemaal 'te gek'
maakt met 13-daagse georgani
seerde trips door Californië
saties hebben hun aanbod vaak (zeer comfortabele en compleet Arizona waarbij kan worden ge-
Limburg ook. Vooral Ar-
ke Reizen heeft op dat gebied
een flink aanbod.
Turkije gaat proberen het vo
rig jaar verloren terrein (Golf
oorlog) goed te maken. Dat zal
in eerste instantie ongetwijfeld
lukken (over de Nederlandse
markt is tenminste een record-
gen op een moment dat de toe-
ristenstroom steeds groter werd.
verdubbeld of verdrievoudigd,
Waarbij er in de meeste geval-
wordt uitgegaan dat de
uitgeruste) zomerhuisjes veel te
bieden.
Nog meer dan die voor lan-
klant in eigen auto naar hotel of den groeit de belanstelling v
(veel vaker nog) appartement
prijzen voor 1992 opnieuw
lichtjes heeft opgeschroefd, zit
nog steeds op de blaren.
Niettemin blijft het land een
toeristentrekker van jewelste en
aanbod uitgestort tegen relatief ongetwijfeld zullen de Olympi-
zeer gunstige prijzen), maar af- sche Spelen in Barcelona, de
gewacht moet worden hoe lang wereldtentoonstelling in Sevilla
Prompt liep de belangstelling rijdt. In die laatste categorie zijn
terug en ziedaar: Spanje dat de de prijzen opvallend laag als er
wintersportoord wordt
geboekt. Voor families met klei
ne kinderen is zo'n dorp na
tuurlijk niet aan te bevelen
(weinig te doen), maar zeker
voor wandelliefhebbers en rust-
minnende ouderen
reizen naar steden. Evene-
mentsreizen vond daarin aan
leiding de splinternieuwe, fraai
uitgevoerde gids 'Citybreaks' te
lanceren. Er kan naar 24 ver
schillende steden 'all over the
world' worden gereisd en zelfs
is voor dit nieuwe produkt een
aparte reserveringslijn geopend.
Overigens: Astrea en ook Hol-
die revival zal aanhouden. De
ervaringen van Nederlandse
toeristen die aan het eind van
de jaren tachtig en in 1990 Tur
kije opzochten waren niet on
verdeeld gunstig. De infrastruc
tuur is bij lange na niet op mas-
sa-toerisme ingesteld. Het on
gemak begint al met het
dikwijls eindeloze geëmmer bij
.de Turkse douane. De autoritei
ten hebben beterschap beloofd,
maar het is in het verleden wel
meer voorgekomen dat dergelij
ke beloftes niet waren doorge
drongen tot de wakkere speur
neuzen op de vliegvelden.
Portugal duurder
Een land dat de laatste jaren
enorm furore maakte was Por
tugal. De euforie lijkt voor de
komende zomer echter ietwat
te zijn geluwd. Wat ongetwijfeld
(niet ver van de Costa del Sol)
en de omstandigheid dat Ma
drid zich in 1992 mag afficheren
als Culturele Hoofdstad van Eu
ropa de belangstelling nog aan
wakkeren. De Nederlandse reis
branche heeft in elk geval reke
ning gehouden met een kleine
toename van de interesse. En
dat was in de afgelopen jaren
wel even anders. Uiteraard is
Joegoslavië zo goed als geheel
uit de gidsen verdwenen. Van
de groten durft alleen Holland
International het nog aan ac
commodatie in het door een
burgeroorlog geteisterde land
aan te b'ieden: dicht bij de Alba
nese grens.
Iets meer naar het noorden
blijven Frankrijk en Oostenrijk
de favoriete landen voor bus-,
trein- en auto-reizigers. Opmer
kelijk is de aanwezigheid van
Zwitserland in veel gidsen. Het
land lijkt zijn duurte-imago ein-
uitstekende mogelijkheid op land International blijven op
edkope wijze een berg-va- het gebied van stedentrips de
ntie door te brengen.
Flink aanbod Toscane
Dat Italië voor de Nederland
se toerist ooit nog net zo popu
lair zal worden als in de jaren
vijftig/zestig gelooft niemand.
Daarvoor is het land te duur.
Maar gemotoriseerde vakantie
gangers zouden eens in de gid
sen van Vrij Uit en Vrij Uit Ex
clusief kunnen bladeren. Het
aanbod - vooral in Toscane - is
even groot als aantrekkelijk.
Diezelfde reisorganisatie heeft
het aanbod Benelux trouwens
flink uitgebreid (aparte gids),
ngfijst natuurlijk met verve
aanvoeren. Waarbij dan ook
nog dikwijls reizen naar twee
steden (Florence en Rome,
Praag en Boedapest) tegelijk
worden aangeboden.
Op het gebied van verre rei-
i tenslotte is Amerika onge
kozen voor 'beesten' als de
Honda Magna, de Suzuki Sava
ge, Harley Davidsons em de
Kawasaki Hurricane.
Op het gebied van exotische
reizen moet het pas geïntrodu
ceerde Cuba alweer een stapje
terugdoen (sommigen hebben
het land zelfs alweer uit hun
programma gekieperd) en lijken
vooral China en Kenia in op
komst. Een vakantie in dat
laatste land is wel aanmerkelijk
duurder gworden dan in 1991
maar niettemin heeft Hotelplan
er zelfs een aparte rads voor ge
maakt. Special Traffic verwacht
gezien het aanbod waarschijn
lijk veel van China. Interessant
lijken de treinreis die vanuit
Moskou wordt gemaakt (23 da
gen) en de trip langs China's
verborgen wonderen. Dat der
gelijke reizen niet bepaald
twijfeld favoriet. Zeker nu de goedkoop zijn, lijkt van geen
nog meer is gedaald. Echt enkel belang. Hank Jansen
i pro-
kocht accommodaties
land en Praag (nieuw)
beert het nog maar weer eens
met Noorwegen ook al een land
dat met Denemarken plotseling
opvallend vaak aanwezig is in
veel nieuws hebben de inkopers
in het land van de onbegrensde
mogelijkheden niet gevonden.
Maar voor lieden die in het be
zit zijn van een vliegbrevet is
het fly/fly programma van Hol
land Overseas Travel natuurlijk
een mooie mogelijkheid om
met een huurvliegtuigje het
Amerikaanse luchtruim te door
klieven. De kisten staan klaar
aan de westkust. Dezelfde reis
organisatie heeft ook motor-ar
rangementen in de aanbieding.
Net als Plaston Nederland in
Special Traffic: „De mensen
hebben tegenwoordig zó veel
over voor hun vakantie."
Hij is in de Nederlandse reis
branche niet de enige die dit
zegt.
Skiën in Berlijn
Na de oorlog moest er
in Berlijn puin ge
ruimd worden en de
grote vraag was natuurlijk:
waar laten we het allemaal? In
het westelijk deel van de stad be
landde 25 miljoen kubieke me
ter in een van de grote bossen
buiten het centrum. Daar ont
stond de 117 meter hoge Dui
velsberg. Een echte berg is het
natuurlijk niet, maar een hoog
teverschil van ruim 100 meter
en een verval van 22 procent
zijn voldoende om te skiën,
dacht menig Berlijner. En zo ge
schiedde.
Als er sneeuw ligt in de stad,
trekken de ski-liefhebbers naar
de Duivelsberg en slalommen de
korte helling af. Als de sneeuw
een langer leven beschoren is,
worden er skicursussen gegeven.
Vorig jaar vonden zelfs de Ber-
lijnse skikampioenschappen op
de Duivelsberg plaats. Maar ben
je na anderhalve minuut bene
den, dan begint de ellende pas.
De ski's moeten af, de tanden
dienen samengebeten te worden
want de berg laat zich alleen te
voet bedwingen. En wie heefter
vandaag de dag nog een moei
zame voetmars van zeker tien
minuten voor over om 90 tellen
later weer beneden te zijn?
Hubertus Muller, voorzitter van
de Berlijnse skiclub kent de op
lossing: er moet een lift komen.
In de jaren zestig was er een,
maar die moest weg van de
Amerikanen, omdat hij hun ra
dar zou storen. Aangezien de po
litieke situatie drastisch is ver
anderd en de Amerikanen zullen
vertrekken, zou die barrière dus
uit de weg zijn geruimd. Muller
droomt al van radiomeldingen
in de trant van: „Een medede
ling voor de wintersporters: Op
de Duivelsberg in Berlijn is de
sneeuwsituatie uitstekend. Alle
liften zijn in bedrijf, de loipes
uitgezet Skiërs worden verzocht
hun auto thuis te laten en van
het openbaar vervoergebruik te
maken."
Maar Müllers mooie droom is
voor de natuurbeschermers een
nachtmerrie. Zij maken zich nu
al grote zorgen over de langlau
fers, die bij een beetje sneeuw op
en rond de Duivelsberg actief
zijn. Alpinesport en dan nog zes
tot acht weken per jaar als Mul
ler niet alleen zijn skilift mag
bouwen, maar ook nog met een
sneeuwkanon voor kunstsneeuur-
mag zorgen? „Nee, dank u", zegt
milieubeschermster Marie-Loui-
se Buchner.
Ook de plantsoenendienst staat
niet te juichen. Hoewel de mate
riële schade al lang verholpen is,
zijn ze daar de geestelijke klap
van 1986 nog steeds niet te bo
ven. Toen vond er als recla
mestunt voor de stad op de Dui
velsbergeen wedstrijd om de we
reldcup slalom plaats. Het pu
bliek was laaiend enthousiast
maar de natuurbeschermers ke
ken met bloedend hart toe. Dat
nooit meer, was hun slotsom.
Voor ski-fan Hubertus Miiller
mag het allemaal best een beetje
kleinschaliger, dis er maar een
lift komt. En het verwijt dat het
milieu schade wordt berokkend,
brengt hem niet van zijn lange
latten. Miiller heeft een tegenar- v
gument In Berlijn zijn, zegt hii,
ontzettend veel wintersportlief
hebbers. Als die er allemaal op
trekken om buiten de stad hun
hobby te bedrijven, betekent dat
veel autoverkeer en dus veel uit
laatgassen. En dat is toch ook
niet bepaald milieuvriendelijk.
Daarin heeft de voorzitter van
de skiclub ook weer gelijk. En
dus blijft hij strijden voor zijn
lift Maar er zullen nog heel wat
zweetdruppeltjes worden vergo
ten bij het beklimmen van de
Duivelsberg voordat de lift er is
en Berlijn er een attractie bij
heeft
HANS HOOGENDUK
Nog volop kaarten voor Olympische Spelen
Vanuit Nederland zijn nog wel kaartjes voor
een aantal olympische onderdelen te krij
gen, maar hotelkamers in en rond Barcelo
na zijn zo duur dat de reisorganisaties ze
niet verkopen. Kamperen lijkt op dit mo
ment voor sportliefhebbers de enige moge
lijkheid om tijdens het evenement in de
buurt van de stadions te overnachten. „Een
hotelkamer in of nabij Barcelona kost in die
periode zeker 1000 gulden per nacht, en
zelfs voor die prijs is er bijna niets meer",
aldus Menno van Boven van Arke Special
Tours, het enige bedrijf in Nederland dat
toegangsbewijzen voor de Spelen verkoopt.
Arke verwijst belangstellenden naar cam
pings of adviseert ze een gewone pakketreis
voor de (goedkopere) Costa Brava te boe
ken. Van daaruit kan dan op eigen gelegen
heid naar Barcelona worden gereisd. Van
Boven: „Die pakketreizen zijn door de Spe
len wel iets in prijs verhoogd, maar niet
echt veel."
Iets wat wordt beaamd door N. Dickman,
hoofd van de afdeling autoreizen van Nec-
kermann. „Wij hebben nog weinig gemerkt
van extra drukte als gevolg van de Spelen.
Aan de Costa Brava zijn nog volop apparte
menten te krijgen, niet of nauwelijks duur
der dan anders. Ze hebben daar al een paar
slechte seizoenen gehad en ze blijven na de
Spelen natuurlijk afhankelijk van tourope
rators. Als ze nu ineens idiote prijzen zou
den rekenen, dan zouden ze zichzelf in de
vingers snijden."
uw adverten
tie op deze
plaats brengt
vrijetijds-
genieters op
een goed
idee.
Bel onze
advertentie
afdeling.