INFO
'Katholicisme niet
zo homo-vijandig'
Maandag 6januan1992
Redactie: 071-161400 WIM DUKMAN MANUELA CROENEWEC Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: RON VAN HAASTRECT
21
GEESTELIJK LEVEN
Proefschrift historicus Oosterhuis
De gangbare opvatting dat rooms-katholieken uitslui
tend een remmende invloed hebben gehad op de maat
schappelijke aanvaarding van homoseksuelen, is eenzij
dig. Dit schrijft de Amsterdamse historicus Harry Ooster
huis in zijn proefschrift 'De smalle marges van de Room
se moraal'.
De Duitse president, Richard von Weizsacker, is in 1991 'erepeetoom'
van 641 kinderen geworden. Daarmee zet de stijgende lijn in het jaar
lijks aantal nieuwe petekinderen van de president zich voort. In 1990
werd Von Weizsacker van 568 kinderen erepeetoom en in 1989 van
367 kinderen. Volgens de traditie in Duitsland kunnen ouders de presi
dent vragen erepeetoom van hun zevende kind te worden. Tijdens zijn
eerste ambtstermijn (1983-1988) is Von Weiszacker peetoom gewor
den van 1354 kinderen. Nu er pas drie jaar van zijn tweede termijn om
zijn, staat dat aantal al op 1576. archieffoto
AMSTERDAM ANP
Rond 1960 bewerkstelligden ka
tholieke en protestantse psychi
aters en geestelijken door mid
del van pastorale zorg een be
langrijke ommekeer en droegen
zij ertoe bij dat homoseksuelen
ingeburgerd raakten in de Ne
derlandse maatschappij, aldus
Oosterhuis (33), die donderdag
promoveert tot doctor in de so
ciale wetenschappen aan de
Universiteit van Amsterdam.
Uitgangspunt voor Ooster
huis' onderzoek naar 'homo
seksualiteit in katholiek Neder
land 1900-1970' vormde een
groot aantal dossiers (1958-
1965) van het Pastoraal Bureau
in Amsterdam. De oprichting
van dit bureau voor homo
seksuelen, door een katholieke
organisatie voor geestelijke ge
zondheidszorg, noemt Ooster
huis opmerkelijk. „Katholieke
hulpverleners vervulden hier
mee een voorhoederol."
Hij las in de dossiers dat vele
cliënten het moeilijk hadden
„door hun geloof en de afwij
zende houding van de katholie
ke kerk." Maar verrassender
was „de mate van tolerantie en
welwillendheid waarvan de ver
slagen van de paters en psychi
aters blijk gaven. In veel geval
len spoorden zij de cliënten aan
hun geaardheid te aanvaarden
en stonden ze homoseksuele re
De Rodenburgermo
len aan de Kanaal-
weg in Leiden. Ge
bouwd in 1893 en dit
jaar bijna weer afge
broken. Tenminste,
dat laatste wilde de
molenaar die vreesde
dat nieuwbouw in
het poldertje achter
de molen de wind uit
de wieken zou ne
men. Hij wilde de
molen uit elkaar ha
len en neerzetten aan
de overkant van het
kanaal in het park
Cronesteyn. Zover
hoeft het niet te ko
men, want de nieuw
bouw bij de Lorentz-
kade blijft op gepas
te afstand. De molen
draait sinds 1984,
toen hij werd gere
noveerd, weer be
perkt rond.
Onze fotograaf
Wim Dijkman
doorkruist dage
lijks een groot deel
van de streek om
het nieuws voor de
krant in beeld vast
te leggen. Tijdens
die ritten komt hij
langs allerlei 'beel
dige' plekjes die
niet direct hot news
zeker waard zijn
om aan het le
zerspubliek te pre
senteren. Heeft u
suggesties dan kimt
u hem bellen tus
sen 's ochtends
8.30 en 9.00 uur.
Telefoonnummer
071-161400.
ANNO 1892
De postbode van Leiden op
Noordwijk, die, als gewoonlijk,
hedennacht om haJfvier van
hier vertrok, is onder Voorhout
aangegrepen door twee kerels,
waarvan de een hem bij de keel
greep, terwijl de ander hem
toen 't mes op de borst zette en
hem dreigde te zullen verdrin
ken, zoo hij den sleutel van den
laties, onder enig voorbehoud,
toe."
Een dergelijke behandeling
strookte niet met de leer van de
kerk, die homoseksueel gedrag
als een ernstige zonde bestem
pelde. Evenmin kwam zij over
een met de toenmalige psychia
trische opvattingen volgens
welke homoseksualiteit een pa
thologisch verschijnsel was.
„Wat in de dossiers is te lezen,
beantwoordt niet geheel aan
het geijkte beeld van een homo
vijandig katholicisme", conclu
deert Oosterhuis, die verder ge
bruik maakte van tal van theo
logische, pastorale en medische
handboeken en tijdschriften.
Rooms-katholieken speelden
in de hervorming van de seksu
ele moraal een grotere rol dan
liberalen, socialisten en gerefor
meerden, aldus Oosterhuis.
„Terwijl liberalen seksualiteit
als een privé-zaak beschouw
den en socialisten haar onder
geschikt achtten aan sociaal-
economische vraagstukken, was
de seksuele moraal voor katho
lieken een belangrijke maatstaf
om zich tegenover de buitenwe
reld te profileren. Dat gold ook
voor gereformeerden, maar
deze lieten meer over aan het
eigen individuele oordeel en het
eigen geweten dan de katholie
ken, voor wie het persoonlijke
in sterkere mate onderworpen
was aan de collectieve moraal."
De houding van katholieken
tegenover homoseksualiteit was
wagen niet gaf. De bode heeft
zich echter weten los te rukken,
den wagen zonder sleutel ach
ter latende. Deze is later door
den veldwachter onbeheerd ge
vonden.
Morgen zal bij gunstig we
der door de beide bataljons van
het 4de regiment infanterie al
hier een militaire marsch ge
maakt worden over Rijnsburg
en Noordwijk naar Piet-Gijzen-
brug, en verder over Sassen-
heim en Oegstgeest naar Lisse.
overigens „verre van eendui
dig", zegt Oosterhuis. „Terwijl
de kerkelijke autoriteiten en het
merendeel van de gelovigen,
voornamelijk stilzwijgend, tot in
de jaren zestig volhardden in de
christelijke veroordeling van
homoseksueel gedrag als zwaar
zondig, verkenden deskundige
geestelijken en leken de marges
van de roomse moraal."
Hoewel zij met heel wat wan
trouwen werden bejegend,
slaagden de deskundigen in de
geestelijke gezondheidszorg
erin „de rigide roomse normen"
ter discussie te stellen. Er ont
stonden contacten met het
COC, de belangenorganisatie
van homoseksuelen omdat
priesters en katholieke psychia
ters en psychologen behoefte
hadden aan „meer informatie
over gewone homoseksuelen".
Deze en tal van andere ont
wikkelingen leidden ertoe dat
ook de Nederlandse bisschop
pen in de jaren zestig de officië
le kerkelijke leer op het punt
van homoseksualiteit „tussen
haakjes zetten". Een typisch ka
tholiek trekje, aldus Oosterhuis,
om in de praktijk iets anders te
doen dan de leer voorschrijft.
.Zolang het maar niet aan de
grote klok wordt gehangen."
De bisschoppen van toen waren
progressiever dan die van nu,
zegt Oosterhuis, hoewel hij dat
niet wetenschappelijk heeft on
derzocht. „Alle oude opvattin
gen komen weer naar boven."
Hij wijst onder meer op recente
uitlatingen van bisschop Bo
mers. „Het is net of hij zijn ei
gen geschiedenis niet kent. Een
heleboel verworvenheden voor
homoseksuelen zijn immers
met medeweten van de bis
schoppen tot stand gekomen."
De muziek doet den troep uit
geleide tot bij den overweg van
het Holl. Spoor en haalt dien bij
den tol weder in.
Hoewel alle beschikkingen
omtrent de plechtigheid der be
grafenis van wijlen Z.D.H. Mgr.
Godschalk, bisschop van Den
Bosch, nog niet zijn vastgesteld,
kan men toch mededeelen, dat
die zal plaatshebben a.s. Vrij
dag. Donderdag zal het lijk van
Mgr. Godschalk in de huiskapel
van het Bisschoppelijke paleis
BERICHTEN
MOKER. In het radio-program
ma MOKER (Media Overleg van
Kerken in Rijnland en de Bol
lenstreek) staan woensdag
(16.30 uur) en zondag (19.00) de
volgende onderwerpen op het
programma: Rembrandt en de
Bijbel en een overdenking van
mevrouw A. van Tol uit De Zilk.
GEEN PARAPLU. Op het mo
ment dat Israël hevig geteisterd
wordt door zware sneeuw- en
regenbuien, heeft opperrabbijn
Mordechaï Eliahou het gebruik
op een praalbed worden ten
toongesteld.
ANNO 1962
De' winter heeft ons land in
zijn greep. Het grootste deel van
Nederland, met uitzondering
van een kleine strook langs de
Noordzeekust en in het oosten,
ligt onder een sneeuwlaag van 2
tot 6 cm. En het vriest. Vanoch-
van paraplu's tijdens de sabbat
verboden. „Men moet erop toe
zien dat de paraplu's gedurende
de sabbat niet geopend wor
den", aldus Eliahou in een spe
ciale boodschap. De opperrab
bijn geeft wel toestemming om
op de joodse rustdag spaarzaam
gebruik te maken van de tele
foon „als iemand het slachtoffer
is van een elektrokutie of als
kinderen in de buurt van een
elektriciteitsmast spelen die
door de wind of de sneeuw
wordt belaagd."
tend om zeven uur daalde de
temperatuur tot min acht gra
den.
Een 11-jarige jongen uit
Weert heeft zijn ouders en de
politie een moeilijke dag be
zorgd door van huis weg te lo
pen. De jongen was gisteroch
tend om half negen met de fiets
van huis naar school vertrok
ken, maar daar niet aangeko
men. De politie die gewaar
schuwd werd. liet een opspo
ringsbevel uitgaan dat o.m.
BEROEPINGSWERK
Hervormde Kerk
Beroepen te Abcoude: F.W Verbaas
te Akkrum; te Gameren: J. Beider te
Loon op Zand; te Hoevelaken: A.W.
van der Plas te Urk (deeigem. De
Bron); te Kapel ie: M D. van der Gies-
sen te Delfzijl; te Vollenhove en te
Wijckel en Sloten (SOW): W.J. van
Dijk te Harkema: te Wieringermeer:
dr. A. Westra te Beiien; te Werken
dam: A H. Groen te Waarde; te Bra-
kel: B.J. v.d. Kamp te Scherpenzeel
(Gld); te Pernis M D. v.d. Giessen te
Delfzijl.
Aangenomen naar Ellecom en De
Steeg: K. Touwen, kandidaat te Am
sterdam; naar Amerongen-Overberg:
A.B. Sloof te Katwijk aan de Rijn.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Huizen: drs. J.J.
Blom te Edam.
Geref. Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Kantens en te Wetsinge-
Sauwerd: D. Mak, kandidaat te Kam
pen; te Meppel: T. de Boer te Pretoria
(Zuid-Afrika)(Die Vrye Geref.Kerke),
wonende te Drachten; te Groningen-
Zuid: A.P. Feijen te Heemse; te Ber-
gentheim en te Zuidhorn: T. de Boer
te Pretoria (Zuid-Afrika) Die Vrye Ge
ref. Kerke, wonende te Drachten; te
Rotterdam-Oost: H. Folkers te Has
selt.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Hoogeveen: Chr. van der
Poel te Yerseke; te Rotterdam-IJssel-
monde: C.A. van Dieren te Stolwijk.
Ger. Gemeenten in Nederland
Beroepen te Terneuzen en te Opheus-
den: J. Roos te Chilliwack (Canada).
Vrije Evangelische Gemeenten
Aangenomen naar Oude Biltzijl: E.J.
Warning, kandidaat te Kampen.
Nieuwe predikant
voor Nes Amin
LEUSDEN ANP
De Gereformeerde Kerken heb
ben drs. G.J. Schüssler benoemd
tot predikant voor Nes Ammim,
de christelijke nederzetting in
het noorden van Israël. Schüs
sler (36), thans koopvaardij pre
dikant op Curacao, begint deze
zomer zijn werk in de 'mosjav'
die langzaam uit een diep dal
kruipt. De afgelopen jaren heeft
de toekomst van de in 1961 op
gerichte nederzetting „aan een
zijden draadje gehangen", zegt
K. Visser, voorzitter van het Ne
derlandse bestuur. De financië
le situatie is „heel kritiek" ge
weest, maar is na een reorgani
satie duidelijk aan het verbete
door de radio werd uitgezon
den. Later op de dag werd hij
gevonden bij het station in
Eindhoven. Hij zei dat hij van
huis was weggelopen uit angst
voor de politie. Eerder was hij
namelijk bij de jeugdklas van de
verkeerspolitie in Weert ge
weest, omdat hij enige tijd gele
den zonder achterlicht had ge
reden. De jongen was kennelijk
erg onder de indruk geraakt van
de toespraak die daar werd ge
houden.
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1. 2. 3. 4. en STUDIO tel. 071
124130/133210
Steenstraat 39
De Reddertjes in Kangoeroeland al,
vrzazo 14.30, 17.woook 14.30.
Thelma Louise 12 jr.. vr za zo
21.15. ma t/m do ook 18.45,21.15.
The Addams Family a.l.. vr za zo wo
14.30, 17,21.15, ma di do 19.
21.15.
Drop Dead Fred a l., vr za zo wo
14.30. 19,21.15, ma di do 19.
21.15.
Fievel in het Wilde Westen a.l., vr za
zo wo 14.30.
Doe Hollywood a.l., dag. 19,21.15.
Curly Sue a.l., vr za zo wo 14.30, 19.
21.15, ma di do 19,21.15.
LUXOR tel. 071-121239
Stationsweg'19
Hot Shots a.l dag. 19.21.15, zo
14.30.
TRIANON
Breestraat
Air America a.l., dag. 19.
The Doors 12 jr., dag. 21.15.
FILMHUIZEN LEIDEN
LVC tel. 071-146449
Breestraat
In Bed with Madonna za 20.45.
KIJKHUIS
Guilty by Suspicion vr t/m do 19.30,
21.45.
Dances with Wolves vr t/m ma 20.
The Cook, the Thief, the Wife and her
Lover di 20, 22.15.
Oh Boy! wo 20, 22.15.
The Sheltering Sky do 20,22.15.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel. 01720-20800
Van Boetzelaerstraat
Doe Hollywood a.l., dag. 19,21.30.
Fievel in het Wilde Westen a l., za wo
14. zo 13.30,15.30.
EURO 2
Curly Sue a.l., vr t/m zo 13.30,
16.15,18.45,21.15, ma t/m do
13.45, 18.45,21.15.
EURO 3
Don't Tell Mom The Babysitter's
Dead a l vr t/m zo 19,21.45, ma
t/m do 18.45,21.15.
De Reddertjes in Kangoeroeland a.l.,
vr t/m zo 13. 15.17,wol4.
EURO 4
Hot Shots a l vr t/m zo 13.15. 17.
19.15,21.45, ma t/m do 13.45,
18.45,21.
PARKFILMHUIS tel. 01720- 93737
Cornells Geellaan 2
Avaion vr za 20.30.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel. 071-
614354
Prinses Marijkelaan 4
Jungle Book a I., zazowo 14.
Beertje Sebastiaan a.l., za zo wo
15.45.
ZIEKENHUIZEN
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch Dagblad BV, een werkmaat
schappij van Damiate Holding BV.
DIRECTIE: G.P. Arnold;
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor,
Ruud Paauw (adj).
HOOFDKANTOOR
W.tte Singel 1. 2311 BG Leiden,
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Julianastraat 19. 2405 CG
Alphen a/d Rijn,
telefoon 01720-93961.
Vuurbaakplein 112225 JB
Katwijk, 01718-12383.
Grachtweg 53a, 2161 HM
Lisse, 02521-13634.
POSTADRESSEN
Postbus 54. 2300 AB Leiden
Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d
Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-143480.
DEN HAAG
ASTA 1 tel. 070-3463500
Spui 27
Hot Shots al. vrzazo 13 15. 16.
18.45,21.30 ma t/m do 14. 18 45.
21.30.
ASTA 2
Quigly Down Under 12 jr.. vr za zo
13.15. 16. 18.45. 21.30 ma t/m do
14. 18.45, 21.30.
ASTA 3
Robin Hood, Prince of Thieves a.l.,
dag. 18.45.21.30. ma dido ook 14
BABYLON 1 tel. 070-3471656
Naast Den Haag Centraal Station
The Addams Family a.l., vr zazo
13.45. 16.15, 18.45. 21.30 ma t/m
do 14. 18.45,21.30.
BABYLON 2
Drop Dead Fred a.l.. vr za zo 13.45.
16.15. 18.45, 21.30 ma t/m do 14.
16.45,21.30.
BABYLON 3
Toto Ie Heros a.l., dag. 18.45,
21.30, ma di do ook 14.
CINEAC 1 TUSCHINSKI tel. 070-
3630637
Buitenhof 20
The Addams Family a.l., vr za zo
13.15, 16. 18.45, 21.30 ma t/m do
14, 18.45,21.30.
CINEAC 2
A kiss Before Dying 16 jr., dag.
18.45,21.30, mad. do ook 14.
CINEAC 3
Harley Davidson The Marlboro Man
12 jr dag. 18.45, 21.30, do ook 14.
METROPOLE 1 tel.070-3456756
Carnegielaan 15
Curly Sue a.l.. vr za zo 13.15, 16.
18.45, ma t/m do 14. 18.45. 21.30.
METROPOLE 2
The Fisher King 12 jr.. dag. 18.45,
21.30, madi do ook 14.
METROPOLE 3
Thelma Louise a.l dag. 18.45.
21.30, madi do ook 14.
METROPOLE 4
City Slickers a.l., vr za zo 13.15. 16.
18 45. 21.30 ma t/m do 14. 18.45.
21.30.
METROPOLE 5
Dances with wolves a.l., dag. 14,
19.30.
ODEON 1 tel. 070-3462400/3462401
Herengracht 13
Hot Shots a.l., vr za zo 13.30. 16.
18.45.21.30. ma t/m do 13.45.
18.45,21.30.
ODEON 2
Doc Hollywood a I., vr za zo 13.30,
16. 18.45.21.30. ma t/m do 13.45,
18.45.21.30.
ODEON 3
Don't Tell mom The Babysitter's
Dead a.l., vr za zo 13.30, 16. 18.45,
21.30, ma t/m do 13.45, 18.45.
21.30.
ODEON 4
Terminator 2 Judgment Day 12 jr.,
dag. 18.45.21.30. ma dido ook
13.45.
HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030
Denneweg 56
Paris is Burning dag. 18.30,21.45,
zoook 14,16.15.
La Tarea dag. 21.45, zo ook 16.15.
Delicatessen dag. 19.30, zoook 14.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
ADVERTENTIES
ma.-vrij van 08.00-1700 uur:
Telefoon 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma-vr.| van 8.30-17.00 uur.
(Sleuteltjes): Telefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel. 071-161400
bij vooruitbetaling (incl. BTW)
per kwartaal80.10
per kwartaal (post)113.85
per jaar310.85
per maand27.80
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING:
ma t/m/ vrij: 18 00-19.30 uur,
zat: 10.00-12.00 uur
071-161400/161499
KABELKRANT:
Redactie 023-150147
Advertenties 071 -161367/161363
ONGEVALLENDIENST
sabeth Ziekenhuis) EHBO ziekenhuis Rijnoord elke dag geopend.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19 00-19.45 uur. Afde
ling intensieve zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19 30 uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleeg
kundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
ST. ELISABETH ZIEKENHUIS
(tel 071-454545) volwassenen 14.00-14.45 uur en 18 30-19.30 uur.
Klasseafd. 11.15-12 00uur, 14 00-14 45uuren 18 30-19.30 uur
Kraamafdelmg gynaecologie: 15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur, alleen
voor vaders bovendien van 19 30-21.00 uur
Afdeling Special Care: 14.00-14 30 uur en 19.00-19.30 uur en na overleg
met de dienstdoende verpleegkundige.
Intensieve verpleging: 14 00-14 30 uur en 19.00-19.30 uur.
Sportblessures: maandag 19.30-20.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiénten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00 uur(AI-
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend voor
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen iser een ruime bezoek
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden keel-, i
en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
kunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19 00 uur.
Kinderklimek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak met de hoofdverpleegkundi
ge.
RIJNOORD
(tel 01720-63131): 14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra bezoek
hartbewaking: 11.00 -11.30 uur.
Kraamafdelmg: bezoek voor vaders de gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15en van 1830-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders de gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30 -15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
'WMaMHiMiuMMtw
igggBRgr imm;.ws«i
WiBiiigaiiMik
