Rtv show
4
'K:
'De tijd met Mouth was
één groot gekkenhuis'
'Soms is het spelen op het
randje van kromme tenen.
Coke sponsor
van Top-40
eöamiSr
Dinsdag 31 december 1991
Redactie: 023-150191/023-150192
Documentaire toont oerhollandse zaken met een knipoog
ind, je hebt
doosje vol
gezichies."
Met licht Rotterdamse tongval
citeert actrice Loes Luca haar
moeder. Die maakte de op
merking vroeger, als dochter
lief weer eens een van haar ve
le smoeltjes trok. De voorraad
'gezichies' komt goed van pas
in het nieuwe NOS-program-
ma 'Achter de dijk' van docu-
mentairemaaktster Netty van
Hoorn, waarin een prominente
rol voor de actrice is wegge
legd.
In de persoon van leerling
journaliste Mieke Muts gaat Lu
ca in de vijfdelige documentai
reserie op zoek naar typisch Ne
derlandse zaken en verandert ze
minstens vijfentwintig keer van
gedaante. Ze kruipt in de huid
van onder meer een plat-Haag-
se koffiejuffrouw, een operadi
va, een kakkineus bestuurslid
en een Limburgse huisvrouw
die ervan droomt koningin van
de schutterij te worden.
Luca en Van Hoorn produ
ceerden in de jaren tachtig voor
de NOS het succesvolle emanci
patieprogramma Rok Rol,
waarin Luca als een vrouwelijke
tegenpool van Kees van Kooten
tientallen typetjes neerzette om
de serieuze inhoud wat te relati
veren. Met hetzelfde redaktie-
team dat indertijd de items voor
Rok Rol bedacht, speurden
Luca en Van Hoorn naar loka-
ties die kenmerkend voor Ne
derland zijn. Luca: „De onder
werpen moesten oerhollands
zijn en een beetje op de achter
grond zijn geraakt van het dage
lijks bestaan."
Het team bezocht de Scheve-
ningse visafslag, keek achter de
schermen van het Amsterdamse
Muziektheater en mocht aan
wezig zijn bij yoga-oefeningen,
meditatie en andere spirituele
activiteiten in de hoofdstedelij
ke Kosmos, New Age-centrum
avant la lettre. Daarnaast werd
het bloeiende verenigingsleven
van fanfare, schutterij en dui-
venhouderij in het dorpje Pey in
Limburg en het watersporttoe-
risme rondom het Friese Hinde-
loopen vastgelegd.
Grimas
'Achter de dijk' combineert do
cumentaire met amusement.
„Gaat u mee op zoek naar de
mens achter de vis?" vraagt
Mieke Muts in de aflevering
over de visafslag, terwijl ze een
olijke grimas naar de kijker
maakt. Netty van Hoom ver
klaart dat ze bewust naar een
nieuwe vorm heeft gezocht.
„We zijn nooit van plan geweest
om informatieve documentaires
maken in de trant van Werken
aan werk. In Scheveningen bij
voorbeeld concentreerden we
ons vooral op emoties, gedrag
en gedrevenheid van vissers en
handelaren." Van Hoorn vindt
dat het spel van Luca juist dat
gene toevoegt wat in een gewo
ne documentaire niet haalbaar
is. „Loes kon dingen loskrijgen,
die wij met gewoon vragen niet
te weten kwamen. De commis
sionair op de visveiling ver
trouwt haar toe hoeveel hij bij
voorbeeld op een partij tarbot
verdient. Loes speelt dergelijke
situaties soms op het randje van
kromme tenen."
De rol van Mieke Muts was
pittig, vond Loes Luca. „Zeker
bij die visafslag, want je begeeft
je in een nog zeer gereformeerd
mannenbolwerk. Je wil toch iets
zinnigs te zéggen hebben en
niet aldoor in de bediening wer-
?n bepai
erkelijkhe
ken zoals de koffiejuffrouw die
ik daar speel. Ga er maar aan
staan; je moet een evenwicht
vindentussen serieus vragen
stellen en tegelijkertijd die knip
oog maken."
Lucg ging steeds mee, zodat ze
onmiddellijk kon inspringen als
bepaalde situatie uit de
cheid niet kon worden
n, vertelt Van Hoom.
„tijdens de opbouw van de
voorstelling in het Muziekthea
ter begaven de Rotaryleden in
driedelig grijs zich werkelijk
achter de coulissen om vervol
gens meteen weer. weggestuurd
te wórden door de toneelmees
ter. Zoiets kon ik niet filmen.
Dan deed Loes de scene over in
de gedaante van de dure me
vrouw Braam-van Vloten. Het
komt tegenwoordig regelmatig
voor dat documentaires gedra
matiseerd worden, zonder dat
dat er expliciet bij wordt verteld.
Die situatie wilden wij vermij
den.''
Sommige mensen wilden be
slist niet in beeld. In de eerste
documentaire was dat het geval
bij de Turkse en Marokkaanse
visschoonmaaksters, die een
scholletje in een halve minuut
fileren. In hun plaats beeldt Lu
ca een giechelend Turks meisje
uit. Als het woord 'karikatuur'
valt, veert de actrice op. „We
hebbpn werkelijk geprobeerd
een van die meisjes in beeld te
krijgen, maar ze draaiden zich
allemaal meteen om. Dat
giechelen is een cultureel be
paalde uitingsvorm. Ik speel dat
type en alle andere zonder dat
ik daarop commentaar geef; het
gaat louter om het uitbeelden
van die ander. Daarbij is het
dan de kunst om een rol precies
zoveel aan te dikken zonder in
een karikatuur te vervallen."
Eerste uitzending: 7 januari,
20.25 uur, Nederland 3.
Loes Luca bij de visafslag in Scheveningen.
Sjoukje Smit, alias Maggie McNeal presenteert zes keer 'Winnen of wegwezen.
'Maggie McNeal' presenteert 'Winnen of wegwezen'
10 meest bekeken programma's
van de afgelopen week
1% kijkdichtheid is ca. 133,000 kijkers van 6 jaar en ouder
10.
dagprogramma
zo. i; Journaal 20.00 uur
za. ij Zeg 'ns AAA
i Medisch Centrum West
za.Flying Doctors
vr. ii Goede tijden
omroep
NOS
26% 3.400
VARA 24% 3.130
TROS j: 20% 2.650
VARA 19%. 2.510
RTL-4 17% 2.230
zo. ji Spoorloos
do. Honeymoon Quiz
Vrienden voor het leven RTL-4 15% 1.970
KRO 16% 2.110
RTL-4 15% 2.040
ma Klasgenoten
•RTL-4 14%: 1.920
RTL-4 14% 1.910
Bnp/bon AGB Mfldia/NOS
HILVERSUM CPD
Coca Cola wordt vanaf 1 januari
de sponsor van Veronica's Top-
40. De frisdrankengigant en de
omroëp zijn overeengekomen
dat voorafgaande aan het pro
gramma gedurende vijf secon
den het limonade-logo te zien
zal zijn. Coca Cola versterkt
hiermee de verbintenis met
popmuziek, 's Werelds grootste
producenten van cola, Pepsi en
Coca Cola, beconcurreren el
kaar in deze jeugdsector heftig.
Zo heeft Pepsi de Amerikaanse
rapper Hammer onder contract.
De samenwerking tussen Vero
nica en Coca Cola werd al op
Tweede Kerstdag ingeluid toen
het logo voor en na Veronica's
jaaroverzicht van de popmuziek
te zien was.
Veronica's radiodirecteur Lex
Harding toonde zich tevreden
,over de verbintenis met Coca
Cola. 'Ik weet zeker dat de uit
straling van zo'n wereldmerk
ons troetelkind, de Top-40, een
extra dimensie zal geven.'
Hoeveel geld met de overeen
komst is gemoeid, is onbekend.
Ook is onbekend of artiesten als
Hammer, die voor de
rende cola-fabrikant wei
nog in het programma te
zullen zijn.
I oen ik veertig
werd, dacht ik:
-JL nu gaat het ge
beuren. Die leeftijd heeft iets.
Tenminste, dat werd me door
iedereen verteld. En ik maar
wachten en er gebeurde niets.
Toen ben ik zelf maar aan de
slag gegaan. Er zijn zoveel din
gen waarvan je denkt 'dat of
dat heb ik eigenlijk altijd al
graag willen doen'. Wat mij be
treft geldt dat onder andere
voor presenteren. Ik ben vorig
jaar aan het bellen gegaan en
dat heeft dan toch vruchten af
geworpen", vertelt zangeres
Sjoukje Smit, alias Maggie Mc-
neal (41) over haar overstap
naar de wereld van de quiz.
'Haar' programma heet Win
nen of wegwezen en wordt van
af 1 januari zes keer door de
TROS uitgezonden. De deelne
mers worden meegenomen
naar een Europees vakantie
land. Ze moeten vragen over
het betreffende land beant
woorden en tien punten zien te
behalen. Dan winnen ze de
hoofdprijs, die uit een vakantie
in hetzelfde land bestaat.
„Halen ze het benodigde aan
tal punten niet dan is het letter
lijk inpakken en wegwezen. Ze
moeten dan met ons weer terug
naar Nederland", aldus McNeal,
die het programma onder de
naam Sjoukje Smit zal presente
ren. „Ik wil het duidelijk ge
scheiden houden van het zin
gen. Dat is iets voor Maggie Mc
Neal. Dit is heel anders. Ik zing
ook niet tijdens het programma.
Ik heb overigens, en dat meen
ik serieus, bij presenteren een
solider gevoel dan met zingen".
Toch zet ze haar zangcarrière
niet helemaal aan de kant, al is
het heilig moeten er zo langza
merhand wel af. „Ik stop niet,
maar dat streberige is weg. Ik
hoef niet meer zo nodig een
hitje. Aan de andere kant heb ik
nu een leeftijd dat ik niet tien
jaar kan wachten om iets an
ders te beginnen. Dan ben ik
vijftig en hoeven ze me niet
meer. Zingen kun je je hele le
ven. Misschien begin ik op mijn
zestigste wel e
jazz-zangeres", lacht ze.
De hoogtijdagen van Mouth
en McNeal behoren definitief
tot het verleden. Sjoukje Smit-
Van het Spijker heeft het alle
maal meegemaakt. De gekte
rond het grote succes. Het ge
leefd worden. Het heen en weer
razen van interview naar optre
den naar opnamestudio. Ze is
gewend om over haar privéle-
ven te lezen. Verhalen die vaak
over een ander leken te gaan.
De keerzijde van de roem. Maar
het was natuurlijk ook mooi,
leuk en spannend en het is alle
maal alweer bijna twintig jaar
geleden.
Ze kan er niet mee zitten. Van
de vurige ambitie om de abso
lute top te bereiken is nog
slechts een waakvlammetje
overgebleven. Vorig jaar maakte
ze nog een cd. „Het zijn uitslui
tend Nederlandstalige liedjes.
De cd heet 'Leuk voor later' en
die titel spreekt eigenlijk boek
delen. Mijn verwachtingen zijn
niet meer zo hoog gespannen.
Al nadenkend over een titel had
ik iets van 'och, stel het wordt
niets, dan is het toch altijd leuk
voor later'. In de tijd met Mouth
was mijn leven een groot gek
kenhuis. Dat was gewoon van
de dolle", relativeert de zange
res.
Hoewel het dus aanzienlijk
rustiger is geworden rond Mag
gie McNeal is ze nooit helemaal
uit het beeld verdwenen. Ze
heeft nog steeds een vaste
groep fans en al bereiken haar
platen niet de toppen van de
hitparades, de verkoop is nog
alleszins redelijk. Maggie Mc
Neal is dus altijd een begrip ge
bleven en trad de afgelopen 17
jaar nog overal in Nederland re
gelmatig op. Frans Smit, haar
man en voormalig drummer bij
Brain box, begeleidde haar tij
dens die concerten met een ei
gen band.
Vakvrouw
In de loop der jaren heeft Sjouk
je Smit zich als Maggjd McNeal
ontvyikkeld tot een gedegen
vakvrouw. Gepokt en gemazeld
door de vele optredens, maar
ook nuchter en berustend. Toen
ze in 1984 beviel van een doch
ter, bereikte ze zelfs een mo
ment dat het zingen even werd
gelaten voor wat het was.
„Ik vroeg me af of het alle
maal nog wel zin had en vond
het zingen niet meer zo belang
rijk. Als je een kind krijgt en een
gezin hebt, ben je ineens zo
compleet. Wat er ook gebeurt.
Al komt het grote succes onver
wacht toch weer om de hoek
kijken, het mag nooit ten koste
van mijn mgezin gaan", klinkt
het overtuigend.
Over het presenteren; „Het is
een heel informatief program
ma. Er wordt veel verteld over
het vakantieland. Het is beslist
niet zo'n eenvoudige weggeef-
quiz. De twee dagen na de scr
eentest te horen kreeg dat ik
was gekozen, had ik nog de
meeste last van zenuwen. Tij
dens de uiteindelijke opnamen
was dat al een stuk minder. Ik
heb het gevoel dat het wel in
me zit. Ze hebben me gekozen,
althans dat is me verteld, omdat
ik zo natuurlijk overkom. Mis
schien is dat ook wel zo", blijft
ze tot het einde relativeren.
'Winnen of wegwezen', woens
dag 1 januari, 19.25 uur, Ne
derland 2
ZOGEZEGD
In oktober van dit jaar raakte tv-
verslaggever Hans Larnes ernstig
gewond door een messteek van
een onbekende man. Hij herstelde,
maar een dergelijke aanslag laat
sporen na. Deze noteerde hij in
een 'brief voor later' aan zijn 4-ja-
rige dochter. Zogezegd is dit keer
geheel gewijd aan dat, in AVRO
Bode en Televizier gepubliceerde
verhaal.
.Lieve N. Ik maak wat losse noti
ties voor je, voor later. We zien
wel."
,,lk heb niets gezien, alleen snel
le voetstappen gehoord, 't Merk
waardige is dat ik alleen een har
de klap op mijn schouder voelde.
In een flits dacht ik even aan een
tasjesrover die mijn koffertje wil
de hebben. Pas toen ik met mijn
hand naar mijn schouder-greep,
voelde ik dat mes. Geen pijn.
Als je daar zit, hoef je het waar
om niet te weten. Dat komt later.
Ik wilde niets liever dan de zeker
heid dat er hulp onderweg was.
Ik wist bovendien dat het goed
zou aflopen. Géén twijfel moge
lijk.
Politie en ambulance waren er
snel. Net als die ene fotograaf,
die meteen begon te flitsen. Ik
heb hem verteld dat ik dat niet
wilde, dat ik z'n rolletje wilde
hebben. Maar ik weet natuurlijk
ook dat je de regie meteen kwijt
raakt als je zelf nieuws bent ge
worden.
In het Westeinde-ziekenhuis
bleek uit foto's en scans dat alles
meeviel. Geen vitale delen ge
raakt, geen blijvende schade; de
paar mensen, die ik graag bij me
wilde hebben, naast m'n bed.
Een kwestie van een paar milli
meter, zei de chirurg.
Het is Gerard gelukt om het uit
het tien-uur-Journaal te houden.
omdat nog niet iedereen was in
gelicht. Maar later kwamen Tele
tekst en Het Oog en de volgende
dag de kranten. Eigenlijk streelt
het mijn ijdelheid. Ik dacht dat ik
niet meer zou zijn dan een sim
pel ANP-berichtje.
De foto's de volgende dag. die ik
pas veel later heb gezien, deden
me mets, omdat ik wist dat het
goed met me ging. En toch zijn
ze kwetsend, voor al die goeie
vrienden, familie en collega's die
met zo'n foto wakker worden. Ik
zou het afschuwelijk vinden om
iemand die me dierbaar is, zo af
gebeeld te zien. In een van die
aardige brieven die ik later kreeg
stond: 'En dan zeggen ze nog op
de radio dat je geluk hebt gehad.
Ik had je dat geluk wel zonder
dat ongeluk gegund.'
Meisjes van bijna vier zoals jij
weten heel goed wat er is ge
beurd. Heeft die meneer wel sor
ry gezegd tegen papa?, vroeg je.
Natuurlijk stel ik mezelf vragen
over de veiligheid.
Politieke journalistiek hier speelt
zich niet af op de grens van
agressiviteit en onveiligheid.
Daar blijf ik van overtuigd. Een
enkele botsing maakt een kruis
punt nog niet onveilig.
Begrijp me goed, ik hoef geen
held te zijn. Als ik het idee had
dat dit soort risico's wel bij het
werk zou horen, dan zou ik
meteen wat anders gaan doen.
Van T. kreeg ik een boek dat ik
net ben gaan lezen: 'Primo Levi',
'Het periodiek systeem verhalen
van een leven'. Het heeft een
toepasselijk motto, een jiddisch
spreekwoord: 'Over voorbije sores
is het goed praten'. We zullen het
nog vaak over die voorbije sores
hebben, denk ik. Iedere dag is
Hans Laroes,
de verslagge
ver van het
Journaal, die
in oktober dit
jaar werd
neergesto
ken. FOTO 4
STRIPS
BOLLEBOOM
HDTV-cursus bij Media Academie
ze laatste organisatie heeft als
Hilversum gpddoelstelling uitvoering te geven
aan de strategie van de Europe
se Commissie om één Europese
Software industrie te ontwikke
len voor de produktie van
HDTV-programma's.
De cursus die de Media Aca
demie gaat verzorgen richt zich
op producenten van HDTV-
programma's en zal vooral de
technische aspecten belichten.
Hoewel de eerste cursus slechts
een week duurt, hoopt de Me
dia Academie in de toekomst
een vaste cursus te mogen ver
zorgen voor Europese program
mamakers.
De Media Academie in Hilver
sum heeft de opdracht binnen
gesleept om een internationale
HDTV-cursus te mogen verzor
gen. In juni al komen twintig
cursisten uit diverse Europese
landen eèn week naar Hilver
sum om de technische cursus te
volgen.
Met dit Pilot-project hoopt de
Media Academie deze cursus
definitief binnen de poorten te
krijgen. De cursus zal plaatsvin
den in samenwerking met het
Nederlands Platform HDTV en
de Media Investment Club. De-
BOES
HEINZ
-4&ieve Lbzers.
//fT fSEfEL fRO MOE/L'JK OM AKCHE'P TE NEMEN VAN JHUB EN A
MAAR ZO /S NL/ EENMAAL NET LEVEN VANEEN „ONNAVOLEOARE"KAT.
/v ELR <$£VAL met <$ETREuRL>. WANT WE HOREN EtE/NZ /NOE VERTE
{MET VERA LYNN) Wf'U MEET A6J/K
PONY KNOW WE/ERE,
PONT KNOW WHEN/"
TOT PAN EEN EELl/RR/O/99Z
