iogi 23 OVERLEDEN JANUARI Charles B. Timmer (83), Am sterdam, nestor van de vertalers uit het Russisch, essayist, ere doctoraat universiteit Amster dam. Chris Baay (86), Amsterdam, acteur, debuteerde in 1930 bij het Amsterdamsch Tooneel, speelde ook in films en tv-pro- dukties. Jan de Zanger (58), Schie dam, dichter/jeugdboeken schrijver, ontving in 1988 in Duitsland de Gustav Heine- mann Vredesprijs. Co van der Heide Wijma (71), Hilversum, pianist/dirigent, ja renlang leider van het orkest in de Snip en Snap Revue. Robert Sobels (75), Amster dam, acteur, werkte mee aan talloze hoorspelen, was filmac teur in o.m. 'De Overval' en 'Turks Fruit'. Johnny van Doorn (46), Am sterdam, dichter-schrijver, ver wierf in de jaren '60 bekendheid met zijn act als 'johnny the Self- kicker'. Buck Ram (83), Las Vegas, componist, schreef in de jaren '50 wereldhits voor de 'Platters' zoals 'Only you' en 'The great Pretender'. Koning Olav van Noorwegen (87), Oslo, oudste regerend vorst, was tot vorig jaar sportief actief, won op Olympische Spe len van 1928 in Amsterdam gouden medaille bij het zeilen. FEBRUARI: Marten Levendig (30), Mos kou, studeerde Ruslandkunde, correspondent in de Sovjetunie voor de NOS en dagblad De Te legraaf. Bram Charité (73), Den Haag, oud-gewichtfcysfïer, 14 x Nederlands kafnpioen, eenmaal Europees kampioen, bronzen medaille Olympische Spelen in Londen 1948. Mr. RJ. Aldkerman (40), Tu nis, eerste secretaris van Neder landse ambassade in Tunesië, vermoord voor zijn woning. Arno Breker (90), Düsseldorf, belangrijk beeldhouwer, favo riet van Hitier en het Derde Rijk, zoals beelden voor •Reichskanzlei en Olympische Spelen 1936 in Berlijn. 'Dame' Margot Fonteyn (71), Panama-Stad, beroemdste dan seres van het klassieke ballet, vormde op middelbare leeftijd nog legendarisch duo met Rudolf Noerejev. Margot Fonteyn foto gpd MAART: Clara Eggink (84), Laren, dichteres en schrijfster, was ge huwd met de dichter J. C. Bloem en Jan Campert, moeder van Remco Campert. Lex de Regt (43), Amsterdam, acteur, aanvankelijk bekend door tv-series van Wim T. Schippers, speelde deze maand nog de rol van Martin Ouden rijn in de NCRV-serie 'Dücker en Oudenrijn'. Cor Witschge (65), Amster dam, acteur, bekend geworden Cor Witschge als Pipo foto anp als Pipo de Clown, welke rol hij, vanaf 1958, 23 jaar voor de tv vertolkte; was mijnheer Van den Broek in de tv-serie 'Goede tij den, slechte tijden'. Wim van den Brink (81), Am sterdam, toneelspeler, speelde o.m. in Turks Fruit en Rooie Sien, onderscheiden met de Ar- lecchino en de Van Dalsum- prijs, was gehuwd met toneel speelster Nel Koppen. Dr. J. H. van Roijen (85), Wassenaar, top-diplomaat en oud-minister van buitenlandse zaken (1946), was o.m. veertien jaar ambassadeur in Washing ton en onderhandelaar bij over dracht Indonesië en Nieuw- Guinea. Adrie Lasterie (47), Naarden, oud-topzwemster, won in de periode 1961-'63 vijf Neder landse titels, behaalde bij het EK '62 in Leipzig drie gouden medailles op 400 vrij/400 wissel en estafetteploeg. Fons Jansen (65), Hilversum, "cabaretier, virtuoos woordkun stenaar, voorstellingen hadden meestal als leidraad het geloof, begon in 1962 met 'De lachende kerk', een tot dan ongekende formule. Jan Willem Hofstra (83), schrijver-acteur-kunstcriticus- presentator, had rol in eerste Nederlandse speelfilm (1934), debuteerde in 1940 als roman cier, was later jarenlang drama turg bij KRO. Serge Gainsbourg (62), Parijs, zanger-tekstschrijver-compo nist-acteur, berucht om zijn provocaties, schokte in 1969 ve len met de 'hijghit' Je t'aime, moi non plus, samen met zijn eerste vrouw Jane Birkin. Lawrence 'Bud' Freeman (84), Chicago, tenorsaxofonist, speelde in de beroemde band Austin High Gang, grondlegger van de Chicago-jazzstijl. Dave Guard (56), Rollingsford (VS), oprichter van het Kingston Trio, ca. dertig jaar geleden be kend met hits als 'Tom Dooley', 'Scotch and Soda' en 'Where have all the flowers gone?'. Marcel Lefèbvfe (85), Martig- ny (Zw.), Frans aartsbisschop, door het Vaticaan geëxcommu niceerd, stond bekend als aarts conservatief, richtte in Econe (Zw.) de priesterbroederschap Pius X op. APRIL: Aart van Bergeijk (44), Hil versum, programmamaker NCRV, presenteerde afgelopen acht jaar het radionachtpro gramma Volgspot, werkte o.m. mee aan Lós Vast, Globaal, en aan tv-programma's zoals Showroom. Nel Oosthout (89), Den Haag, voordrachtskunstenares, ver wierf roem met haar voordracht van Saint Joan (G. B. Shaw) en Phaedra (Jean Racine), speelde in films als 'Pygmalion' (1937) en 'Boefje' (1939). Theo Laseroms (51), Zwolle, trainer/oud-voetballer, interna tional (6x), vormde samen met Rinus Israel het hart van de ver dediging van Feyenoord, waar mee hij ('De Tank') in 1970 de Europa-Cup won. Martha Graham (96), New York, werd wel 'moeder van de moderne dans' genoemd, dans te tot haar 76e, ook geniaal cho reografe, stichtte in New York onder eigen naam een school voor de moderne dans. Graham Greene (86), Berk- hamstead/Genève, Engels schrijver, werd wel beschouwd als belangrijkste nog levende auteur, schreef 'entertainment' maar ook psychologische ro mans, beroemd door boeken zoals The Power and the Glory, The Third Man, The Quiet Ame rican. Max Frisch (79), Zürich, Zwit sers schrijver, brak in de jaren '50 door met romans als 'Stiller' en 'Homo Faber', kreeg grote bekendheid met de toneelstuk ken 'Biedermann und die Brandstifter' en 'Andorra'. David Lean (83), Londen, Brits filmregisseur, maakte klas sieke films als The Bridge on the River Kwai (1957), Lawrence of Arabia (1962) en Dr. Zjivago (1965). Werd geridderd en on derscheiden met 28 Oscars. Don Siegel (78), Californië, filmregisseur, maakte klassieke actiefilms als 'Dirty Harry', 'In vasion of the bodysnatchers', 'The Shootist' en 'Escape from Alcatraz'. Willi Boskovsky (81), Wenen, dirigent, leidde de Wiener Phil- harmoniker van 1954 tot '79, werd in Europa vooral bekend door de Nieuwjaarsconcerten die dit Weense orkest elk jaar voor tv bracht. MEI: Prof. dr. G. Mik (68), Gronin gen, psychiater, oud-Tweede- Kamerlid voor D66 (van 1981 tot '86), was hoogleraar jeugd psychiatrie, leidde in 1987 on derzoek seksueel misbruikte kinderen: zaak 'Oude Pekela'. Anthony van Kampen (79), Hellevoetsluis/Bergen (NH), reislustig schrijver van bekende boeken, o.m. 'Het land dat God vergat', 'Jungle Pimpernel', 'Ke telbinkie', oprichter van mari tiem maandblad 'De Blauwe Wimpel'. Jerzy Kosinsky (57), New York, Pools-Amerikaans schrij ver, boekte wereldsucces met zijn eerste boek The painted Bird (De geverfde vogel, 1965), schreef verder o.m. Steps (Stap pen) en Being There, dat werd verfilmd (hoofdrollen Peter Sel lers en Shirley MacLaine). Jiang Qing (77), Peking, we duwe van Mao Zedong, zelf moord, werd een maand na de dood van Mao in 1976 gearres teerd en later tot levenslang ver oordeeld wegens lidmaatschap van de Bende van Vier, verant woordelijk voor de moord op 34.000 burgers. Rudolf Nierlich (25), Sankt Wolfgang/Oostenrijk, ski-kam pioen, kwam om het leven door auto-ongeluk, was in 1989 we reldkampioen op zowel de reu zen- als gewone slalom, werd in februari van dit jaar in Saalbach wereldkampioen op de reuzen slalom. Rajiv Ghandi (46), New Del hi/India, ex-premier, leider van de Congrespartij, werd gedood bij bomaanslag tijdens verkie- zings-bijeenkomst, was van 1984 tot '89 premier van India, als opvolger van zijn moeder In dira Gandhi, die in novefnber 1984 werd vermoord. Wilhelm Kempff (95), Berlijn- /Positano (I), pianist, groot JBeethovenvertolker, vermaard om zijn heldere, sobere spel, legde in 1970 met Yehudi Menuhin alle tien vioolsonates van Beethoven vast, compo neerde ook symfonieën, opera's 'en pianoconcerten. Gene Clark (49), Los Angeles, voormalig zanger/componist van popgroep The Byrds, was in 1964 een der oprichters van de ze groep met wereldsuccessen als 'Mr. Tambourine man', 'Eight miles high' en 'Turn, turn, tum', bouwde later een solo-c Rajiv Ghandi JUNI: Max van Praag (77), Hilver sum, zanger, begon carrière in 1936 bij de radio (tot '62), ver wierf grootste roem in jaren '50, maakte ongeveer 150 grammo foonplaten, zong vele 'ever greens' zoals 'Klok van Arne- muiden', 'Over 25 jaar', 'Zilver draden', 'Appeltjes van Oranje', vormde samen met Willy Alberti het duo 'De Straatzangers'. A.J. (BLU) Buysman (84), Ber- kenwoude, zanger-gitarist-com ponist, oprichter van de Kilima Hawaiians (vanaf 1934 tot '88), maakte samen met echtgenote Mary furore in jaren '50, o.m. met 'Paardehoofdstel', 'Sarie Mareis', beiden werden in 1970 ereburgers van Honolulu. Mr. W.J.('Molly*) Geertsema (72), Wassenaar, prominent W- D'er, was burgemeester in Warffum (Gr.) en Wassenaar (ZH), werd WD-kamerlid (1959), was minister van bin nenlandse zaken (1971-73), vervolgens tien jaar lang (tot 1983) Commissaris der Konin gin in Gelderland. Stan Getz (64), Malibu/Cali- fomië, Amerikaans tenorsaxofo nist, gerekend tot allergroot sten, speelde in big bands van Benny Goodman, Stan Kenton, Woody Herman, beroemd we gens zijn persoonlijke stijl; 'cool jazz' maar tevens warmbloedig, ontving elf Grammy Awards. Heidi Brühl (49), Stamberg- /Beieren, filmactrice/zangeres, ontdekt als kindsterretje, in 1955 hoofdrol in 'Die Madels vom Immenhof, brak als zan gers door met 'Wir wollen nie- mals aus einander gehen', schitterde in musicals, trad in Las Vegas op met Sammy Davis jr. Claudio Arrau (88), Wenen, Chileens-Amerikaans pianist, wereldberoemd Beethoven-ver tolker, ook groot interpretator van 19e-eeuws repertoire, met name Brahms en Liszt, kreeg als Chileens wonderkind in Berlijn les van Martin Krause (leerling Liszt), vestigde zich in 1941 in de VS. Freddie Mercury Vicky Brown united photos de boer 'Dame' Peggy Ashcroft (83), Londen, Engels actrice, maakte naam via Griekse tragedies, stukken van Shakespeare en Sa muel Beckett, trad op in films zoals 'Thirty-Nine Steps' (Hitchcock, 1935), 'Sunday, bloody sunday', kreeg Oscar voor haar rol in 'Passage to In dia'. Vicky Brown (51), Oxfordshi re, Engels zangeres, werd be kend door haar optreden in The New London Choral (The Young Messiah, The Young Amadeus, The Young Verdi), was achtergrondzangeres op platen met o.a. Elton John, Cliff Richard, gaf ruim 200 kerkcon- certen in Nederland. JULI: Rita Maréchal (57), Leiden, actrice, speelde meest recent in 'Goede tijden, slechte tijden', vooral bekend door televisie werk in jaren '50 en '60, zoals in 'De bruiloft van Kloris en Roos je' (VPRO), 'Drie is te veel' (KRO), 'Boefje' (NCRV), 'Klop op de deur' (KRO). Jo Kalmijn-Spierenburg (86), Utrecht, dichteres/kinderboe ken-schrijfster, verwierf be kendheid met de kinderboeken 'De kinderen van de Steinalp', 'De club op zolder', 'Moeder vertelt', maakte NCRV-kinderte- levisieprogramma 'De avontu ren van het aapje Joekie'. Michael Landon (54), Malibu (VS), Amerikaans acteur, speel de vele jaren als Little Joe in de populaire tv-serie Bonanza, waarin hij de jongste zoon was van Ben Cartwright, vertolkte hoofdrol in de tv-serie 'Het klei ne huis op de prairie'. Lee Remick (55), Los Angeles, Amerikaans actrice, debuteerde in 1957 in de film 'A face in the crowd', werd geroemd vanwege haar rol als, verleidster in 'Ana tomy of a Murderer' (1959), kreeg Oscar voor haar spel als alcohol-verslaafde in 'Days of Wine and Roses' (1962). Robert Motherwell (76), Prin- cetown (Massachusetts), een der grootste abstracte schilders in de VS, een van de leiders der expressionistische abstracte school, maakte de serie 'Klaagliederen voor de Spaanse republiek'. André Cools (63), Luik, Bel gisch socialistisch politicus, doodgeschoten, al sinds 1965 burgemeester van zijn geboor teplaats Flémalle Grande (voor stad. Luik), werd in 1968 minis ter van begroting, in '69 vice- premier, was in 1971-72 minis ter van economische zaken. Isaac Bashevis Singer (87), Miami/VS, Pools-Amerikaans schrijver, ontving in 1978 de Nobelprijs voor literatuur, Yves Montand schreef veel in het jiddisch, met name over de joodse getto's in Oost-Europa, bekendste ro mans zijn 'Vijanden', 'De Ge broeders Ashkenazy' en 'Yentl'. AUGUSTUS: Drs. Lenie Schenk (84), Am sterdam, historica en schrijfster, schreef groot aantal boeken over Koninklijk Huis, was ge vreesd om haar kritische bena dering van de monarchie, kwam in juli nog in het nieuws door dat de Europese Bibliotheek weigerde biografie over prins Claus te publiceren. Corrie Hartong (85), Rotter dam, danspionier, gedreven pleitzorgster van de dans, ge noot haar opleiding in Oosten rijk en Duitsland, stichtte in 1931 de Rotterdamse Dansaca- demie waarvan ze tot 1967 di- 'as, doceerde en schreef boeken om dans als kunst voor brede lagen der be volking toegankelijk te maken. Ton Vos (68), Amsterdam, ac teur, speelde onder meer bij het Amsterdams Volkstoneel, had roller! in tv-series zoals De Fa briek, Hollands Glorie en in en kele afleveringen Maigret en Pipo de Clown, speelde in films als De Overval (1962), Paranoia (1967) en Ciske de Rat (1984). Beb Vuyk (86), Rotterdam- /Loenen, schrijfster, vertrok in 1929 naar Nederlands Indië, de buteerde in '37 met 'Duizend eilanden', gevolgd door 'Het laatste huis van de wereld', 'Ge rucht en geweld', 'Groot Indo nesisch Kookboek', ontving in 1973 de Constantijn Huygens- prijs. Soichiro Honda (84), Tokio, stichter van het Honda-auto- mobiel-imperium, begon carri ère als monteur, opende op z'n 22e eigen garage, maakte in 1946 zijn eerste fietsen met mo tortjes, ontwierp eerste auto pas in '57, thans grootste Japans be drijf in buitenland. Sjapoer Bakhtiar (76), Parijs- /Suresnes, oud-premier van Iran, leefde als balling in Frank rijk, werd ondanks zware bewa king vermoord, was laatste pre mier onder de sjah, en fel criti cus van het in 1979 door ayatol lah Khomeiny gevestigde fun damentalistische regime. SEPTEMBER: Elise Hooymans (76), Am sterdam, actrice/regisseuse, de buteerde bij het Nederlandsch Toneel in 'Peer Gynt', speelde onder meer in 'Gijsbreght van Aemstel', schitterde in 1957 op tv in 'Jane Eyre' waarna ze werd uitgeroepen tot actrice van het jaar, was geliefd leermeesteres. Max Koot (75), Wassenaar, vanaf 1959 ruim kwart eeuw fo tograaf van Koninklijk Huis, hield van 'Rembrandtiek licht', hoogtepunten waren zilveren bruiloft Bemhard-Juliana (1962), verloving en huwelijk dochters, inhuldiging Beatrix (1980), vond staatsiefoto's 'het minst dankbare'. Huib Orizand (87), Amster dam, acteur, debuteerde in 1921 bij het Hollands Tooneel, werd vooral bekend via de radio waarvoor hij van 1929 tot '82 actief was, werkte mee aan hon derden hoorspelen, waaronder het legendarische 'Paul Vlaan deren'. Gijsbert Perlee (82), Amster dam, waarschijnlijk Nederlands bekendste draaiorgelman, maakte ook naam met zijn win kel/werkplaats in de Jordaan waar beroemde 'pierementen' werden gebouwd, gerestaureerd en verhuurd, zijn 'De Arabier' speelde rol in film. Frank Capra (94), La Quinta (Californië), Amerikaans filmre gisseur, verwierf in jaren dertig grote faam met o.m. 'It happe ned one night' (met Clark Ga ble) en 'Mr. Deeds goes to town' (met Gary Cooper), bekroond met Oscars, belangrijkste film wellicht 'It's a wonderful life' (met James Stewart, 1946), zijn stijl werd Capra-com gedoopt. Klaus Barbie (77), Bad Go- desberg/Lyon, vanaf 1943 tot einde oorlog chef van de Ge stapo, had als bijnaam 'de slachter van Lyon, was daarvóór in Amsterdam Obersturmführer van SS, deporteerde er joden, wist in 1951 naar Bolivia te ont komen, werd in 1983 aan Frankrijk uitgeleverd en in 1987 in Lyon tot levenslang veroor deeld. Miles Davis (65), Santa Mo- nica/Califomië, jazztrompettist, heel grote uit Amerikaanse jazz, wist met weinig noten veel te zeggen, speelde met Charlie Parker en Dizzy Gillespie, was vernieuwer met 'cool jazz' (ja ren '50) en 'hard bop' (jaren '60), belangrijke nummers o.m. 'Porgy en Bess', 'Sketches of Spain', 'Miles Ahead'. OKTOBER: Piet van Est (57), Sint Wille- brord/Roosendaal, oud-prof wielrenner, jongere broer van 'ijzeren' Wim van Est, reed als verdienstelijk 'knecht' zeven maal de Tour de France, suc cesvolste Ronde was die van 1958, toen hij als 22e eindigde als lid van de Nederlands- Luxemburgse ploeg die Charly Gaul naar de eindoverwinning leidde. Hotze de Roos (81), Kromme nie, schrijver van de Kameleon reeks, begin van de maand ver scheen zijn zestigste boek 'De Kameleon maakt het helemaal', in 1948 kwam zijn eerste boek uit, met de twee hoofdfiguren Hielke en Sietse, is met in totaal 12,5 miljoen exemplaren de best verkochte kinderboeken schrijver van Nederland. Tonny Huurdeman (69), Hil versum/Zevenbergen, kleinkun- stenares, begon in 1953 bij de radio met hoorspelen en komi sche series ('Tierelantijntjes, 'Klatergoud'), later tv, cabaret en showprogramma's, stond op toneel met Gaaikema ('En ik zei Seth'), speelde in musical Pro mises Promises en in film Turks Fruit (1973). Pyke Koch (90), Beek (GId), schilder, geldt met Carel Willink als een groot magisch realist, bekende schilderijen zijn 'Berta van Antwerpen (1931, Haags Gemeentemuseum) en De Con- torsioniste (1957, Stedelijk Mu seum Amsterdam). Harry Thomas (46), Besan<;o- n/Utrecht, groot stimulator van de Duitse schlager in Nederland en België, twintig jaar geleden oprichter van het jaarlijkse Schlagerfestival in Kerkrade, promotor van zanger Dennie Christian, die vanaf 1983 het festival presenteert, richtten sa men de platenmaatschappij AKM op. Natalia Ginzburg-Levi (75),. Palermo/Rome, Italiaans schrijfster van vele romans en essays, schreef haar eerste werk 'La strada che va in cittè' (1942) onder pseudoniem wegens jood-zijn, later volgden 'E stato Cosi', 'Tutti nostri ieri' en 'Le voci della sera'. Roy Black (48), Mülldorf/B- eieren, Duits schlagerzanger, pseudoniem voor Gerd Hölle- rich, begon carrière in 1966 met 'Du bist nicht allein' (28 weken in Duitse hitparade), gevolgd door o.m. 'Ganz in weiss' en 'Schön ist es auf der Welt zu sein', speelde ook in talloze mu ziekfilms. NOVEMBER: Robert Maxwell (68), ver dronken (zelfmoord?/hartaan val?) voor kust Tenerife, Brits uitgever/miljardair van o.m. Mirror Group Newspapers en Maxwell Communication Corp., was gehele zakenleven in op spraak, zou o.m. spion zijn voor de Israëlische Mossad, werd ge boren in Tsjechoslowakije als Jan Ludvic Hoch, vluchtte in 1940 naar Engeland. Yves Montand (70), Sen- lis/Parijs, belangrijkste naoor logse Franse chansonnier en filmacteur, in Italië geboren als Ivo Livi, werd in 1949 wereldbe roemd met 'Les feuilles mortes', speelde in grote films zoals 'Le salaire de la peur' (1952), 'La fo lie des grandeurs' (1971), vorm de prachtig filmpaar met Romy Schneider in 'César et Rosalie', was getrouwd met Simone Sig- noret. Gustav Husak (78), Bratisla va, laatste communistische pre sident van Tsjechoslowakije (van 1975 tot de 'fluwelen revo lutie' van 1989), verzoende zich een week voor zijn dood met de Katholieke Kerk, die hij jaren lang had vervolgd. Nadat hem de biecht was afgenomen, wer den hem de laatste sacramen ten toegediend. Klaus Kinski (65), San Fran cisco, Duits acteur van Poolse afkomst, vader van de nu 30-ja- rige beroemde actrice Nastassia Kinski, acteerde o.m. in 'Dokter Zhivago' (1965), speelde bij voorkeur duivelse schurkenrol len, werd echt bekend onder re gisseur Werner Herzorg met o.m. 'Aguirre, der Zorn Gottes' (73). Freddie Mercury (45), Lon den, zanger van de beroemde popgroep Queen, geboren als Frederick Bulsara in Zanzibar, maakte dag voor overlijden be kend dat hij aan aids leed, was belangrijkste zanger achter de verkoop van miljoenen singles zoals 'Bohemian Rhapsody', 'Killer Queen' en 'We are the champions'. DECEMBER: Aad Mansveld (47), Den Haag, oud-voetballer, speelde zesmaal in het Nederlands elftal (kwalificatiewedstrijden voor WK '74 in West-Duitsland), be gon als 9-jarige bij ADO, speel de bij deze club vele jaren in de eredivisie o.m. onder trainer Ernst Happel, verhuisde later voor korte tijd naar Feyenoord en FC Utrecht. Lex Karsemeijer (79), Bus- sum, dirigent/zanger, leidde 35 jaar het koor Pro Musica en 20 jaar het meisjeskoor Sweet Sixteen, dat grote hit had met 'Peter', geschreven door zijn echtgenote Lies, was tot 1952 bekend zangpr van oratoria, verzorgde in de jaren vijftig sa- merr met Johan Bodegraven de bekende Steravonden van de NCRV-radio. Andries Copier (90), Wasse naar, glaskunstenaar, o.a. ont werper van het zogeheten 'Gil- deglas'-servies, in 1987 onder scheiden met de David Roëll- prijs. Dr. Foppe Inne Brouwer (79), Haren (Gr.), bioloog, ver zorgde van 1950 tot 1978 in het zondagochtend-radioprogram ma (Vara) 'Weer of geen weer' de rubriek 'Wat leeft en groeit en ons altijd weer boeit'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 23