1991
21
BUITENLAND
Nog tijdens de Golfoorlog barstte
in Amerika en Europa de discussie
los over de 'rechtvaardige oorlog1.
Kuwayt werd binnen enkele we
ken bevrijd, de aanvoer van be
taalbare olie veilig gesteld, dank
zij 'Operation Desert Storm', die
op 17 januari begon. Pas achteraf
bleek het aantal doden onder de
Iraakse bevolking in de tiendui
zenden te lopen. Daarvoor was er
vooral aandacht voor het handvol
geallieerde vliegers dat in handen
van de vijand viel. fotos epa en afp
georges gobet
Twee mannen bepaalden het we
reldbeeld in de eerste weken van
1991: generaal 'Stormin' Norman
Schwarzkopf en dictator Saddam
Hussein. foto's afp johnny eggitt
en» ap
De Golfoorlog was nog niet ten einde of de onderdrukte Kurden kwa
men in opstand tegen Saddam Hussein. Het Iraakse leger sloeg hard te
rug. De Kurden vluchtten massaal. Pas na lang aarzelen kwam er tijde
lijk westerse hulp en bescherming voor de vluchtelingen, die nu echter
weer aan hun lot zijn overgelaten. foto ap denis paquin
Samen zijn deze heren nog niet zo oud als hun vaderland Zwitserland. Dat vierde dit jaar zijn 700e verjaardag. Maar genoten hebben ze wel. foto
epa
0e waanzin van de oorlog. Wat valt er nou nog voor zinnigs te zeggen
over de dramatische 'broederstrijd' in wat begin dit jaar nog gewoon
Joegoslavië heette. Een prachtig vakantieland, meer wisten de meeste
Nederlanders niet van de federatie, die zich halverwege dit jaar ontpop
te als een bakermat van dood en verderf. Tienduizenden slachtoffers
zijn inmiddels gevallen. Vukovar werd het trieste merkteken van een
monsterlijke oorlog. En nog altijd vlammen de vuurmonden van Servi
sche en Kroatische kanonnen. Wat rest zijn ruïnes. Wanhoop en verdriet
bij de achterblijvers. Verbijstering in het machteloze Europa. foto's afp
en EPA ROBERT RAJTIC
De totale ineenstor
ting van de Albanese
economie dreef dui
zenden Albanezen op
vaak gammele
bootjes over de Adri-
atische zee naar Ita
lië. Daar waren ze
niet welkom. Ze wer
den opgesloten in
stadions en ondanks
beloften over een
verblijfsvergunning
werden de Albane
zen - die zich in een
aantal gevallen met
verzetten - met harde
hand, list en bedrog
weer op transport
gesteld. foto ap»
armando babani
De Amerikaanse journalist Terry Anderson werd van alle westerse gijze
laars in Libanon het langst vast gehouden. Na precies 2454 dagen
kwam hij vrij. Daarvoor waren andere gijzelaars dankzij inspanningen
van met name de Verenigde Naties al druppelgewijs vrijgelaten. »foto
Kinderen waren in de
Hoorn van Afrika op
nieuw het slachtoffer
van de voortwoekeren
de burgeroorlogen in
Etiopië, Somalia en
Sudan. De strijd maakt
hulp vrijwel onmoge
lijk. De oorlogen heb
ben al meer dan een
half miljoen slachtof
fers geëist. De vooruit
zichten in Etiopië zijn
na het verjagen van
dictator Mengistu wat
gunstiger geworden,
maar vrede is nog ver
weg in de twee andere
landen. Ook in Liberia
wordt nog gevochten.
foto afp david ghazan
The evil empire', het rijk van het kwaad zoals Ronald Reagan het
laatste imperium noemde, bestaat niet meer. Vannacht wordt het rode
vaandel op de muren van het Kremlin voor altijd gestreken. Symbolisch,
want de Sovjetunie viel al veel eerder. Zoals het Russische rijk in 1917
na maanden van onrust in de greep van de bolsjewieken kwam en
het nog jaren duurde voordat Stalin een beetje 'rust' in de tent had zo
duurde het maanden voordat de Unie dit jaar onherroepelijk uit elkaar
spatte. Wat was het begin van het einde? De beeldenstorm die door
Moskou raasde en die ook Zwarte Felix, (Dzjerzjinski, oprichter van de
Tsjeka, de latere KGB) de kop kostte? De mislukte augustuscoup, waar
in militairen de kant kozen van Jeltsin? Of de moedige strijd van de Li
touwers, die een economische boycot trotseerden om het juk van het
gehate nazistisch-communistische pact eindelijk te kunnen afwerpen?
Hoe het ook zij, het codewoord in de Sovjetunie was dit jaar vrijheid.
foto's afp michael evstafiev en anatoli sapronenkoven ap alexander
zemlianichenko
De natuur sloeg hard toe op de Filipijnen, waar de vulkaan Pinatubo tot
uitbarsting kwam. Bangladesh werd getroffen door een orkaan, waar
door duizenden mensen het leven verloren en vele honderdduizenden
huls en haard kwijt raakten. »foto afp
Zuid-Afrika maakte dit jaar een
einde aan de apartheid. Dat wil
overigens nog niet zeggen dat de
macht tussen blank en zwart al
eerlijk wordt gedeeld. Daarvoor
moet er nog te veel veranderen.
Vorige week begon een meerpar-
tijen-conferentie waarin een nieu
we grondwet moet worden opge
steld. Winnie Mandela stond te
recht op beschuldiging van mis
handeling van een aantal kinde
ren. Het proces is verdaagd, •fo
to ap
