Leiden
'Asbestvervuiling
is onvermijdelijk'
Recordaantal jongeren
opgepakt met vuurwerk
Tekort AZL gedaald
tot minder dan 5 ton
Directie
Bambini
'tevreden'
Spoeddebat over vuilverbranding
Een gevoel van welbehagen
Omstreden snackboot vertrokken
NIEUWSLIJN
Elf auto's beschadigd
He eigenaar van een garagebedrijf aan de Kennedylaan heeft
gisteren aangifte gedaan van vernieling van elf auto's. Volgens
de Leidse politie zijn op de kofferbakken en zijkanten van de wa
gens krassen aangebracht met een scherp voorwerp. De totale
schade bedraagt rond de achtduizend gulden. De nog onbeken
de daders hebben de vernielingen in het weekeinde aangebracht
aan de auto's, die voor het bedrijfspand stonden geparkeerd.
Automobilist ramt bushalte
Een bushalte op de Hoge Rijndijk is gisteravond .totaal vernield.
Een 32-jarige man uit Hazerswoude reed er met zijn-auto, tegen
aan, nadat hij daarvoor een verkeerszuil en een verkeersbord-
had geraakt. De glasscherven van de abri vlogen in hét rond,, en
twee geparkeerde auto's liepen daardoor schade op. De Hazers-
woudenaar reed door na de aanrijding, die rond half twaalf ge
beurde. Getuigen konden echter zijn kenteken noteren. Volgens
de politie had de man te veel gedronken.
Tientallen kerstbomen verwijderd
De politie heeft gisteren plannen voor vreugdevuren in de war
geschopt door bergen kerstbomen weg te halen. De bomen wer
den aangetroffen op de Oude Singel, de Blauwe Vogélweg'en bij
de Zijlpoort. Op de Uiterstegracht lag een stapel bromfietsban
den. Ook die zijn weggehaald.
Vervolg van pagina 1
LEIDEN «EMIELFANGMANN
B. van Lingen van Bambini is
'zeer tevreden' over de uit
spraak, nu het AZL is veroor
deeld tot het betalen van
36.000 gulden aan het kin
derdagverblijf aan de Boer-
haavelaan. „Het was juri
disch natuurlijk ook mogelijk
geweest, dat wij het AZL het
bedrag voor twaalf kind
plaatsen over de maanden
september tot december
hadden moeten terugbeta
len, maar het recht heeft ge
zegevierd. Het AZL is eigen
lijk veroordeeld tot het beta
len van 75.000 gulden, zo
kun je het zien."
Volgens Van Lingen heeft de
publiciteit rondom h'et kort
geding al geleid tot nieuwe
aanmeldingen bij Bambini,
dat bijna geen aanmeldingen
meer kreeg na alle negatieve
publiciteit. „We zijn vol goe
de moed. Er zijn contacten
met bedrijven gelegd. Het
gaat goed, want wij zitten al
weer voor de helft vol". In
het kort geding was ook de
eis gesteld dat het AZL het
vertrouwen in Bambini zou
uitspreken. Volgens Van Lin
gen is dat inmiddels niet
meer nodig.
Bambini eiste tevens in het
kort geding ook een ruime
schadevergoeding. Omdat
het AZL het plan had in ruim
een jaar 70 kindplaatsen bij
Bambini in te huren was het
kinderdagverblijf onder an
dere gaan verbouwen. Hoe
wel Van Lingen nog niet het
gedetailleerde vonnis van de
rechtbank onder ogen heeft
gehad, gaat hij er vanuit dat
die eis niet is toegewezen,
omdat een verbouwing van
het kinderdagverblijf op
zichzelf een investering is.
Een Leidse marktkoopman die in de vroege ochtenduren staat te
vernikkelen. De naald van de weegschaal staat nog op vriezen, de
klantenstroom moet nog op gang komen. Uit arren moede om
helst de man zichzelf, als een pantomimespeler die een verliefd
paartje uitbeeldt. De man zou het niet bij deze ene, stevige, om
helzing moeten laten, maar zich keer op keer heftig moeten
omarmen, zo heftig dat zijn handen tegen zijn schouderbladen
aan slaan. Dat helpt. Vroeger, als het oorwarmerweer was, zag je
melkboeren dat vaak doen. Maar dat gebruik is, geloof ik, uit de
mode geraakt.
Sommige mensen beweren dat het vroeger kouder was dan nu.
Daar geloof ik niks van. Ik denk dat de mensen nu meer geld heb
ben om goede kleding te kopen, zodat ze zich beter tegen de kou
kunnen wapenen. En de jeugd heeft tegenwoordig ook geen gêne
meer om een wollen muts op te zetten. In mijn tijd was zoiets uit
den boze. Iemand die een muts droeg was een eitje met een eier-
warmer op. Als er bovendien aan die muts nog een bal hing, kon
je er zeker van zijn dat die muts in het fietsenhok over je oren
werd getrokken. Nee, je ging met natgekamde haren, bloots
hoofds, de fiets op, terwijl de vrieskou je kuif zo hard als staalwol
maakte. 'Muts' - zo werd een truttig meisje genoemd. En in de
duinen kon je 's avonds lekker liggen 'mutsen', maar dat is een
ander verhaal. Op het dragen van mutsen stond dus de doodstraf.
Je zag in die tijd wel veel solexen met van die handkappen aan het
stuur. Mijn vader heeft nog eens een keer een man met zo'n be-
handkapte solex onderuit zien gaan in de sneeuw. De man viel
niet hard, maar hij had zwaar de pest in. Vooral toen mijn vader
hem toevoegde: „Ia, meneer, 't is rulle mulle, hè, 't is rulle mulle'.
De kerel was woedend. 'Vuile rotschoft!', schreeuwde hij mijn va
der achterna. Sinds die tijd is dat 'rulle mulle' bij ons een gevleu
gelde uitdrukking geworden.
Maar laten we de foto nog eens bekijken. De koopman draagt
van die vingertoploze wollen handschoenen. Waarom? Dat zal ik
u snel vertellen. Als-ie met van die hele handschoenen aan pa
piergeld aan zijn klanten moet teruggeven, is een vergissing snel
gemaakt. Bij het tellen van bankbiljetten is het Fingerspitzenge-
fühl hoogst belangrijk. En dat gevoel behoudt "hij, nu hij zijn vin
gers vrij heeft. Liever een paar dooie vingers dan twee snippen te
veel teruggeven. Je blijft tenslotte koopman.
Hé, baard, mankeert er wat aan die bananen!?
tekst Cees van Hoore foto Hldco Kuipers
i Dinsdag 5ae< emoer 1991 Redactie 071 1G1418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER (chef) WIM WEGMAN
Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: RON VAN HAASTREGT
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAALI
Provinciale staten van Zuid-
Holland hebben een spoedver
gadering ingelast over de nood
zaak van een nieuwe vuilver
branding in Leidschendam (GA-
VI). De CDA-ffactie heeft het ex
tra debat (dinsdag 7 januari om
13 uur) aangevraagd omdat er
volgens fractieleider Van der
Meer verwarring bij betrokken
gemeenten door het provinciaal
bestuur is gewekt.
Volgens het CDA is die ondui
delijkheid ontstaan nadat
milieugedeputeerde Van der
Vlist verklaarde dat hij van de
bouw wil afzien als er goede al
ternatieven zijn. Tot voor kort
was de gedeputeerde een uitge
sproken voorstander van de
bouw van afvalovens op Ypen-
burg. Tijdens een vergadering
van de SAVA vorige week erken
de Van der Vlist echter dat er
over alternatieven te praten
valt.
Een van die alternatieven is
afkomstig van de Leidse wet
houder De la Mar. Hij heeft
voorgesteld om het huisvuil uit
de regio Leiden bij de AVR (de
Afvalverwerking Rijnmond) te
laten verbranden en daarnaast
gebruik te maken van nieuwe
vergistingstechnieken zoals de
fabriek die in Leiden staat ge
pland aan de Voorschoterweg.
Een woordvoerder van de AVR
heeft onlangs verklaard dat het
fysiek mogelijk is om in Rijn
mond een extra oven te bou-
„Met de uitspraken van Van
der Vlist is niet een rotje, maar
een bom onder het project van
de GAVI gelegd", stelt CDA-
fractieleider Van der Meer. „Wij
willen nu precies van het colle
ge van gedeputeerde staten we
ten wat zij van plan zijn. Er is in
de GAVI al heel veel geld en be
stuurskracht geïnvesteerd. Ook
was er altijd een constante be
stuurlijke lijn in de richting van
de bouw van een vuilverbran
ding. Met de uitspraken van
Van der Vlist wordt hiervan fun
damenteel afgeweken. Dat
moet maar eens worden uitge
legd".
De discussie rond de vuilver
branding in Leidschendam is de
laatste tijd in een ander daglicht
komen te staan, omdat men
verwacht dat na het jaar 2000
aanmerkelijk minder afval
wordt geproduceerd. Over heel
Nederland gezien dreigt nu een
overcapaciteit vuilverbran
dingsinstallaties. Verschillende
deelnemende gemeenten in de
SAVA, zoals Rijswijk, verbinden
hieraan de conclusie dat hier
door de GAVI overbodig is.
Het provinciaal bestuur besloot
twee weken geleden een ver
gunning af te geven voor de
bouw van een vuilverbranding
met een maximumcapaciteit
van 600.000 ton per jaar. Uit
gaande van de prognoses zou in
net jaar 2000 een overcapciteit
van 100.000 ton ontstaan. Een
oplossing daarvoor, is door
Utrechts vuil te verwerken. De
bouw van de ovens wordt al
lange tijd aangevochten door
bewoners van Leidschendam,
Rijswijk en Nootdorp, die daar
van overlast vrezen.
Ook hebben gemeenten het
afgelopen jaar geklaagd over de
georekkige organisatie van de
SAVA, die het project dat inmid
dels rond de anderhalf miljard
gulden gaat kosten, van de
grond moet krijgen.
Een van de met asbest vervuilde wandelpaden op het recreatie-eiland Strengen en Tengnagel.
Vervolg van pagina 1
Volgens de directie milieu van de gemeente Leiden is het
nauwelijks te vermijden dat hergebruikt bouw- en sloop
afval verontreinigd raakt met asbest, zoals is gebeurd met
de wandelpaden op het recreatie-eiland Strengen en
Tengnagel. „Dat spul is de afgelopen tientallen jaren in
zulke ongelooflijke hoeveelheden gebruikt - denk maar
aan de golfplaten voor bijvoorbeeld schuurtjes - dat je
het er nooit helemaal kunt uithouden", stelt G. in 't Veld,
hoofd van deze gemeentelijke afdeling.
JANET VAN DUK
Hoewel de stof inmiddels een
kwalijke naam heeft gekregen,
kunnen de meeste asbestsoor-
ten, weinig kwaad. „Zeker niet
als de vezels goed gebonden
zijn. Bij de asbest die we op
Strengen en Tengnagel hebben
gevonden was dat inderdaad
het geval. Het is slordig dat het
er ligt, maar er is geen gevaar
voor de volksgezondheid".
Volgens In 't Veld hoeft er bij
deze asbestsoort pas ingegre
pen te worden als ze meer dan
10.000 vezels loslaat per kubie
ke meter lucht. „Dat halen we
hier met geen mogelijkheid. Er
lag op Strengen en Tengnagel
misschien maar een duizendste
van de'hoeveelheid die nodig is
om die limiet te overschrijden".
De stukken asbest die de ge
meente-ambtenaren op hun in
spectie-tocht zijn tegengeko
men - volgens In 't Veld ging het
om een stuk of dertig scherven -
zijn inmiddels verwijderd.
Voor de zekerheid wil de ge
meente bij de Heidemij - die
toezicht hield bij de aanleg van
de wandelpaden - navragen wat
precies de samenstelling was
van het bouw- en sloopafval.
0{) die manier krijgt ze een idee
of, en hoeveel, asbest er moge
lijk nog onder de grond zit. In
afwachting daarvan ziet In 't
Veld geen redenen om verder
gaande maatregelen te nemen
op het recreatie-eiland - dat
overigens deze zomer is open
gesteld voor het publiek.
Het puin is gestort door het
Leidse bedrijf Schouls. Volgens
directeur O. van Doorn is het af
val beschikbaar gesteld door
provinciale waterstaat. „Wij
hebben het alleen maar naar
het recreatiegebied gebracht en
we hebben het verdicht, zodat
een glad oppervlak ontstond".
De firma Schouls heeft niet
naar de samenstelling van het
afval gekeken. Normaal gebeurt
dat wel, dan wordt daarvoor een
speciaal bureau ingeschakeld.
Van Doom kan zich echter niet
voorstellen dat het spul schade
lijke stoffen bevatte. „Er is zeker
naar gekeken. Als er een organi
satie is die voorzichtig met dit
soort zaken omgaat, dan is het
de provincie wel".
Als de gemeente inderdaad
asbest op de paden heeft aange
troffen, dan is het een onscha
delijke vorm, is de overtuiging
van Van Doom. „Je hebt ver
schillende soorten asbest. Er
zijn soorten waarmee niets aan
de hand is".
De directeur wil niet zeggen
waar het afval vandaan komt.
Hij verwijst door naar provin
ciale waterstaat. Deze instantie
is echter tussen Kerstmis en
Oud en Nieuw gesloten, evenals
de Heidemij. Ook de gemeente
kan dus pas na 1 januari con
troleren of het puin aan de nor
men voldoet.
Buro Halt heeft de afgelopen weken een recor
daantal jongeren opgevangen die door de politie
zijn opgepakt wegens het illegaal in bezit hebb-
ben en/of afsteken van vuurwerk. In totaal 238
jongeren zijn er tot nu toe voor een alternatieve
straf naar het bureau doorverwezen. De verwach
ting is dat het aantal de eerste week van januari
nog zal stijgen. Vorig jaar zijn in totaal 150 jonge
ren naar Halt gestuurd.
Halt-medewerker Frans Bosch zegt dat de toena
me is toe te schrijven aan het alerte gedrag van de
politie. „Vooral in Leiden is een zeer enthousiast,
goed ingespeeld vuurwerkteam aan de slag".
Van de 238 jongeren komen er 130 uit Leiden.
De overigen komen gemeenten in de Bollen
streek. de Leidse randgemeenten en uit Alphen
en omgeving. De 'opgepakte' jongeren krijgen als
straf eerst een film over brandwonden voorge
schoteld en moeten daarna enige tijd aan het
werk bij de reinigings- of plantsoenendienst.
„Voor 190 jongeren is dat allemaal al achter de
mg", zegt Bosch. „We zijn daar heel vlot mee. De
meeste jongeren zijn uiterst verbaasd dat ze snel
worden gestraft".
Bosch zegt dat de vuurwerkoverlast door het
snelle optreden een stuk minder is dan voorgaan
de jaren. Hij spreekt over 'minimumoverlast'.
„Van de politie hebben we begrepen dat er min
der meldingen zijn dan vorige jaren. Sinds zater
dag wordt er natuurlijk wel meer vuurwerk afge
stoken omdat toen de legale verkoop begon".
Brand
De brandweer heeft het de afgelopen dagen ook
dmk gehad. Vooral papierbakken bleken erg ge
liefd bij de jeugd. Een beetje benzine er in gieten
en aansteken. Twaalf keer rukten wagens uit om
zo'n brandje te blussen. Een woordvoerder zegt
dat het vooral rondom de flats in de Slaaghwijk
raak was, omdat daar veel papierbakken bij el
kaar zijn geplaatst.
De papierbakken zijn vandaag weggehaald om
branden tijdens oudejaarsnacht te voorkomen.
De wijkcontainers waar mensen die geen mi
ni-container hebben hun huisvuil kunnen op
slaan zijn tijdelijk op slot. Op 2 januari gaan de
wijkcontainers weer open en worden de papier
bakken temggezet.
Snackboot Wiljo in 'betere tijden' aan de Zijl. foto jan holvast
LEIDEN» ERIC WENT
MEDEWERKER
Snackboot Wiljo heeft De Zijl
verlaten. Gistermorgen vroeg is
de boot van eigenaar W-C. Ver
schoor naar Zeeland vertrok
ken. Hiermee is een einde geko
men aan een slepend conflict
tussen de gemeente Leiden, be
woners uit de omgeving van de
Zijloever en de eigenaar van de
omstreden Leidse snackboot.
Een 'deal' tussen Verschoor
en de gemeente Leiden heeft er
uiteindelijk voor gezorgd dat
snackboot Wiljo voorgoed de
Leidse wateren heeft verlaten.
„Er zijn een aantal gesprekken
geweest met de advocaat van
Verschoor", aldus ambtenaar P.
Blankenheym. „Wij hebben de
Wiljo toen een ligplaats aange
boden aan de Willem Barentsz-
straat, maar Verschoor gaf te
kennen Leiden te willen verla
ten. Wij hebben hem toen een
bijdrage in de kosten gegeven,
verbonden aan zijn vertrek uit
leiden. Dat was voor ons een
goedkope oplossing. Anders
hadden we allerlei voorzienin
gen aan de Willem Barentsz-
straat moeten treffen". Hoe
groot het bedrag is wat Ver
schoor voor zijn verdwijning uit
De Zijl opstrijkt, weet Blanken
heym niet.
Eigenlijk moest de Wiljo al in
1989 vertrekken vanwege ge
meentelijke bouwplannen bij
Zijloever en Zijlhaven. Omdat
het de gemeente echter tot voor
kort nog niet gelukt was om de
boot daar weg te krijgen, dreig
den bewoners uit de omgeving
van de Zijloever een maand ge
leden het recht in eigen hand te
nemen. Omwonenden verklaar
den de overlast van de drijven
de snackbar beu te zijn. Boven
dien zouden enkelen van hen
geïntimideerd worden door
eigenaar Verschoor en zijn
zoon. maar daarvan is nooit of
ficieel aangifte gedaan bij de
politie. Inmiddels is dus aan de
eisen van de omwonenden vol
daan.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
De tekorten van het Acade
misch Ziekenhuis Leiden zijn
eind 1990 teruggebracht tot iets
minder dan een half miljoen
gulden. Dit is te danken aan een
kwijtschelding van schulden
door het rijk en een overschot
van zes miljoen gulden. Dat
blijkt uit het jaarsverlag over
1990. In de jaren 1988 en en
1989 waren de kosten en baten
van het ziekenhuis nagenoeg
met elkaar in evenwicht. Dit
jaar is het gelukt extra inkom
sten binnen te krijgen.
De grote tekorten die het AZL
halverwege de jaren '80 heeft
geleden zijn veroorzaakt door
net in fasen bouwen van de
nieuwbouw en daaruit voort
vloeiende noodzaak om gedu
rende lange tijd twee organisa
ties naast elkaar te laten be
staan. De daardoor onstane
schuld van 7,5 miljoen gulden
heeft het rijk uiteindelijk kwijt
gescholden. Verder was het mi
nisterie van wvc bereid een een
malige bijdrage aan het AZL te
verschaffen. De tekorten wer
den daarmee teruggebracht tot
zes miljoen gulden.
De totale kosten van het AZL
stegen vorig jaar met ruim vijf
procent (15,5 miljoen gulden).
De kosten van medische en ver
zorgingsmiddelen steeg met
acht procent J3,5 miljoen gul
den). Voor een gedeelte hangt
dit samen met de aanwijzing
van het AZL als speciaal behan
delingscentrum voor leukemie-
patiënten. Dit jaar zijn met de
verzekeraars onderhandelingen
begonnen over een vergoeding
van deze specifieke kosten.
De komende jaren zijn nog
aanzienlijke investeringen
noodzakelijk om de nieuwbouw
in te richten en voor vervanging
van apparatuur. De directie van
het ziekenhuis verwacht dat het
beschikbare bedrag hiervoor
met zo'n 60 miljoen gulden
wordt overschreden. De helft
hiervan wordt betaald uit de pot
voor nieuwbouw, de andere
helft moet door bezuinigingen
woren terugverdiend.