Weer Russische
'joden9 uitgezet
Binnenland
'Ik moet mijn emoties voor mij houden
Ochtendjournaal NOS
definitief van de baan
'Politie onzorgvuldig in
ontuchtzaak Enschede'
Openheid moet koers Begemann duw geven
Gift als relatiegeschenk
btnsdag 24 december 1991 Redactie 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOCAN RONALD FRISART <chefi PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: JAN KLINGE
erkenning
als politiek
vluchteling
Derde en laatste
beschikking
van Justitie
.Uitspraak
negatief:
uitwijzing
C-status:
vergunning
tot verblijf
Uitspraak van Raad van State.
Bindend voor Justitie
Uitspraak
positief
Beroep Raad
van Slate
Zonder schorsende
werking
Acceptatie
Afwijzing
erkenning
als politiek
vluchteling
Adviescommissie
Vreemdelingenzaken
vergunning
tot verblijf
Uitspraak
op de uitslag t
herziening of I
Verzoek tot
herziening
Zonder schorsende
werking
Acceptatie
Afwijzing
erkenning
als politiek
vluchteling
vergunning
tot verblijf
Formulier F:
verzoek toelating
als vluchteling
Formulier A:
verzoek tot verblijf
als aslelgerechtlgde
NIEUWSLIJN
Overvaller slaat met busje over de kop
Een 34-jarige man die gistermiddag een overval pleegde op een
winkel in Amsterdam-Oost, is na een wilde tocht met een gesto
len Volkswagenbusje over de kop geslagen. Na zijn arrestatie be
kende hij de afgelopen veertien dagen zes overvallen te hebben
gepleegd. De man bedreigde in de winkel een cassière met een
mes en deed vervolgens een greep in de kassa. Buiten probeerde
hij een scooter te stelen. Dit mislukte echter, waarna de overval
ler in een auto sprong. Hij kon niet wegkomen, omdat een
Volkswagenbusje in de weg stond. De overvaller verhuisde naar
het busje, zette de bestuurder eruit en ging er vandoor. Op de
Schellingwouderbrug sloeg de overvaller uiteindelijk met het
busje over de kop toen hij een blokkade van de politie wilde ont
wijken.
Bejaarden geëvacueerd bij brand
In een bejaardenhuis in Meppel heeft gistermiddag brand ge
woed. De 22 bewoners op de derde etage moesten door de hevi
ge rookontwikkeling via de balkons worden geëvacueerd. Ook
liep een medewerkster ernstige snijwonden aan haar been op,
toen zij een glazen deur intrapte. De brand is vermoedelijk ont
staan door kortsluiting in de koelkast van een van de bewoners.
De schade wordt geschat op zeker een miljoen gulden.
Meer kampeerders bij de boer in 1991
Het aantal mensen dat dit jaar op een boerenerf heeft gekam
peerd, is ten op zichte van 1990 met 15 procent toegenomen tot
900.000. In Nederland zijn momenteel 1.100 boerderijen, al dan
niet in bedrijf, waar kampeerders terecht kunnen. Volgens de
Kampeerwet mogen er tussen 15 maart en 3 oktober per bedrijf
niet meer dan vijf tenten of caravans staan. De Stichting Vrije
Recreatie wil dat het aantal plaatsen wordt uitgebreid naar tien
of vijftien.
'Akzo moet stoppen met lozingen'
Akzo in Delfzijl moet ophouden met het lozen van asbest op de
Waddenzee. Dat vindt de werkgroep Eemsmond van de Wad
denvereniging. De werkgroep heeft bij de minister van verkeer
en waterstaat beroep aangetekend tegen de aanvraag voor een
lozingsvergunning door Akzo. Volgens de werkgroep blijkt uit de
vergunningsaanvraag dat Akzo jaarlijks 3,6 ton asbest, ruim 100
ton chloor, 530 ton chloraat, 11 ton bromaat en 1 ton broom wil
blijven lozen. Volgens directeur H.C.J. Scheffers van Akzo zijn er
echter wel degelijk concrete pogingen om het gebruik van asbest
in het produktieproces te vermijden.
'Overeenkomst met EO strijdig met Mediawet'
Er komt definitief geen NOS-
ochtendjournaal. Volgens het
Commissariaat voor de Media is
de overeenkomst tussen de
NOS en de Evangelische Om
roep (EO) over een ochtend-
journaal in strijd met de Media
wet.
Eerder dit jaar lanceerde de
NOS het plan voor een* och
tendjournaal van vijf minuten
om tien uur 's morgens. Daar
voor zouden de bestaande Hil-
versumse omroepen dan iets
van hun zendtijd moeten inle
veren. De bedoeling van de
NOS was om op die manier de
eigen positie en die van de rest
van het publieke bestel te ver
sterken ten opzichte van de
commerciële zenders. Vrijwel
alle omroepen lieten weten
niets voor dat plan te voelen.
Met de EO werd als enige
overeenstemming bereikt over
een journaal van vijf minuten
om tien uur 's morgens. De re
dactionele verantwoordelijk
heid zou bij de NOS berusten,
de EO zou de uitzending beta
len. Het ochtendjournaal zou
op dinsdag 7 januari voor het
eerst worden uitgezonden.
.Volgens het Commissariaat
verbiedt de Mediawet de NOS
programma's voor andere om
roepen te maken. Ook de EO zit
fout. De omroep mag wel een
journaal laten verzorgen door
derden, maar moet volgens de
wet zelf verantwoordelijk blij
ven voor de vorm en de inhoud
Bij de EO is men „zeer ver
baasd". „Volgens ons is de Me
diawet niet bedoeld om dit
soort activiteiten te verbieden.
Twee zendgemachtigden zijn in
goed overleg tot zoiets geko
men. Deze constructie is van
belang voor versterking van de
positie van de publieke om
roep", aldus een woordvoerder.
De EO wil met de NOS gaan
overleggen over een beroeps
procedure. De NOS wilde nog
niet reageren.
Een commissie van onafhanke
lijke deskundigen moet onder
zoeken waar de Enschedese po
litie in de fout is gegaan in de
zaak van de twaalfjarige jongen
die ongeveer 200 jongere kinde
ren seksueel zou hebben mis
bruikt. De Nederlandse Vereni
ging voor Seksuele Hervorming
(NVSH) en de vereniging Ou
ders Voor Kinderen (OVK) heb
ben dat de Enschedese burge
meester Wierenga in een brief
gevraagd. De burgemeester zou
deze commissie moeten sa
menstellen.
In navolging van enkele des
kundigen zetten beide vereni
gingen vraagtekens bij de werk
wijze van de politie bij deze
spraakmakende ontuchtaffaire.
Een van hen, de psycholoog
Rossen die uitgebreid onder
zoek heeft gedaan naar het ver
meende seksuele misbruik van
schoolkinderen een paar jaar
geleden in Oude Pekela, sprak
van massahysterie.
Volgens de NVSH en de OVK
heeft een brief van de politie
aan enkele tientallen ouders dat
hun kinderen „zo goed als ze-
NVSH vraagt onafhankelijk onderzoek
ker" waren misbruikt en waarin
hen werd gevraagd hun kroost
op ondervraging voor te berei
den, de kinderen sterk beïn
vloed. „Deskundigen gaan er
namelijk van uit dat de herinne
ring van zeer jonge kinderen ge
makkelijk kan worden verte
kend door wat volwassenen hen
vertellen".
Bij de bekentenissen van de
dader aan de hand van school
foto's is volgens de twee vereni
gingen nagelaten foto's tussen
te voegen van kinderen die de
jongen niet kan hebben gekend.
Daardoor zouden eventuele on
juiste bekentenissen beter her
kend zijn geweest. Verder wordt
het 'gemak' gehekeld waarmee
de politie symptomen van
spanning bij de kinderen heeft
uitgelegd als aanwijzingen voor
seksueel misbruik.
Burgemeester Wierenga wil
het verzoek nader bestuderen.
Politiewoordvoerder Hendriks
ontkent dat de politie onzorg
vuldig zou hebben gehandeld.
Hij wijst erop dat het politie-on-
derzoek is getoetst door de
rechter. „Voor ons is er geen
aanleiding aan de gevolgde
werkwijze te twijfelen".
Twee andere gezinnen krijgen even respijt
Twee Russisch-'joodse' emigrantenechtparen uit het op
vangcentrum in Eindhoven hebben gisteren het kort ge
ding verloren dat ze hadden aangespannen om uitzetting
naar Israël te voorkomen. Daarnaast werden drie Rus
sisch-'joodse' gezinnen van elk drie personen gistermid
dag op het vliegtuig gezet. Het was de eerste uitzetting
sinds de massale actie van vorige week maandag. De uit
zetting is rustig verlopen.
gezinnen die terug willen naar
Rusland, niet vóór 1 februari
naar Israël mogen worden uit
gezet. Zo krijgen zij de tijd op
nieuw het Russische staatsbur
gerschap aan te vragen. Zij
raakten dat kwijt toen zij vorig
jaar vluchtten.
Het kan nog geruime tijd du
ren voordat de Russische auto
riteiten over de aanvraag heb
ben beslist. „Wij zijn wel bereid
enige adempauze toe te staan
als de mensen terug willen naar
In totaal verblijven in Neder
land nu nog ongeveer vijftig uit
geprocedeerde Russische 'jo
den'. Een woordvoerder van het
ministerie zei dat het de bedoe
ling is dat zij met gewone lijn
diensten naar Israël worden ge
bracht. Hoe lang dat duurt
hangt af van de capaciteit van
de luchtvaartmaatschappijen.
De rechtbank in Den Bosch
bepaalde gisteren ook dat twee
de Sovjetunie, maar tot voor
kort duurde het acht maanden
voordat er een beslissing was",
aldus de woordvoerder van Jus
titie.
Volgens de raadsman van de
betrokkenen, mr. J. de Kok uit
Berlicum, kunnen zijn cliënten
de uitslag van hun verzoek in
Rusland afwachten, omdat ze
op uitnodiging van familie een
visum voor drie maanden krij
gen.
Volgens De Kok is de kans
groot dat zijn cliënten het Rus
sische staatsburgerschap uitein
delijk krijgen. Mocht dat toch
niet zo zijn, dan is er voor Ne
derland nog geen vuiltje aan de
lucht, zo stelde hij. „Als ze een
maal drie maanden in Rusland
zitten, dan vinden ze hun weg
toch wel", zei hij. Justitie is
bang dat de betrokkenen weer
naar Nederland komen als hun
aanvraag wordt afgewezen.
In 1958 begon de nu 77-jarige Maartensdijker Berk met zijn eerste
kaarsje. Inmiddels is zijn druipkaars uitgegroeid tot een gigant van 125
centimeter hoog en 7,5 kilo zwaar. De Zeeuw steekt zijn kaars elk jaar
op 1 december aan en dooft de vlam op Nieuwjaarsdag. »foto anf
NBBS opent
extra reisbalies
in postkantoren
Budget Air, een onderdeel van
NBBS Reizen, gaat het komende
jaar het aantal reisbalies in PTT -
kantoren uitbreiden van dertig
naar vijftig. NBBS verwacht dat
daardoor de omzet met 20 mil
joen gulden zal stijgen tot onge
veer 250 miljoen, zo heeft de
reisorganisatie gisteren bekend
gemaakt.
NBBS Reizen heeft met een
omzetstijging van 5 procent een
goed jaar achter de rug. Voor
1992 zijn de verwachtingen
eveneens „hooggespannen
Met het oog op het milieu wil
NBBS Reizen volgend jaar een
aantal reisfolders en brochures
op kringlooppapier gaan druk
ken.
Uit onderzoek is gebleken dat
de consument weinig voelt voor
dergelijke milieuvriendelijke
brochures en de voorkeur geeft
aan meerkleurendruk. De NBBS
wil desondanks het komende
jaar de reacties van het publiek
op de kringloopbrochures pei
len.
Staatssecretaris Aad Kosto, de bomaanslag en de asielzoekers
DEN HAAG KLAAS SALVERDA
Het dramatische hoog
tepunt kwam anderhal
ve maand geleden met
de bomaanslag op zijn
huis in Groot Schermer.
Sindsdien heeft staatsse
cretaris van justitie Aad
Kosto zich weer volop
gestort op de asielzoe
kers, het onderdeel van
zijn portefeuille dat de
meeste emoties
losmaakt. Ook bij Kosto,
al zal hij de laatste zijn
om daaraan toe te ge
ven. „Een bewindsper
soon die toegeeft aan de
druk van hongerstakers
is verloren".
Kosto zegt een groot
voorstander te zijn van
een helder en duidelijk
beleid. „En het rege
ringsbeleid is duidelijk.
Dat bepaalt dat echte
vluchtelingen hier mo
gen blijven en dat ge
zinshereniging is toege
staan. Maar het zegt ook
dat v
land zijn. Wie geen
klemmende reden heeft,
wordt niet toegelaten. Zo heb ik
ook gehandeld toen het om de
Vietnamezen en de Russische
joden ging".
Wat Kosto betreft, is er buiten
de Tweede Kamer en de rechter
niets dat de uitvoering van dat
beleid zal belemmeren. In een
Aad Kosto houdt zijn kat in zijn a
geen immigratie- bomaanslag op zijn woning.
maakt het recht tot onrecht".
Kosto geeft toe dat het de ju
ridische, formele benadering is.
Maar volgens hem is er geen
andere weg. Toont Kosto daar
om zo weinig emotie? De
staatssecretaris: „Die heb ik na
tuurlijk wel, maar ik geloof niet
dat het goed is als ik die uit-
duidelijke verwijzing naar he straal H|t is mijn opdracht c
kerkasiel: „Het gaat niet aan dat
particulieren op enigerlei wijze
dwarsbomen wat door de con
trole van het parlement en de
uitspraakvan de rechter vol
doende is gedekt".
Streng, maar rechtvaardig. Zo
ziet hij zijn beleid het liefst uit
gelegd. Hij vindt het inhumaan
om van de regels af te wijken, al
wordt hem nu juist vaak on
menselijkheid verweten. Kosto:
„Dat is een produkt van denken
dat ik verwerp. Het doet name
lijk veronderstellen dat ik met
een zekere willekeur zou kun
nen werken. Genade voor recht,
weten dat iemand ongelijk heeft
en toch zeggen: 'Nou, vooruit
dan maar'. Zo'n opstelling
duidelijk te zijn. De emotie
wordt in grote overmaat door
anderen vertoond. Zij beperken
zich daar, denk ik, vaak toe. Ik
zou niemand dienen als ik mijn
beleid zou voeren en daarbij
een traan zou wegpinken. Dan
zou men met recht Vuile hui
chelaar' kunnen zeggen. Ik
moet mijn emoties voor mij
houden
Kosto ziet een duidelijke rela
tie tussen zijn beleidsterrein,
het vreemdelingenbeleid, en het
minderhedenbeleid waarover
de komende maanden een 'na
tionaal debat' wordt gevoerd.
„Als ik mijn werk doe, doe ik dat
mede om de integratie van
vreemdelingen die hier wèl mo
gen blijven, mogelijk te maken.
Als je de boel zou laten verslap
pen en de stromen binnen zou
laten, maak je hun kansen echt
kleiner".
- Vindt u dat het minderhe-
dendebat ook moet gaan over de
wederzijdse vooroordelen en
over de grenzen van de toleran
tie, om met WD-leider Bolke-
stein te spreken?
„Het lijkt me vrij essentieel
dat we over de verschillen met
elkaar gaan praten. Want als je
die niet kent, kun je ook niet zo
gauw tot respect voor elkaar ko-
- Is het realistisch om te zeg
gen dat de vreemdelingenhaat
ook in Nederland om zich heen-
grijpt?
„Ik denk dat in elke samenle
ving waar anderen binnenko
men, op een goed moment pro
blemen ontstaan bij mensen die
in de bestaande samenleving
1e
beroepsfase
Melding bij
de politie
zelf al een beetje in de proble
men zitten. Die zien de concur
rent binnenkomen. De op
dracht van de overheid is dat
probleem te bestrijden door po
sitieve acties voor de laagstbe
taalden in de samenleving, om
daarmee de verloedering en
verpaupering te voorkomen".
Binnenkomst in Nederland
- Maar hoever reikt de span
kracht van een land? Tot hoever
mag inschikkelijkheid, toch de
kern van verdraagzaamheid,
worden gevraagd?
„Natuurlijk, mensen die zeg
gen dat er nog een heleboel lege
weiden in de Noordoostpolder
liggen, zien de zaak enigszins
beperkt. Het gaat erom wat de
voorzieningen kunnen dragen.
Wat de woningmarkt aankan,
de arbeidsmarkt, het onder
wijs... En ik durf niet te voor
spellen hoe die zich ontwikke
len".
Openheid van zaken. Althans voor zover hij
dat wilde. Daarmee wilde 'bedrijvendokter'
J. van den Nieuwenhuyzen gisteren geruch
ten de kop indrukken dat zijn imperium na
vijf jaar al slijtageplekken zou vertonen. Te
gelijkertijd probeerde hij zo de koers van
'zijn' aandeel Begemann omhoog te stu-
Van den Nieuwenhuyzen besloot gisteren
onverwachts een persconferentie te beleg
gen, vooral met de bedoeling zich te richten
tot beleggers en bankiers. Die bepalen im
mers voor een belangrijk deel de beurskoers
van Begemann en daarmee het lot van de
bedrijvenverzamelaar uit Brabant.
Van den Nieuwenhuyzen kwam gisteren
met prognoses over de jaarcijfers, in de
hoop zijn financiers mild te stemmen. Dit
jaar wordt een omzetstijging verwacht van
1.7 miljard gulden tegen 1,3 miljard in 1990.
De netto winst komt vijftien tot twintig pro
cent hoger uit dan de 73,5 miljoen van vorig
jaar. Begemann is gezond, stelde Van den
Nieuwenhuyzen.
Financieel deskundigen twijfelen echter
aan de kwaliteit van de winstcijfers. Zij stel
len dat de winst is gebaseerd op de voorde
len gemaakt bij de aan- en verkopen van
bedrijven en niet op de omzetcijfers zelf.
Over de exacte verhouding tussen transac
tie- en bedrijfsresultaat bleef Van den Nieu
wenhuyzen echter in het vage. Daarvoor
moeten we wachten op de presentatie van
de jaarcijfers.
Waarom is Van den Nieuwenhuyzen er
zoveel aan gelegen zijn Begemann te pro
moten? Sinds juli van dit jaar kelderde de
koers van 172 gulden naar 117 gulden. Dat
is voor de Brabander bijzonder zuur, want
hij heeft met zijn broer 40 procent van de
aandelen en gebruikt die als onderpand
voor andere activiteiten. Het instorten van
de koers remt de expansiedrift van bedrij
venverzamelaar Van den Nieuwenhuyzen.
Het is daarom niet onlogisch te denken
dat de banken extra zekerheden eisen nu
hun onderpand minder waard wordt. Niets
is minder waar, aldus Van den Nieuwen
huyzen. „De helft van ons pakket hebben
wij uitgezet, twee derde daarvan voor vier
of vijf jaar, zonder tussentijdse aflossing. De
banken vragen in die situatie geen extra ze
kerheid."
De driehonderd vaste relaties
van Dutch Business Centre As
sociation hebben deze keer
geen relatiegeschenk van het
bedrijf gekregen. Ze kregen wel
een kerstwens waarbij een bij
zonder certificaat was gevoegd:
op naam van zijn klanten heeft
het kantoren-verhuurbedrijf 300
maal 50 gulden overgeboekt
naar de rekening van de stich
ting Ondersteuning Albanië.
Voor het geld wordt een trans
portbus gekocht, waarmee
hulpgoederen naar Albanië
worden vervoerd.
De Albanië-actie geldt als een
uitzondering. In het algemeen
handhaaft het bedrijfsleven de
traditie van het cadeautje i
de feestdagen, al zijn veruit de
meeste kerstgeschenken dit jaar
minder dan 50 gulden waard.
Duurdere geschenken worden
zeldzamer sinds de wet-Oort.
De aftrekbaarheid van een rela
tiecadeau weegt zwaar. „Vroe
ger hadden we een geweldige
omzet in grotere cadeaus", zegt
directeur Van Ingen van Orege
Relatiegeschenken in Ede,
„maar in het buitenland lachen
ze nu om onze krenterigheid.
Daar geven ze leren schrijfmap
pen en uit Nederland krijgen ze
plastic mapjes".
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
