Binnenland
Vietnamezen
niet veilig
in de kerk
Kamer wil zuinige bejaarde belonen
Wir-rapport
wordt toch
openbaar
'Eigenrichting neemt
verontrustende vorm aan'
Hirsch Ballin dreigde af
te treden in Bosio-zaak
Kerkasiel vormt
een morele drempel'
Donderdag 19 december 1991
Redactie 023-150225 JANINE BOSMA ALT AN ERDOCAN RONALD FRISARl ^net PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving; HANS BOEZELUN
3
Meer milieudelicten voor rechter
De rechters hebben in 1990 20 procent meer milieudelicten be
handeld dan het jaar daarvoor. Bij een vijfde van de bijna 5500
zaken kwam het tot een veroordeling, in 50 procent van alle za
ken werd een schikking getroffen. Volgens woordvoerder Fang-
man van het Openbaar Ministerie is niet te zeggen hoeveel
milieumisdrijven aan het oog van justitie onttrokken blijven. De
controle op de naleving van milieuwetten is in het milieubeleid
nog steeds de zwakste schakel, aldus een VROM-hoofdinspec-
teur, vooral door het gebrek aan menskracht.
Ambtenaren-cao nog niet opgedeeld
Het opdelen in acht sectoren van het centrale overleg over de ar
beidsvoorwaarden van ambtenaren zal niet ingaan op 1 april
volgend jaar, zoals minister Dales van binnenlandse zaken tot
dusver wilde. In een overleg hierover hebben de ambtenaren-
centrales gisteren geen veto uitgesproken, maar wel meer duide
lijkheid geëist. Een belangrijk knelpunt is de werkloosheidsuit
kering. Het plan houdt namelijk in dat de uitkeringen worden
aangepast aan die in de marktsector, een duidelijke verslechte
ring voor de ambtenaren. Dales besloot daarop de opdeling een
jaar uit te stellen.
Zes jaar voor cocaïnesmokkel
De Amsterdamse rechtbank heeft gisteren twee Colombianen en
een Nederlander veroordeeld tot zes jaar cel wegens de invoer
van ruim 73 kilo cocaïne. De cocaïne werd vastgehecht aan de
romp van een Colombiaans schip naar Europa vervoerd. De po
litie was de zending op het spoor gekomen via een tip en volgde
de gangen van de verdachten tot aan de woning van de Neder
lander, waarna zij tot arrestaties overging. Het drietal werd vrij
gesproken van deelname aan een criminele organisatie. Volgens
de officier van justitie zat het beruchte drugskartel van Cali ach
ter het transport, maar de rechtbank was daarvan niet overtuigd.
Windhoos vernielt gevel café
Een windhoos heeft dinsdagnacht in het Noordhollandse plaats
je Breezand de gevel van cafetaria De Wittebrug volledig ver
nield. Werklieden gingen gisteren hard aan de slag om de scha
de provisorisch te herstellen. Ook een nabij gelegen hotel liep
forse schade op. •foto anp
DEN HAAG GPD
Staatssecretaris Van Amelsvoort
van financiën is bereid het ver
trouwelijke rapport van de Be
lastingsdienst over wir-fraude
openbaar te maken, als de wet
Openbaarheid van Bestuur dat
toelaat. Dat heeft hij vanmor
gen gezegd in een reactie op
een verzoek tot openbaarma
king van de werkgeversvereni
ging NCW.
In het vertrouwelijke rapport
zou melding worden gemaakt
van grootscheepse fraude door
het bedrijfsleven, nadat het ka
binet de wir-regeling in februari
1988 plotseling afschafte. Veel
bedrijven zouden hun subsidie
aanvraag van een valse datum
hebben voorzien om zo toch
voor een premie in aanmerking
te komen.
De NCW eiste eerder deze
week op grond van de wet
Openbaarheid van Bestuur dat
het rapport openbaar wordt ge
maakt om zich te kunnen ver
weren. Van Amelsvoort: „Ik wil
daar niet flauw in zijn. Als er
voldoende gronden zijn zal ik
dat doen."
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
Officier Zutphen eist zware straffen
Eigenrichting neemt zulke ern
stige vormen aan, dat strenge
straffen nodig zijn om daaraan
een halt toe te roepen. Zo moti
veerde officier van justitie De
Haas gisteren de eisen van zes
tien tot dertig maanden cel te
gen vier Apeldoomers. Eind
september plukten ze een man
van de straat die volgens hen
had ingebroken in de koffie
shop van één van hen en sloe
gen hem volkomen in elkaar.
De man werd in een auto ge
duwd, kreeg een hondeketting
om zijn hals en werd later op
een open plek in een bos met
knuppels afgetuigd. Daarbij liep
hij zware verwondingen op.
Volgens de officier van justitie
zal een arm van de man als ge
volg van het geweld voor de rest
van zijn leven krom blijven
staan. Het slachtoffer werd ook
beroofd van zijn geld.
De 24-jarige koffieshophou
der wordt gezien als de leider.
Tegen hem werd twee jaar en
zes maanden geëist. Tegen zijn
beide broers van 22 en 21 jaar
werd respectievelijk een jaar en
zes maanden en een jaar en vier
maanden geëist. De vierde deel
nemer (25) aan de afranseling
hoorde een jaar en zes maan
den eisen.
Minister Hirsch Ballin van justitie heeft de PvdA-fractie in de Twee
de Kamer kort geleden 'gedreigd met aftreden als die hem zou blij
ven verwijten dat hij de Kamer niet naar behoren heeft ingelicht
over de affaire-Bosio. De CDA-minister heeft dat gisteren gezegd in
een vraaggesprek met NRC Handelsblad.
In oktober besloot de Kamer de minister op te dragen de rijksre
cherche een onderzoek te laten instellen naar de Bosio-zaak. Te
vens besloot zij voorbereidingen te treffen een eigen onderzoek in
te stellen. De fracties moesten alleen nog overeenstemming berei
ken over een tekst waarin dat zou staan.
Op 24 oktober verspreidde het ANP een concept-tekst waarin
stond dat de Kamer de verstrekking van onjuiste inlichtingen door
de minister hoog had opgenomen. Op 29 oktober verscheen de de
finitieve tekst waarin de kritiek op de minister danig was afgezwakt.
Uit het relaas van Hirsch Ballin blijkt nu dat de PvdA-fractie bezwe
ken is voor de druk die de minister heeft uitgeoefend en daarom de
tekst heeft bijgesteld.
Overigens liet Hirsch Ballin gisteren de Kamer weten dat het on
derzoek van de rijksrecherche nog minstens vijf maanden zal du-
DEN HAAG THEO HAERKENS
EN CEES VAN DER LAAN
„Het is toch onredelijk dat de belastingbe
taler moet opdraaien voor de kosten van de
pleegzorg, zodat ouders een leuk erfenisje
kunnen achterlaten." De woordvoerder van
het ministerie van WVC vindt het heel nor
maal dat iemand met veel geld zelf meebe
taalt aan zijn verblijf in een verpleeghuis.
Bewoners van bejaardentehuizen doen dat
al.
Toch ervaren veel mensen het als onrede
lijk dat iemand die zijn leven lang zuinig is
geweest zijn vermogen, bijvoorbeeld 50.000
gulden en een eigen huis, eerst moet opma
ken. Zeker als er iemand anders in het ver
pleeghuis ligt die al zijn geld heeft uitgege
ven, en nu op kosten van de AWBZ precies
dezelfde zorg krijgt.
Sinds gisteravond staan die mensen niet
meer alleen. Ook de Tweede Kamer wil wat
doen aan de onredelijkheid die in dit sys
teem is ingebakken. Op dit moment zijn er
grote verschillen in de eigen bijdragen die
bejaarden en bewoners van verpleeghuizen
moeten betalen. Bejaarden betalen zoveel
als ze kunnen opbrengen. Daarbij wordt
eerst gekeken naar het eigen vermogen en
het inkomen.
Een plaats in een bejaardenoord kost
2500 tot 3500 gulden per maand. In een
verpleeghuis kost een plaats soms wel 6000
gulden per maand. Patiënten vanaf 65 jaar
betalen nu zelf hoogstens 2200 gulden per
maand en zijn daarmee beter af dan een
bewoner van een bejaardentehuis.
Staatssecretaris Simons van Volksgezond
heid wilde aan die ongelijkheid een einde
maken door voor verpleeghuizen groten
deels dezelfde regeling in te voeren als voor
de bejaardenoorden. Alleen zou de maxi
male eigen bijdrage niet onbeperkt worden,
maar met 500 gulden worden verhoogd tot
2700 gulden. Zo verwachtte Simons hon
derden miljoenen te besparen.
De Kamer haalde echter een streep door
de rekening. Gelijkstelling is prima, maar
dan de andere kant op, zo lieten CDA, PvdA
en WD in moties weten: afschaffing van de
vermogenstoets in de bejaardenhuizen. Dat
gaat in de toekomst zo'n 500 miljoen extra
kosten. Dat bedrag kan mogelijk worden
gecompenseerd door de AWBZ-premie met
vijftig gulden te verhogen.
Voor ouderen die hun geld niet willen
'opeten', bestaan op dit moment wel wat
ontsnappingsmogelijkheden. Ze mogen
6800 gulden per jaar per kind belastingvrij
schenken. De wetgeving is echter dermate
ingewikkeld dat het vrijwel altijd nodig is
om de notaris of een financieel deskundige
in te schakelen. En daarnaast is het toege
staan de gewone cadeautjes te geven voor
één veijaardag. Het probleem is'echter
voor werkelijk vermogende lieden een ver
jaardagscadeautje van 1000 gulden 'ge
woon' kan zijn, terwijl anderen uitgaan van
een presentje van 25 of honderd gulden.
De meest voor de hand liggende truc is
om de dag voor opname al het geld weg te
geven. Dat werkt echter niet. De peildatum
voor het vermogen is namelijk niet de dag
van opname, maar de dag twee iaar daar
voor. Voor die tijd moeten ouderen hun
vermogen dus uitgegeven hebben. Zo be
zien lijkt het dat iedere oudere maar beter
zo snel mogelijk van zijn geld af kan zijn.
Maar dat is niet zo: wie zijn geld weggeeft
zit immers zonder en heeft geen zekerheid
dat hij spoedig zijn intrek kan nemen in een
bejaardenoord. Wie gezegend is met een
goede gezondheid, riskeert dat hij dan op
zwart zaad komt te zitten. Daarvoor is ech
ter wel een ontsnappingsmogelijkheid. Het
is mogelijk in het testament te laten opne
men dat het deel waar de kinderen wettelijk
recht op hebben, tijdelijk naar de langstle
vende partner gaat (die wordt zo be
schermd tegen de hebzucht van de kinde
ren). En toch tegelijkertijd te laten vastleg
gen, dat het 'kindsdeel' over gaat naar de
kinderen op het moment dat de langstle
vende partner zijn intrek neemt in het be
jaardentehuis. Ook daarvoor is echter de
notaris nodig.
Oosterwolde wil asielzoekers opvangen
NIEUWSLIJN
Vietnamese asielzoekers zijn niet veilig voor uitzetting als
ze in kerken worden ondergebracht. Als de rechter hun
asielverzoek definitief heeft afgewezen, zal justitie niet
schromen hen daar op te pakken om hen vervolgens het
land uit te zetten. Staatssecretaris Kosto van justitie heeft
dat gisteren gezegd. Kosto noemde het kerkasiel „een ro
mantisch begrip, dat in de Middeleeuwen en daarvoor
heeft gegolden", maar dat nu in die zin niet meer be
staat.
nniui«r.rm Kosto: „Ik stel vast dat de
Tweede Kamer zich met mij
diep bewust is van het feit dat
wij hier te maken hebben met
mensen in nood. Maar ik stel
ook vast dat het beleid niet door
aanslagen, blokkades of door
hongerstalcingen kan worden
beïnvloed."
CDA-woordvoerde Krajen-
brink zei het beleid van Kosto
„met overtuiging te steunen".
PvdA-kamerlid Middel: „Een
Verschillende kerkelijke organi
saties in vooral het noorden van
het land maken aanstalten kerk
asiel te verlenen aan de honger
stakende Vietnamese asielzoe
kers. Enkele jaren geleden werd
op die manier de uitwijzing van
tientallen afgewezen Koerdische
en Syrische asielzoekers maan
denlang tegengehouden. De
toenmalige CDA-staatssecreta-
Korte-van Hemel overwoog hongerstaking kan nooit funge-
de asielzoekers uit de kerken te
halen, maar is er nooit toe over
gegaan.
Op het ogenblik zijn op ver-
chillende plaatsen in het land
ren als breekijzer." Middel wees
er ook op dat er sprake is van
een „gigantische precedentwer
king", wanneer de overheid
deze reeds afgewezen
119 Vietnamese asielzoekers in asielzoekers de hand over het
hongerstaking. Een aantal van
hen heeft schriftelijk laten vast
leggen dat zij niet kunstmatig waardering te hebben voor
i te worden, wan- mensen die nauwe banden zijn
i zijn geraakt.
Vijftien hongerstakers zijn in
middels uitgeprocedeerd en
kunnen het land worden uitge
zet als hun lichamelijke toe
stand dat toelaat.
De overgrote meerderheid
van de Tweede Kamer heeft gis
teren steun betuigd aan Kosto,
die het afgelopen weekeinde
vier uitgeprocedeerde Vietna
mese asielzoekers uit het land
heeft laten zetten. Vrijwel alle
partijen riepen de asielzoekers
op hun hongerstaking ie stóp
pen, omdat die toch geen zin
heeft.
met individuele
elzoekers en vanuit hun be
trokkenheid soms „genade voor
recht" willen laten gelden. Maar
de overheid heeft een andere
taak, aldus Schutte. Die is er om
rechtsregels te handhaven.
Hoewel ook Groen Links
vindt dat de Vietnamezen uit
eindelijk het land moeten verla
ten, pleitte deze fractie als enige
voor het opschorten van uitzet
tingen. De rest van de Kamer en
Kosto voelen daar niets voor.
Alleen bij asielzoekers die ern
stig ziek zijn, wordt de uitzet
ting uitgesteld.
De vierjarige Rivka van der Eijk, dochter van een dierenverzorger van Ouwehands dierenpark in Rhenen,
helpt haar vader thuis. Ze geeft daar de fles aan een chimpansee-baby. De moeder is door de bevalling
van de tweeling zo verzwakt dat ze niet in staat is zelf die zorg op zien te nemen. Het andere apejong is
inmiddels overleden. «foto anp
Rabobank wil
samenwerking
in Oostenrijk
De Rabobank heeft bijna over
eenstemming bereikt met de
Oostenrijkse coöperatieve Raif-
feissen Zentral Bank over nau
we samenwerking. De alliantie
moet ertoe leiden dat alle klan
ten gebruik mogen maken van
alle diensten en kantoren van
de twee banken. De Oostenrijk
se bank wordt de vierde bank
waarmee de Rabo gaat samen
werken in Europa.
De Raiffeissen Zentral Bank
heeft in Oostenrijk 2500 kanto
ren en heeft een marktaandeel
van ongeveer 20 procent. De
bank heeft een balanstotaal van
bijna 100 miljard gulden en er
werken 20.000 mensen. Rabo
heeft 37.000 werknemers en
ruim 208 miljard gulden op de
balans.
Om haar positie in buitenland
te versterken, opent Rabo voor
haar grote klanten eigen vesti
gingen. Daarnaast wordt ge
streefd naar samenwerking met
andere grote banken. In Frank
rijk is er samenwerking met
Crédit Agricole, in Spanje met
de Banco Popular en in Groot-
Brittannië met Lloyd's Bank. In
Duitsland bezit de Rabo 90 pro
cent van de aandelen van de
bank ADCA Rabo is nog in
overleg met een grote, regionale
spaarbank in Italië.
Start over de grens
DEN HAAG ANP
Het uitzendbureau Start heeft
vandaag een vestiging geopend
in de Slowaakse hoofdstad Bra
tislava. Uitzendbureaus zijn tot
dusver een onbekend fenomeen
in Tsjechoslowakije. Start, dat
werkt zonder winstoogmerk, is
gevraagd de helpende hand toe
te steken bij het opzetten daar-
OOSTERWOLDE WIM SCHRIJVER
De Raad van Kerken in Ooster
wolde is bereid om, als de nood
aan de man komt, een groep
uitgeprocedeerde Vietnamese
asielzoekers kerkasiel aan te
bieden. „Je probeert zo een mo
rele drempel op te werpen", al
dus de hervormde predikant
Bob Haanstra van Oosterwolde.
Oosterwolde is een van de
ongeveer tweehonderd plaatsen
die het zogenaamde Charter
van Groningen hebben onder
tekend, waarmee men zich be
reid heeft verklaard in voorko
mende gevallen vluchtelingen
kerkasiel te verlenen. Het char
ter is een initiatief van de inter
nationale kerkelijke vluchtelin
genorganisatie Inlia, die in Gro
ningen is gevestigd.
Inlia heeft Kosto gisteren per
brief een voorstel gedaan om
een uitweg te vinden in de situ
atie van de hongerstakende
Vietnamese asielzoekers. Inlia
wil zelf een onderzoekcomms-
sie naar Tsjechoslowakije zen
den, waarbij een vertegenwoor
diger van justitie welkom is. De
staatssecretaris zou in het voor
stel van Inlia moeten beloven
dat hij in de tussentijd de asiel
zoekers niet de grens overzet,
terwijl de hongerstakers hun ac
tie moeten opgeven.
Inlia-directeur John van Til-
borg vindt dit zelf een 'heel re
delijk aanbod'. Mocht Kosto
daar niet op ingaan, dan wil In
lia toch die onderzoeksdelegatie
op pad sturen en de asielzoe
kers in de tussentijd desnoods
in kerken onderbrengen. Naast
de Raad van Kerken van Ooster
wolde zijn nog vier plaatsen el
ders in het land bereid om de
Vietnamese asielzoekers kerke
lijk onderdak te brengen.
„Ie zou het als een soort,
staakt-het-vuren kunnen zien",
typeert Haanstra. Mocht blijken
dat de Vietnamezen in Tsjecho
slowakije niets te vrezen heb
ben, dan zullen de asielzoekers
de kerk weer moeten verlaten.
„Dan valt er niets meer voor
hen te doen".
Hongerstakende Vietnamezen wachtten gisteren onder meer in het opvangcentrum in Echt op de dingen die
komen gaan. Staatssecretaris Kosto toonde zich gisteren met steun van de Kamer opnieuw onvermurwbaar.
•foto anp frtts widderhoven
De zaak van de Syrische tra. „In zo'n geval is zo'n actie gen ten einde raad hun heil
...UtnKnnnn .mn h.mn innp tn Aivo „ml iiU vimml" ko/l/lan navnoLt in r\n L-nrL nnM
vluchtelingen van twee jaar te
rug bewijst volgens Haanstra
hoe belangrijk goed onderzoek
is. Het bleek dat de regering de
asielzoekers toen wilde verwij
deren op grond van tien jaar
oude rapporten, aldus Haans
dus wel degelijk zinvol'
De gisteren door Kosto ge
maakte opmerking dat kerkasiel
een achterhaald begrip uit de
Middeleeuwen is, vindt Haans- aldus de predikant,
tra merkwaardig. Twee jaar ge
leden, toen Syrische vluchtelin-
hadden gezocht in de kerk, gold
ook voor de PvdA als onge
schreven wet dat kerken niet
binnengevallen mogen worden,
MAAK EEN FEEST
VAN UW FEESTJE.
DE HEINEKEN THUISTAP.
De Heineken Thuistap
draagt met z'n heerlijke
tapbier flink bij aan de feest
vreugde. Uit ieder vaatje tapt u 40
heerlijke Heineken Biertjes.
Is er een feestje op komst?
Haal dan een Thuistap bij uw
slijter. En vraag meteen
naar de speciale Heineken
Thuistap Glazen. U vindt
de Thuistap slijter, apart
vermeld, in de Gouden Gids.
