Binnenland
Winkel langer open
voor banen wao'ers
„Ik wil kunnen
tanken zonder
geld op zak!'
Asscher bekijkt
tekst referendum
Het gevaar loert in de Rijnmond
PTT rekent op nieuw 'kerstrecord'
Peper wil snel rapport
Dinsdag 1 december 1991 Redactie 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOCAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: HANS BOEZELIJN
3
Voorlichting plan-Simons kostbaar
Staatssecretaris Simons van volksgezondheid heeft drie miljoen
gulden uitgetrokken om de burger voor te lichten over de stelsel
herziening gezondheidszorg (het plan-Simons). De voorlich
tingscampagne begon twee weken geleden met een paginagrote
advertentie in de laanten. Daarnaast functioneert sinds 5 de
cember een telefonische info-lijn. In een week tijd hebben 3.500
mensen de lijn gebeld.
Cel voor diefstal schilderijen
Het Amsterdamse Gerechtshof heeft gisteren een 34-jarige man
veroordeeld tot twintig maanden cel wegens diefstal van drie
schilderijen (waarde ongeveer 13 miljoen gulden) uit het Stede
lijk Museum in Amsterdam in mei 1988. Een paar weken na de
inbraak werd hij met twee handlangers na een internationaal
opgezette pseudo-koopactie gearresteerd. Het hof heeft de man
tot een relatief lage straf veroordeeld, omdat er zoveel tijd heeft
gezeten tussen de roof en de behandeling van de zaak. De be
handeling liep vertraging op omdat de zaak na een vormfout
door het Gerechtshof in Amsterdam was terugverwezen naar de
rechtbank.
ANP heeft nieuwe directeur
Interim-directeur B. Q. Voors (52) wordt met ingang van 1 janu
ari 1992 directeur van de stichting Algemeen Nederlands Pers
bureau ANP. Voors was van 1977 tot 1987 algemeen directeur
van Uitgeversmij Misset in Doetinchem en van 1987 tot 1990 di
rectie-voorzitter van de Nederlandse Dagbladunie, uitgeefster
van onder meer Algemeen Dagblad en NRC Handelsblad. Voors
werd interim-directeur toen ANP-directeur Van Ditshuizen deze
zomer na een conflict uit zijn functie werd ontheven.
Verdachte catamaranmoord vrij
Een 20-jarige Rotterdamse, die in 1988 door de Italiaanse kin
derrechter werd veroordeeld tot 6,5 jaar voor de zogenoemde
'catamaranmoord', is vervroegd vrijgelaten. Zij werd samen met
haar toen 34-jarige Italiaanse vriend schuldig bevonden aan de
moord op een Italiaanse, van wie ze een catamaran-zeiljacht
hadden gehuurd. In eerste instantie verklaarde de Rotterdamse
de vrouw de schedel te hebben ingeslagen omdat ze teveel aan
dacht zou hebben besteed aan haar vriend. Een paar dagen later
trok ze die verklaring in en vertelde ze dat haar vriend de vrouw
zou hebben omgebracht. Hij is in maart 1990 tot 38 jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
Effect fraudebeleid onbekend
Het ministerie van financiën weet niet hoe effectief het beleid
ter bestrijding van belastingfraude is. Volgens staatssecretaris
Van Amelsvoort is wel bekend wat de opbrengst van controles is,
maar niet of van die controles enige preventieve werking uitgaat.
De bewindsman wil daar nader onderzoek naar. Hij wil ook pro
beren een betrouwbare graadmeter te ontwikkelen voor de hou
ding van belastingplichtigen ten opzichte van het betalen van
belastingen en de belastingdienst.
Katholieke homo-activist overleden
De katholieke homo-activist jonkheer Floris Michiels van Kesse-
nich is zondag overleden aan aids. Tot vorig jaar werkte Van
Kessenich als wetenschappelijk medewerker aan de subfaculteit
homostudies aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Tevens was hij
bestuurslid van de stichting 'Fight for Life' die zich inzet voor de
bestrijding van aids. Van Kessenich verwierf landelijke bekend
heid toen hij in 1987 in het gezelschap van enkele honderden
medestanders demonstratief te communie ging in de Sint Jan in
Den Bosch. Michiels richtte verscheidene organisaties op om de
emancipatie van homo's te bevorderen.
Op het goederenbaanvak Boxtel-Veghel is gisteravond een goederentrein ontspoord. Twee dieselloco
motieven en drie wagons liepen uit de rails. De oorzaak is nog niet bekend. De schade is volgens NS
aanzienlijk. •fotoan)
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Laatste voorstel Jan Schaefer
Door het langer open houden van winkels en overheids
instellingen kunnen er (deeltijd)banen worden gescha
pen voor gedeeltelijk of herintredende arbeidsongeschik
ten. De projectgroep sociale vernieuwing van Jan Schae
fer heeft dat idee gisteren geopperd in zijn laatste werk-
voorstel. De commissie houdt er per 1 januari mee op.
DEN HAAG GPD-ANP
In 'Terug van ziek geweest' pleit
de projectgroep er verder voor
om werkgevers die een heringe-
treden wao'er weer ontslaan,
niet hard aan te pakken. Het ka
binet wil hen een boete geven
als ze na een jaar een voormali
ge wao'er ontslaan. De project
groep wil die boete pas heffen
als dat na drie jaar gebeurt. Het
kabinetsplan zal veel werkge
vers ervan weerhouden om
wao'ers in dienst te nemen,
denkt de projectgroep.
Volgens het rapport wordt het
ook de arbeidsongeschikten zelf
moeilijk gemaakt om weer werk
te krijgen. Een wirwar van in
stanties, regelingen en procedu
res vormen voor veel wao'ers
een onoverkomelijk obstakel.
Daarom moet er een diepgaand
onderzoek worden ingesteld
naar deze 'lijdensweg' die veel
arbeidsongeschikten meema
ken.
Daarnaast dient de rol van
keuringsartsen te worden be
perkt. Zij maken wao'ers niet
gezond, maar bekijken hun ma
te van arbeidsongeschiktheid.
Daarom moeten 'arbeidsdes-
kundigen' een grotere zeggen
schap krijgen. Zij zorgen er vol
gens de groep-Schaefer voor dat
wao'ers weten wat ze nog wél
kunnen, in plaats van wat ze
niet meer kunnen. Bovendien
moeten er, net zoals dat al met
langdurig werklozen gebeurt,
ook gesprekken komen met
langdurig arbeidsongeschikten
over de mogelijkheden om weer
aan het werk te gaan.
De projectgroep maakte ook
bekend de speciale wet Sociale
Vernieuwing in het Onderwijs
van staatssecretaris Wallage toe
te juichen. De wet geeft ge
meenten en scholen meer vrij
heid geld voor de achterstand
van scholieren naar eigen in
zichten te gebruiken. Daarbij
wordt de 'overschrijdingsrege
ling' (elke gulden voor het
openbaar onderwijs moet ook
uitbetaald worden aan bijzon
dere scholen) voor deze gelden
buiten werking gesteld. Aanvan
kelijk was de Tweede Kamer te
gen deze wet.
DEN HAAG ANP
De PTT verwacht dit jaar opnieuw een recordaan
tal poststukken rond de komende feestdagen. Het
aantal gelukswensen voor de kerstdagen en Oud
en Nieuw dat half december al is verstuurd geeft
aan, dat dit jaar de 190 miljoen wenskaarten van
vorig jaar ruimschoots wordt overschreden.
Volgens een woordvoerder zijn er tot nu toe
meer kaarten en speciale kerstpostzegels verkocht
dan in alle voorgaande jaren in dezelfde periode.
Dat wettigt de verwachting dat 1991 een record
jaar wordt, al valt nog niet uit te sluiten dat men
sen dit jaar hun wensen vroeger op de bus doen.
In de afgelopen jaren turfde de PTT jaarlijks een
miljoenentoename van het aantal poststukken en
van de verkoop van de speciale, goedkope kerst
zegels.
In 1983 telde de PTT nog 112,3 miljoen geluks
wensen en dat aantal is sindsdien jaarlijks fors ge
stegen. Vanaf 1987 verkoopt de PTT in de maand
december kerstzegels. In dat jaar gingen er 141,6
miljoen stuks door het loket, vorig jaar waren dat
er al 166 miljoen.
Leerlingen van de
Jenaplan-school In
de Manne in Veen-
dam proeven van de
koekjes die ze in de
middagpauze zelf
hebben gebakken.
Als ondersteuning
van het leerprogram
ma besloot de school
vorig jaar tussen de
middag het vak 'ge
zond gedrag' in te
voeren. Toen de on
derwijsinspectie daar
bezwaar tegen
maakte, besloot de
school naar de On
derwijsraad te stap
pen. Die heeft de
school in het gelijk
gesteld. Gisteren
werden er weer hele
maal legaal 'knieper-
tjes' gebakken.
•foto anp
Rechter kijkt mee met raad Amsterdam
AMSTERDAM GPD
De Amsterdamse rechtbankpre
sident «Asscher zal de vraagstel
ling voor het referendum over
de vermindering van het aantal
auto's in de binnenstad nog
eens kritisch bekijken zodra de
gemeenteraad heeft besloten
dat het referendum op 25 maart
doorgaat. Dat besluit valt mor
gen.
Asscher moest zich gisteren
uitspreken over een kort geding
dat Amsterdamse ondernemers
hebben aangespannen tegen de
volksraadpleging. De onderne
mersorganisaties Vereniging
Amsterdam City en de Raad
voor het Filiaal- en Grootwin
kelbedrijf voelen zich opgelicht.
Ze vinden het referendum in
strijd met de toezegging van het
gemeentebestuur in februari
dat de bereikbaarheid en het
aantal parkeerplaatsen in het
winkelgebied de komende vier
jaar op peil zouden blijven.
De ondernemers hadden As
scher gevraagd meteen te oor
delen om diens vonnis te ge
bruiken als schot voor de boeg
van het raadsdebat van morgen.
Maar Asscher zei slechts ach
teraf te kunnen oordelen. Dat
noodzaakt de Amsterdamse ge
meenteraad morgen tot extra
voorzichtigheid, want Asscher
luistert mee: hij laat zich de
tekst bezorgen en zal deze uit
pluizen. De rechtbankpresident
zal bij de toetsing bekijken of
het gemeentebestuur bij het re
ferendum „de gewekte ver
wachtingen van de onderne
mers heeft geëerbiedigd".
De gemeenteraadscommissie
Bestuurlijke Betrekkingen is gis
teren moeizaam akkoord ge
gaan met de herziene tekst die
is geleverd door de 'onafhanke
lijke commissie voor het refe
rendum.' De raadscommissie
probeerde aanvankelijk tegen
de afspraken in nog wat te ver
anderen aan de definitieve
tekst. Maar die pogingen wer
den gestaakt toen commissielid
Mak te verstaan gaf dat de onaf
hankelijke commissie in dat ge
val zou opstappen.
Een thuisbankier betaalt dan gewoon
met z'n giromaatpas.
giromaatpas terecht.
Is uw pas nog
niet geschikt voor
elektronisch betalings
verkeer? Bel dan
gratis 06-0400 voor
de folder 'Elektro
nisch geld opnemen
en betalen'. Een thuis-
Op dit moment kunt u bij elektronisch betalen. Overal bankier moet tenslotte ook
vrijwel alle tankstations en waar u één van de afgebeelde kunnen tanken als hij geen geld
in een groeiend aantal winkels vignetten ziet, kunt u met uw bij zich heeft POSTBANKJ^L
Thuisbankieren doe je met de Postbank.
1 NICO DE VRIES
Op papier deugt het veiligheids
beleid van de procesindustrie
wel, maar in de praktijk wil de
uitvoering nogal eens haperen.
Dit zegt hoofdinspecteur Van
der Poel van de Arbeidsinspec
tie in Rotterdam. Dagelijks
wordt er in de Rijnmond vol
gens hem wel ergens een loopje
met de veiligheidsvoorschriften
genomen, ook al knippert het
oranje licht in zulke gevallen in
dringend.
De praktijk van alledag levert
schrikbarende voorbeelden op,
zoals kraanmachinisten die zes
tien uur achtereen in touw zijn.
Tot het normale beeld behoren
inmiddels ook lassers die op de
daken van gedeeltelijk gevulde
opslagstanks werken. Ook roes
tige onderdeeltjes in installaties,
die in potentie voor een ramp
kunnen zorgen, zijn geen uit
zondering meer.
Met het verstrijken van de ja
ren is ook de routine het Rijn
mondgebied binnengeslopen.
Voorbeeld: bij het wegnemen
van de overdruk in een tankwa
gon (een dagelijkse bezigheid)
sloeg een maand geleden een
tankdeksel weg. De 'truc' was
om de knevels een stukje los te
draaien, zodat de lucht kon ont
snappen. Zo werd het al jaren
gedaan. In dit geval trilden de
knevels los, waarna het deksel
opensloeg. Een man werd door
de luchtdruk van de wagon ge
slagen en zwaar gewond naar
het ziekenhuis gebracht.
Maar zelfs bij het ontwerpen
van fabrieken wordt al lang niet
meer de nodige voorbereidings
tijd in acht genomen, zegt Van
der Poel. Kunstmestfabriek Ke-
mira in Europoort is zo n voor
beeld. Bij een explosie, een
maand geleden, vielen de mu
ROTTERDAM ANP
Burgemeester Peper van Rotterdam wil half januari een rapport
hebben over de ramp afgelopen vrijdag bij DSM in de Botlek. De
opdracht is mede ingegeven door het feit dat er de laatste tijd meer
ongelukken zijn geweest bij industrie en opslagbedrijven in Rijn
mond. Bij de ontploffingen vrijdag kwamen zes mensen om het le
ven. Het eerste technisch onderzoek van politie. Arbeidsinspectie
en de Milieudienst DCMR heeft nog geen duidelijkheid gebracht
over de oorzaak van de ramp. Volgens hoofdinspecteur Van der
Poel van de Arbeidsinspectie zal het een hele puzzel zijn om de
oorzaak op te sporen.
ren van de fabriek als een kaar
tenhuis om. Tijdens het onder
zoek bleken er bij bouw van de
nog maar twee jaar oude fabriek
ontwerpfouten te zijn gemaakt.
Van der Poel zegt ronduit be
zorgd te zijn: „Ik houd tegen
woordig mijn hart vast. Zeven
tien jaar werk ik nu in het Rijn
mondgebied, maar ik heb nog
nooit zo veel incidenten meege
maakt die potentieel gevaar
voor werknemers opleveren als
deze maanden."
De grote ongevallen van de
afgelopen tijd staan volgens
hem weliswaar los van elkaar,
maar toch zitten sommige za
ken in Rijnmond structureel
scheef, aldus Van der Poel.
„Vooral het werken met onder
aannemers brengt grote risico's
met zich mee. Een bedrijf be
steedt zijn werk uit aan een on
deraannemer. De onderaanne
mer schuift weer een deel door
aan een subcontractor, die op
zijn beurt een partje van het
werk aan een vierde geeft. De
bedrijven hebben zo geen enke
le kijk meer op de kwaliteit van
de mensen die aan de slag zijn."
En kwalitatief goed werk is
volgens van der Poel in de pro
cesindustrie juist een vereiste.
Bij de toegepaste hoogwaardige
techniek luistert elk onderdeel
uiterst nauw, zegt hij. Een voor
beeld is de explosie van een op
slagtank bij de vroegere Gulf-
raffinaderij in Europoort. Een
verkeerd gemonteerde aftap-
kraan van een propyleenbol
leek open te staan. Een operator
dacht de kraan dicht te draaien,
maar in werkelijkheid stroomde
het explosieve gas op dat mo
ment weg. De bol explodeerde.
Schade: enkele miljoenen gul
dens.
Dat een ongeluk in een klein
hoekje zit, weet ook Nerefco
sinds drie weken. Een verroest
onderdeel zorgde voor een lek
kage in een LPG-pomp. Er
kwam zoveel explosief gas vrij,
dat de raffinaderij in Europoort
groot alarm moest geven.
„De bedrijven in Rijnmond
zijn nu tussen veertig en twintig
jaar oud. Al die jaren is er inten
sief gebruik gemaakt van instal
laties. Ze zijn natuurlijk goed
onderhouden, maar hier en
daar slijten onderdelen of ze
zijn voor een deel behoorlijk
verouderd. Om ongevallen te
voorkomen, zouden de betref
fende bedrijven meer tijd en
aandacht moeten besteden aan
de bewaking van de installaties
dan nu het geval is."
Fouten
Complicerende factor is volgens
Van der Poel het weglekken'
van kennis. „Op dit moment
vertrekt de generatie werkne
mers, die in de jaren zestig en
zeventig de procesindudstrie
heeft opgebouwd. Met hen gaat
ook de kennis weg. De nieuwe,
jonge mensen die komen, ma
ken de fouten die de ouderen
destijds maakten." Een oplos
sing is volgens hem een betere
kennisoverdracht.
Maar zijn grootste zorg is
toch het werken met onderaan
nemers. „Bij de ongelukken van
de laatste tijd komen zij steeds
nadrukkelijk in beeld. De
slachtoffers zijn dan ook onder
de werknemers van derden ge
vallen. Zes bij DSM Chemicals,
twee bij Paktank."
Volgens hem is er slechts één
probate aanpak: „De regels en
procedures moeten worden ge
harmoniseerd. Nu is het nog
een lappendeken. De Stichting
Europoort Botlek Belangen
(EBB), waarin de grote bedrij
ven zijn gebundeld, heeft ge
zegd de handschoen te zullen
oppakken. De bereidheid om
meer energie te steken in oplei
dingen voor personeel van on
deraannemers is er."
Toch is dat niet voldoende,
vindt Van der Poel. „Bij het uit
besteden van werk speelt prijs
en kwaliteit een rol. Dan doe je
als onderaannemer mee, dan
weer niet. Ze zijn dus genood
zaakt om zowel wat betreft prijs
als kwaliteit water bij de wijn te
doen."
