Binnenland
Grootscheepse
fraude met wir
Bom-team roept hulp vissers in
Gemeente Amsterdam
paait BAT met geld
Simons gaat fors bezuinigen
op onderdelen gezondheidszorg
Oma en opa vangen nog steeds meestal de kinderen op
CDA pleit voor extra
Randstadprovincies
Kamer massaal tegen
snipperdagen op school
Vuurwerkcampagne
is groter dan ooit
Woensdag 11 december 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: R
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
EEN MEDEWERKER van instituut
Huize Alexandra in Almelo, dat meis
jes opvangt die in aanraking zijn ge
weest met justitie, is op staande voet
ontslagen omdat hij een van de be
woonsters zou hebben verkracht.
RAET NV, het automatiseringsbedrijf,
schrapt 250 van de 2.200 banen. Ge
dwongen ontslagen zijn niet uitgeslo
ten. RAET maakt weliswaar nog
winst, maar benadrukt dat de resulta
ten sterk onder druk staan.
DE ROTTERDAMSE politie heeft gis
teravond delen van de wijken Kralin
gen en Feijenoord afgezet wegens
explosiegevaar, veroorzaakt door een
lek in een gasolietanker. Rond tien
uur was het gevaar geweken.
EEN KAMERDELEGATIE stelt een
studiereis naar Indonesië uit, vanwe
ge het bloedbad dat het Indonesische
leger onlangs aanrichtte op het be
zette Oost-Timor. Volgend jaar wordt
besloten of de reis alsnog doorgaat.
NIEUWSLIJN
Bende registreerde illegaal concerten
De auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra heeft in samenwer
king met de politie een bende opgerold die jarenlang illegaal op
namen heeft gemaakt van popconcerten en daarvan audio- en
videobanden verkocht. Bij huiszoekingen zijn ongeveer vijfdui
zend zogeheten masterbanden gevonden. Er zijn vier mensen
uit Rotterdam, Spijkenisse en Helmond aangehouden. Zij heb
ben opnamen gemaakt van een groot aantal concerten in Rot
terdam, Utrecht en het buitenland. Ze deelden daar stencils uit,
waarop stond hoe de opnamen konden worden besteld.
Verkeersinformatie via de computer
Weggebruikers die niet voldoende hebben aan de filemeldingen
op radio en teletekst, kunnen vanaf morgen óok verkeersinfor
matie via de computer ontvangen. Dan neemt de Algemene Ver
keersdienst (AVD) van de rijkspolitie in Driebergen het nieuwe
informatiesysteem 'Wegengids' in gebruik. De gids biedt onder
meer actuele verkeersinformatie en tips voor veiliger rijden. Ook
bijzondere weersomstandigheden en stremmingen van wegen
worden gemeld. De weggebruiker kan tevens gerichte informatie
over de te volgen route opvragen.
Wethouder geeft uitkering terug
Voormalig wethouder M. Stoffels van de gemeente Amemuiden
gaat zijn wethouders^uitkering over 1991 16.000 gulden te
rugstorten in de gemeentekas. Hij kreeg dit geld op grond van
een verordening. Stoffels vindt het echter onterecht dat wethou
ders die tussentijds vrijwillig aftreden, een dergelijke uitkering
ontvangen. Voor het geld kan het gemeentebestuur beter een
andere bestemming zoeken, vindt hij.
Antillen fel gekant tegen visumplicht
De premier van de Nederlandse Antillen, Liberia Peters, is fel ge
kant tegen invoering van een visumplicht voor Antillianen in
Nederland. „We zullen ons tot het einde der dagen daartegen
blijven verzetten", aldus de premier. Ze reageerde daarmee op
voorstellen, die door Tweede Kamerleden zijn gelanceerd om de
misdaad onder Antilliaanse jongeren terug te dringen.
Bedrijven sjoemelden met data om toch geld te krijgen
In plaats van een spits pronkt er deze kerst een kerstboom bovenop de toren van de Christus Koning-kerk
aan het Rotterdamse Statenplein. Door blikseminslag raakte het bovenste deel van de toren enkele weken
geleden zo beschadigd dat het gedeeltelijk moest worden afgebroken. foto anp»john de pater
In het onderzoek worden alle mensen bena
derd die rond 13 november, de dag van de aan
slag, in Grootschermer of directe omgeving zijn
geweest. De hengelsportvereniging pacht in de
Schermerpolder veel viswater. In het algemeen
maakt een groot aantal sportvissers daarvan in
tensief gebruik.
Met de vissers wordt een persoonlijk gesprek
gevoerd. Hun anonimiteit wordt gewaarborgd.
Ongeveer zestig grote bedrijven zullen strafrechtelijk
worden vervolgd wegens fraude met de wir (Wet Investe
ringsregeling). In het weekeinde van 27 februari 1988,
toen uitlekte dat het kabinet de wir wilde schrappen,
hebben zij data van investeringsaanvragen vervalst om
de aflopende regeling nog optimaal te kunnen benutten.
Ook talrijke kleinere ondernemingen hebben met de wir-
regeljng gesjoemeld. Zij kunnen een boete verwachten.
GROOTSCHERMER GPD
Het recherche-team dat de RaRa-bomaanslag op
de woning van staatssecretaris Kosto in Groot-
schermer onderzoekt, heeft de hulp ingeroepen
van de hengelsportvereniging Alkmaar en Om
streken. In een brief wordt de hengelaars ge
vraagd of zij tijdens het vissen in de buurt van
Grootschermer onbekenden of opvallende zaken
hebben gezien.
DEN HAAG CARELGOSEUNG
Uiteindelijk is voor 260 miljoen
gulden aan 'onrechtmatige'
claims uitgekeerd. Dat blijkt uit
een omvangrijk onderzoek van
de Belastingdienst. De belas
tingambtenaren hebben daar
voor de afgelopen jaren maar
liefst 5.500 bédrijven 'doorge
licht'. Daarbij stuitte men. op
een groot aantal onrechtmatige
wir-claims.
In totaal is in het 'wir-week-
einde' voor 6,5 miljard gulden
aan wir-subsidies aangevraagd.
Voor 2,2 miljard gulden werden
AMSTERDAM GPD
Het Amsterdamse gemeentebe
stuur biedt BAT Nederland een
miljoen gulden en een zéér
gunstige huur in ruil voor het
openhouden en zelfs uitbreiden
van sigarettenfabriek BAT in de
hoofdstad. Het bod van de ge
meente komt rijkelijk laat, aan
gezien de rechter het Britse
moederconcern van BAT Ne
derland, Batco, twee weken ge
leden in het gelijk stelde over de
voorgenomen sluiting van de
fabriek.
De gemeente wil BAT niet al
leen een flinke som geld geven,
maar is ook bereid om BAT
slechts 1 gulden huur per vier
kante meter fabrieksgrond te re
kenen. „Het sluiten van de fa
briek en het ontslag van het
personeel betekenen een zwarte
bladzijde in de geschiedenis van
de Amsterdamse economie", al
dus de wethouder van econo
mische zaken Jonker in een
brief aan de directie van BAT.
Algemeen directeur Van Vliet
noemt Jonkers voorstel „irreëel.
Als de wethouder ons serieus
hier wil houden, had hij eerder
moeten komen praten. Nu is de
beslissing gevallen." Ook de on
dernemingsraad (or) van BAT,
die zich met hand en tand tegen
de sluiting heeft verzet, betreurt
het dat „de wethouder zes
maanden te laat is. Een half jaar
geleden had dit net de doorslag
kunnen geven", aldus or-
woordvoerder Brugman.
De fabriek gaat waarschijnlijk
volgend jaar mei dicht. De pro-
duktie zal dan worden overge
heveld naar de Brusselse vesti
ging. Door de sluiting komen
123 werknemers van BAT op
straat te staan. Herplaatsing van
de veelal ongeschoolde, buiten
landse werknemers van BAT is
„erg moeilijk", aldus or-woord-
voerder Brugman. Directeur
Van Vliet heeft de werknemers
„een sociaal plan met een gou
den randje" beloofd.
Gebouwen van
Nijenrode door
studenten bezet
BREUKELEN ANP
Studenten van de universiteit
voor bedrijfskunde Nijenrode in
Breukelen hebben vannacht het
kasteel bezet waarin de oplei
ding is gevestigd. Zij proteste
ren tegen de „weinig buigza
me" houding die de directie en
het algemeen bestuur innemen
met betrekking tot de toekomst
van Nijenrode.
Door het schrappen van de
subsidie voor Nijenrode, dreigt
de driejarige universitaire basis
opleiding (BBA) te verdwijnen.
De post-doctorale opleiding
blijft wel bestaan. De studenten
verwijten de directie en het al
gemeen bestuur veel te weinig
te hebben gedaan,om de BBA-
opleiding te behouden.
De studenten eisen dat een
onafhankelijke commissie in al
le rust gaat onderzoeken wat de
toekomstmogelijkheden zijn.
Daarbij moet ook worden be
trokken of de BBA-opleiding
echt weg moet.
Wel extra geld voor intensive-care academische ziekenhuizen
DEN HAAG «GPD
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid wil op een
aantal sectoren- in de gezond
heidszorg 134,5 miljoen gulden
bezuinigen. Hij doet dat on
danks bezwaren van het Cen
traal Orgaan Tarieven Gezond
heidszorg (COTG), de landelijke
huisartsenvereniging (LHV) en
de organisatie van ziektekosten
verzekeraars KLOZ.
De bezuinigingen gaan op 1
januari in. Huisartsen moeten
33 miljoen gulden ophoesten
via een verlaging van hun tarie
ven. De door huisartsen ge
vraagde onderzoeken moeten
17 miljoen gulden goedkoper.
Fysiotherapeuten moeten 50
miljoen gulden op tafel leggen.
Op het kruiswerk wordt 12 mil
joen gulden gekort. De acade
mische ziekenhuizen dienen
22,5 miljoen gulden in te leve-
De huisartsen moeten vooral
inleveren vanwege een kos-
tenoverschrijding in 1990 van
51 miljoen gulden. De fysiothe
rapeuten moeten eveneens
bloeden voor te hoge kosten in
1990. Toen was er een over
schrijding van 61 miljoen gul
den op de uitgaven voor de zo
geheten paramedische zorg. De
bezuinigingen op het kruiswerk
en de academische ziekenhui
zen komen voort uit de Tussen
balans.
Het Centraal Orgaan Tarieven
Gezondheidszorg vindt dat Si
mons zijn besluiten over de be
zuinigingen niet goed heeft on
derbouwd. Het COTG wijst
daarom een verlaging van tarie
ven of beschikbare budgetten
af.
Simons wil wel extra geld be
schikbaar stellen om in 1992 en
zonodig in 1993 de intensive ca-
re-afdelingen voor kinderen in
de academische ziekenhuizen
uit te breiden. Over het bedrag
en het aantal plaatsen voert hij
nog overleg met de Vereniging
van Academische Ziekenhuizen
(VAZ). Vaststaat dat de acade
mische ziekenhuizen dit extra
geld zelf moeten opbrengen via
bezuinigingen op andere afde
lingen.
Prins Pieter-Christiaan (links) legt de eed van trouw af tijdens zijn beëdigingsceremonie in de Koning Wil
lem lil Kazerne in Apeldoorn. De prins werd beëdigd als reserve-officier van de Koninklijke Marechaussee.
foto anp frans van der linde
Aandeel kinderdagverblijven neemt ondanks uitbreiding niet toe
ROTTERDAM SJAAK SMAKMAN
Ondanks de duizenden extra plaatsen
in de kinderopvang die de afgelopen
jaren zijn geschapen, doet het leeuwe-
deel van de werkende vrouwen nog al
tijd een beroep op familie, vrienden,
kennissen en gastouders om hun kin
deren op te vangen. Het aandeel van
deze zogenoemde 'informele opvang'
is ondanks het scheppen van duizen
den extra plaatsen in peuterspeelzalen
en kinderdagverblijven de afgelopen
jaren niet afgenomen.
Dat blijkt uit'de eerste resultaten van
een onderzoek onder 3600 werkende
vrouwen van de Amsterdamse emanci
patie-econoom Henriette Maassen van
den Brink. Gisteren maakte ze de cij
fers bekend op een symposium van de
Stichting Relatievoorlichting in Rotter
dam.
Volgens Maassen van den Brink koos
in 1985 70 procent van de werkende
vrouwen voor opvang door familie,
kennissen, broertjes en zusjes of een
betaalde opvang thuis. Ondanks de
toegenomen opvangmogelijkheden
buitenshuis is dat percentage anno
1991 niet verminderd.
Bij de 'formele opvang' staat de peu
terspeelzaal bovenaan, gevolgd door
de gesubsidieerde kinderdagverblijven,
gastouders en de bedrijfscrèche. In
slechts 2 procent van de gezinnen
neemt de man de opvang op zich. Dat
betekent, aldus Maassen van den
Brink, dat in Nederland 60.000 vrou
wen voor andermans kinderen zorgen.
Een directe verklaring voor het ach
terblijvende aandeel van de officiële
kinderopvang had ze niet. Een moge
lijkheid is dat vrouwen wel opgeven,
dat ze hun kind naar een crèche willen
doen, maar daarvan afzien als puntje
bij paaltje komt. Ook is het mogelijk
dat het aantal extra plaatsen is 'ver
dwenen' in de onverwachte geboorte
golf. Tussen 1987 en 1990 zijn er 20.000
kinderen meer geboren dan verwacht.
Tot 1994 wil minister d'Ancona van
WVC 55.000 extra plaatsen scheppen
in de kinderopvang. Of daarmee het
aandeel van de formele opvang groter
wordt, is op dit moment nog niet te
zeggen. Aan de geboortehausse komt
namelijk nog geen einde. Dit jaar wor
den naar schatting 200.000 kinderen
geboren, 20.000-meer dan vorig jaar.
Uit het onderzoek blijkt verder dat
vooral in de Randstad kinderopvang
populair is. De Amsterdamse econome
noemt als verklaring dat het uitbeste
den van de zorg over je kind in het
westen van het land meer sociaal geac
cepteerd is. Bovendien zijn er meer op
vangmogelijkheden.
Een laatste conclusie is dat werken
als regel niet bijdraagt aan economi
sche zelfstandigheid. Ruim de helft van
de werkende vrouwen verdient minder
dan 1090 gulden per maand, de bij
standsuitkering voor een alleenstaan
de. Daar gaan de kosten van opvang,
variërend tussen de 4 en 15 gulden per
uur, nog van af. „Van economische
zelfstandigheid is dan ook geen enkele
sprake", aldus Maassen van den Brink.
claims ingediend waarbij met
data werd gesjoemeld, zodat
het net zou lijken of de voorge
nomen investering al lange tijd
op het wensenlijstje stond. Voor
deze fraude zijn notarissen en
advocaten ingeschakeld. Dege
nen die welbewust hebben
meegewerkt, zullen worden ver
volgd door hun eigen tuchtcol
leges.
In de Tweede Kamer is ge
schokt gereageerd op de zaak.
D66-kamerlid Tommei heeft
vandaag een spoeddebat over
de zaak aangevraagd, dat ver
moedelijk al volgende week zal
plaatsvinden. PvdA-kamerlid
Vermeend zei de uitkomsten
van het onderzoek „zeer ern
stig" te vinden. Hij bepleitte een
harde aanpak van de betrokken
ondernemingen. Het CDA-ka-
merlid Vreugdenhil noemde het
aantal schuldige bedrijven
„zorgwekkend groot". Bij de
WD was niemand voor com
mentaar bereikbaar.
Ook het ministerie van finan
ciën heeft geschrokken op de
zaak gereageerd. „We hadden
wel het sterke vermoeden dat er
iéts niet pluis was, maar dit
aantal bedrijven en dit bedrag
zijn toch verrassend hoog", al
dus een woordvoerder.
Minister Kok wil het wir-rap-
port van de Belastingdienst nog
deze week aan de Kamer zen
den. Het is niet uitgesloten dat
het vertrouwelijk aan de Kamer
wordt voorgelegd, omdat er ook
iets in staat over de opsporing
van de betrokkenen.
DEN HAAG/HAARLEM GPD
De Tweede Kamerfractie van
het CDA wil Nederland met
twee provincies uitbreiden.
CDA-Kamerlid Van der Heijden
heeft gezegd dat van de econo
mische centra Groot-Amster
dam en Groot-Rotterdam twee
zelfstandige provincies moeten
worden gemaakt.
Volgens Van der Heijden heb
ben beide gebieden er op dit
moment alle belang bij om zo
snel mogelijk zelfstandige pro
vincies met integrale bevoegd
heden te worden.
De Noordhollandse gedepu
teerde voor openbaar bestuur
De Lange (D66) reageerde van
morgen met ongeloof op het
idee van Van der Heijden. Vol
gens hem draait het CDA de
klok terug naar twaalf jaar gele
den, toen het idee van zogehe
ten mini-provincies een zachte
dood stierf. Gedeputeerde De
Lange: „Wat het CDA nu doet is
ondoordacht en volstrekt in
strijd met de huidige ontwikke
ling naar schaalvergroting".
Als het idee in de Kamer toch
aanslaat, zal daarmee volgens
De Lange een belangrijk deel uit
de samenwerking in de richting
van één Randstadprovincie
worden weggeslagen. Ook de
PvdA-fractie reageerde vanmor
gen zeer terughoudend op het
CDA-idee.
DEN HAAG* ANP
De overgrote meerderheid van de Tweede Kamer voelt niets voor
het plan van het kabinet om te gaan experimenteren met snip
perdagen voor leerlingen. PvdA-kamerlid Netelenbos noemde
het plan gisteren „een slecht idee, dat absoluut geen rekening
houdt met de praktische problemen bij het lesgeven". De
PvdA'er diende een bijna kamerbreed ondertekende motie tegen
de snipperdagen in.
Tijdens de behandeling van de onderwijsbegroting bleek al dat de
Kamer niks ziet in het toekennen van snipperdagen aan leerlingen.
Desondanks besloot het kabinet onlangs om toch een aantal expe
rimenten met snipperdagen te gaan houden, om er zo ervaring
mee op te doen. Met de motie wil de Kamer de bewindslieden op
onderwijs daar nu van afhouden. Alleen Groen links zou het expe
riment met de snipperdagen wel een kans willen geven.
Het opnemen van snipperdagen door leerlingen betekent vol
gens Netelenbos dat regelmatig lessen en repetities moeten wor
den herhaald. Bovendien zijn de schoolvakanties lang genoeg. Mi
nister Ritzen van onderwijs deed geen poging meer het massale
verzet van de Tweede Kamer te keren. „Er zijn voldoende argu
menten uitgewisseld. Ik laat het oordeel over de motie aan de Ka
mer over", aldus Ritzen.
Sire mobiliseert alle media
in kranten en tijdschriften en
posters op de straat en stations.
De campagne borduurt ver
der op de slogan van vorig jaar:
'Je bent een rund als je met
vuurwerk stunt'. Met een com
binatie van humor en cynisme
probeert de stichting haar be
langrijkste doelgroep te berei
ken: jongens tussen de twaalf
en achttien jaar. Benadrukt
wordt dat jongeren die onveilig
met vuurwerk omgaan, niet
meer kunnen genieten van hun
favoriete muziek of tv-serie.
Over de medewerking van de
media en bedrijven is de Sire
dik tevreden. Voorzitter P. van
Jaarsveld: „Iedereen wilde mee
werken. Daarom zijn sommige
ideeën zelfs niet uitgevoerd, of
-worden ze bewaard voor vol
gend jaar."
Wat hebben de Nederlandse
Spoorwegen, de Vara, een
schaars geklede Tatjana, McDo
nalds, voetballer Dennis Berg
kamp 'en het weekblad Nieuwe
Reyu met elkaar gemeen? Ze
zetten zich deze maand alle
maal in voor de traditionele
vuurwerkcampagne die gisteren
in Amsterdam van start ging.
Het startsein werd gegeven door
Veronica-presentator Bart de
Graaf.
De Sire (Stichting Ideële Re
clame) heeft dit jaar flink uitge
pakt. Reden is het grotere aantal
vuurwerkongevallen en de stij
gende vuurwerkverkopen. Bijna
alle media worden gemobili
seerd. Zo komen er spotjes op
radio en televisie, advertenties